Temat jednostki lekcyjnej.
|
|
|
|
|
|
|
1. Humanizm i odrodzenie w Europie i w Polsce
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: mecenas, mecenat, humanizm, renesans (odrodzenie), prawo rzymskie, władza suwerenna, władza absolutna, utopia, teoria heliocentryczna, kalendarz juliański, kalendarz gregoriański,
Identyfikuje postacie [A]: Erazma z Rotterdamu, J. Gutenberga, Leobarda da Vinci, Michała Anioła, Rafaela Santi, A. Dürera, N. Machiavellego, T.More'a, A. Frycza Modrzewskiego, F. Rabalais'go, M. de Cervantesa, M. Kopernika,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B] narodziny i rozprzestrzenianie się kultury renesansowej,
Wymienia [B]najważniejszych mistrzów włoskiego i europejskiego odrodzenia, najważniejsze dzieła Erazma z Rotterdamu, charakterystyczne cechy kręgu kultury prawosławia, charakterystyczne cechy kręgu kultury islamu,
Wyjaśnia [B], na czym polegała nowa, humanistyczna wizja człowieka, Boga i natury,
Wyjaśnia [B], jaką rolę w rozwoju cywilizacji odegrał druk,
Charakteryzuje [B] czynniki, które sprzyjały upowszechnieniu renesansowej kultury w Europie.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: akademia, laicyzacja, rewolucja militarna, gimnazjum humanistyczne,
Wymienia [B] nowe elementy wprowadzone przez humanizm do kultury umysłowej i duchowej, najważniejsze osiągnięcia cywilizacyjno - techniczne epoki wczesno nowożytnej,
Wyjaśnia [B], na czym polegała nowa, humanistyczna wizja człowieka, Boga i natury,
Określa [B] tempo upowszechniania humanizmu i kultury renesansowej.
|
2. Reformacja-rozłam w chrześcijaństwie zachodnim.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: nepotyzm, symonia, sprzedaż odpustów, reformacja, alfabetyzacja, luteranizm, kalwinizm, Kościół ewan-gelicko - augsburski, Kościół ewangelicko - refor-mowany, protestanci, hugenoci, pastor, Kościół anglikański, Kościół narodowy, edykt nantejski, pokój augsburski, sobór trydencki, reforma katolicka, kontrreformacja, kolegium jezuickie, inkwizycja, Indeks Ksiąg zakazanych, zbór, konfederacja warszawska, dysydenci (różnowiercy),
Arianie (bracia polscy), unia brzeska, unici (grekokatolicy), dyzunici,
Identyfikuje postacie [A]: Marcina Lutra, F. Melanchtona, Karola V Habsburga, Henryka VIII, J. Kalwina, Filipa II Habsburga, Henryka IV Burbona, św.
Wymienia [B] najważniejsze przyczyny rozłamu w Kościele zachodnim,
Wymienia [B] najwybitniejszych reformatorów Koscioła zachodniego,
Wymienia i wskazuje na mapie [B] kraje, które oparły się nowinkom religijnym,
Wskazuje na mapie i omawia [B] terytorialny zasięg rozwoju reformacji w Europie,
Wyjaśnia [B] znaczenie soboru trydenckiego dla Kościoła katolickiego i całego chrześcijaństwa,
Określa [B] zasięg terytorialny reformacji na ziemiach Rzeczpospolitej oraz wymienia najważniejsze ośrodki
różnowiercze w Polsce i na Litwie.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: idea powszechnego kapłaństwa, doktryna podwójnej predestynacji, konsystorz, trydenckie wyznanie wiary,
Identyfikuje postacie [A]: Fryderyka Mądrego, T Münzera, Gustawa I Wazy, J. Łaskiego, Ś. Hozjusza,
Wymienia i wskazuje na mapie [B] kraje, które oparły się nowinkom religijnym, oraz wyjaśia przyczyny takiego stanu,
Wyjaśnia [B] rolę humanizmu w kształtowaniu się podstaw reformacji,
Wyjaśnia [B] przyczyny rozpowszechniania się reformacji w krajach europejskich i charakteryzuje sposoby oraz środki, dzięki którym nowe idee szybko się rozpowszechniały,
Charakteryzuje [B] działania podjęte przez Kościół rzymskokatolicki wobec reformacji,
Charakteryzuje [B] polityczne, społeczne i kulturowe uwarunkowania pokojowego współistnienia wyznań na obszarze polsko litewskiej Rzeczpospolitej,
|
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: polityka dynastyczna, Wielka Armada, Duma Bojarska, sekularyzacja, pierwsza wojna północna, Kawalerowie Mieczowi,
Identyfikuje postacie [A]: Sulejmana Wspaniałego, Władysława II Jagiellończyka, Ludwika Jagiellończyka, Maksymiliana I Habsburga, Elżbiety I Wielkiej, Henryka Tudora, Iwana IV Groźnego, Albrechta Hohenzollerna,
Wymienia (we właściwej kolejności) [A] Jagiellonów zasiadających na tronie Królestwa Polskiego,
Wyjaśnia przyczyny i następstwa [B] sekularyzacji państw zakonnych nad Bałtykiem, agresji moskiewskiej na Inflanty,
Lokalizuje w czasie i przestrzeni [B] zawarcie traktatu
wiedeńskiego, traktatu krakowskiego, Traktatu wileńskiego, Bitwę pod Mohaczem, Bitwę pod Lepanto, panowanie Iwana IV Groźnego, Henryka VIII, Elżbiety I, Karola V,
Wskazuje na mapie [B]: Inflanty, Mołdawię, Siedmiogród, Wołoszczyznę, chanat Krymski,
Charakteryzuje [B] główne cechy systemu samodzierżawia.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: wojny włoskie, żegluga narewska, flota kaperska, opriczniana,
Identyfikuje postacie [A]: Gottharda Kettlera, Jana III Wazy, Katarzyny Jagiellonki,
Wyjaśnia [B] przyczyny konfliktu pomiędzy Anglią a Hiszpanią,
Wskazuje na mapie [B] zasięg wpływów Jagiellonów i Habsburgów na początku i w drugiej połowie XVI wieku (wskazuje obszary sporne), główne etapy i zasięg ekspansji tureckiej w Europie w XVI wieku, zasięg ekspansji moskiewskiej,
Określa [B] z pomocą tablicy genealogicznej związki
dynastyczne pomiędzy Jagiellonami i Habsburgami,
Charakteryzuje [B] zmiany wprowadzone w państwie moskiewskim przez Iwana IV Groźnego.
|
4. Gospodarka i społeczeństwo Polski w XVI wieku.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: dualizm agrarny, folwark pańszczyźniany, gospodarka ekstensywna, gospodarka intensywna, przywilej piotrkowski,
Wymienia [A] najważniejsze elementy gospodarki polskiej w omawianym wieku,
Omawia rolę Gdańska w gospodarce europejskiej
|
Charakteryzuje [B] zmiany wprowadzone gospodarce Polski w XVI wieku
Wskazuje jak rozwój gospodarczy wpłynął na rozwój miast, jako najważniejszych ośrodków gospodarczych
|
5. Rzeczpospolita szlachecka w XVI wieku.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: przywilej szlachecki, Rzeczpospolita, sejmik, sejm walny, izba poselska, senat, królewszczyzna, konstytucja sejmowa, konstytucja Nihil Novi, demokracja szlachecka, ruch egzekucyjny, lustracja królewszczyzn, kwarta, wojsko kwarciane, unia realna, unia lubelska, Rzeczpospolita Obojga narodów, interreks, sejm konwokacyjny, elekcja viritim, konfederacja warszawska, artykuły henrykowskie, pacta conventa,
Identyfikuje postacie [A]: Jana Olbrachta, Aleksandra Jagiellończyka, Zygmunta I Starego, Zygmunta II Augusta, Henryka Walezego, Anny Jagiellonki, Stefana Batorego,
Wymienia [B] uwarunkowania oraz główne postanowienia unii lubelskiej, najważniejsze postanowienia artykułów henrykowskich,
Wymienia [B] najważniejsze przywileje stanu szlacheckiego i charakteryzuje ich treść,
Wymienia [B] instytucje ustrojowe stanowiące podstawę polskiego parlamentaryzmu,
Wyjaśnia [B] znaczenie konstytucji Nihil Novi dla rozwoju systemu politycznego Królestwa Polskiego,
Omawia [A] skład sejmu walnego,
Lokalizuje w czasie i przestrzeni [B]: panowanie kolejnych Jagiellonów, uchwalenie konstytucji Nihil Novi, zawarcie unii lubelskiej, pierwszą wolną elekcję,
Charakteryzuje [B] program ruchu egzekucyjnego,
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: artykuły mielnickie, Statut Łaskiego, kaptur,
Identyfikuje [A] postać Jana Łaskiego,
Wymienia [A] najważniejsze elementy ideologii społeczno - politycznej szlachty polskiej,
Wymienia [A] instytucje ustrojowe stanowiące podstawę polskiego parlamentaryzmu oraz charakteryzuje ich kompetencje,
Wyjaśnia [B] genezę oraz znaczenie przywilejów szlacheckich dla przemian ustrojowych w państwie Jagiellonów,
Wyjaśnia [B] znaczenie unii lubelskiej dla Polski i Litwy rozróżniając różnorodne aspekty związku obu państw,
Wyjaśnia [B] znaczenie pierwszych wolnych elekcji dla dalszej ewolucji ustroju Rzeczpospolitej,
Wyjaśnia [B] znaczenie ruchu egzekucyjnego dla rozwoju demokracji szlacheckiej,
Charakteryzuje [B] funkcjonowanie głównych elementów systemu politycznego polsko - litewskiej Rzeczpospolitej,
Określa [B] cechy charakterystyczne związku Polski i Litwy jako unii realnej.
|
6. Polityka zagraniczna ostatnich Jagiellonów.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: sekularyzacja państwa, Hołd Pruski, dominium maris Baltici
Identyfikuje [A] postać Zygmunta I Starego, Zygmunt II August Albrechta Hohenzollerna
Wymienia i wskazuje na mapie [B] przebieg walk jakie toczyły się w Infalntach
|
Używając nazw historycznych, określa [A] poszczególne obszary wchodzące w skład Rzeczpospolitej,
Wyjaśnia przyczyny toczących się walk[B]
|
7. Państwa Europy w XVII wieku.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: migracja, imigracja, emigracja, Kompania Wschodnioindyjska (holenderska i angielska), bilans handlowy, merkantylizm, bank emisyjny, manufaktura scentralizowana, płodozmian,
Identyfikuje [A] postać J. B. Colberta,
Wymienia i wskazuje na mapie [B] państwa, które w XVII wieku przeżywały okres rozwoju, oraz te, które weszły w skład w okres stagnacji,
Wymienia [A] przejawy sukcesu gospodarczego Holandii i Anglii w XVII wieku,
Analizuje [B] wykresy obrazujące zjawiska ekonomiczno - społeczne w XVII wieku ( odczytuje dane, określa kierunek i dynamikę zmian, wyciąga wnioski),
Wyjaśnia [B] doktrynę i praktykę merkantylizmu,
Wyjaśnia [B] przyczyny stagnacji gospodarczej Hiszpanii w XVII wieku, wzrostu znaczenia gospodarczego Holandii i Anglii
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: moryskowie, akt nawigacyjny, Bank Anglii,
Identyfikuje [A] postacie: A. Tasmana, H. Hudsona,
Wyjaśnia [B] podział Europy na dwie strefy ekonomiczne - Północ-Południe,
Wyjaśnia [B] uwarunkowania dysproporcji w rozwoju gospodarki różnych regionów Europy, podział Europy na dwie strefy ekonomiczne Północ-Południe,
Określa [A] zasięg ekspansji morskiej Holandii,
Wskazuje [B] na mapie zasięg ekspansji kolonialnej Anglii i Francji w drugiej połowie XVII wieku.
|
8. Szlachecka Rzeczpospolita Obojga Narodów.
|
Identyfikuje [B] postacie: Jana Zamoyskiego, Stefana Batorego,
Lokalizuje na mapie [B] terytoria wchodzące w skład Rzeczpospolitej Obojga Narodów,
Wymienia [A]: najważniejsze grupy językowo-etniczne w Rzeczpospolitej, główne wyznawania i religie w Rzeczpospolitej,
Wymienia [A] główne instytucje ustrojowe Rzeczpospolitej oraz charakteryzuje ich kompetencje,
Określa [A] odsetek stanu szlacheckiego w społeczeństwie Rzeczpospolitej,
Charakteryzuje [B]: strukturę społeczną Rzeczpospolitej, skład etniczny ludności Rzeczpospolitej, strukturę wyznaniową społeczeństwa Rzeczpospolitej, system parlamentarny Rzeczpospolitej,
Wyjaśnia [B] zasady podziału dochodów z królewszczyzn.
Ocenia [C] znaczenie powołania do życia trybunałów w Koronie i na Litwie.
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: jidysz, magnateria, fakcja, sejmik, sejm walny, kanclerz, podkanclerzy, marszałek wielki, podskarbi wielki, wojewoda, kasztelan, starosta, Trybunał Koronny, kwarta, wojsko kwarciane, pospolite ruszenie,
|
Lokalizuje na mapie [B] granice pomiędzy Koroną i Litwą,
Wymienia [A] rodzaje sądów szlacheckich oraz charakteryzuje ich kompetencje,
Używając nazw historycznych, określa [A] poszczególne obszary wchodzące w skład Rzeczpospolitej,
Charakteryzuje [B] system organizacji sądownictwa na ziemiach Rzeczpospolitej,
Charakteryzuje [B] system urzędów w Rzeczpospolitej (odróżniając urzędy centralne od terytorialnych),
Omawia [A] skład sejmu walnego,
Wyjaśnia [B] charakter zmian społecznych w obrębie stanu szlacheckiego
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: karaimi, ordynacja rodowa, nowa magnateria, sejmik przedsejmowy, sejmik relacyjny, sejmik elekcyjny, sejm deputacki, sąd ziemski, sąd grodzki, sąd podkomorski, sąd sejmowy,
|
9. Wojny Rzeczpospolitej w XVII wieku.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: latyfundium, Kozacy, potop szwedzki, rokosz Lubomirskiego,, klient, Identyfikuje postacie [A]: Jana Kazimierza, J. Wiśniowieckiego, B. Chmielnickiego, Karola X Gustawa, J. Radziwiłła, S. Czarnieckiego, A. Kordeckiego, J. Lubomirskiego, Michała Korybuta Wiśniowieckiego, Jana III Sobieskiego,
Lokalizuje na mapie [B] Zadnieprze, lewobrzeżną i prawobrzeżną Ukrainę.
Lokalizuje w czasie [B]: wybuch powstania Chmielnickiego, ugodę w Perejasławiu, potop
szwedzki, ugodę w Hadziaczu, pokój w Oliwie, rozejm w Andruszowie, traktat w Buczaczu, bitwę pod Wiedniem, traktaty welawsko - bydgoskie, rokosz Lubomirskiego,
Wymienia w porządku chronologicznym [A] kolejnych władców Polski - reprezentantów dynastii Wazów, Michała Korybuta Wiśniowieckiego, Jana III Sobieskiego,
Wymienia dokonania [A] A. Kordeckiego i Stefana
Wymienia [B] bezpośrednie przyczyny załamania gospodarczego Rzeczpospolitej w drugiej połowie XVII wieku,
Wyjaśnia [B] genezę i skutki powstania Chmielnickiego,
Wyjaśnia znaczenie [B] ugody kozacko - rosyjskiej w Perejasławiu,
Wyjaśnia genezę i wymienia [B] warunki ugody w Hadziaczu,
Wyjaśnia [B] następstwa ugody kiejdańskiej,
Wyjaśnia przyczyny rokoszu Lubomirskiego.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcie [B]: kozacy rejestrowi,
Identyfikuje postacie [A]: Jerzego II Rakoczego, B. Radziwiłła, P. Sapiehę,
Wymienia [A] następstwa polityczne, społeczne i gospodarcze potopu szwedzkiego,
Wymienia [B] najważniejsze przyczyny napięć
społecznych na Ukrainie i zasięg powstania Chmielnickiego,
Wyjaśnia [B] przyczyny niepowodzenia ugody w Hadziaczu,
Wyjaśnia [B], jakie czynniki doprowadziły do zmiany postawy mieszkańców Rzeczpospolitej wobec Szwedów w latach potopu,
Wyjaśnia [C], na czym polegało załamanie pozycji Rzeczpospolitej na arenie międzynarodowej w dobie
|
10. Kryzys Rzeczpospolitej w XVII wieku.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: liberum veto, konfederacja, artykuły henrykowskie
Wymienia [A] następstwa potopu szwedzkiego, rozróżniając skutki bezpośrednie i długofalowe,
Wymienia [B] najważniejsze przejawy kryzysu systemu politycznego Rzeczpospolitej,
|
Wymienia [B] długofalowe przyczyny załamania gospodarczego Rzeczpospolitej w drugiej połowie XVII w.,
Wyjaśnia [B] przyczyny kryzysu systemu politycznego Rzeczpospolitej,
|
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: rewolucja intelektualna, racjonalizm, empiryzm, światopogląd mechanistyczny, monarchia absolutna, liberalizm, barok, ogród francuski,
Identyfikuje postacie [A]: Galileusza, Kartezjusza, I. Newtona, T. Hobbesa, J. Locke'a, D. Veláskeza, Caravaggia, P.P. Rubensa, G. Berniniego, Ludwika XIV, Remrandta, W. Szekspira, P. Corneille'a, Moliera, J. Racine'a,
Lokalizuje w czasie [B] epokę baroku,
Odróżnia dzieło [B] barokowe (budowlę, rzeźbę, obraz) od dzieł reprezentujących inne style,
Wymienia [A] największe osiągnięcia naukowe XVII w.,
Wymienia [A] cechy charakterystyczne stylu barokowego w malarstwie i architekturze,
Wymienia [A] przyrządy i narzędzia badawcze zastosowane w XVII w.,
Wymienia [A] najważniejszych twórców sztuki barokowej oraz ich dzieła,
Charakteryzuje [B] koncepcje polityczne T. Hobbesa i J. Locke'a
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: metodologia, dedukcja, indukcja, barok klasycyzujący, barok emocjonalny, styl Ludwika XIV,
Identyfikuje postacie [A]: J. Keplera, G.W. Leibniza, F. Borrominiego, F. Halsa, J. Vermeera, L. de Vegi, C. Monteverdiego, D. Scarlatiego, P. Calederona de la Barca,
Identyfikuje [B] cechy charakterystyczne baroku w malarstwie i architekturze na konkretnych przykładach,
Wyjaśnia [B], na czym polegały: światopogląd mechanistyczny, rewolucja intelektualna XVII w.
|
12. Przemiany polityczne w Europie Środkowej i Wschodniej w XVIII wieku.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: zasada równowagi europejskiej (równowagi sił), sankcja pragmatyczna,
Identyfikuje [A] postacie: Augusta II Wettina, Karola XII, Piotra I Wielkiego, Karola VI Habsburga, Marii Teresy,
Wyjaśnia genezę i następstwa [B] wojny o sukcesję hiszpańską, wielkiej wojny północnej oraz wojny siedmioletniej,
Lokalizuje w czasie i przestrzeni [B]: wojnę o sukcesję hiszpańską, wielką wojnę północną, wojnę siedmioletnią,
Lokalizuje na mapie [B] nabytki terytorialne Prus do 1763r.
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: absolutyzm oświecony, powszechny przymus szkolny, józefanian, katorga,
Identyfikuje [A] postacie: Fryderyka Wilhelma (Wielkiego Elektora), Fryderyka I, Fryderyka Wilhelma I, Fryderyka II Wielkiego, Józefa II, Marii Teresy, Piotra I Wielkiego, Katarzyny II,
Wyjaśnia [B] pojęcia metaforyczne: król - filozof, pierwszy sługa państwa, król - sierżant, król - kapral,
Wymienia [B] reformy ekonomiczno - społeczne w Rosji, Austrii i Prusach,
Wymienia [A] reformy systemu edukacji przeprowadzone w Rosji, Austrii i Prusach, oraz porównuje ich zakres i konsekwencje,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B] panowanie Piotra I, Katarzyny II, Marii Teresy,
Charakteryzuje [B] idee absolutyzmu oświeceniowego,
Charakteryzuje [B] politykę wyznaniową władców
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcie [B]: dynastia habsbursko-lotaryńska,
Wyjaśnia [B] pojęcie metaforyczne: cud domu brandenburskiego,
Podaje [A] przykłady realizacji zasady równowagi europejskiej,
Lokalizuje w czasie i przestrzeni [B]: wojnę o sukcesję polską, wojny śląskie,
Charakteryzuje okoliczności [C], które doprowadziły do zdobycia przez Rosję mocarstwowej pozycji w Europie.
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: państwo polityczne, system rang,
Porównuje [B] zasięg i charakter zmian ekonomiczno - społecznych w Rosji, Austrii i Prusach,
Wyjaśnia [B] różnice między tzw. absolutyzmem oświeconym a absolutyzmem XVII w.
|
13. Rzeczpospolita w pierwszej połowie XVIII wieku.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: protektorat, anarchia, republikanci, Familia,
Identyfikuje postacie [A]: Augusta II Wettina, Stanisława Leszczyńskiego, Piotra I Wielkiego, Karola XII, Augusta III Wettina, S. Konarskiego,
Wyjaśnia [B] pojęcie metaforyczne: sejm niemy,
Wyjaśnia [B] okoliczności zawiązania unii polsko - saskiej,
Wyjaśnia [B], kiedy rozpoczęło się i na czym polegało ożywienie kulturalne czasów saskich,
Wymienia [A] postanowienia sejmu niemego,
Wymienia [A] najważniejsze przejawy narastającego kryzysu suwerenności Rzeczypospolitej,
Lokuje w czasie [B]: panowanie Augusta II, panowanie Augusta III, sejm niemy, sejm pacyfikacyjny, powstanie Collegium Nobillium, powstanie Biblioteki Załuskich,
Charakteryzuje [B] konsekwencje wielkiej wojny północnej dla Rzeczypospolitej, wyróżniając następstwa polityczne, gospodarcze i społeczne,
Charakteryzuje [B] inicjatywy edukacyjne podejmowane w Polsce przez pijarów.
|
Identyfikuje [A]postacie: braci Załuskich, F. Bielińskiego,
Wyjaśnia [B] genezę konfederacji tarnogrodzkiej,
Ocenia [A] następstwa sejmu niemego,
Wymienia [A] okoliczności sprzyjające nasilaniu się obcych ingerencji w wewnętrzne sprawy Rzeczpospolitej,
Ocenia [C] znaczenie dokonań pijarów w Polsce.
|
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje [B] pojęcia: burżuazja, stan trzeci, Stany Generalne, Zgromadzenie Narodowe, Zgromadzenie Konstytucyjne (Konstytuanta), Gwardia Narodowa, Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela, Zgromadzenie Prawodawcze (Legislatywa), żyrondyści, jakobini, konstytucja, monarchia konstytucyjna, lewica, prawica, Konwent Narodowy, Komitet Ocalenia Publicznego, Trybunał Rewolucyjny, powszechne prawo wyborcze, przewrót termidoriański, Dyrektoriat, siostrzana republika, sankiulota,
Identyfikuje [A] postacie: Ludwika XVI, Marii Antoniny, Ch.de Talleyranda, M.J. de la Fayette'a, G. Dantona, M. Robiespierre'a,
Wymienia i wyjaśnia [B] bezpośrednie i długofalowe przyczyny wybuchu rewolucji w 1789r.
Wymienia [B] główne zasady Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela,
Wymienia i charakteryzuje [B] główne etapy rewolucji francuskiej,
Wyjaśnia [B] przyczyny zniesienia monarchii we Francji.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje [B] pojęcia: wielka trwoga, konstytucja roku III,
Identyfikuje [A] postać E. Sieyèsa,
Wyróżnia [B] przyczyny polityczne, ekonomiczne, społeczne, kulturowe rewolucji 1789r.,
Charakteryzuje [B]podstawy ideowe rewolucji francuskiej,
Charakteryzuje [B] system władzy we Francji po uchwaleniu konstytucji z 1791r.,
Wyjaśnia [B] przyczyny i przejawy radykalizacji francuskiej.
|
15. Próby ratowani Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia: komisja skarbowa, komisja wojskowa, stronnictwo staroszlacheckie, Szkoła Rycerska, prawa kardynalne, Rada Nieustająca, Komisja Edukacji Narodowej,
Identyfikuje [A] postacie: Stanisława Augusta Poniatowskiego, Katarzynę II, T. Rejtana, Fryderyka II, Józefa II
Wymienia [A] reformy pierwszych lat rządów Stanisława Augusta,
Wymienia [A] postanowienia sejmu rozbiorowego (1773-1775),
Charakteryzuje [B] zadania Komisji Edukacji Narodowej,
Charakteryzuje [B] program polityczny stronnictwa staroszlacheckiego,
Charakteryzuje [B] stanowisko państw europejskich wobec I rozbioru,
Wyjaśnia [B] przyczyny zawiązania i działania konfederacji barskiej,
Wyjaśnia [B] uwarunkowania międzynarodowe i wewnętrzne I rozbioru,
Lokuje w czasie: ostatnie bezkrólewie, konfederację barską, I rozbiór Polski,
|
Identyfikuje postacie [A]: S. Poniatowskiego (ojca), A. K. Czartoryskiego, K. Radziwiłła, W. Rzewuskiego, K. Sołtyka, M. Repnina, S. Korsaka, A. Ponińskiego,
Charakteryzuje [B] politykę rosyjską wobec Polski w pierwszych latach rządów Stanisława Augusta.
Wyjaśnia [B] uwarunkowania międzynarodowe I rozbioru,
Wyjaśnia [B] okoliczności uchwalenia praw kardynalnych,
Formułuje [C] własna ocenę działania konfederacji barskiej,
Porównuje [C] zasięg aneksji dokonanych przez Rosję, Prusy i Austrię oraz charakteryzuje poszczególne obszary pod względem rozwoju społeczno - gospodarczego,
Wskazuje [B] na mapie terytoria, które Rzeczpospolita utraciła w wyniku I rozbioru,
Charakteryzuje [B] programy stronnictw politycznych w dobie rewolucji,
Formułuje [D] własna ocenę rewolucji francuskiej.
|
16. Załamanie się dążeń reformatorskich, upadek RP.
|
Identyfikuje [A] postacie: Stanisława Augusta Poniatowskiego, Canaletta, M. Bacciarellego, S. Małachowskiego, K.N. Sapiehę, I. Potockiego, A.K. Czartoryskiego, F.K. Branickiego, S. Staszica, H. Kołłątaja, J. Dekerta, Sz. Potockiego, S. Rzewuskiego,
Lokuje w czasie [B] wydarzenia: sejm czteroletni, uchwalenie Konstytucji 3 maja, wojnę w obronie Konstytucji 3 maja,
Wymienia [A] przemiany cywilizacyjne, które dokonały się w Rzeczpospolitej w czasach panowania Stanisława Augusta,
Wymienia i charakteryzuje [B] reformy Komisji Edukacji Narodowej,
Wymienia [A] reformy Sejmu Wielkiego,
Charakteryzuje [B] przejawy ożywienia kulturalnego w czasach stanisławowskich,
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje [B] pojęcia: inteligencja, Komisja Edukacja Narodowej, Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych, styl stanisławowski, sejm czteroletni (Sejm Wielki), stronnictwo patriotyczne, ugrupowanie dworskie, stronnictwo hetmańskie, czarna procesja, szlachta nieposesjonaci, prawo o miastach, prawo o sejmikach, Konstytucja 3 maja, monarchia konstytucyjna, szlachta posesjonaci, Order Virtuti Militari, konfederacja targowicka
Lokuje w czasie [B]: II rozbiór, wybuch powstania kościuszkowskiego, III rozbiór,
Porządkuje chronologicznie [B] wydarzenia z okresu powstania kościuszkowskiego,
Wyjaśnia [B] przyczyny wybuchu powstania kościuszkowskiego,
Wyjaśnia [B] uwarunkowania międzynarodowe i wewnętrzneII i II rozbioru Polski
charakteryzuje{B} położenie międzynarodowe Rzeczypospolitej w dobie powstania kościuszkowskiego
charakteryzuje[B] dokonania- T.Kosciuszki, J.Kilinskiego, J.Jasińskiego
ocenia [C]wpływ wydarzeń zachodzących w rewolucyjnej Francji na sytuację Polski
|
Wyjaśnia [B] zasięg i znaczenie przemian cywilizacyjnych, które dokonały się w Rzeczpospolitej w czasach panowania Stanisława Augusta,
Wymienia i objaśnia [B] na wybranym przykładzie cechy stylu stanisławowskiego,
Charakteryzuje [B] nastroje społeczne w przededniu zwołania Sejmu Wielkiego,
Charakteryzuje [B] przejawy aktywizacji stanu mieszczańskiego w dobie sejmu czteroletniego,
Wyjaśnia [C] charakter zmian społecznych, które nastąpiły w Rzeczpospolitej w dobie stanisławowskiej,
Porównuje [D] rozwiązania ustrojowe wprowadzone na mocy Konstytucji 3 maja z założeniami konstytucji amerykańskiej oraz konstytucji francuskiej (z 1791r.).
Wyróżnia [B]etapy powstania kościuszkowskiego,
Porównuje [B] zasięg kolejnych aneksji oraz charakteryzuje poszczególne obszary pod względem rozwoju gospodarczego,
Ocenia [C] znaczenie postanowień uniwersału połanieckiego dla przebiegu powstania kościuszkowskiego,
Formułuje własną opinię nas temat przyczyn utraty niepodległości przez Polskę oraz szans na ocalenie niepodległego bytu państwa [D].
|
17. Europa w czasach napoleońskich.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: plebiscyt, referendum, konsulat, konkordat, Kodeks cywilny, Związek reński, blokada kontynentalna, Wielka Armia, bitwa narodów,
Identyfikuje [A] postacie: napoleona I, Franciszka I, Aleksandra I, Ludwika XVIII,
Lokuje w czasie [A]: przewrót 18 brumaire'a, koronację
cesarską Napoleona I, bitwę pod Austerlitz, likwidację Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, bitwę pod Lipskiem, bitwę pod Waterloo,
Wskazuje na mapie [B] zasięg podbojów napoleońskiej Francji,
Wymienia [A] przyczyny przejęcia władzy we Francji przez Bonapartego,
Wymienia główne zasady Kodeksu Napoleona,
Wyjaśnia [A], dlaczego wszystkie warstwy społeczeństwa francuskiego poparły dyktaturę Bonapartego,
Wyjaśnia [B] przyczyny klęski Napoleona w wyprawie na Rosję,
Wyjaśnia [B] przyczyny upadku Napoleona oraz rozpadu systemu napoleońskiego,
Formułuje i uzasadnia własną ocenę [C] dokonań Napoleona
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje [B] pojęcia: styl empire, system napoleoński, mamelucy, Identyfikuje [A] postacie: Ludwika Bonapartego, Hieronima Bonapartego, Józefa Bonapartego, L. Murata, J. Bernadotte'a, H. Nelsona, A. Wellingtona,
Wyjaśnia [B] charakter ewolucji ustrojowej we Francji za
czasów Bonapartego od konsulatu do cesarstwa,
Wyjaśnia [B] znaczenie wprowadzenia Kodeksu Napoleona,
Charakteryzuje [B] politykę wewnętrzną Napoleona I,
Charakteryzuje [B] zmiany, które dokonały się w Europie w czasach Napoleona, wskazując zjawiska o trwałym charakterze,
Formułuje i uzasadnia własną ocenę [C]znaczenia epoki napoleońskiej w dziejach Europy.
|
18. Sprawa polska w czasach napoleońskich.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: Legiony Dąbrowskiego, oktrojowanie, konstytucja oktrojowana, dekret grudniowy, Rada Stanu,
Identyfikuje [A] postacie: J. H. Dąbrowskiego, J. Wybickiego, J. Zajączka, J. Poniatowskiego, A.J. Czartoryskiego, Fryderyka Augusta,
Określa [A] dokonania: J. Wybickiego, J.H. Dąbrowskiego,
Lokuje w czasie [B]: powstanie Legionów polskich we Włoszech, Pokój w Tylży, bitwę pod Raszynem, śmierć księcia J. Poniatowskiego,
Wymienia [A] zasady ustrojowe księstwa Warszawskiego,
Charakteryzuje [B] politykę Napoleona wobec sprawy polskiej,
Wyjaśnia [B] okoliczności powstania Księstwa Warszawskiego,
Wyjaśnia [B] postanowienia dekretu grudniowego,
Wyjaśnia [B] okoliczności upadku Księstwa Warszawskiego.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje [B] pojęcia: styl Księstwa Warszawskiego, Legia Naddunajska,
Określa [A]miejsce Księstwa w systemie napoleońskim,
Charakteryzuje [B]kompetencje poszczególnych instytucji ustrojowych Księstwa Warszawskiego,
Wymienia [A] elementy ustroju Księstwa Warszawskiego nawiązujące do wzorów i zdobyczy rewolucji francuskiej,Ocenia [C] rolę Legionów w dziejach kampanii napoleońskich i historii Polski.
|
19. Nowy ład w Europie i świecie.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: kongres wiedeński, Święte Przymierze, legitymizm, zasad restauracji, równowaga sił, epoka Metternicha,
Określa [A] genezę i wymienia skutki kongresu wiedeńskiego,
Podaje [A] daty roczne: rozpoczęcia kongresu
wiedeńskiego, powstania Świętego Przymierza,
Identyfikuje postacie [A]: Aleksandra I Romanowa, Fryderyka Wilhelma III Hohenzollerna, Franciszka I Habsburga, K. Metternicha, Ch. Talleyranda,
Wyjaśnia przyczyny i skutki [B] zawiązania Świętego Przymierza,
Rozróżnia [B] postanowienia terytorialne i polityczne kongresu wiedeńskiego,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: obrady kongresu wiedeńskiego, zmiany terytorialne w Europie po kongresie wiedeńskim,
Ocenia [D] zakres postanowień o charakterze kontrrewolucyjnym podjętych na kongresie wiedeńskim.
|
Definiuje [B], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: porządek legitymistyczny, system metternichowski,
Podaje daty roczne [A]: bitwy pod Waterloo, zamknięcia kongresu wiedeńskiego,
Wyjaśnia [B] przyczyny rozbieżności pomiędzy uczestnikami kongresu wiedeńskiego,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: sto dni Napoleona,
Odkrywa [C] znaczenie kongresu wiedeńskiego w dziejach XIX wiecznej Europy.
|
20. Ziemie polskie po kongresie wiedeńskim. -
|
- Lokuje w czasie i przestrzeni [B] decyzje kongresu wiedeńskiego dotyczące podziału ziem Księstwa Warszawskiego, potrafi pokazać na mapie podział ziem polskich między państwa zaborcze po 1815r, najważniejsze postanowienia konstytucji Królestwa Polskiego, przykłady łamania konstytucji przez cara
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje [B] pojęcia: liberalizm, kongresówka, autonomia, namiestnik, kaliszanie
Podaje daty [A]: powstania Królestwa Polskiego, nadania konstytucji Królestwu Polskiemu, rządów Aleksandra I i Mikołaja I w królestwie Polskim,
|
Wyjaśnia [B] dlaczego powstanie Królestwa Polskiego zostało bardzo przychylnie przyjęte przez Polaków
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: organizacje niepodległościowe i ich przywódców, umie scharakteryzować ich działalność
|
21. Dążenie niepodległościowe w Królestwie Polskim i na emigracji.
|
Wymienia[A]: polityków decydujących o sytuacji politycznej w Królestwie Polskim w latach 1815-1830, liberalne zapisy w konstytucji Królestwa Polskiego, przejawy łamania konstytucji,
przywódców opozycji legalnej i nielegalnej w Królestwie Polskim,
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje [B] pojęcia: monarchia konstytucyjna, unia personalna, Towarzystwo Filomatów, Towarzystwo Filaretów, Towarzystwo Patriotyczne,
Identyfikuje postacie [A]: Aleksandra I, Mikołaja I, M. Nowosilcowa, Konstantego Romanowa, W. Łukasińskiego, P. Wysockiego,
Wyjaśnia [B]: symbolikę godła Królestwa Polskiego,
przyczyny i charakter zmian sytuacji wewnętrznej Królestwa polskiego, przyczyny ukształtowania się Si sposoby działania opozycji politycznej w Królestwie Polskim,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: Królestwo Polskie, rozwój opozycji w Kongresówce,
Porównuje [B]: zapisy konstytucyjne oraz praktykę
polityczną Aleksandra I i Mikołaja I w Królestwie Polskim,
Odczytuje i interpretuje [B]: symbolikę godła państwowego Kongresówki, źródło ikonograficzne - obraz ukazujący otwarcie obrad sejmu Królestwa
Ocenia [D]: szanse powodzenia działań opozycji legalnej i nielegalnej w Kongresówce,
Odkrywa znaczenie [C] pozakonstytucyjnych organów i działań politycznych w sytuacji Królestwa Polskiego.
Wymienia [A]: cywilnych polityków stojących na czele rządu polskiego oraz dowódców wojskowych w okresie postania listopadowego, głównodowodzących armii rosyjskiej, najważniejsze bitwy z czasów wojny polsko - rosyjskiej, kolejne etapy powstania,
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: Noc Listopadowa, dyktatura, cytadela, rusyfikacja,
Podaje daty [A]: Nocy Listopadowej, detronizacji Mikołaja I jako króla polskiego, upadku powstania listopadowego, bitwy pod Olszynką Grochowską,
Identyfikuje postacie [A]: A.J. Czartoryskiego, J. Chłopickiego, J. Krukowieckiego, M. Mochnackiego, L. Lelewela, J. Sowińskiego,
Wyjaśnia [B]: bezpośrednie i pośrednie przyczyny wybuchu oraz upadku powstania listopadowego,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: Noc Listopadową, detronizację Mikołaja I, bitwę pod Olszynką Grochowską,
Porównuje [C]: stanowisko konserwatystów i rewolucjonistów wobec polityki władz powstania,
Odczytuje i interpretuje [B]: symbolikę powstania listopadowego, karykaturę,
Ocenia [D]: szanse zwycięstwa powstania listopadowego.
|
Podaje daty [A]: zniesienia jawności obrad sejmu Królestwa Polskiego, powstania Wolnomularstwa Narodowego, sądu sejmowego na członkami Towarzystwa Patriotycznego,
Wymienia [A]: organa władzy Królestwa polskiego,
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: Wolnomularstwo Narodowe, kaliszanie,wielkiego, powstania Wolnomularstwa Narodowego, sądu sejmowego na członkami Towarzystwa Patriotycznego,
Identyfikuje postacie [A]: J. Zajączka, B. i W. Niemojowskich, W. Heltmana, T. Krępowieckiego,
Ocenia [D]: rolę wielkiego księcia Konstantego we życiu politycznym Królestwa Polskiego.
Wymienia [A]: polskich polityków będących w opozycji w stosunku do władz Powsina,
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: Towarzystwo Patriotyczne (z okresu powstania listopadowego), Rząd Narodowy, Statut Organiczny,
Podaje daty [A]: bitwy pod Stoczkiem, bitwy pod Ostrołęką, obrony Warszawy,
Identyfikuje postacie [A]: I. Prądzyńskiego, J. Skrzyneckiego, T. Krępowieckiego,
Wyjaśnia [B] stanowisko państw europejskich wobec powstania listopadowego,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: bitwę pod Stoczkiem, bitwę pod Ostrołęką,
Ocenia [D] postawy polskich dowódców w okresie powstania listopadowego.
|
22. Kształtowanie się społeczeństwa przemysłowego.
|
Wymienia [A]: wynalazki techniczne w pierwszej połowie XIX wieku, główne wskaźniki rozwoju gospodarczego w XIX wiecznej Europie i Ameryce Północnej, warunki konieczne do zaistnienia procesu rewolucji przemysłowej, skutki społeczne rewolucji przemysłowej oraz uwłaszczenia chłopów, cechy kultury mieszczańskiej, twórców kultury epoki romantyzmu,
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: rewolucja przemysłowa, rewolucja agrarna, industrializacja, mechanizacja produkcji, proletariat przemysłowy, burżuazja, ziemiaństwo, inteligencja, uwłaszczenie chłopów, zniesienie poddaństwa, romantyzm, neogotyk,
Podaje daty [A]: budowy pierwszego parowca, uruchomienia pierwszej linii kolejowej, wynalezienia telegrafu elektromagnetycznego,
Identyfikuje postacie [A]: R. Fultona, G. Stephensoa, S. Morse'a, G. Byrona, J.W. Goethego, A. Puszkina, H. Balzaka, K. Dickensa, C.D. Friedricha, E. Delacroix,
Wyjaśnia [B] skutki społeczne rewolucji przemysłowej, skutki uwłaszczenia chłopów oraz rewolucji agrarnej, skutki kulturowe epoki romantyzmu,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]- rewolucję przemysłową, rewolucję agrarną, romantyzm.
Odczytuje [B] interpretuje dane dotyczące rewolucji przemysłowej z diagramów słupkowych i kołowych
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: elektyzm, biedermeier, historyzm, luddyści,
Podaje daty [A]: pierwszego kursu parowca przez Atlantyk, budowy linii telegraficznej pomiędzy Europą a Ameryką,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: ruch luddystów, rozwój stylów historycznych (historyzmu),
Odkrywa [C] bilans pozytywnych i negatywnych przemian cywilizacji europejskiej w pierwszej połowie XIX w.
|
23. Ziemie polskie po powstaniu listopadowym.
|
Wyjaśnia [B]: przyczyny i skutki reform agrarnych w Prusach, powstania dekabrystów oraz wojny krymskiej, kwestie sporne pomiędzy zaborcami Polski w pierwszej połowie XIX w.,
Podaje daty [A]: zniesienia poddaństwa chłopów w Prusach, uwłaszczenia chłopów w Prusach, uwłaszczenia chłopów w Austrii, powstania dekabrystów, wojny krymskiej,
Identyfikuje postacie [A]: K. Metternicha, Aleksandra I, Mikołaja I,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: proces uwłaszczenia w Prusach, ekspansję terytorialną Rosji w pierwszej połowie XIX wieku, rządy Aleksandra I i Mikołaja I, wojnę krymską,
Porównuje [B]: sytuację wewnętrzną i politykę zagraniczną trzech zaborców Polski, sytuację chłopów w Rosji, Austrii i Prusach, sytuację międzynarodową w Europie przed i po wojnie krymskiej,
Odczytuje i interpretuje [B] karykaturę polityczną,
Odkrywa [C] znaczenie: wydarzeń zachodzących w państwach zaborczych dla sytuacji Polaków, wojny krymskiej dla podważenia systemu powiedeńskiego.
Identyfikuje postacie [A]: K. Metternicha, Aleksandra I, Mikołaja I,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: proces uwłaszczenia w Prusach, ekspansję terytorialną Rosji w pierwszej połowie XIX wieku, rządy Aleksandra I i Mikołaja I, wojnę krymską,
Porównuje [B]: sytuację wewnętrzną i politykę zagraniczną trzech zaborców Polski, sytuację chłopów w Rosji, Austrii i Prusach, sytuację międzynarodową w Europie przed i po wojnie krymskiej,
Odczytuje i interpretuje [B] karykaturę polityczną,
Ocenia [D]stopień rozwoju cywilizacyjnego zaborców Polski w pierwszej połowie XIX w.,
|
Podaje daty [A]: powstania Towarzystwa Północnego i Towarzystwa Południowego w Rosji, powołania Związku Celnego,
Ocenia [D] stopień rozwoju cywilizacyjnego zaborców Polski w pierwszej połowie XIX w.,
|
24. Mapa polityczna Europy w II połowie XIX wieku.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: Królestwo Włoch, Związek Północnoniemiecki, Cesarstwo Niemieckie, II Rzesza, II Cesarstwo (we Francji), Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża,
Wymienia [A]: przyczyny i skutki zjednoczenia Włoch i Niemiec, polityków zasłużonych dla zjednoczenia Włoch i Niemiec,
Podaje daty [A]: proklamowania Królestwa Włoch, proklamowania zjednoczonego Cesarstwa Niemiec, powstania III Republiki Francuskiej, bitwy pod Sedanem, bitwy pod Sadową,
Identyfikuje postacie [A]: C. Cavoura, G. Girbaldiego, O. von Bismarcka, Napoleona III,
Wyjaśnia [B] okoliczności wewnętrzne i międzynarodowe zjednoczenia Włoch oraz zjednoczenia Niemiec,
Rozróżnia [B] przyczyny i skutki (pośrednie i bezpośrednie) wymienionych wyżej wydarzeń,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: procesy jednoczenia Włoch oraz Niemiec,
Ocenia [D]: rolę włoskich Ojców Ojczyzny w zjednoczeniu Włoch, rolę Bismarcka w procesie jednoczenia Niemiec,
Odkrywa znaczenie [C] zjednoczenia Włoch i Niemiec dla przemian zachodzących w Europie.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: dynastia sabaudzka, więzień Watykanu, depesza emska, Komuna Paryska,
Wymienia [A]: przyczyny i skutki upadku II Cesarstwa we Francji, przyczyny i skutki Komuny Paryskiej,
Podaje daty [A]: powstania Międzynarodowego Komitetu czerwonego Krzyża, przyłączenia Rzymu do państwa włoskiego, wojny Austrii i Prus z Danią, wojny prusko - austriackiej, koronacji cesarskiej Napoleona III, Komuny Paryskiej,
Identyfikuje postacie [A]: H. Dunata, Piusa IX, Wiktora Emanuela II, Wilhelma I,
Wyjaśnia [B]: przyczyny i skutki konfliktu państwa włoskiego z papieżem, przyczyny i skutki upadku II Cesarstwa we Francji,
Rozróżnia przyczyny i skutki [B] (pośrednie i bezpośrednie) zjednoczenia Włoch oraz zjednoczenia Niemiec, przyczyny i skutki konfliktu państwa włoskiego z papieżem, przyczyny i skutki upadku II Cesarstwa we Francji,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: likwidację Państwa Kościelnego, proces przejścia od II Cesarstwa do III Republiki we Francji,
Ocenia [D]: rolę Napoleona III w zjednoczeniu Włoch i Niemiec, rolę papiestwa w procesie jednoczenia Włoch.
|
25. Ziemie polskie - modernizacja gospodarki i społeczeństwa w II poł. XIX wieku.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: bariera celna, burżuazja, proletariat, inteligencja, ziemiaństwo, emigracja, imigracja,
Wyjaśnia [B] pojęcie metaforyczne gorączka brazylijska,
Wymienia [A]: ośrodki przemysłu na ziemiach polskich, cechy charakterystyczne gospodarki rolnej w Wielkopolsce, cechy charakterystyczne struktury społecznej ziem polskich, skupiska emigrantów w Europie i Ameryce, Podaje daty [A]: wynalezienia lampy naftowej, elektryfikacji komunikacji tramwajowej w Warszawie,
Identyfikuje postacie [A]: I. Łukasiewicza, L. Kronenberga,
Wyjaśnia przyczyny i skutki [B]: niemiecko - rosyskiej wojny celnej, gospodarczej polityki zaborców, emigracji zarobkowej Polaków,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B]: rozwój przemysłu naftowego na ziemiach polskich, kształtowanie się zagłębi wydobywczo - przemysłowych na ziemiach polskich, emigrację zarobkową Polaków,
Porównuje [C]: przemysł, rolnictwo i komunikację w trzech zaborach, funkcjonowanie rodziny na wsi i w mieście, przyczyny emigracji Polaków w różnych okresach,
Ocenia [D] zależność gospodarki ziem polskich od państw zaborczych i skutki tego zjawiska,
Odkrywa specyfikę działania ruchów i partii politycznych w trzech zaborów [D].
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: litwacy.
|
26. Modernizacja gospodarki i społeczeństwa w Europie końca XIX wieku.
27. Mapa polityczna świata na przełomie XIX i XX wieku.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: druga rewolucja przemysłowa, monopol, teoria ewolucji, kultura masowa, olimpiada nowożytna, pozytywizm, realizm, modernizm, impresjonizm, symbolizm, secesja, abstrakcjonizm,
Wyjaśnia pojęcia metaforyczne [B]: wiek węgla i stali, moralność wiktoriańska,
Wymienia [A]: nośniki energii, środki komunikacji i gałęzie przemysłu odgrywające kluczową rolę w życiu gospodarczym przełomu XIX i XX w., formy organizowania monopoli, osiągnięcia naukowe i twórców kultury przełomu XIX i XX w.,
Podaje daty wynalezienia [A]: lampy naftowej, kina, samochodu, samolotu,
Identyfikuje postacie [A]: I. Łukasiewicza, A.G. Bella, T.A. Edisona, E.W. Siemensa, braci Lumière, G. Marconiego, braci Wright, K. Benza, G. Deimlera
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: abolicjonizm, secesja, jankesi, demokraci, republikanie, szogun, tajpingowie, powstania bokserów, polityka otwartych dzwi
Wyjaśnia [B] okoliczności wybuchu wojny secesyjnej, wpływ rewolucji w Malezji, na przebudowę gospodarczą, społeczną i polityczna Japonii Definiuje [A], rozróżnia i stosuje [D] pojęcia: abolicjonizm, konfederacja, wojna secesyjna, segregacja rasowa,
Wymienia [A]: przyczyny i skutki wojny secesyjnej, głównych przywódców unii i Konfederacji, nabytki terytorialne uzyskane przez USA w pierwszej i drugiej połowie XIX w.,
Podaje daty [A]: wojny secesyjnej, zniesienia niewolnictwa,
Identyfikuje postacie [A]: A. Lincolna, J. Davisa,
Wyjaśnia [B]: przyczyny i skutki wojny secesyjnej, założenia polityki międzynarodowej USA w XIX w.,
Rozróżnia przyczyny i skutki [B] (pośrednie i bezpośrednie) wymienionych wyżej wydarzeń,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B] wojnę secesyjną,
Ocenia szanse i zagrożenia stron walczących w wojnie secesyjnej,
Odkrywa [C] znaczenie wojny secesyjnej w dziejach USA.
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: kartel, trust, akademizm, ekspresjonizm, futuryzm, dekadentyzm,
Wyjaśnia pojęcia metaforyczne [B]: fin de la siècle, la belle époque,
Identyfikuje postacie [A]: H. Forda, G. Eiffela, J. Dunlopa, J. Rockefelera, N. Bohra, Ch. ChaplinaP. De Coutbertina, H. Spencera, A. Comte'a, F. Nietzschego, G. Courbeta, P. Gaugina.
- Rozróżnia przyczyny i skutki [B] wojny secesyjnej, powstania bokserów, wojny opiumowej
- Lokuje w czasie i przestrzeni:[B] poszczególne etapy wojny secesyjnej, dowódców biorących udział w toczących się walkach, główne kierunki ekspansji Japonii na przełomie XIX i XX wieku
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: Skonfederowane Stany Ameryki, Partia Demokratyczna, partia Republikańska, Ku-Klux-Klan,
Wymienia [A]: generałów dowodzących wojskami obu stron w wojnie secesyjnej,
Podaje daty: [A] wyboru Lincolna na prezydenta USA, śmierci Lincolna, uzyskania przez USA Luizjany, Florydy, Teksasu, Kaliforni, Alaski, Hawajów,
Identyfikuje postacie [A]: R. Lee, W. Shermana, U. Granta,
Wyjaśnia różnice [B] pomiędzy demokratami i republikanami, okoliczności powstania Ku-Klux-Klanu,
Lokuje w czasie i przestrzeni [B] proces powiekszania terytorium USA w XIX w.
|
29. Przemiany w sytuacji politycznej na świecie
|
Definiuje [A], rozróżnia i stosuje pojęcia [B]: trójprzymierze, trójporozumienie, ruch młodoturecki, kocioł bałkański
Wyjaśnia [B] okoliczności powstania dwóch przeciwstawnych bloków militarnych, konflikty jakie istniały między poszczególnymi państwami,
|
- Lokuje w czasie i przestrzeni:[B] skomplikowaną sytuację na półwyspie bałkańskim
|
30. Wybuch i przebieg I wojny światowej.
|
|
|
|
|
|
|
|
|