1. Wyjaśnij istotę międzynarodowej integracji gospodarczej.

Integracja gospodarcza - stan i scalanie w większą całość, silniejsze państwo, może zachodzić na skalę międzynarodową. Podczas integracji zachodzą zmiany gospodarcze , to zmiany dynamiczne, scalanie potencjałów ekonomicznych w jedną całość.

Procesy integracyjne mogą przebiegać na kilku płaszczyznach: kulturalnych, gospodarczych, jednak głównym wymiarem jest płaszczyzna ekonomiczna.

2. Wymień główne przyczyny współczesnych procesów integracyjnych i krótko omów jedno z nich. Główne motywy uczestnictwa w procesie integracji, wzrost poziomu produkcji, korzyści ekonomiczne:

• wzrost efektywności gospodarczej - wzrost DN (na osobę), kraje słabo rozwinięte - pobudzenie gospodarki,

• przesłanki polityczne - ujednolicenie ustroju, zbieżność polityki zagranicznej, zaciśnienie obronności krajów, współpracy, współdziałania,

• przesłanki społeczno-ekonomiczne - wzrost tempa wzrostu DN (nie zawsze ten proces przebiega sprawnie !), poprawa życia ludzi, ograniczenie bezrobocia, rozwój handlu, likwidacja barier taryfowych w przepływie towarów i usług. Efektywne wykorzystanie przemysłu, szybki dostęp do surowców i zasobów pracy, międzynarodowa konkurencja lub ścisła współpraca. Nauka - koordynacja rozwoju wspólnych badań naukowych i wyników,

• pozostałe - np. rozwój infrastruktury transportowej, ochrona środowiska.

3. Wymień główne modele i formy integracji międzynarodowej i opisz jedno z nich.

Modele IG:

1. model integracji międzynarodowej - zakłada, że wszystkie decyzje integracyjne o charakterze pośrednio lub bezpośrednio oddziałujące na przebieg procesu integracyjnego powinny być podejmowane wyłącznie przez przedsiębiorstwa państw krajów członkowskich. Tutaj rola państwa to utrzymanie praworządności i porządku publicznego, pielęgnuje wolny rynek i wolna konkurencję

2. model integracji ponadnarodowej - w tym przypadku zarówno ugrupowanie integracyjne, jak i państwo uzyskują uprawnienia do oddziaływania na procesy integracyjne. Decyzje tych ośrodków mogą pośrednio oddziaływać na decyzje przedsiębiorstw za pomocą subwencji, ceł, ograniczeń parataryfowych, pozataryfowych polityki kursu walutowego, stopy procentowej i innych, czyli przy pomocy wszystkich dostępnych narzędzi polityki makroekonomicznej. Stanowisko to opiera się na założeniu, że integracja gospodarcza możliwa jest jedynie w momencie skoordynowania, a następnie zunifikowania polityki ekonomicznej określonej grupy państw.

Formy IG :

1. strefa wolnego handlu - najprostsza forma MIG - likwidacja ceł, ograniczeń obrotów. Każde państwo ma własną politykę celna dla krajów spoza unii (krajów trzecich) i niezależną politykę handlową. Strefa dotyczy wszystkich towarów lub ich części , przynosi dwie podstawowe korzyści krajom członkowskim:

• ułatwia dostęp towarów produkowanych przez te kraje na rynek ugrupowania, obniżając ich cenę o wielkość zniesionego cła;

• utrudnia dostęp towarom spoza ugrupowania, wobec którego cło nie ulega zmianie. Stają się one tym samym droższe w porównaniu z towarami ze strefy.

Klauzula pochodzenia towaru - jakie produkty uznaje się za produkowane na terenie unii.

1. unia celna - polega na wspólnej zewnętrznej polityce wprowadzania ceł, to rozwój wzajemnej wymiany handlowej państw zrzeszonych, który blokuje dostęp towarów pochodzących z zewnątrz (preferencyjna i dyskryminacyjna)

• znosi bariery celne wewnątrz państw członkowskich

• dyskryminuje kraje trzecie

Strefa wolnego handlu i unii celnej obowiązuje w handlu międzynarodowym.

2. wspólny rynek - oznacza on nie tylko zniesienie ceł we wzajemnych obrotach i wprowadzeniu wspólnej taryfy celnej wobec krajów trzecich, lecz także integrację rynku czynników produkcji, będącej wynikiem eliminacji przeszkód hamujących wolny przepływ tych czynników wewnątrz powstałego mechanizmu wolnej konkurencji. Minimalnym wymogiem takiego rynku jest usunięcie prawnych ograniczeń w dziedzinie swobodnego przepływu czynników produkcji pomiędzy krajami członkowskimi. Aby jednak integracja w tej formie była efektywna konieczne jest przeprowadzenie szeregu działań przystosowawczych, harmonizujących, mających na celu regulację rynku pracy, kapitału, przedsiębiorczości.

4. Co obejmują swym zakresem i czego dotyczą 4 swobody na rynku europejskim.

CZTERY SWOBODY na rynku wewnętrznym:

_1. swoboda osiedlania się - prawo obywateli do osiedlania się w innym państwie członkowskim w celu samodzielnego wykonywania rzemieślniczej, rolniczej lub wolnej działalności zarobkowej;

_2. swobodny przepływ kapitału - swobodny ruch kapitału między państwami o różnych walutach.

Swobodny przepływ kapitału obejmuje:

• większą swobodę przepływu pieniądza i kapitału

• dążenie do wspólnego rynku usług finansowych

• liberalizację przepływu papierów wartościowych

_3. swobodny przepływ osób - osoby nie zatrudnione posiadają prawo do pracy i życia oraz korzystania ze wszystkich zdobyczy socjalnych w miejscu ich pobytu na takich samych warunkach jak rodzima siła robocza bez ograniczeń ze względu na przynależność państwową.

Swobodny ruch osobowy obejmuje:

• zniesienie kontroli granicznych

• harmonizację ustawodawstwa dotyczącego ruchu granicznego, posiadania broni, zwalczania handlu narkotykami oraz udzielania azylu

• swobodę osiedlania się i podejmowania pracy przez obywateli

• wzmocnienie kontroli wewnętrznej

_4. swobodny przepływ towarów - oprócz usunięcia ceł między państwami oznacza uwolnienie ruchu towarów od wszelkich ograniczeń ilościowych i poza taryfowych, w wyniku czego wspólny rynek uzyskuje charakter rynku wewnętrznego.

Swobodny przepływ towaru obejmuje

• zniesienie kontroli granicznych

• harmonizację lub wzajemną akceptację norm i przepisów

• harmonizację podatków

Swobodny przepływ usług oznacza:

• liberalizację usług finansowych

• harmonizację kontroli banków i ubezpieczeń

• otwarcie rynku usług transportowych i telekomunikacyjnych

2. unię monetarną należy rozpatrywać łącznie z unią gospodarczą (ekonomiczną), bowiem pojawiają się głosy mówiące, iż integracja walutowa jest najważniejszą cechą charakterystyczną integracji gospodarczej. Unia walutowa obejmuje koordynację polityki walutowej prowadzonej przez państwa tworzące ugrupowanie integracyjne. Koordynacji podlegają: ograniczenia wahań kursów walutowych, tworzenie wspólnych rezerw walutowych czy wprowadzenie jednolitej waluty międzynarodowej. O pełnej unii ekonomicznej mówi się wówczas, gdy na obszarze integracyjnym wszystkie ważniejsze, z punktu widzenia funkcjonowania wspólnego rynku, dziedziny polityki ekonomicznej zostały objęte wspólną lub skoordynowaną polityką, gdy wprowadzono wspólną walutę, a władzę ekonomiczną w najważniejszych dziedzinach sprawują organy ponadnarodowe.

3. unia polityczna jest ostatnim stadium integracji. Oznacza ona koordynację, a w zasadzie unifikację polityki wewnętrznej i zagranicznej krajów tworzących ugrupowanie integracyjne. Utworzenie unii politycznej w praktyce oznacza powstanie nowego organizmu politycznego, dlatego też trudno jest jeszcze wskazać na konkretny przykład obrazujący funkcjonowanie takiej unii.

5. Scharakteryzuj strefę wolnego rynku. ?????????????????????????????????????????????

1. stopniowe obniżenie Wspólnej Taryfy Celnej

2. stopniowe uściślenie procedur i zasada stosowania środków pozataryfowych ( w tym antydumpingowych, antysubwencyjnych, nadzwyczajnych środków ochrony itp.)

3. wyeliminowania kontroli granicznych i barier technicznych w obrocie wzajemnym

4. utrzymywanie specyficznych instrumentów, głównie importowych w handlu z krajami o gospodarce nierynkowej

5. wprowadzenie systemu powszechnej preferencji celnej dla krajów rozwijających się, a następnie dodatkowych preferencji celnych w imporcie z niektórych grup państw rozwijających się

6. stopniowe rozszerzanie zakresu wzajemnych umów preferencyjnych w stosunkach z różnymi grupami państw (EFTA, CEFTA, NAFTA)

W wyniku powyższych działań wprowadzono pełną swobodę przepływu towarów między państwami członkowskimi i w zasadzie w pełni jednolitą politykę handlową wobec krajów trzecich.

6. Wymień i opisz statyczne i dynamiczne efekty liberalizmu i handlu w strefie wolnego handlu.

7. Scharakteryzuj ogólną sytuację w Europie po II wojnie światowej pod kontem integracji europejskiej.

U podstaw integracji europejskiej leżą przyczyny polityczne i ekonomiczne. Są one ze sobą nierozerwalnie powiązane. Przyczyn politycznych należy upatrywać w idei dotyczącej stabilności kontynentu oraz w idei europejskiego układu w rozwój gospodarczy i pokój na świecie. Przyczyny ekonomiczne integracji związane są z możliwością całkowitego wykorzystania korzyści, jakie mogą wynikać ze skali produkcji oraz kompaktywne przewagi różnych części kontynentu z tego względu pojawiają się dążenia dokształtowania wspólnego rynku charakteryzującego się swobodnym przepływem osób, usług, towarów oraz czynników produkcji.

Powstała w 1948 r. (OERC) organizację europejskiej wspólnoty i gospodarki nie spełniała nadziei, w jakiej jej pokładano, ale stanowiła podstawę do utworzenia 1961 organizacji współpracy gospodarki i rozwoju, czyli OECD.

W maju 1950 Minister Spraw Zagranicznych Francji Robert Schudmam przedstawił projekt ugrupowań gospodarczych o charakterze międzynarodowym. Miałoby ono przez ustanowienie sfery wolnego handlu umożliwić powstanie wspólnego rynku węgla i stali.

18 kwietnia 1951 Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN oraz Włochy podpisały traktat paryski, który ustanowił Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS).

25 marca 1957 r. powołano do życia Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (EuroAtom) oraz Europejską Wspólnotę gospodarki (EWG)

Wspólnoty Europejskie- to nazwa obejmująca do 1993rEuropejskiej Wspólnoty Stali, EuroAtom oraz EWG a, obecnie tylko 2 z nich: Wspólnotę Europejską powstałą w miejsce EWG oraz EuroAtom. Na mocy traktatu o fuzji z 1965 r wszystkie 3 wspólnoty posiadały te same instytucje i miały zawsze ten sam kształt członkowski pozostawały jednak prawnie odrębne.

Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS) powstanie nastąpiło w wyniku podpisu traktatu paryskiego (18 kwietnia 1951) przez następujące kraje: Belgia, Francja, Holandię, Luksemburg, RFN oraz Włochy. Traktat miał obowiązywać przez 50 lat. Pomysłodawcą tego ugrupowania był Żan Monnet, który w kwietniu 1950r. Zaproponował metodę integracji Europejskiej o charakterze sektorowej. Idei stanowiło systematyczne rozszerzenie integracji opierające się na kolejnych sektorach w gospodarce prowadząc ostatecznie do całkowitego zjednoczenia ekonomicznego, społecznego oraz politycznego

Utworzenie EWWiS stworzyło pewnego rodzaju infrastrukturę ekonomiczną poddaną kontroli, która wykluczała zastosowanie zasobów węgla oraz produkcji stali w celach innych niż pokojowe. Wg traktatu założycielskiego EWWiS miało się przyczynić do zwiększenia zatrudnienia. Zrównoważenie szybkiego rozwoju gospodarczego oraz ukształtowanie wspólnego rynku węgla i stali umożliwiające tym samym planowanie, kontrolę i wykorzystanie tych surowców raz ich produkcję.

EuroAtom początek lat 50 przyniósł w Europie Zachodniej znaczny deficyt energetyczny. Zainteresowanie energią atomową w wielu państwach zachodnio-europejskich wynikało z ich dążenia dostosowania w świecie tzn. 3 siły.

W dniach 1-2 czerwca 1955r. W Mesynie odbyła się z inicjatywą państw Beneluksu konferencja, na której osiągnięto porozumienie, co do celowości zapoczątkowania prac nad ustanowieniem specjalnej organizacji do spraw pokojowego zastosowania Energii Atomowej.

Europejska Wspólnota Energii Atomowej - powstała 1 stycznia 1958r. W jej skąd weszły kraje członkowskie EWWiS. Funkcjonowała ona na podstawie traktatu z 25 marca 1957r. Zgodnie z artykułem 1 traktatu za cel EuroAtomu uznano wpływ na podniesienie stopy życiowej krajów członkowskich jak również na rozwój stosunku z innymi państwami poprzez zapewnienie warunków koniecznych do szybkiego powstania i rozwoju przemysłu jądrowego.

EWG-europejska wspólnota gospodarki - 25 marca 1957 r podpisano traktaty rzymskie, które weszły w życie z 1 stycznia 1958r.na jej mocy powstały Europejska Wspólnota Energii Atomej (EuroAtom) oraz EWG. Do traktatu przystąpiły państwa, które uprzednio tworzyły EWWiS. Obydwie wspólnoty zostały ustanowione na czas nieokreślony.

Do głównych celów EWG należał wpływ na harmonijny rozwój gospodarczy, przyczynienie się do podniesienia poziomu życia obywateli jak również spójności społecznego i ekonomicznego ugrupowania.

Traktat ustanawiają EWG zawiera koncepcje utworzenia Unii Celnej a następnie wspólnego rynku europejskiego.

Tworzenie Unii Celnej zakończono w 1968r.

Po utworzeniu Unii Celnej zaczęto realizacje wspólnej polityki handlowej. Obejmuje ona m.in.

-przyjęcie wspólnej taryfy celnej

-ujednolicenie polityki państw członkowskich w zakresie polityki eksportowej oraz środków ochrony

-zawieraniu umów handlowych i celnych

-osiąganie celów określonych w traktacie zapewniono również w ramach rozwoju współczesnej gospodarki wprowadzenie mechanizmów swobodnego przepływu siły roboczej, kapitału i usług.

-skomplikowane sprawy rolne zostały ujęte w traktacie ustanawiający EWG jedynie w sposób ogólny

-traktat kształtuje wspólny rynek pracy, znosił ograniczenia w zakresie przepływu usług, osób oraz kapitału pomiędzy państwami członkowskimi.

-pominięte zostały natomiast postanowienia dotyczące ujednolicenia systemów walutowych i podatkowych.

-w kompetencji państw członkowskich pozostawił nadal (traktat) utrzymanie równowagi w bilansie płatniczym.

8. Wymień wszystkie i opisz jedną z koncepcji głoszonych po II wojnie światowej dotyczącej przemysłu europejskiego.

9. Przedstaw genezę integracji europejskiej.

Geneza integracji w Europie

U podstaw integracji europejskiej leżą przyczyny polityczne i ekonomiczne. Są one ze sobą nierozerwalnie powiązane. Przyczyn politycznych należy upatrywać w idei dotyczącej stabilności kontynentu oraz w idei europejskiego układu w rozwój gospodarczy i pokój na świecie. Przyczyny ekonomiczne integracji związane są z możliwością całkowitego wykorzystania korzyści, jakie mogą wynikać ze skali produkcji oraz kompaktywne przewagi różnych części kontynentu z tego względu pojawiają się dążenia dokształtowania wspólnego rynku charakteryzującego się swobodnym przepływem osób, usług, towarów oraz czynników produkcji.

Powstała w 1948 r. (OERC) organizację europejskiej wspólnoty i gospodarki nie spełniała nadziei, w jakiej jej pokładano, ale stanowiła podstawę do utworzenia 1961 organizacji współpracy gospodarki i rozwoju, czyli OECD.

W maju 1950 Minister Spraw Zagranicznych Francji Robert Schudmam przedstawił projekt ugrupowań gospodarczych o charakterze międzynarodowym. Miałoby ono przez ustanowienie sfery wolnego handlu umożliwić powstanie wspólnego rynku węgla i stali.

18 kwietnia 1951 Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN oraz Włochy podpisały traktat paryski, który ustanowił Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS).

25 marca 1957 r. powołano do życia Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (EuroAtom) oraz Europejską Wspólnotę gospodarki (EWG)

Wspólnoty Europejskie- to nazwa obejmująca do 1993rEuropejskiej Wspólnoty Stali, EuroAtom oraz EWG a, obecnie tylko 2 z nich: Wspólnotę Europejską powstałą w miejsce EWG oraz EuroAtom. Na mocy traktatu o fuzji z 1965 r wszystkie 3 wspólnoty posiadały te same instytucje i miały zawsze ten sam kształt członkowski pozostawały jednak prawnie odrębne.

Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS) powstanie nastąpiło w wyniku podpisu traktatu paryskiego (18 kwietnia 1951) przez następujące kraje: Belgia, Francja, Holandię, Luksemburg, RFN oraz Włochy. Traktat miał obowiązywać przez 50 lat. Pomysłodawcą tego ugrupowania był Żan Monnet, który w kwietniu 1950r. Zaproponował metodę integracji Europejskiej o charakterze sektorowej. Idei stanowiło systematyczne rozszerzenie integracji opierające się na kolejnych sektorach w gospodarce prowadząc ostatecznie do całkowitego zjednoczenia ekonomicznego, społecznego oraz politycznego

Utworzenie EWWiS stworzyło pewnego rodzaju infrastrukturę ekonomiczną poddaną kontroli, która wykluczała zastosowanie zasobów węgla oraz produkcji stali w celach innych niż pokojowe. Wg traktatu założycielskiego EWWiS miało się przyczynić do zwiększenia zatrudnienia. Zrównoważenie szybkiego rozwoju gospodarczego oraz ukształtowanie wspólnego rynku węgla i stali umożliwiające tym samym planowanie, kontrolę i wykorzystanie tych surowców raz ich produkcję.

EuroAtom początek lat 50 przyniósł w Europie Zachodniej znaczny deficyt energetyczny. Zainteresowanie energią atomową w wielu państwach zachodnio-europejskich wynikało z ich dążenia dostosowania w świecie tzn. 3 siły.

W dniach 1-2 czerwca 1955r. W Mesynie odbyła się z inicjatywą państw Beneluksu konferencja, na której osiągnięto porozumienie, co do celowości zapoczątkowania prac nad ustanowieniem specjalnej organizacji do spraw pokojowego zastosowania Energii Atomowej.

Europejska Wspólnota Energii Atomowej - powstała 1 stycznia 1958r. W jej skąd weszły kraje członkowskie EWWiS. Funkcjonowała ona na podstawie traktatu z 25 marca 1957r. Zgodnie z artykułem 1 traktatu za cel EuroAtomu uznano wpływ na podniesienie stopy życiowej krajów członkowskich jak również na rozwój stosunku z innymi państwami poprzez zapewnienie warunków koniecznych do szybkiego powstania i rozwoju przemysłu jądrowego.

EWG-europejska wspólnota gospodarki - 25 marca 1957 r podpisano traktaty rzymskie, które weszły w życie z 1 stycznia 1958r.na jej mocy powstały Europejska Wspólnota Energii Atomej (EuroAtom) oraz EWG. Do traktatu przystąpiły państwa, które uprzednio tworzyły EWWiS. Obydwie wspólnoty zostały ustanowione na czas nieokreślony.

Do głównych celów EWG należał wpływ na harmonijny rozwój gospodarczy, przyczynienie się do podniesienia poziomu życia obywateli jak również spójności społecznego i ekonomicznego ugrupowania.

Traktat ustanawiają EWG zawiera koncepcje utworzenia Unii Celnej a następnie wspólnego rynku europejskiego.

10. Wymień i opisz główne czynniki warunkując powstanie Unii Europejskiej.??????????????????

Koszty akcesji (wstąpienia)Polski do strefy Euro

Akcesja Polski do strefy Euro niesie ze sobą także koszty. Wysokość kosztów poniesionych na skutek przyjęcia wspólnej waluty zależy od podatności gospodarczej na wstrząsy asymetryczne.

Rozłożone nie równomiernie pomiędzy różnymi krajami. Przed politykę gospodarczą w warunkach stałych kursów oraz Unii Walutowej pojawia się skomplikowane zadania,przywrócenia zachwianej równowagi w bilansie handlowym oraz równowagi między podażą, a popytem na rynku wewnętrznym po jej naruszeniu przez wstrząsy,które mogą dotknąć jeden kraj członkowski, a nie dotykają innego lub uderzają we wszystkie państwa ale z niejednakową siłą.

Wstrząsy Asymetryczne- to perturbacja natury popytowej lub podażowej zewnątrz lub wewnątrz.

Monetarnej albo realnej, jednorazowe albo rozciągnięte w czasie. Wstrząsy skutkują na różnych płaszczyznach i w różnej formie np., deficytem bilansu płatniczego albo brakami zaopatrzonymi niektóre surowce. Takie wstrząsy mogą także polegać na trwałym przesunięciu popytu na produkt w jednym kraju na wzrost popytu na produkty pochodzące z kraju innego to będzie tzw. szok popytowy. Asymetryczność szoku może być kłopotem dla Europejski Banku Centralnego.

Europejski Bank Centralny może mieć problem z reagowaniem pojawiające się szoki. Może się wahać. Jeżeli chodzi o zmianę st. % lub w przypadku nierównowagi z agregowanego bilansu płatniczego o przesunięcie kursu wspólnej waluty na ryzyku międzynarodowym lub interwencję aby nie dopuścić do takiej sytuacji.

Typowe oblicza wstrząsów asymetrycznych na tle bardzo rozbieżnego cyklu koniunkturalnego to przede wszystkim

• napięcia w bilansach płatniczych

• napięcia na na rynkach wewnętrznych państw członkowskich

11. Krótko s charakteryzuj drogę Polski do członkowstwa Unii Europejskiej.

Pod wrażeniem początkowych sukcesów Wspólnot Europejskich dnia 9 sierpnia 1961r. Wielka Brytania wystąpiła z1-szym wnioskiem o przyjęcie na pełnego członka wspólnot europejskich. W grudniu 1691 3 państwa neutralne Austria, Norwegia i Szwecja złożyły pisemne deklaracje o chęci przystąpienia do wspólnoty Europejskiej. Chodziło im o uzyskanie statusu członka stowarzyszonego.

Po długotrwałych negocjacjach układy o przystąpieniu Wielkiej Brytanii, Irlandii, Danii i Norwegii do EGW i Euro Atomu zostały podpisane 22 stycznia 1972r.

Równocześnie podpisano traktat o przystąpieniu tych państw do EWWiS. Przystąpienie Wielkiej Brytanii, Irlandii i Danii nastąpiło z dniem 1 stycznia potem jak mieszkańcy Irlandii i Danii opowiadali się w referendum za przystąpieniem do Wspólnot Europejskich oraz po ratyfikacji traktatu przez parlamenty wszystkich 3 krajów. Jedynie Norwegia nie przystąpiła do wspólnot wskutek negatywnego wyniku, referendum w 1972r. W którym 53,49% mieszkańców tego kraju opowiedziało się przeciw przyłączeniu ich do krajów wspólnoty. Po powrocie do demokratycznych rządów Grecja w 1975r. A Portugalia i Hiszpania 1977r złożyły wnioski o przyjęcie do wspólnot.

1stycznia 1981r. Grecja na mocy układu akcesyjnego popisała 28 mają 1979 r. stała się 10 państwem członkiem wspólnot.

Po 7 latach rokowań 12 czerwca 1985r. W Madrycie i w Lizbonie nastąpiło podpisanie traktatów akcesyjnych na mocy których Hiszpania i Portugalia od 1 stycznia 1986r . stały się pełnoprawnymi państwami członkowskimi EWG i dwóch pozostałych wspólnot (EWG i Euro Atom).

Hiszpania i Portugalia stały się 11 i 12 członkiem wspólnot europejskich.

Na początku lat 90 wnioski o przyjęcie do wspólnot złożyły kolejne państwa: Austria, Finlandia, Norwegia i Szwecja.

Zbliżony poziom rozwoju gospodarczego państw kandydujących jak też ich dotychczasowa wieloletnia współpraca ze wspólnotami ZWG w ramach zachodnio-europejskiej strefy wolnego handlu, a od 1 stycznia 1994r. W ramach europejskiego obszaru gospodarczego pozwoliły na relatywne szybkie osiągnięcie porozumienia.

20 czerwca 1994 zostały podpisane traktaty i akcesji Austrii, Finlandii, Norwegii i i Szwecji do Unii Europejskiej.

Latem i jesienią w krajach kandydujących do Unii przeprowadzono referendum w Austrii, Finlandii i Szwecji obywatele opowiedzieli się za uczestnictwem w Unii Europejskiej. Norwegia większością 52,8% obywateli opowiedziało się przeciwko przystąpieniu do Unii Europejskiej.

Traktat o przystąpieniu do unii Austrii, Finlandii i Szwecji wszedł w życie 1 stycznia 1995r. Liczba członków Unii Europejskiej zwiększyła się do 15.

Pod koniec 1989r. W Europie Środkowej i Wschodniej doszło do przemian, które doprowadziły do upadku zależnych kurtyny. Rozpoczął się proces transformacji zmierzający do wprowadzenia demokracji i gospodarki rynkowej w państwach po socjalistycznych. W tej sytuacji naturalną koleją rzeczy było zwrócenie się państw byłego bloku wschodniego w stronę wysoko rozwiniętych Wspólnot Europejskich.

Wkrótce zostały nawiązane stosunki dyplomatyczne z europejską wspólnotą gospodarczą, która zniosła kontyngenty importowe i rozszerzyła system powszechnych preferencji cen.

31 marca 1998 Unia Europejska rozpoczęła negocjacje akcesyjne z 1 grupą krajów kandydujących z Czechami, Estonią, Polską, Słowenią, Węgrami i Cyprem (grupa Luksemburska).

15 lutego 200r. Z 2 grupą Bułgarią, Litwą, Łotwą, Rumunią, Słowacją oraz Maltą (grupa Helsińska).

Podczas posiedzenia rady Europejskiej w Kopenhadze 13 grudnia 202r. Negocjacje zostały zakończone z 10-cioma spośród 12 krajów: Czechami, Estonią,Litwą, Łotwą, Polską,Słowacją,Słowenią,Węgrami,Cyprem i Maltą, która zostały przyjęte do Unii Europejskiej 1 maja 2004.

12. Przedstaw ideę polityki handlowej wspólnoty europejskiej.

13. Wymień i opisz 1 z głównych instrumentów wspólnej polityki handlowej.

1. Instrumenty taryfowe

• Cła - w wyniku utworzenia Unii Celnej (1968r.) zostały zniesione cła i ograniczenia ilościowe między państwami członkowskimi, EWG i przyjęta wspólna ujednolicona zewnętrzna taryfa celna. Obecnie Wspólna Taryfa Celna zawiera tylko jedną kolumnę stawek, tzw. konwencyjnych, wynikających ze statusu klauzuli największego uprzywilejowania. Dotyczą one importu z państw, które nie korzystają z żadnych preferencji celnych na rynku UE, tj. przede wszystkim z USA, Kanady, Australii, Nowej Zelandii oraz towarów wyłączonych z listy preferencji dla krajów, z którymi wspólnota zawarła porozumienia preferencyjne.

Stawki celne ustalane są w dwojaki sposób:

1. przedstawiane są pod postacią %-ej części wartości towaru,

tzw. cła ad-valorem

2. są ustanawiane pod postacią określonej sumy, uzależnionej od ciężaru objętości lub ilości towaru, tzw. cła specyficzne

3. mogą występować również cła mieszane, będące połączeniem dwóch poprzednich

W 2004 r. wspólnota stosowała 0 stawkę celną dla ok. 27% wszystkich pozycji taryfowych. Średnia stosowana stawka celna dla wszystkich towarów ogółem wynosiła 6,5%. Dla produktów rolnych kształtowała się na poziomie 16,6%; dla nie rolnych 3,7%. Najwyższe stawki celne wspólnota stosuje w imporcie żywności i używek, produktów rolnych oraz wyrobów odzieżowych. Najniższe w przypadku surowców kopalnianych, wyrobów włókienniczych, papieru oraz wyrobów hutniczych.

2. Instrumenty pozataryfowe

• ograniczenia ilościowe - to wszelkie posunięcia państwa, które zniekształcają wolumen lub wartość importu bądź eksportu. Mogą występować w formie:

1. importowe kontyngenty - wartościowe lub ilościowe

2. „dobrowolnych” ograniczeń eksportu podejmowanych przez zagranicznych ·dostawców

• dyskryminacyjne zamówienia rządowe - występują wtedy, gdy rząd preferuje producentów krajowych, co tworzy sytuację dyskryminacji wobec zagranicznych dostawców. Ich celem jest ochrona wybranych sektorów gospodarczych przed konkurencją zagraniczną oraz wspomaganie gałęzi znajdującej się w trudnych warunkach lub nowo powstających

• reguły techniczne, normy i standardy - regulacje rządowe dotyczące reguł technicznych, standardów i wymogów w zakresie zdrowia, bezpieczeństwa, ochrony środowiska naturalnego, są również źródłem barier handlowych, i jeśli zagraniczni dostawcy muszą ponieść dodatkowe koszty na przystosowanie oferowanych dóbr i usług do wymogów obowiązujących w kraju przeznaczenia.

3. Instrumenty parataryfowe

• działają podobnie jak cła. W UE należą do nich podatki graniczne, czyli podatki wyrównawcze nakładane na importowane dobra równe wysokości podatków pośrednich nakładanych w kraju na podobne dobra wytwarzane przez krajowych producentów

4. Instrumenty protekcjonizmu uwarunkowanego

• instrumenty z zakresu protekcji uwarunkowanej można podzielić na dwie grupy:

1. stosowane przeciwko nieuczciwemu importowi

2. stosowane przeciwko importowi realizowanego zgodnie z zasadami konkurencji, jednakże w bardzo dużej ilości i po bardzo niskich cenach.

14. Przedstaw istotę systemu powszechnej preferencji ceny w UE.

System powszechny preferencji ceny - znany także jako system preferencji generalnej. To system autonomiczny, nie wzajemnych preferencji przyznawanych krajom słabiej rozwiniętym przez państwa rozwinięte wobec pochodzącego z nich importu.

Autonomiczność oznacza, że wszystkie warunki ustalane są jednostronnie przez państwa przyznające preferencje czy Unii a a ich postanowienia i decyzje nie podlegają negocjacjom.

Charakter niewzajemne oznacza że kraje objęte preferencyjnymi stawkami celnymi nie muszą w żaden sposób odwzajemniać uzyskanych preferencji. System został przyjęty pod naciskiem państw rozwijających się,które wskazały na trudności w rozwoju swojego eksportu w warunkach konkurencji z dostawcami z krajów rozwiniętych.

Bardzo ważną cechą systemu powszechnej preferencji celnych jest stopniowanie oznacza to, że wraz z rozwoje gospodarczym poszczególnych krajów marże preferencji są stopniowo redukowane, aż do całkowitego zniesienia preferencji wobec danego kraju.

15. Scharakteryzuj główne przyczyny dążenia Polski do przyjęcia Euro.

Wyróżnia się 3 główne etapy dochodzenia do pełnego członkostwa w Unii Walutowej

1. Przed przystąpieniem do UE - w I etapie Polska miała pełną swobodę w kształtowaniu polityki pieniężnej i kursowej. Na tym etapie powinien zostać zainicjowany proces wprowadzenia w struktury Polskiego ustawodawstwa regulacji prawnych wspólnot europejskich dotyczących funkcjonowania Unii Gospodarczej i Walutowej. Ściślej mówiąc są to zasady działania banku centralnego (kwestie zapewnienia bankowi centralnemu odpowiedzialnej niezależności0 określające stosowanie przez niego instrumentów polityki pieniężnej przepływów kapitałów w obrocie z za granicą oraz zapewnienie stabilnego systemu finansowego.

Uogólniając priorytetowym celem działań realizowanych w okresie przedakcesyjnym było wypełnianie kryteriów sformułowanych przez radę europejską na szczycie w Kopenhadze 1993r.

Są to następujące kryteria:

1. Stabilność instytucji gwarantujących demokrację. Rządy prawne, przestrzeganie praw człowieka, respektowanie i ochrona praw mniejszości.

2. Istnienie funkcjonującej gospodarki rynkowej jak również zdolność do funkcjonowania w warunkach presji konkurencyjnej w UE.

3. Zdolność do podjęcia obowiązków wynikających z członkostwa w tym przyjęcie celów dotyczących unifikacji politycznej jak również Inii Gospodarczej i Walutowej.

Kryteria ustalone w Kopenhadze mają charakter bardzo ogólny jeśli kraje im sprostują będzie to znaczyło, że posiadają harmonizowaną gospodarkę i będą w stanie konkurować na rynku europejskim.

2. Po wejściu do UE- uzyskanie pełnego członkostwa, które jest równoznaczna z członkostwem w UGiW. Jest to członkostwo od którego stosuje się pewne następstwa kraje zachowują swoją walutę oraz pełne prawo do kształtowania polityki pieniężnej. Są jednak zobowiązane do nadzorowania swojej polityki pieniężnej zgodnie z postanowieniem traktatu o Unii Europejskiej.

Po przystąpieniu Polski do UE Narodowy Bank Polski stał się uczestnikiem ESBC (europejski system banków centralnych) i jest reprezentowany w radzie głównej. Status Polskiego banku centralnego jest taki sam jak banków centralnych Danii, Wielkiej Brytanii oraz Szwecji (czyli nie weszły do Unii Monetarnej). Jest to równoznaczne z tym, że nie podejmuje on decyzji dotyczących obszaru L.

Do obowiązków NBP należy dostarczenie danych statystycznych. Ostatnim etapem jest włączenie złotego do mechanizmu kursowego UE.

Decyzje o przystąpieniu Polski do strefy Euro musi być podjęta przez Polskiej władze. Należy się liczyć z wszelkimi konsekwencjami wcześniejszego lub późniejszego przyjęcia zobowiązań odnośnie stabilizowania kursu zł w ramach tego mechanizmu.

Opisywany okres nie może być krótszy niż 2 lata. Jest to niezbędne aby zmienić kryterium kursu walutowego okres taki musiał by trwać do momentu zastąpienia zł przez Euro po nieodwracalnym usztywnionym kursie ( tzw. kurs konwersji).

Polska musi uzyskać odpowiedni stopień zbieżności gospodarczej z Państwami strefy Euro. Takiej ocenie służą kryteria zbieżności.

16. Opisz korzyści związane z uczestnikami w strefie Euro.

Swobodny przepływ pracowników oznacza, że każdy obywatel państwa członkowskiego UE ma zagwarantowane pełne prawa, które muszą być respektowane przez wszystkie państwa należące do Unii. Są one następujące:

1. prawo do pobytu w dowolnie wybranym państwie członkowskim,

2. prawo do przyjęcia oferty pracy,

3. prawo do wykonywania pracy,

4. prawo do przemieszczania się w obrębie wspólnoty w celu podjęcia pracy

W UE w sposób szczególny zwracano uwagę na prawo do równego traktowania wszystkich ludzi. Jest to gwarancja ujęta w Traktacie. Swobodny przepływ pracowników oznacza zniesienie jakiejkolwiek dyskryminacji wobec pracowników pochodzących z państw członkowskich w zakresie zatrudnienia, płac i innych warunków pracy.

Najważniejszym aktem prawnym w tym zakresie jest Rozporządzenie Rady nr 1612/68 z dnia 15.X.1968 r. w sprawie swobodnego przemieszczania się pracowników w obrębie Unii.

Regulacje, jakie wprowadza Rozporządzenie dotyczą takich kwestii, jak:

1. prawo do podejmowania zatrudnienia w dowolnym państwie Unii, w dowolnie wybranym zawodzie,

2. prawo pracownika i pracodawcy do korzystania z wzajemnej wymiany zgłaszanych ofert pracy,

3. ustanowienie sankcji nieważności wobec przepisów krajowych, mających charakter dyskryminujący pracowników z innych państw członkowskich,

4. prawo pracownika do uzyskania pomocy ze strony służb zatrudnienia, na takich samych zasadach jakie otrzymują pracownicy krajowi będącymi osobami bezrobotnymi i poszukującymi pracy,

5. identyczne warunki zatrudnienia,

6. zakaz dyskryminacji w odniesieniu do korzyści socjalnych i ulg podatkowych,

7. prawo do podejmowania szkoleń i przekwalifikowania zawodowego,

8. zakaz dyskryminacji w dziedzinie zbiorowego prawa pracy, np. regulaminy pracy

9. prawo do działania w związkach zawodowych i w organach przedstawicielskich przedsiębiorstwa.

17. Opisz główne koszty i zagrożenia uczestnictwa w strefie Euro.

Główne zagrożenia dla Polski związana z przystąpieniem do strefy Euro

1. Zachowanie wzrostu gospodarczego

2. Wzrost stopy bezrobocia

3. Wzrost inflacji ( wzrost cen)

4. Utrata własnej polityki pieniężnej

5. Ryzyko nałożenia na Polską kar spowodowanych przez niedostateczną reformę finansów publicznych

6. Kryzys na rynku finansowym

18. Scharakteryzuj etapy integracji walutowej Polski ze strefą Euro.

Eliminacja ryzyka kursowego:

1. bezpośrednia: naliczoną marżę kupna i sprzedaży walut,opłaty operacyjne oraz ubezpieczenie od ryzyka kursowego

2. pośrednia: koszty administracyjne: ponoszone przez przedsiębiorców z tytułu zaangażowania kapitału w działalność związaną z prowadzeniem operacji walutowych, doliczyć także trzeba koszty bankowe, koszty sprawozdawczości finansowej,oraz koszty wynikające z dużego czasu trwania transferów walutach obcych.

Eliminacja ryzyka kursowego i spadek stóp %

-stabilność stóp %

-ożywienie

W jaki sposób Państwo czy Rząd może osłabić zł poprzez bank centralny

-może zahamować inwestycje

-ograniczenie produkcji

-handel walutami w krótkim okresie

Koszty akcesji (wstąpienia)Polski do strefy Euro

Akcesja Polski do strefy Euro niesie ze sobą także koszty. Wysokość kosztów poniesionych na skutek przyjęcia wspólnej waluty zależy od podatności gospodarczej na wstrząsy asymetryczne.

Rozłożone nie równomiernie pomiędzy różnymi krajami. Przed politykę gospodarczą w warunkach stałych kursów oraz Unii Walutowej pojawia się skomplikowane zadania,przywrócenia zachwianej równowagi w bilansie handlowym oraz równowagi między podażą, a popytem na rynku wewnętrznym po jej naruszeniu przez wstrząsy,które mogą dotknąć jeden kraj członkowski, a nie dotykają innego lub uderzają we wszystkie państwa ale z niejednakową siłą.

Wstrząsy Asymetryczne- to perturbacja natury popytowej lub podażowej zewnątrz lub wewnątrz.

Monetarnej albo realnej, jednorazowe albo rozciągnięte w czasie. Wstrząsy skutkują na różnych płaszczyznach i w różnej formie np., deficytem bilansu płatniczego albo brakami zaopatrzonymi niektóre surowce. Takie wstrząsy mogą także polegać na trwałym przesunięciu popytu na produkt w jednym kraju na wzrost popytu na produkty pochodzące z kraju innego to będzie tzw. szok popytowy. Asymetryczność szoku może być kłopotem dla Europejski Banku Centralnego.

Europejski Bank Centralny może mieć problem z reagowaniem pojawiające się szoki. Może się wahać. Jeżeli chodzi o zmianę st. % lub w przypadku nierównowagi z agregowanego bilansu płatniczego o przesunięcie kursu wspólnej waluty na ryzyku międzynarodowym lub interwencję aby nie dopuścić do takiej sytuacji.

Typowe oblicza wstrząsów asymetrycznych na tle bardzo rozbieżnego cyklu koniunkturalnego to przede wszystkim

• napięcia w bilansach płatniczych

• napięcia na na rynkach wewnętrznych państw członkowskich

19. Na czym polega polityka społeczna w UE.

Polityka społeczna jest jednym z najważniejszych obszarów pogłębiających integracji europejskiej. Problemy społeczne w obszarze wspólnoty wymuszają na państwach członkowskich podejmowanie działań, które mają się przyczynić do zmniejszenia nierówności społecznych i bezrobocia oraz do zapewnienia lepszych warunków pracy i życia obywateli.

20. Wymień i scharakteryzuj jeden z wymienionych europejskich modeli polityki społecznej.

Europejskie modele polityki społecznej

W UE można zaobserwować kilka typów państwowej polityki społecznej. Są one związane z dwoma modelami.

1. państwa minimalnego

2. państwa opiekuńczego

Kraje o modelu państwa minimalnego w obszarze polit. społe. To takie, które jako organizacja polityczna chronią prawo do życia, wolność i własność ale nie angażują się w rozwiązywanie socjalnych problemów jednostki. Nierówności socjalne są indywidualną sprawą obywateli i od ich przezorności i zaradności zależy przede wszystkim to w jaki sposób ułożą oni sobie życie.

Państwo opiekuńcze to organizacja polityczna, która uznaje pogląd iż rynek nie jest w stanie rozwiązać socjalnych problemów. Należy zatem stosować interwencjonizm socjalny którego zakres jest bliżej określony.

21. Przedstaw główne podmioty polityki społecznej.

Główne podmioty polityki społecznej.

Celem europejskiej polityki społecznej jest realizacja socjalnych praw obywateli państw członkowskich i poszerzenie przestrzeni socjalnej w europie.

Rada UE jest organem ustawodawczym ustanawia akty prawne, które zleca do wykonania komisji europejskiej. Akty prawne mają przeważnie formę rozporządzenia lub dyrekt. Rozporządzenia są wiążące dla członków wspólnoty i wprowadzone są do prawa krajowego. Dyrektywy mają również charakter wiążący lecz każde z państw ma możliwość wyboru metody ich realizacji. Najczęściej skierowane są do wszystkich państw członkowskich wymagają implementacji i transponowania prawa państwowego.

Komisja Europejska jest organem wykonawczym wspólnot europejskich. Dyrekcja generalna do spraw zatrudnienia i spraw socjalnych jest odpowiedzialna za politykę społeczną w UE. Zajmuje się ona zatrudnieniem realizacją idei równości kształcenia zdrowiem, dialogiem społecznym i organizacjami pracowników. Komisja zarządza administracją generalną wspólnoty funduszami i programami obejmującymi także państwa nie należące do Unii. Każdego roku komisja publikuje w językach oficjalnych raport generalny o działalności wspólnot.

Europejski Trybunał sprawiedliwości.

Jest narządowym sądem wspólnoty występującym w przypadkach kiedy dochodzi do łamania prawa wspólnotowego. Rozstrzyga spory między państwami oraz instytucjami wspólnoty, a także między osobami fizycznymi i prawnymi, a wspólnotą. I choć trybunał nie mocy wprowadzania w życie swoich orzeczeń państwa członkowskie zazwyczaj się do nich stosują. Odgrywa ważną rolę w zakresie prawa socjalnego dzięki licznym orzeczeniom odnoszącym się do ogólnych zasad stosowania prawa jak i do konkretnych rozporządzeń i dyrektyw w tej dziedzinie

22. Co należy rozumieć przez termin zabezpieczenia społecznego.

Zabezpieczenie społeczne

W UE obowiązuje zasada koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Oznacza to, ze każdy kraj członkowski stosuje własne przepisy dotyczące świadczeń społecznych. Prawo wspólnotowe określiło przepisy umożliwiające bezkolizyjne stosowanie zasad krajowych. Świadczenie z tytułu bezrobocia podlegają koordynacji na poziomie wspólnotowym. Obywatel państwa członkowskiego nabywa prawa do zasiłku dla bezrobotnych na podstawie przepisów wewnętrznych danego państwa po spełnieniu określonych warunków. Najczęściej stosowanym warunkiem jest wymóg spełnienia długości okresów zatrudnienia lub ubezpieczenia danym państwie. Polak nabędzie prawo do zasiłku dla bezrobotnych na podstawie innych przepisów niż Polskie jeżeli będzie pracować w innym państwie i tam utraci prace. Zasiłek dla bezrobotnych zostanie przyznany zgodnie z przepisami ostatniego miejsca wykonywania pracy bez obliczenia jego wymiaru będą brane pod uwagę także okresy zatrudnienia lub ubezpieczenia w innych krajach Unii - na tym polega koordynacja systemu.

1. Zabezpieczenie społeczne oznacza wszelkie stosowane metody oraz mechanizmy, których celem jest zabezpieczenie uznanych społecznie potrzeb. Szczególne znaczenie w określeniu zakresu zabezpieczenia społecznego zajmuje konwencja międzynarodowej organizacji pracy, które przez wyliczenie rodzaju ryzyka określenie cech świadczeń służących ich zabezpieczeniu wyznacza granice tego pojęcia.

23. Czego dotyczą standardy pracownicze i socjalne w UE.

Standardy pracownicze i socjalne

Aktem mającym duże znaczenie w zakresie ochrony prac wolności była karta wspólnotowa podstawowych praw społecznych pracowników. W 1989 roku jako dokument polityczny uchwała rady europejskiej nie ma waloru obowiązującego prawa wiążącego strony. Karta ujmuje potrzeby socjalne pracowników w aspekcie ich uprawnień podmiotowych a nie zasad polityki państwa czy obowiązków państwa.

24. Scharakteryzuj wspólną strategię i wytyczne w dziedzinie polityki społecznej.

---