„To lubię!” Program nauczania języka polskiego w klasach I - III liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum

Przeszłość to dziś. Program nauczania języka polskiego w liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym i technikum. Zakres podstawowy i rozszerzony

podstawa programowa

realizuje

realizuje

samodzielność programu

stanowi kontynuację programu z III etapu nauczania, ale może stanowić odrębną całość.

jest odrębnym programem

adresaci programu

wszystkie licea w tym profilowane, a także inne typy szkół ponadgimnazjalnych

wszystkie licea w tym profilowane, a także inne typy szkół ponadgimnazjalnych

także profil rozszerzony

cele programu

Nadrzędnym celem jest pomoc w kształtowaniu zintegrowanej wewnętrznie, wielowymiarowej osoby ludzkiej gotowej do rozumnego korzystania z daru wolności. Czerpie z filozofii personalistycznej zawartej w dziełach J. Tischnera.

Uczeń jest podmiotem programu

Nadrzędnym celem jest rozwój ucznia i jego dojrzewanie - intelektualne, emocjonalne i moralne. Rozwój ten odbywa się przez kontakt z tekstami kultury, dzięki którym uczeń odkrywa język kultury i swoje w niej miejsce.

Cele kształcenia rozumiane są nie tylko jako efekty kształcenia, ale jako przestrzeń zwiększania i doskonalenia umiejętności komunikacyjnych oraz odczytywania, analizowania i interpretowania tekstów kultury w różnych kontekstach i na różnych poziomach

cechy programu

uczeń jest podmiotem programu

uczeń jest podmiotem programu

Integracja - celem programu jest wytworzenie spójnego obrazu poznawanego w umyśle ucznia.

Osłabiona kompozycja w programowaniu działań dydaktycznych - wielowariantowość rozwiązań w zakresie doboru treści (cele-materiał-osiągnięcia), organizacji i tempa pracy.

Funkcjonalność - wiedza przyswajana przez ucznia w trakcie realizacji programu na charakter funkcjonalny i użyteczny.

Wybór z ogromnego dziedzictwa tylko tych elementów, które są nośnikiem wartości uniwersalnych, żywych współcześnie i stale oddziaływujących na naszą świadomość.

Poznawanie tradycji równocześnie z poznawaniem kultury współczesnej ze świadomym w niej uczestnictwem.

Wartością jest wielobarwność kulturowa i różnorodność wątków tradycji.

Literatura ujmowana jest w ścisłym związku z innymi sztukami.

Treści:

2 bloki treści:

- kształcenie językowe (rozwijanie umiejętności stylistycznych z nastawieniem na indywidualny styl ucznia, z perspektywy teorii tekstu)

- kształcenie kulturowo-literackie (rozwijanie kompetencji językowej ucznia na coraz wyższych piętrach, rozwijanie odbioru różnorodnych tekstów kultury w ujęciu filozoficznym, teoretyczno- i historycznoliterackim

2 bloki treści:

- kształcenie językowe,

- kształcenie literackie i językowe

Integrowanie kształcenia językowego z kulturowym

rozwijanie kompetencji językowych - poprzez rozumienie i tworzenie znaczeń wyrażanych za pomocą form językowych

Tradycja kulturowa:

klasa I - od starożytności po koniec XVIII w.

klasa II - wiek XIX

klasa III - wiek XX

Zagadnienia z zakresu literatury współczesnej realizowane są przez cały etap edukacyjny:

- jako dialog z tradycją,

- w ramach bloków poświęconych najistotniejszym problemom współczesności, realizowanym na przemian z blokami poświęconymi epokom kulturowym

zakres wiedzy językoznawczej - diagnozowani poziomu opanowania przez ucznia metajęzyka oraz dobór wiedzy językoznawczej uzależnia się od możliwości i potrzeb ucznia.

podstawowa strategia to: tekst kultury -> język -> tekst własny

Nadrzędnym celem jest rozwijanie znaczeń tekstowych poprzez obserwację tekstu, jego analizę, interpretację, zwykle w ujęciu intertekstualnym.

dobór tekstów współczesnych cechuje dowolność

o realizacji poszczególnych elementów materiału decyduje nauczyciel biorąc pod uwagę potrzeby i możliwości ucznia.

układ treści w zakresie poznawania tradycji

niechronologiczny

chronologiczny

typ programu

spiralno-liniowy

liniowy

(nauczyciel nie może zrezygnować z kolejności chronologicznej bez zaburzenia struktury ptogramu)