System- zbiór wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziaływujących elementów.

System zarządzania - jest to obiekt zorganizowany, działający w otoczeniu, składający się z elementów powiązanych ze sobą licznymi związkami w ten sposób, że każdy z nich współprzyczynia się do powodzenia całości

System zarządzania - kompozycja o różnym stopniu złożoności zasobów, personelu, polityki i procedur, której składniki współdziałają ze sobą w zorganizowany sposób w celu zapewnienia realizacji określonych zadań lub w celu osiągnięcia lub utrzymania określonego stanu.

RODZAJE SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA

Systemy Zarządzania JAKOŚCIĄ

ISO 9001 (System Zarządzania Jakością) ISO 13485 (System Zarządzania Jakością dla producentów wyrobów medycznych) ISO /TS 16949 (System Zarządzania Jakością dla producentów z branży motoryzacyjnej) IRIS (System Jakości dla przemysłu kolejowego) ZKP (Zakładowa Kontrola Produkcji)

Systemy Zarządzania ŚRODOWISKIEM

ISO 14001 (System Zarządzania Środowiskowego) EMAS (Eco Management and Audit Scheme czyli System Ekozarządzania i Audytu)

Systemy Zarządzania BEZPIECZEŃSTWEM I HIGIENĄ PRACY

PN-N-18001 (Systemy Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy) OHSAS 18001 (Ocena Bezpieczeństwa i Higieny Pracy)

Systemy Zapewnienia BEZPIECZEŃSTWA ZDROWOTNEGO ŻYWNOŚCI

GHP/GMP (Dobre Praktyki Higieniczne/Dobre Praktyki Produkcyjne) HACCP zgodny z wymaganiami: ISO 22000 (Systemy Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności) Kodeksu Żywnościowego (Codeks Alimentarius) DS 3027 (Zapewnienie Bezpieczeństwa Produkcji Żywności z HACCP)

INNE systemy zarządzania

System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji (ISO 27001) System Zarządzania Ciągłością Działania (BS 25999) System Zarządzania Odpowiedzialnością Społeczną (SA 8000) PN-N 19001 (WSK, czyli Wewnętrzny System Kontroli) FSC-CoC (Forest Stewardship Council, Chain of Custody - Kontrola Pochodzenia Produktu) SQAS (Safety and Quality Assessment Systems - System Badania i Oceny Bezpieczeństwa i Jakości) TAPA (Wymagania Bezpieczeństwa Przewozu) System Jakości wymagany dla wojska AQAP Zintegrowane Systemy Zarządzania

PODSTAWOWE POJĘCIA

ISO - od ang. International Organisation for Standardisation, czyli Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej.

• od greckiego isos - jednolity, jednorodny

• Pierwsze spotkanie 1946, oficjalnie od 1947, pierwsza norma w 1951 roku

• organizacja pozarządowa, a jej członkami mogą być krajowe organizacje normalizacyjne, po jednej z każdego kraju

• ISO zrzesza organizacje reprezentujące 160 państw, w tym Polskę

• do 2009 r. ISO opublikowała ponad 17000 norm

• Przykładowe normy ISO

ISO 3 - norma ujednolicająca szeregi wartości

ISO 216 - norma rozmiarów arkusza papieru

ISO 639 - norma kodowania języków

ISO 3166 - norma kodowania państw, terytoriów oraz ich jednostek administracyjnych

ISO 4217 - norma kodowania walut i metali szlachetnych

ISO 8601 - norma zapisu daty i czasu

ISO 9000 - rodzina norm zarządzania jakością

ISO 9407 - norma definiująca rozmiary obuwia

ISO 14001 - norma zarządzania środowiskowego

ISO 18000 - Bezpieczeństwo i higiena pracy

ISO 22000 - HACCP

ISO 27001 - norma dotycząca bezpieczeństwa informacji

Niezgodność- niespełnienie wymagania

Zgodność- spełnienie wymagania

Działania korygujące- działanie w celu wyeliminowania przyczyny wykrytej niezgodności

Działania zapobiegawcze- działanie w celu wyeliminowania potencjalnej niezgodności

Przeróbka -działanie wobec wyrobu niezgodnego, aby uczynić go zgodnym z wymaganiami

Likwidowanie- działanie wobec wyrobu niezgodnego w celu uniemożliwienia jego użycia

Zgoda na odstępstwo- pozwolenie na odstąpienie od pierwotnie wyspecyfikowanych wymagań dotyczących wyrobu wydane przed jego realizacją

5