OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY

Funkcje poszczególnych części

Kresomózgowie

• Dominująca

• Koordynacja ośrodków położonych poniżej

• Zdolności analityczno -syntetyczne

Odruchy

• Odruch bezwarunkowy: wrodzony- ta sama odpowiedź na dany bodziec

• Odruch warunkowy: nabyty

Wytworzenie się połączenia pomiędzy ośrodkami

Odruchy warunkowe:

• Odruch warunkowy I rzędu - na bazie odruchu bezwarunkowego

• Odruch warunkowy II rzędu - skojarzony z utrwalonym odruchem warunkowym

Hamowanie:

• Bezwarunkowe /bodźcem postronnym/, pozazakresowym

• Warunkowe/wytwarzane przez własne doświadczenie

Pole czuciowe

• Ośrodki czuciowe;

• Zakręt zaśrodkowy, płat ciemieniowy pole 1-3 wg Brodmana

Pole ruchowe

• Zakręt przedśrodkowy płata czołowego

Tzw. pole Brodmana 4

KK olbrzymie - Betza - piramidalne

Ośrodek wzroku

• W bruździe ostrogowej w płacie potylicznym tzw. 17 pole Rodmana

Połączenie z 18,19 polem - koordynacja

Ośrodek słuchu

• Płat skroniowy- zakręt skroniowy górny - 41, 42 pole Brodmana

Ośrodek smaku

• Płat skroniowy, dolna część zakrętu zaśrodkowego

Kora węchowa

• Dolna powierzchnia płatów czołowych

• Odczuwanie zapachów , modyfikacja smaków

• Związana ze stanami emocjonalnymi, nastrojem, funkcjami układu wegetatywnego

Ośrodek mowy

• Leworęczni- prawa półkula

• Praworęczni- lewa półkula

• Ośrodek czuciowy/słuchowy tzw. Wernickiego/- tylna część zakrętu skroniowego górnego -

• afazja słowna - brak rozumienia mowy

Ośrodek mowy cd.

• Ośrodek ruchowy mowy - Broca -tylna część zakrętu czołowego dolnego

• Afazja motoryczna- ruchowa

Praksja

• Zdolność wykonywania czynności celowych, zamierzonych

• Osiągana w rozwoju osobniczym poprzez doskonalenie ruchów przez naśladowanie, powtarzanie, ćwiczenie

• Współdziałanie obszarów kory mózgowej za pośrednictwem prezentacji korowej ruchu

Apraksja

• Utrata zdolności wykonywania celowych ruchów złożonych

Gnozja

• Zdolność rozpoznawania przedmiotów, zjawisk i zdolność oceny tych wrażeń, dostarczanych przez zmysły

Stereognozja

• Zdolność oceny przedmiotów dotykiem

Astereognozja

• Niezdolność rozpoznawania przedmiotów dotykiem

• Uszkodzenie płata ciemieniowego od tyłu zakrętu zaśrodkowego

Gnozja wzrokowa

• Zdolność rozpoznawania przedmiotów za pomocą wzroku

Gnozja słuchowa

• Rozpoznawanie przedmiotów na podstawie charakterystycznych dla nich dźwięków

Międzymózgowie:

• Wzgórze

• Podwzgórze

• Gałka blada

Wzgórze

• Scalenie pobudzeń ze wszystkich pól recepcyjnych

• Powstanie wrażeń uczuciowych wstręt, niechęć, lęk ,przyjemność

• Wpływa na stan świadomości, uwagę

• Współdziała z układem pozapiramidowym, móżdżkiem

Podwzgórze

• Ośrodki autonomiczne:

1.termoregulacji

2.gospodarki wodnej

3.pragnienia

4.sytości i głodu

5.czynności rozrodczych

6.agresji ,ucieczki

7.snu

Neurony podwzgórza:

• Podwójna funkcja:

1.przenoszenie impulsów

2.neurosekrecja

Podwzgórze cd.

• Impulsacja z: strefy węchowej, wzgórza, jąder układu pozapiramidowego, móżdżku

• Połączenia z rdzeniem kręgowym, rdzeniem przedłużonym, wzgórzem

• Najważniejszy narząd integrujący regulację środowiska wewnętrznego

Gałka blada

• Nadrzędny podkorowy ośrodek ruchowy

Układ limbiczny

• Kierowanie wrodzonymi i nabytymi zachowaniami

• Źródło powstawania popędów, motywacji, emocji

• Elementy korowe, podkorowe

• Połączenia z podwzgórzem, z korą skroniową, czołową

Śródmózgowie:

• Magistrala dróg nerwowych wstępujących i zstępujących

• Blaszka czworacza - pośrednictwo w przekazywaniu bodźców słuchowych i wzrokowych

• Jądra czerwienne - kontrola postawy ciała

Rdzeń przedłużony

• Przejście dróg wstępujących i zstępujących

• Ośrodki:

1.krążenia

2.oddechowy

3.ośrodki pokarmowe

4.ośrodek dla mięśni ucha

5.ośrodek potowy

6.ośrodki uczestniczące w przemianie materii

7.jądra nerwów czaszkowych VI - XII

Móżdżek

• Funkcja regulująca

• Odbieranie informacji z receptorów całego ciała

• Gromadzenie informacji

• Koordynacja układu ruchu

• Dystrybutor siły skurczów mięśni poprzecznie prążkowanych

• Poruszanie się, postawa wyprostna, płynne ruchy kończyn

Uszkodzenia móżdżku

• Atonia-obniżenie napięcia mięśniowego

• Astenia-osłabienie siły skurczów m.p.p.

• Astazja- trudność w utrzymaniu pozycji wyprostnej

• Ataksja-niezborność ruchów

Układ siatkowaty pnia mózgu

Skupienie neuronów konwergujących tzw. zbierających układów nieswoistych

Połączony wypustkami ze wszystkimi strukturami

-rozprowadzanie informacji od receptorów

-modulacja informacji

-koordynacja czynności autonomicznych i somatycznych

Układ siateczkowy cd.

Wstępujący - aktywujący

• Czucie

• Percepcja

• Czuwanie

• Zachowanie świadomości

Układ siateczkowy cd.

Zstępujący:

• Koordynacja ruchów

• Kontrola układu autonomicznego

24