Scenariusz uroczystości z okazji Święta Niepodległości -
Scenariusz opracowała I. Danek dla wychowanków Internatu SOSW, celem uczczenia Święta Niepodległości 11.XI.2008.
Zainspirowany scenariuszem p. I. Śliwińskiej i M. Kryj (wykorzystany został pomysł na dekorację, scenka podziału mapy Polski między zaborców i kilka wierszy - wszystkie fragmenty zaczerpnięte z powyższego scenariusza oznaczone są *)
Dekoracja*:
Na tle tkaniny w barwach narodowych duży biały napis: „Polsko , nie jesteś Ty już niewolnicą!”, duża mapa Polski (podzielona na 3 części, ale w sposób niewidoczny dla obserwatorów) oraz Orzeł (godło Polski).
PRZEBIEG:
WSTĘP
Prowadzący (jedno z dzieci czyta):
Dziś obchodzimy niezmiernie ważną uroczystość. 90 lat temu, w 1918r. Polska odzyskała niepodległość. Otóż nie zawsze na naszej ziemi mogła rozbrzmiewać polska mowa. Pod koniec XVIII wieku (ponad 200 lat temu) trzy państwa - Prusy, Rosja i Austria dokonały rozbiorów Polski, czyli podzieliły nasz kraj między siebie. Polska na 123 lata zniknęła z mapy Europy, żyjąc w niewoli.
I. Dzisiaj wielka jest rocznica -
Jedenasty listopada!!!
Tym co zmarli za Ojczyznę,
Hołd wdzięczności Polska składa
Im to bowiem zawdzięczamy
wolność - polską mowę w szkole,
to, że tylko z kart historii
poznajemy dziś niewolę.
II . Wiersz „Opowiedz nam moje Ojczyzno..” *
Opowiedz nam, moja Ojczyzno
jak matka dzieciom ciekawym,
o latach znaczonych blizną
na wiekach chwały i sławy.
Wytłumacz nam, tak jak umiesz,
skąd czerwień i biel sztandarów.
Niech ludzie żyją tu w dumie,
że taki wydał ich naród.
SCENA I
W tle muzyka wprowadzająca w dramatyzm sytuacji.
Wychowankowie reprezentujący 3 zaborcze państwa podchodzą do mapy Polski i dzielą ją między siebie oraz nakładają łańcuch na godło Polski, następnie triumfalnie odchodzą.*
Chłopcy przebrani za szlachciców klęczą przed sceną, patrząc na Orła zakutego w łańcuch:
III. Narodzie! Niegdyś wielki, dziś w smutnej kolei
Wyzuty z sił, bogactwa, sławy i nadziei…
Jeden z chłopców wstaje, obraca się do pozostałych i woła do nich:
IV. I my sami jesteśmy nieszczęść naszych winą!
Gnijąc w zbytkach, lenistwie i biesiad zwyczaju,
Myśleliśmy o sobie, a nigdy o kraju...
V. Wstań, Polsko moja!
Uderz w czyn!
Wstaje następny i woła podrywając po kolei pozostałych:
VI. Hej, Polaku! Hej, rodaku! Pochwyć oręż w dłoń.
Słodkie blizny dla Ojczyzny, za Moskalem goń!
Niech Moskali stąd oddali polska szabla, krew.
Potem wrócim i zanucim tryumfalny śpiew.
Podczas śpiewanej I zwrotki Roty schodzą ze sceny.
Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród,
Nie damy pogrześć mowy!
Polski my naród, polski lud
Królewski szczep piastowy.
Nie damy, by nas gnębił wróg...
- Tak nam dopomóż Bóg!
SCENA II
Prowadzący:
Zaborcy zabronili mówić po polsku, dzieci musiały uczyć się języka kraju, który ich zniewolił. Rodzice dbali jednak, by dzieci znały polską mowę, polską historię i przestrzegały polskich obyczajów. Uczyli je miłości do Ojczyzny.
Scenografia wnętrza chłopskiego domu z XVIIIw., przy stoliku siedzi Matka z dziećmi, toczy się rozmowa:
wiersz „ Polska - moja Ojczyzna” M. Konopnickiej*
matka:
VII. A jak ciebie kto zapyta:
Kto ty taki, skąd ty rodem?
Mów, żeś z tego łanu żyta,
Żeś z tych łąk, co pachną miodem.
Mów, że jesteś z takiej chaty,
Co Piastowską chatą była,
Żeś z tej ziemi, której kwiaty
Gorzka rosa wykarmiła.
dziecko I:
VIII. Ojczyzna moja - to ta ziemia droga,
Gdziem ujrzał słońce i gdziem poznał Boga.
Gdzie ojciec, bracia i gdzie matka miła
W polskiej mnie mowie pacierza uczyła.
matka i dziecko II - wiersz „ Polak mały”:
Matka: Kto ty jesteś?
Dziecko: Polak mały.
Matka: Jaki znak Twój?
Dziecko: Orzeł biały.
Matka: Czym twa ziemia?
Dziecko: Mą Ojczyzną.
Matka: Czym zdobyta?
Dziecko: Krwią i blizną.
Matka: Czy ją kochasz?
Dziecko: Kocham szczerze.
Matka; A w co wierzysz ?
Dziecko: W Polskę wierzę.
SCENA III
Prowadzący:
Chociaż Polski nie było na mapie, Polacy raz po raz czynili wysiłki, by odzyskać wolność. Nie poddali się niewoli, lecz podjęli walkę z wrogiem. Upadały kolejne powstania: kościuszkowskie, listopadowe, styczniowe. Wielu walczących Polaków nigdy nie wróciło do domów.
IX. Żołnierskie buty - tup, tup, tup
Żołnierski mundur - czapki z głów
Bo gdy pradziadek młody był
W mundurze walczył ile sił
A wszystko po to aby wnuk
W wolnej ojczyźnie mieszkać mógł
Piosenka legionowa „ Maszerują strzelcy” (śpiewają wszyscy):
Maszerują strzelcy, maszerują,
Karabiny błyszczą, szary strój
A przed nimi drzewa salutują,
Bo za naszą Polskę idą w bój!
Nie noszą lampasów, lecz szary ich strój,
Nie noszą ni srebra, ni złota.
Lecz w pierwszym szeregu podąża na bój,
Piechota, ta szara piechota.
Maszerują strzelcy, maszerują,
Karabiny błyszczą, szary strój
A przed nimi drzewa salutują,
Bo za naszą Polskę idą w bój!
Idą, a w słońcu kołysze się stal,
Dziewczęta zerkają zza płota.
A oczy ich dumnie utkwione są w dal:
Piechota, ta szara piechota!
Maszerują strzelcy, maszerują…
Prowadzący:
Nadszedł rok 1914 - wybuchła I wojna światowa. Państwa, które zniewoliły Polskę stanęły przeciwko sobie. Polacy dostrzegli swoją szansę. Na czele walczących Polaków stanął Józef Piłsudski. Zorganizował on Legiony Polskie, które poszły w bój o naszą wolność.
X. Wiersz „ Warczą karabiny”*:
Jaś, zwracając się do matki:
Warczą karabiny i dzwonią pałasze,
To Piłsudski ruszył w pole, a z nim wojsko nasze.
ubiera się, żegna się z matką i wychodzi mówiąc dalej:
Wodzu, wodzu miły, przywódź świętej sprawie
I każ trąbić trębaczowi, gdy staniem w Warszawie.
Wisłą pieśń poleci - falami jasnemi
Że nie będzie już Moskali na piastowskiej ziemi.
XI. Wiersz ” Poszedł Jaś na wojnę” S. Aleksandrzak*
Matka Jasia, podchodzi do okna, wygląda przez nie smutna i przygnębiona; w głębi Narrator i Wiatr:
Narrator: Poszedł Jaś na wojnę ,
do domu nie wrócił.
Mateńka wciąż czeka,
Martwi się i smuci.
Pyta wciąż staruszka,
pyta niespokojnie:
Matka: - Czemu Jaś nie wraca?
Już przecie po wojnie.
Wiatr: Nie płacz matko, nie płacz!
Narrator: Szepcze z wiatrem pole,
Wiatr : Twój syn jak bohater za Ojczyznę poległ.
Dziewczynki śpiewają piosenkę „Rozkwitały pąki białych róż”; w trakcie śpiewu dziewczyna z białą różą w dłoni i fotografią legionisty, chodzi po scenie, składa różę matce Jasieńka i sprowadza ją ze sceny:
Dziewczęta: Rozkwitały pąki białych róż,
Wróć Jasieńku z tej wojenki wróć.
Wróć, ucałuj, jak za dawnych lat bywało,
Dam Ci za to róży najpiękniejszy kwiat...
Wszyscy śpiewają: „Wojenko, wojenko”:
Wojenko, wojenko, cóżeś ty za pani,
że za tobą idą, że za tobą idą chłopcy malowani.
Chłopcy malowani, sami wybierani,
wojenko, wojenko, wojenko, wojenko, cóżeś ty za pani?
SCENA IV - zakończenie
XII. Wbiega chłopiec krzycząc:
- Ojczyzna wolna, znowu wolna! (…)
Już ją widzieli idącą
żołnierze nasi w okopach -
koronę miała na głowie
i krew zakrzepłą na stopach.
XIII. Fragmenty z wiersza „ Polsko, nie jesteś ty już niewolnicą” - L. Staff
Polsko, nie jesteś ty już niewolnicą !
Dzisiaj wychodzisz po wieku z podziemia.
Wchodzą ponownie na scenę wychowankowie reprezentujący zaborców, przypinają mapę Polski na swoje miejsce, zrywają łańcuch z godła Polski i ze spuszczoną głową schodzą ze sceny.
Prowadzący:
11 listopada 1918 roku podpisano zawieszenie broni. Skończyła się I wojna światowa. Władzę w Polsce objął Józef Piłsudski, który został Naczelnikiem Państwa. Tak odrodziła się i powstała II Rzeczpospolita.
XIV. Dziś w całej Polsce brzmi Mazurek*.
Dzisiaj radości kanonada!
Witamy wszyscy Niepodległość
I Jedenasty Listopada...
HYMN
Jeszcze Polska nie zginęła…