STAROŻYTNOŚĆ:
Filozofie:
Epikureizm: twórca to Epikur z Samos: szczęściem jest najwyższym dobrem, szczęście to doznawanie przyjemności i brak cierpienia.
Stoicyzm: twórca: Zenon z Kition; celem istoty żywej jest zachowanie własnego ciała i świadomości; wolność to kierowanie własnymi czynami, są do tego zdolni tylko mędrcy, ponieważ tylko wiedza daje możliwość podejmowania właściwych decyzji. Filozofię stoicką cechowały: surowa powaga, trzeźwość, rygoryzm. Ideałem dla stoików był mędrzec, umiejący się ograniczać, niezależny i wolny przez to, że ceni rozum, cnotę, potępia zło i jest obojętny wobec dóbr nietrwałych. Jest to filozofia optymistyczna: stoicy wierzyli, że człowiek może osiągnąć cnotę i szczęście.
Hedonizm: zwolennicy tej doktryny utrzymywali, że jedynym dobrem jest rozkosz, przyjemność. Uważali, że to cel i główny motyw wszelkich działań ludzkich. Hedonizm w skrajnej postaci głosił: Arystyp z Cyreny.
BIBLIA
Stworzenie świata:
1-ziemia, niebo, światłość, ciemność
2-sklepienie w środku wód, i podzielił je pod i ponad sklepieniem
3-stworzył ląd i morze, rośliny
4-ciała niebieskie świecące na sklepieniu, słońce, księżyc, gwiazdy,
5-ryby i potwory morskie, ptaki
6-bydło, dzikie zwierzęta. I uczynił Bóg człowieka na obraz i podobieństwo swoje - stworzył mężczyznę i niewiastę. Człowiek miał panować nad wszelkim stworzeniem ziemskim. [pierwszy opis stworzenia człowieka]
7- Bóg odpoczął i uczynił ten dzień świętym.
Drugi opis stworzenia człowieka: Nie było na ziemi ani krzewu, ani trawy polnej, nie nawadniana gleba bowiem nie rodziła. I wtedy „Bóg ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą”. Później z żebra kobieta.
Upadek pierwszych ludzi: wąż skusił Ewę aby zjadła owoc z drzewa zakazanego i Adam zjadł z nią
Kain i Abel.
Noe. Wieża Babel.
MITOLOGIA
Kosmogonia, Koza Almatea, Róg obfitości,
Powstanie człowieka. Człowieka stworzył tytan - Prometeusz. Ulepił go z gliny zmieszanej ze łzami i tchnął w niego duszę z ognia niebieskiego. Człowiek ten był słaby, nagi, nie umiał bronić się przed dzikimi zwierzętami. Wyglądem przypominał bogów, ale brakowało mu sił. Prometeusz aby pomóc ludziom zakradł się do spichlerza ognia niebieskiego i zaniósł go ludziom na ziemię. Za to Zeus skazał go na wieczną mękę, jest przykuty do skały, nie może umrzeć, i codziennie sęp wydziobuje mu wątrobę. Ludzi dotknęła kara bogów. Zesłali oni na Ziemię kobietę - Pandorę. Pandora dostała od bogów w prezencie ślubnym puszkę, Prometeusz ostrzegał ludzi, aby nie otwierać jej, ale oni otworzyli i na świat wyszły wszystkie smutki cierpienia, troski, choroby, nędza itp.
Mity inne:
Herakles: 12 prac, syn Zeusa. Żona Dejanira, musiał przezwyciężać swoje wady, charakter. Zazdrosna żona przyczyniła się do jego zguby. Ale Zeus obdarzył go nieśmiertelnością i umieścił na Olimpie.
Dedal i Ikar: młodzieńcza lekkomyślność,
Syzyf - gościł na ucztach u bogów, a później plotkował o tym na ziemi. Za to bogowie wysłali po niego bożka śmierci - Tanatosa, którego on uwięził, Ares uwolnił Tanatosa, ale sprytny Syzyf zakazał żonie go grzebać, i po zejściu do Hadesu, skarżył się na żonę że nie dopełniła obowiązku, poprosił Hadesa aby pozwolił mu wrócić i pouczyć żonę. Ale nie wrócił, po pewnym czasie przypomniano sobie o nim i skazano na wieczną daremną pracę.
Troja. Jabłko niezgody na weselu Peleusa i Tetydy, Parys miał dostać od Afrodyty najpiękniejszą kobietę Helenę, żonę króla Sparty, Menelaosa. Parys uwiódł i porwał Helenę z dworu Menelaosa. Grecy wypowiedzieli Troi wojnę. Achilles - syn Peleusa i tetydy wziął udział w wojnie. Trwała ona 10 lat. Poźniej wygrana Koń trojański.
Antygona:
Antygona jako tragedia władzy.
Tragedie greckie miały misję rozważania zagadnień moralnych. Antygona także rozpatruje problem moralny, wynikający ze sporu, jaki zaistniał pomiędzy tytułową bohaterką a Kreonem.
Racje
Antygony : kierowała się zasadami religijnymi występuje w obronie prawa państwowego, pisanego
broniła praw religijnych, zwyczajowych, niepisanych uznał Polinejka za zdrajcę ojczyzny, wroga państwa, dynastii i bogów
pragnęła zapewnić bratu spokój duszy, ważny dla życia pozagrobowego wydawało mu się że każąc zwłoki, nagradza Etoeklesa za wierność ojczyźnie
nie chciała by jej rodzina okryła się hańbą za to, że nie pochowała zwłok uważał, że wszyscy obywatele bez wyjątku powinni mu się podporządkować(uważa to za warunek praworządności)
wykazała miłość siostrzaną wymagającą ofiary życia postępowanie antygony uczy, jego zdaniem, nieposłuszeństwa wobec władzy ocenę postępku Polinejkosa pozostawiła bogom chce uchodzić za władcę sprawiedliwego, traktującego jednakowo nawet członków rodziny
twierdziła, że zmarli mają jednakowe prawo do pogrzebu, nie widziała różnicy między braćmi - uważała, że śmierć zmazuje winy, a zmarły nie może już nic uczynić i nie może się bronić boi się o swój autorytet jako przedstawiciela władzy
Obie strony reprezentują prawo i bezprawie. Prawo jednego bohatera jest bezprawiem drugiego. Dlatego Antygona i Kreon muszą upaść i ponieść klęskę.
Autor dramatu wyraźnie stoi po stronie Antygony. Świadczy o tym ostatnia pieśń chóru oraz sposób prezentacji tej bohaterki. Twórca stara się wywołać w nich współczucie dla siostry Polinejkosa. Naczelną ideą dramatu jest przekonanie, że zmarli mają prawo do pogrzebu.
W tragedii tej wystąpił konflikt na trzech płaszczyznach:
dwoistość prawa
interesów państwa i jednostki
prawdy, rozumu i uczuć
Antygona (Sofokles)Tragedia grecka z V w p.n.e. autorstwa Sofoklesa. Dramat ten stanowi kontynuację tragedii "Król Edyp", opowiadającej dzieje dotkniętego klątwą bogów syna króla Teb. Historia Edypa: Edyp, przybrany syn króla i królowej Koryntu, odwiedzając wyrocznię delficką usłyszał, że zabije ojca i ożeni się z własną matką. Nie znając swej przeszłości sądził, że władcy Koryntu są jego prawdziwymi rodzicami. Chcąc uciec przeznaczeniu, opuszcza Korynt na zawsze. Na jednej z dróg zabija człowieka nie wiedząc, że był to Lajos, jego prawdziwy ojciec. Przybywa do Teb, gdzie rozwiązuje zagadkę straszliwego sfinksa i uwalnia od niego miasto. Zostaje królem Teb i żeni się z wdową po Lajosie, własną matką. Ma z nią dwóch synów - Eteoklesa i Polinejkesa oraz dwie córki - Antygonę i Ismenę. Gdy odkrył prawdę o sobie, oślepił się i opuścił Teby.
Akcja "Antygony": Dwaj synowie, na których spadł obowiązek rządzenia państwem, nie mogli pogodzić się ze sobą i Eteokles zmusił brata do opuszczenia miasta. Ten, pragnąc zemsty, udał się do Argos i doprowadził do najazdu wrogich Tebom sąsiadów. W czasie walki bracia stoczyli śmiertelny pojedynek i obaj polegli. Napaść odparto, królem Teb został Kreon, brat królowej. Nakazał pogrzebać z honorami Eteokla, który zginął w obronie ojczyzny, zaś ciało zdrajcy Polinejkesa pozostawić nie pochowane na pastwę psom i sępom. Tę decyzję Kreona poznajemy z rozmowy Antygony z Ismeną, rozmowy, która rozpoczyna akcję "Antygony". Obie siostry wiedzą, że kto nie usłucha nakazu Kreona, temu grozi śmierć. W imię praw boskich i miłości siostrzanej Antygona postanawia pogrzebać ciało brata. Rezygnuje z pomocy siostry, która owładnięta strachem, chce odwieść ją od tego zamiaru. Antygona złamała rozkaz Kreona i została skazana na śmierć. Konflikt tragiczny w "Antygonie": Niezwykle istotny w utworze jest konflikt, czyli starcie się dwu przeciwstawnych racji. Argumenty Kreona, uzasadniające jego rozkaz, wydają się być słuszne. Czując się odpowiedzialnym za kraj, którym rządzi, wie że zdrajca musi być ukarany i że o tej karze muszą wiedzieć wszyscy. Jednak ten sprawiedliwy król popełnia grzech pychy, za co usłyszy od własnego syna: "Niczymkrólestwo, co jednemu służy." Antygona natomiast nie decyduje się na bunt przeciwko prawom boskim i wybiera bunt przeciwko ludzkiemu prawu, ustanowionemu przez Kreona. Wybór ten skazuje ją na śmierć, jednak w Hadesie czeka ją wdzięczność zmarłego brata. Jeżeli by wybrała życie, byłoby ono równoznaczne z hańbą, a zarazem wisiałaby nad nią groźba zemsty ze strony nie pochowanego brata, dla którego pogrzeb był jedynym sposobem wejścia do świata zmarłych i osiągnięcia wiecznego spokoju. Tragizm "Antygony", podobnie jak wszystkich tragedii antycznych, polega na niezmienności wyroków Fatum (Losu) względem bohatera (nazywanego "bohaterem tragicznym"). Splot wydarzeń nieubłaganie prowadzi do katastrofy, jaką jest śmierć głównego bohatera. Śmierć Antygony jest wypełnieniem klątwy rzuconej na ród Labdakidów (ród Edypa). Ostatnim jej aktem będzie śmierć Ismeny, tej, która nie dopełniła obowiązku względem zmarłego brata, co przesądza jej wieczne potępienie.
Tragedia Antyczna:
Tragedia, najstarszy gatunek dramatyczny, podobnie jak jej nazwa (tragos-kozioł, ode-pieśń) wywodzi się z obchodów ku czci Dionizosa, boga wina i odradzającej się natury. Uroczystości te były połączone z ludowymi zabawami, procesjami, przedstawieniami chóralnymi.
Za twórcę tragedii greckiej uznany został Tespis, wprowadzając pierwszego aktora, który podjął dialog z przewodnikiem chóru (wyodrębnionym właśnie ze wspomnianych obchodów). Pierwszy z trójki wielkich tragików, Ajschylos wprowadził drugiego aktora, jednocześnie ograniczając rolę chóru. Sofokles wzmocnił dramaturgię akcji, wprowadził postacie kobiece i sceniczne dekoracje. Eurypides zaś wprowadził trzeciego aktora, monolog odsłaniający przeżycia wewnętrzne bohaterów i nieoczekiwane zakończenie dramatu.
Iliada i Odyseja:
Homer - twórca starożytnych eposów "Iliady" i "Odysei".
Żył na przełomie IX i VIII w p.n.e. Pochodzenie i biografia Homera owiane są tajemnicą, pewne jest tylko imię. Najprawdopodobniej pochodził z greckiej wyspy Chios. Imię Homer oznacza ślepca, co dało podstawę do podań, że twórca był niewidomy.
Kwestia homerycka.
Jest to spór uczonych, dotyczący autorstwa Iliady i Odysei.
- Unitaryści uważają, że Homer jest autorem Iliady i Odysei.
- Pluaryści uważają, że te dwa dzieła stworzyli różni ludzie i poszczególne pieśni Iliady były tworzone przez kilku autorów.
STRESZCZENIE:
1)„Iliada”
Wojna Trojańska miała swój początek na Olimpie, w czasie uroczystości weselnej księcia Peleusa i boginki Tetydy.
Na uczcie weselnej pojawiła się bogini niezgody, Eris, która rzuca między boginie złote jabłko z napisem „Dla najpiękniejszej”. Rozpętała się kłótnia między boginiami: Herą, Afrodytą, Ateną.
Dzeus wyznaczył na sędziego Parysa syna króla Troi (Priama). Każda z bogiń za wybranie jej a najpiękniejszą obiecała Parysowi dary:
-Hera-ogromne bogactwo.
-Atena-mądrość.
- Afrodyt -najpiękniejszą kobietę na ziemi, Helenę, która była żoną spartańskiego króla Menelaosa (jej oddał jabłko)
Wkrótce potem zwyciężył w zawodach organizowanych przez Trojan, a potem udał się z wizytą do Sparty i w ten sposób dostał się na dwór Menelaosa. Wykorzystując nieobecność króla porwał mu żonę i zbiegł wraz z nią do Troi.
Grecy wystawili wielką armie, która pod wodzą Agamemnona, wyruszyła pod mury Troi, by siłą domagać się sprawiedliwości. (Wśród Greków walczyli: Menelaos, Odyseusz, Diomedes, Achilles)
Trojanie nie chcą wydać Heleny. Zaczyna się wojna, oblężenie Troi trwa 10lat. W 10tym roku oblężenia w obozie Greckim wybuchł poważny konflikt. Naczelny wódz Agamemnon zabrał Achillesowi jego brankę, Bryzeidę. Achilles obraził się i wycofał z walki.
Trojanie śmiało zaatakowali Greków, zwyciężyliby ich, gdyby nie Patrokles, który przywdział zbroję Achillesa (byli przyjaciółmi), podtrzymując w ten sposób ducha walki Greckich żołnierzy.
Patrokles ginie podczas bitwy z ręki Hektora (najstarszego syna, Priama) Rozwścieczony Achilles przywdziewa nową zbroję od Hefajstosa i rzuca się w wir walki. Wielu Trojan zginęło, również książe Hektor (Achilles zabrał jego ciało do obozu).Stary Priam udał się nocą do Achillesa i ubłagał go by mu oddał ciao syna.
Achilles wyprawił pogrzeb Patroklesowi. Niedługo po tym sam zginął przeszyty strzałą Parysa, który niedługo sam zginął Helena po jego śmierci została wydana za mąż za Deifoba młodszego brata Parysa. Helena jednak nadal przebywała w Troi w brew swej woli. Pewnej nocy pomogła Odyseuszowi ukraść Palladion- cudowny posąg Ateny, (który chronił Troję przed zniszczeniem. Aby zdobyć miasto Grecy zostawili pod wrotami Troi drewnianego konia. Statki Greckie odpłynęły. Trojanie postanowili triumfalnie wnieść go do miasta. Gdy koń stanął w obrębie murów miasta,Trojanie zaczęli ucztę na cześć niespodziewanego zwycięstwa. Nocą z wnętrza konia wyszedł ukryty tam Odyseusz wraz z 11stoma wojownikami. Po cichu otworzyli bramę miasta i wpuścili wojsko Greckie. Większość Trojan zginęła. Menelaos zabił Deifoba i podniósł miecz by zabić niewierną żonę, lecz na jej widok serce wojownika Sparty zmiękło i pojednał się z Heleną.
2)”Odyseja”
Powstała w I połowie VIII w. p.n.e., zaś jej autorstwo przypisuje się Homerowi, legendarnemu poecie greckiemu. "Odyseja" to kontynuacja wcześniej napisanej "Iliady", której akcja rozgrywa się w dziesiątym (ostatnim) roku wojny trojańskiej. Grecy zdobywają Troję dzięki koniowi trojańskiemu wymyślonemu przez Odyseusza.
"Odyseja" opowiada dalsze dzieje Odyseusza, króla wyspy Itaki, jednego z najdzielniejszych i najroztropniejszych wodzów greckich. Prześladowany przez boga Posejdona, błąkał się przez 10 lat po morzu, po drodze do rodzinnego miasta, gdzie czekała na niego żona Penelopa, wraz z synkiem, przeżył wiele przygód.
a) Fale zaniosły jego statek do krainy Lotofagów. { Zamiast zboża rosły tam łany lotosów. Kto skosztował owego czarodziejskiego ziela, nie chciał już wracać do ojczyzny. Kilku towarzyszy Odyseusza zjadło parę lotosów i musieli ich gwałtem zabierać na pokład, bo chcieli zostać.}
b) Ziemia Cyklopów Odyseusz wziął dwunastu towarzyszy, bukłak wybornego wina, trochę zapasów i ruszył w głąb kraju chcąc poznać obyczaje dziwnych mieszkańców. Pieczara, w której mieszkał Polifem, była pusta. Weszli tedy i czekali. Polifem przyszedł dopiero pod wieczór. Zapędził trzodę do pieczary, a wejście zamknął ogromnym głazem. Na jego widok Odyseuszowi i jego towarzyszom struchlały serca. Odyseusz poczęstował gospodarza winem. Kiedy Polifem zasnął, Odyseusz rozpalił ogień, włożył olbrzymi drąg do ognia i kiedy drzewo się zajęło, włożył rozżarzone w oko Polifema. Oślepiony cyklop strasznie ryczał, aż drżały ściany pieczary. Chciał pochwycić Odyseusza i jego towarzyszy. Wtedy chytry król Itaki obmyślił nowy podstęp. Przywiązał siebie i towarzyszy pod brzuchami baranów i razem z trzodą wymknął się z więzienia.
c) Zawinęły okręty Odyseusza do wyspy E o l i. Król wiatrów Eola, który go polubił dał mu worek skórzany gdzie były zamknięte wszystkie wiatry. Kiedy Odyseusz spał, towarzysze rozwiązali worek. Srogie wiatry porwały okręty i zapędziły do jakiejś przystani. Mieszkał tam król potężnego ludu Lastygonów. Byli ludożercami. Napadli na statki. Ocalał tylko okręt Odyseusza: jedenaście innych wraz z całą zdobyczą pochłonęło morze.
d) Okręt Odyseusza wymagał naprawy, a ludzie potrzebowali wytchnienia i posiłku. Przybyli, więc do wyspy. W prześlicznej dolinie stał zamek czarodziejki K i r k e. Towarzyszy Odyseusza Kirke zamieniła w świnie i zapędziła ich do obory. Lecz Odyseusz skoczył do niej z mieczem. Czarownica padła na kolana i prosiła o przebaczenie. Wróciła jego towarzyszom kształt ludzki. A była tak łagodna i kochająca, że Odyseusz przesiedział w jej pałacu cały rok. A kiedy odjeżdżał, Kirke powiedziała mu, że musi udać się na najdalsze krańce zachodu i w podziemiach wywołać duszę wróżbity Terezjasza i wziąć od niego rady na dalsze życie.
e) Długo żeglował do mrocznej krainy Kimerejczyków., którzy nigdy słońca nie widzą. Mieczem wykopał dół w ziemi: najpierw lal miód i mleko, potem wino, wreszcie wodę, zmieszaną z odrobiną mąki. Wybrał kilka czarnych owiec, poderżnął im gardła. Zapach świeżej krwi zwabił błędne dusze zmarłych. Na koniec przyszedł Terezjasz. Przepowiedział mu dalszą tułaczkę.
f) Wracał Odyseusz tą samą drogą. Raz jeszcze odwiedził swoją przyjaciółkę Kirke. Łagodny wiatr zaniósł okręt Odyseusza do wyspy Syren. Syreny miały głos tak cudny, że kto je posłyszał, odkładał wiosła i zapominał o falach. Wtedy okręt rozbijał się. Aby towarzysze nie ulegli czarowi syreniego śpiewu zalepił im Odyseusz uszy woskiem. Sam zaś kazał się przywiązać masztu mocnymi powrozami. Syreny wabiły żeglarzy najpiękniejszym śpiewem, ale załoga okrętu ich nie słyszała. Pod pieczarą Sykulli sześć paszcz okrutnych porwało z pokładu sześciu towarzyszy.
g) Stamtąd dopłynęli do wyspy boga Słońca. Załoga była głodna i zabili kilka napotkanych na wyspie wołów. Wtem słońce się zaćmiło i rozszalała się taka burza, iż wszystkie statki zatonęły. Ocalał tylko Odyseusz! Przez dziewięć dni walczył z nawałnicą. Fale wyrzuciły go na brzeg.
h) Rozbitka znalazła nimfa Kalipso. Karmiła go i poiła. Rychło Odyseusz wrócił do zdrowia. Był wspaniałym mężczyzną. Zawładnęła nim nimfa Kalipso. W ósmym roku miłosnej niewoli zjawił się nagle posłaniec bogów, Hermes. Oto Dzeus kazał mu wracać do rodzinnej ITAKI, do żony i syna. Kalipso dała mu zapasy na drogę. Odyseusz ruszył w drogę.
i) Dojrzał go Posedoni przypomniał prośbę Polifema. Trójzębem wzburzył morze! Przez dwa dni i noce zmagał się Odyseusz. Na koniec uczepił się jakiegoś wybrzeża i zemdlał.
Nazajutrz obudził go śmiech dziewcząt. To była królewna Nauzyka ze swoimi dworkami. Nauzykaa dała mu jeść, zadbała i Odyseusz wyglądał jak król. Pokazała mu drogę do pałacu i odjechała. ODYSEUSZ znajdował się na Scherii, wyspie zamieszkałej spokojne. Od nich dostał Odyseusz statek i bogate dary. Odyseusz spał, gdy wraz z nową załogą przybył do ITAKI. Wyniesiono go śpiącego na brzeg, a skarby ukryto. Wtedy zjawiła się Atena i powiedziała, że wszyscy uważają go za zmarłego. Jego Itaka jest biedna, a zalotnicy starają się o rękę jego żony Penelopy, która ich zwodzi. Powiedziała, że nie wyjdzie za mąż, póki nie uszyje szaty pośmiertnej dla ojca. Aby zyskać na czasie: w dzień szyła, a w noc je pruła. Dla niepoznania zamieniła bogini Atena Odyseusza w żebraka. Odyseusz wszedł do pałacu. Zalotnicy, choć potężnej byli budowy, nie mieli siły by strzelać z łuku Odyseusza. On zaś naciągnął łuk i wypuścił strzałę. O p a d ł y zeń łachmany żebracze. Penelopa padła mu w ramiona. W domu nie było go dziesięć lat. Potem Odyseusz czekał na śmierć, która miała doń wyjść z morza.przez Feaków.
Horacy
Horacy(Quintus Horatius Flaccus) urodził się 8 XII 65r. p.n.e. w Wenuzji. Był synem wyzwoleńca. O matce nic nie wiadomo. Jako chłopiec udał się z ojcem do Rzymu, gdzie kształcił się przez 10 lat. Studiował Homera w oryginale, uczył się retoryki. Ojciec z kolei uczył go skomplikowanego życia w skomplikowanej strukturze administracyjnej cesarstwa. Po studiach rzymskich udał się Horacy do Aten, gdzie w nowej Akademii studiował filozofię stoicką i epikurejską. W Grecji wstąpił w szeregi zwolenników Brutusa i Kasjusza, biorąc udział w bitwie pod Filippi w 42r.p.n.e., w której wojska republikanów zostały rozgromione. Po tej klęsce Horacy przez kilka lat nie mógł wrócić do Rzymu. Gdy ogłoszono amnestię wrócił, ale znalazł się w trudnej sytuacji materialnej: ojciec tymczasem zmarł, a majątek skonfiskowano.
Z konieczności Horacy podjął pracę w kancelarii kwestora i zaczął pisać. Dzięki kontaktom towarzyskim zyskał pomoc Mecenasa, od którego później otrzymał w darze niewielką posiadłość w Górach Sabińskich, gdzie mógł spokojnie żyć i tworzyć. Mecenas, szczodry protektor artystów, którego imię stało się synonimem patrona sztuki i literatury, działał często z polecenia i inspiracji cesarza.
Horacy późno debiutował(w wieku 30 lat), jego utwory są więc dojrzałe, brak w nich młodzieńczych potknięć. Zaczął od satyr, potem powstały pieśni, listy. Pieśni Horacego to:ody, hymny, dytyramby, anakreontyki, liryka refleksyjna. Tematyka tez jest różna. Są wśród nich wiersze miłosne, utwory opiewające naturę, a także refleksje nad życiem w duchu filozofii stoickiej i epikurejskiej.
"Exegi monumentum" oznacza: "stawiam sobie pomnik (trwalszy niż ze spiżu)". Tak zaczyna się słynna oda Horacego, która podejmuje temat nieśmiertelności poezji i poety. Twórczość, poezja, dzieło życia daje poecie sławę i nieśmiertelność. "Non omnis moriar" - brzmi słynny cytat, który oznacza: "nie wszystek umrę" - bo pozostanie po mnie sława i poezja. Horacy zwraca uwagę na dwoistą naturę poety: śmiertelną i nieśmiertelną, także w wielu innych utworach.