Resocjalizacja- świadomy i celowy proces bezpośredniego oddziaływania na osoby wykolejone w celu przysposobienia jej do pełnienia konstruktywnych ról społecznych, zgodnie z oczekiwaniami społecznymi. S. Górski

Resocjalizacja-działanie poprawiające sytuacji dziecka w środowisku oraz działania korygujące formy zachowania. O. Lipkowski

Resocjalizacja jest odmianą procesu wychowawczego, który z jednostki wadliwie przystosowanej do życia społecznego, czyni ją przystosowaną do życia w społeczeństwie. K. Pospiszyl

Resocjalizacja-zespół opiekuńczo-wychowawczych i terapeutycznych działań wobec osób naruszających normy prawne (przestępcy), ale i normy obyczajowe (alkoholicy, narkomani) w środowisku otwartym lub zamkniętym. L. Pytka

Zadanie resocjalizacji:

Wyeliminowanie czynników wywołujących zaburzenia osobowości,

Usunięcie negatywnych zmian,

Utrwalenie uzyskanych rezultatów resocjalizacji,

Uodpornienie na negatywne wpływy środowiska,

Zainspirowanie jednostki do samowychowania.

Wychowanie resocjalizujące-zarówno nauczanie korygujące nastawienia i postawy oraz opieka (zaspokajanie potrzeb osób), a także psychoterapia. Cz. Czapów

Metodyka (methodos)-postępowanie za kimś, za czymś, dążenie. Jest to system sformułowań wykazujących zadania, środki i sposoby, których respektowanie umożliwia zbliżanie się do pożądanego stanu rzeczywistości.

Metodyka wychowania-zespół sformułowań przybierających postać zaleceń metodologicznych.

ZALECENIA METODYCZNE(ukierunkowująca działalność wychowawcy):

Zasada (regułą odpowiednio uzasadniona)

Reguła (logiczna konsekwencja przyjęcia określonych zasad)

Dyrektywa (zalecenia metodyczne uwzględniające stany zmiany i determinanty przedmiotu)

Dziecko niedostosowane społecznie to jednostka, która wykazuje tendencje społecznie negatywne. M. Grzegorzewska

Niedostosowanie społeczne to zaburzenia w zachowaniu, które utrudnia lub uniemożliwia osobnikowi normalne współżycie z innymi ludźmi. M. Przetacznikowa, M. Susułowska

„niedostosowanie społeczne” to zaburzenie charakterologiczne o niejednolitych objawach, spowodowane niekorzystnymi wewnętrznymi lub zewnętrznymi, warunkami rozwoju, wyrażające się wzmożonymi i długotrwałymi trudnościami w dostosowaniu się do normalnych warunków społecznych. O. Lipkowski

Zaburzenia w zachowaniu-odchylenie od normy w zachowaniu się danego dziecka, przy czym przez normę należy rozumieć zasady moralne i zwyczaje przyjęte w danym środowisku. Stopień odchylenia od tej normy świadczy o sile czy zaawansowaniu zaburzeń. J. Konopnicki

Niedostosowanie społeczne-normy wadliwego stosunku do innych ludzi wypływające z różnego rodzaju zaburzeń emocjonalnych oraz defektów w tym zakresie. K. Pospiszyl

Nieprzystosowane społecznie sa dzieci i młodzież, których zachowanie nacechowane jest zespołem objawów świadczących o nieprzestrzeganiu przez nie pewnych podstawowych zasad postępowania, norm społecznych, przy czym zachowania takie mają charakter względnie trwały, powtarzający się wielokrotnie. Z. Ostrihanska

Nieprzystosowanie społeczne to charakterystyczny układ postaw lub stan osobowości kierujący jednostkę do reagowania w sposób niezgodny z normami społecznymi i wymogami ról społecznych. B. Horst

Wykolejenie społeczne-względnie trwałe, negatywne ustosunkowanie się do oczekiwań społecznych.

Wykolejenie przestępcze-obejmuje takie kategorie przestępstw, jak kradzieże, włamania, wandalizm, gwałty itp.

Wykolejenie obyczajowe- obejmuje alkoholizm, narkomanię, prostytucję, pasożytnictwo społeczne, itp.

Niedostosowani społecznie-dzieci i młodzież, u których na skutek zaburzeń wewnętrznych lub niekorzystnych warunków środowiskowych występują również utrwalone zaburzenia w zachowaniu

4 grupy określeń nieprzystosowania społecznego (wg L. Pytki):

Definicje objawowe

Definicje teoretyczne

Definicje operacyjne

Definicje utylitarne (administracyjne)

Zagrożenia niedostosowaniem społecznym-to dzieci i młodzież wychowująca się w warunkach niekorzystnych dla rozwoju psychospołecznego, na który negatywny wpływ mają takie środowiska jak rodzina, grupa rówieśnicza i inne, a także u której występują sporadyczne zaburzenia w zachowaniu. (MEN)

Objawy nieprzystosowania społecznego (wg MEN):

Nagminne wagary

Ucieczki z domu

Włóczęgostwo

Odurzanie się

Sporadyczne lub systematyczne picie alkoholu

Niszczenie mienia

Stosowanie przemocy

Bójki; Samobójstwa

Przywłaszczanie cudzego mienia, kradzieże

Udział w negatywnych grupach

Demoralizacja seksualna

Inne zachowania przestępcze

Demoralizacja- forma, odmiana procesu nieprzystosowania społecznego. Cz. Czapów

Demoralizacja-stan osobowości cechujący się negatywnym nastawieniem (postawa) wobec oczekiwań społecznych zgodnie z rolami społecznymi nieletniego.

Symptomy nieprzystosowania społecznego wg Hołysta:

systematyczne wagary

wielogodzinne wałęsanie się po ulicach

ucieczki z domu

przebywanie w towarzystwie zdemoralizowanych kolegów

dokonywanie kradzieży i innych przestpstw

picie alkoholu

demoralizacja seksualna

wandalizm

zachowania agresywne

nadużywanie środków odurzających i podniecających

zamachy samobójcze i samouszkodzenia

pozostawanie poza nauką i pracą

nagminne kłamstwa

wyraźne nieposłuszeństwo wobec rodziców i nauczycieli.

Typologia wg D. H. Stotta:

zachowania wrogie

zahamowanie

aspołeczność

zachowania niekonsekwentne

Typy dzieci sprawiających trudności wychowawcze wg H. Spionek:

nadpobudliwe, ekspansywne

nadwrażliwe, ekspansywne

zahamowane, napięte emocjonalnie

uczuciowo obojętne, spowolnianie

Typologia wg H. Sulestrowskiej (Hartmana):

zespół niestabilności (skłonności depresyjne, wycofywanie się, słabość kontaktów społecznych, ucieczki)

zespół zachowania aspołecznego: niechęć do nauki i pracy, włóczęgostwo, nadużywanie alkoholu, skłonność do konfliktów

zespół przestępczości: zagrożenie dla innych osób, niszczenie przedmiotów, wczesne skłonności przestępcze, naruszanie prawa.

Typologia nieprzystosowania społecznego (Czapów):

zwichnięta socjalizacja

demoralizacja

socjalizacja podkulturowa

Klasyfikacja zaburzeń w zachowaniu wg. T. M. Achenbacha:

zachowanie internalizacyjne (nadmiernie kontrolowane

wycofanie (woli być sam, tajemniczy, nieśmiały, skryty, nieszczęśliwy, smutny itp.)

depresja (narzeka na samotność, płaczliwość, narzekanie, nerwowość, podejrzliwość, nieszczęśliwy, bojaźliwość)

zachowania eksternalizacyjne (zachowania słabo kontrolowane):

agresja, bunt, alkoholizm, przestępczość, nieposłuszeństwo, wagary, niepohamowanie.

Typologia nieprzystosowania społecznego (Sullivan, Grant):

społecznicy

konformiści; neurotycy

Typologia wg Konopnickiego:

zahamowanie (depresja, wycofanie się)

zachowanie demonstracyjno-bojowe

skrajne formy aspołeczności

Metody wychowawcze-uzasadniony system postępowania wychowawcy z wychowankiem zmierzający do określonego celu.

Rodzaje metod wychowania:

metoda wpływu osobistego

metoda wpływu sytuacyjnego

metoda wpływu społecznego

metoda kierowania samowychowaniem

metoda indywidualnych przypadków

metoda pracy grupowej

metoda środowiskowa

---