ZESZTYWNIEJĄCE ZAPALENIE STAWÓW KRĘGOSŁUPA

(ZZSK)

ZZSK należy do grupy chorób przewlekłych, zapalnych, ma charakter postępujący. Rozpoczyna się stanem zapalnym w stawach krzyżowo - biodrowych. Stan ten stopniowo rozprzestrzenia się na stawy kręgosłupa, więzadła, torebki stawowe oraz stawy żebrowo - kręgowe i żebrowo - mostkowe (co w konsekwencji prowadzi do skostnienia odcinka Th kręgosłupa i zniesienia ruchomości kl.p., dominuje przeponowy tor oddychania a pojemność płuc ulega zmniejszeniu). Rozwój choroby doprowadza do kostnienia całego kręgosłupa, zajęcie odc. L powoduje bolesność i wyrównanie krzywizny.

ZZSK występuje częściej u mężczyzn i rozpoczyna się w 15 - 40 r.ż.

Objawy kliniczne

Objawy ze strony stawów

Objawy ogólnoustrojowe

ból w okolicy pośladków i bioder; tępy ból okolicy L - S i uczucie sztywności; niesymetryczne zapalenie stawów obwodowych; ograniczenie zdolności przodozgięcia kręgosłupa; ograniczenie zdolności do bocznego zginania kręgosłupa; skostnienie odcinka Th kręgosłupa; ograniczenie ruchomości kl.p. (< 5 cm, jeśli nastąpi zajęcie stawów żebrowo - kręgowych); zajęcie stawów obwodowych, ból w okolicy barków; nasilenie objawów bólowych w nocy i nad ranem; spłaszczenie lordozy lędźwiowej, co prowadzi do całkowitej kifozy;

uczucie zmęczenia, szybka męczliwość; gorączka; zmniejszenie masy ciała; niedokrwistość; ostre zapalenie przedniej części błony naczyniowej; ostre zapalenie tęczówki; niedomykalność zastawek aortalnych; obustronne zwłóknienie górnych płatów płuc; wtórna skrobiawica (objawia się białkomoczem, obrzękami; in. nerczyca); zapalenie przyczepów ścięgnistych mm okolicy żebrowo - mostkowej i mm kręgosłupa; zapalenie powięzi podeszwowej; zapalenie ścięgna Achillesa;

Rozpoznanie:

W zaawansowanej chorobie nie nastręcza problemów:

• charakterystyczna sylwetka, spłycona lordoza, totalna kifoza;

W okresie wcześniejszym rozpoznanie dokonuje się na podstawie:

• bólów w okolicy krzyżowo - pośladkowej;

• ruchomości kręgosłupa;

• napięcia mięśniowego;

• pojemności płuc;

• ruchomości kl.p.;

• rtg stawów krzyżowo - biodrowych;

• wywiadu;

Leczenie

• fizykoterapia;

• kinezyterapia min. podwieszanie kręgosłupa - odciążenie stawów, zniesienie siły ciążenia; wyrabianie nawyku ruchu - spacery, pływanie, bieganie, zachowanie aktywności; edukacja pacjenta;

• farmakologia;

CEL LECZENIA:

• utrzymanie ruchomości kręgosłupa i klatki piersiowej;

• utrzymanie pełnego zakresu ruchu w stawach biodrowym i barkowym;

• utrzymanie siły m - wej;

• zmniejszanie napięcia m - wego;

• przeciwdziałanie bólom;
  

---