Ulgi i uprawnienia dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności/ całkowitą niezdolnością do pracy
Osoby niepełnosprawne posiadające orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy, lub II grupę inwalidztwa mają prawo do niewielu ulg i uprawnień w odniesieniu do osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. W opracowaniu tym przedstawimy te ulgi, z których mogą korzystać.
Muzea
Prawo do zakupu ulgowych biletów w muzeach państwowych przysługuje wszystkim osobom niepełnosprawnym. Dobrze jednak wiedzieć, że wprowadzenie ulg w opłatach jest obowiązkiem jedynie muzeów państwowych. Przepisy nie określają, jakiego rodzaju ma być to ulga i w jakiej wysokości. Najczęściej jest ona taka sama jak dla dzieci i młodzieży. Szczegółowe informacje na temat przysługującej ulgi możemy uzyskać w konkretnym muzeum (§ 1 Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia grup osób, którym przysługuje ulga w opłacie lub zwolnienie z opłaty za wstęp do muzeów państwowych oraz rodzajów dokumentów potwierdzających ich uprawnienia).
Dokumentem potwierdzającymi uprawnienie do skorzystania z ulgi w opłacie lub zwolnienia z opłaty
za wstęp do muzeów jest legitymacja dokumentująca niepełnosprawność (stopień niepełnosprawności)
lub legitymacja emeryta-rencisty (§3 1 Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia grup
osób, którym przysługuje ulga w opłacie lub zwolnienie z opłaty za wstęp do muzeów państwowych
oraz rodzajów dokumentów potwierdzających ich uprawnienia).
Paszport
Osoba niepełnosprawna (bez względu na stopień niepełnosprawności) ma prawo do 50% ulgi w opłacie za wydanie paszportu, tzn. osoba niepełnosprawna za wydanie paszportu zapłaci 70 zł. (art. 8 Ustawy o dokumentach paszportowych; § 2 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie opłat za wydanie dokumentu paszportowego oraz ich zwrotu).
Dokumentem uprawniającym do skorzystania z ulgi jest każdy dokument potwierdzający, iż jesteśmy osobą niepełnosprawną.
Podatek od czynności cywilnoprawnych
Osoby posiadające umiarkowany stopień niepełnosprawności są zwolnione z opłaty podatku od czynności cywilnoprawnych przy zakupie na własne potrzeby sprzętu rehabilitacyjnego, wózka inwalidzkiego, motocykla, motoroweru, samochodu osobowego (art. 8 Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).
Dokonując takiego zakupu nie są zobowiązane do składania deklaracji podatkowej w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnej w urzędzie skarbowym.
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Przy rocznym rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych osoby posiadające umiarkowany stopień niepełnosprawności mogą odliczyć od dochodu niektóre wydatki na cele rehabilitacyjne oraz związane z ułatwieniem wykonywaniem czynności życiowych, które podlegają opodatkowaniu.
Należą do nich między innymi:
wydatki związane z przystosowaniem pomieszczeń do potrzeb osoby niepełnosprawnej,
wydatki związane z przystosowaniem do potrzeb osoby niepełnosprawnej samochodu osobowego,
zakup sprzętu rehabilitacyjnego i pomocy technicznych potrzebnych w rehabilitacji lub niezbędnych w wykonywaniu czynności życiowych,
zakup leków związanych z niepełnosprawnością,
koszty pobytu na turnusie rehabilitacyjnym oraz w sanatorium.
Pełna lista wydatków podlegających odliczeniu znajduje się w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. (art. 26 ust. 1 pkt 6 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Nie można odliczać powyższych wydatków, jeśli sfinansowane były np. ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych czy zakładowego funduszu rehabilitacji.
Parkowanie i poruszanie się samochodem po drogach
Osoby poruszające się samochodem mogą nie stosować się do niektórych znaków drogowych. Dokumentem umożliwiającym korzystanie z tego uprawnienia jest „karta parkingowa”. Szczegółowe informacje na temat uzyskania karty parkingowej, patrz opracowanie: „Uprawnienia osób niepełnosprawnych poruszających się samochodem”.
Ulgi w komunikacji publicznej
Osoby posiadające orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności lub o całkowitej niezdolności do pracy i jednocześnie pobierające emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy są uprawnione do dwóch przejazdów w ciągu roku z ulgą 37% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych (art.3 Ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego).
Ulgi w komunikacji miejskiej
Każde miasto/gmina może tworzyć własne przepisy, które określają uprawnienia osób niepełnosprawnych do ulgowych przejazdów środkami komunikacji miejskiej, czyli autobusami i tramwajami.
Podstawy prawne:
Ustawa o dokumentach paszportowych (Dziennik Ustaw z roku 2006, numer 143, pozycja 1027).
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie opłat za wydanie dokumentu paszportowego oraz ich zwrotu (Dziennik Ustaw z roku 2006, numer 153, pozycja 1091).
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie określenia grup osób, którym przysługuje ulga w opłacie lub zwolnienie z opłaty za wstęp do muzeów państwowych oraz rodzajów dokumentów potwierdzających ich uprawnienia (Dziennik Ustaw z roku 2008, numer 160, pozycja 994).
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dziennik Ustaw z roku 2000, numer 14, pozycja 176, z późn.zm.).