Aksjologiczny kontekst celów wychowawczych wartości uniwersalnych?

Wartości uniwersalne:

Określona kategoria wartości, rozumiana jako element kultury, czyli złożony system symboliczny służący jako kryterium czy standard selekcji pomiędzy alternatywnymi orientacjami możliwymi do przyjęcia w konkretnych sytuacjach życiowych. To idea która wzbudza emocje pozytywne bądź negatywnie, ku której jednostka kieruje swoje pragnienia i dążenia, bądź której unika. Znajduje swoje odzwierciedlenie w postawach będących egzemplifikacja indywidualnej hierarchii wartości.

Postawą człowieka wobec przedmiotu nazywamy ogół względnie trwałych dyspozycji do jego oceniania i emocjonalnego na nie reagowania oraz ewentualnie towarzyszących tym dyspozycjom wiedzy o przedmiocie oraz działań zorientowanych na ten przedmiot.

W postawie wyróżnia się 3 jej zasadnicze komponenty:

• emocjonalno-oceniający (element konstytuowany dla postawy, jeśli nie występuje nie mówimy o postawie;

• poznawczy (wiedza o przedmiocie)

• działaniowy (behawioralny)

Ze względu na zawartość komponentalną postaw, możemy je różnicować na następujące:

• poznawcza

• behawioralna

• pełna

• asocjacja afektywna

W wychowaniu intencjonalnym wychowawca winien kształtować postawy (będące odzwierciedleniem uznawanych wartości) różnego rodzaju.

Osobisty aspekt celów wychowania

• wychowanie intencjonalne

• cel przyjęty, realizowany, akceptowany przez wychowawcę

• osobiste cele wychowania to konkretne projekty osobowości wychowanków określone przez konkretnego wychowawcę. Przyjmują postać celów projektujących

• kategorie celów projektujących:

• cele kreatywne - sprowadzają się one do wywołania, ukształtowania określonych cech dyspozycji po stronie wychowanka, których on nie posiada

• cele optymalizujące - zakładają one rozszerzenie zakresu (ilościowego i jakościowego)danej cechy czy właściwości

• cele minimalizujące - osłabienie, ograniczenie występowania danej cechy czy właściwości

• cele korekcyjne - przekształcanie, zmiana cech, dyspozycja osobowościowych wychowanka

Osobiste cele wychowawcze mają wymiar realny, nieoficjalny (formalny), bo odnoszą się do konkretnych wychowanków uwikłane w określoną rzeczywistość społ.-kult.

Mechanizm przekształcania celów oficjalnych w osobiste:

Oficjalne cele wychowania

⇒

⇒ ⇒

Akceptacja celu wychowania

⇒ ⇒

⇒

Pozytywny (osobisty cel wych.)

Ocena szans sukcesu realizacji celu wych.

Aktualne warunki

Negatywny (odrzucenie celu wych.)

Ocena wartości treści celów wychowania

Modyfikacja

⇑

Wartości znaczące dla wychowawcy

Odrzucenie celu wychowania

Sformułować nowy cel

Osobowość wychowanka

---