bankowość - wykÅ‚ady (18 str), Bankowoÿÿ


Bankowo

http://alfa.zste.edu.pl/praca/24.htm

Bank (art. 3 prawa bankowego) jest to osoba prawna, która jest utworzona zgodnie z przepisami ustaw: Prawo Handlowe, Kodeks Handlowy, zezwolenia, które uprawniaj do wykonywania czynnoci bankowych.

Definicje:

Definicja prawna banku:

osoba prawna dziaajca na podstawie prawa bankowego i statutu, jednostka zaufania publicznego, gówn funkcj banku jest zaspakajanie zapotrzebowania na pienidz za pomoc kredytów i skupianie czasowo wolnych rodków pieninych i przeistaczanie w fundusze pracujce. Sowa kasa, bank s zarezerwowane dla instytucji bankowych. S dwa wyjtki od tego: Bank Krwi oraz Kasa Chorych, Kasy Zapomogowo Poyczkowe.

jest to ogó instytucji bankowych oraz normy okrelajce wzajemne powizania i stosunki instytucji bankowych z otoczeniem.Elementami systemu s banki

Funkcje systemu bankowego:

Modele sektora bankowego:

ANGLOSASKI - opiera si na rynkach finansowych, przedsibiorstwa same szukaj finansów i funduszy. Banki komercyjne prowadz rozliczenia i pozyskuj krótkoterminowe fundusze. Podstawowy dopyw kapitau odbywa si przez emisj papierów wartociowych i gied. Bardzo istotn rol odgrywaj róne fundusze i banki specjalne.

Zalety:

Wady:

NIEMIECKO-JAPOSKI - gówn rol odgrywaj banki komercyjne, od których uzalenione jest przedsibiorstwo.

wiadcz szerok gam usug, uzaleniaj klientów od siebie.

Zalety:

Wady:

Kapita banków:

Kapita wasny - rodki zgromadzone przez akcjonariuszy wacicieli celem jego pomnoenia. Gotówkowy i bezgotówkowy - pieniny i niepieniny.

Kapita obcy - depozytariusze czyli klienci

Kapita podstawowy - wasny, akcyjny, warto wyemitowanych akcji po cenie nominalnej, pastwowe - f.statutowy, spódzielcze - f. zasobowy.

uzupeniajcy - agio, rónica midzy cen akcji emisyjn a rynkow

zapasowy - tworzony ustawowo (8%) z zysku do 1/3 kapitau podstawowego

rezerwowy - cel: zabezpieczenie przed stratami

inne - fundusz socjalny, mieszkaniowy, nagród, zapomogowo-poyczkowy

Kapita podstawowy jest gwarancj, miernikiem bezpieczestwa, warunkiem zaoenia, przynosi zysk, ródo finansowania zakupów np. rodków trwaych, funkcja limitujca dziaalno banku stanowi podstaw do okrelenia wypacalnoci banku.

wspóczynnik wypacalnoci (Coocka) 8% kapita wasny/aktywa wg wag ryzyka I rok 15%, II rok 12%

Narodowy Bank Polski - bank pastwowy z siedzib w Warszawie. Dziaa na podstawie ustawy o NBP. Jest zarzdzany przez wadze pastwa.

Bank Centralny:

funkcje emisyjne, ksztatowanie rynku bezgotówkowego, organizuje obieg pienidza w kraju, reguluje poda pienidza na rynku

jest bankiem banków - normy rezerw obowizkowych, normy ostronociowe, jest kredytodawc ostatniej instancji (banki, które trac pynno mog uzyska kredyt w NBP - kredyt redyskontowy (pod zastaw weksli) i kredyt lombardowy (akcje, kosztownoci, dziea sztuki)

jest bankiem pastwa - zajmuje si obsug rozlicze zagranicznych, midzynarodowych, prowadzi w imieniu pastwa rachunki, rozdziela rzdowe poyczki, administruje dugami publicznymi, zarzdza rezerwami zota, utrzymuje odpowiedni kurs walutowy

Pozostae banki

banki komercyjne - realizuj funkcje kredyty, depozyty i inne

banki spódzielcze - powstay w IXX w. w Niemczech, bank uniwersalny

banki wyspecjalizowane - powinny ogranicza swoje usugi do pewnych operacji

a. banki operacyjne - biece operacje

b. banki inwestycyjne

c. banki branowe

d. banki regionalne

e. banki hipoteczne udzielajce kredytów pod zastaw, rodki czerpi z emisji listów zastawnych

f. kasy oszczdnociowo-poyczkowe

Banki wedug kryteriów wasnoci:

pastwowe

prywatne (tylko spóka akcyjna)

spódzielcze

pópastwowe (wasno kapitau prywatnego, nadzór pastwowy)

Podzia terytorialny:

lokalne

krajowe

midzynarodowe

Status organizacyjny:

Centrala - Zarzd (3 do 7 osób)

Prezes - Wiceprezesi

Centrala - departamenty o charakterze sztabowym (dzia kadr, prawny)

o charakterze liniowym - wykonywanie scentralizowanych zada (dzia depozytowy, kredytowy, papierów zagranicznych). Pozostae to departamenty o charakterze pomocniczym.

Oddzia - jednostka bezporednio zajmujca si klientem, pozyskanie klientów, przyjmowanie zlece, dokonywanie usug bankowych, realizowanie obsugi bankowej (czynnoci kasowo skarbowe). Oddzia wykonuje statutowe dziaania banku.

Bank komercyjny,

bank handlowy, typ banku, który w oparciu o przyjte depozyty oraz rodki uzyskane z banku centralnego udziela kredytów, które przynajmniej w czci staj si nowymi depozytami, kreujcymi dodatkow poda pienidza. Bank komercyjny prowadzi rachunki biece podmiotów gospodarczych (przedsibiorstw i gospodarstw domowych) i instytucji, przyjmuje depozyty terminowe, udziela kredytów. Ponadto wykonuje inne usugi bankowe na rzecz swoich klientów: m.in. finansuje ratalne zakupy dóbr trwaego uytku, prowadzi skup i sprzeda walut, prowadzi biura maklerskie, wypoycza klientom sejfy do przechowywania kosztownoci i papierów wartociowych. Banki komercyjne mog by wasnoci publiczn, lecz najczciej s spókami akcyjnymi.

Definicja z Jaworskiego:

instytucja bankowa, która ma cechy typowe dla samodzielnego przedsibiorstwa a take instytucje uniwersalne i wyspecjalizowane utworzone w postaci spóki akcyjnej, przedsibiorstwa pastwowego bd spódzielczego.

Bank komercyjny to:

Czynne (aktywne: s po stronie aktywnej bilansu) redysponowanie rodków, które bank pozyska.

a) kredyty

b) inwestowanie w zakup papierów wartociowych: akcji, obligacji

c) rzdowe papiery wartociowe: bony skarbowe obligacje skarbowe

d) zakup skadników rzeczowych (inwestowanie w nieruchomoci)

e) faktoring

Bierne (pasywne: s po stronie aktywnej bilansu)

a) depozyty pienine, lokaty, wkady

b) sprzeda wasnych papierów wartociowych: akcje, weksle, obligacje, bony, certyfikaty depozytowe

c) kredyty refinansowe w NBP: lombardowy, redyskontowy

Poredniczce (usugowe)

a) rachunki bankowe

b) przekazy

c) skrzynki depozytowe

d) doradztwo

e) bankomaty, inkaso

f) wymiana walut

g) porednictwo w emisji akcji

Najprostsze formy operacji rynku pieninego to depozyty i lokaty. Powoduj one przepyw pienidza na okrelony z góry termin.

Certyfikaty depozytowe - forma inwestowania wolnych kapitaów atrakcyjniejsz ni zwyky depozyt, ze wzgldu na pynno certyfikatu. Jest wystawiany na okaziciela, moe by instrumentem obrotu wtórnego.

Weksle (bony) skarbowy - krótkoterminowe zobowizania skarbu pastwa zacigane dla pokrycia deficytu budetowego. Instrument o bardzo wyokiej pynnoci na krajowym rynku pieninym. Podstawowe operacje repo i reverse repo.

Akcje - odzwierciedlenie czci kapitau akcyjnego banku

Cena akcji:

Akcje mog by gotówkowe i aportowe (najczciej imienne), zwyke i uprzywilejowane:

prawo gosu,

dywidenda: wysoko lub pierwszestwo wypaty,

likwidacja spóki - pena kwota akcji (likwidacja = spata dugów, upado = bez spaty dugów),

na okaziciela

imienne

zota - z prawem veta, bez gosu tej akcji nie mona podj prawomocnej uchway. Jest to akcja imienna.

wiadectwo depozytowe = dokument potwierdzajcy zoenie akcji w banku lub centralnym rejestrze papierów wartociowych.

wiadectwo tymczasowe = potwierdza wniesienie czciowej opaty akcji na okaziciela

wiadectwo zaoycielskie = wydawany jest zaoycielom spóki za zaoenie spóki, pene prawa do dywidendy.

Obligacje - dune papiery wartociowe, potwierdzajce zacignicie poyczki w okrelonej kwocie.

skarbowe - skarbu pastwa (1 do 4 lat)

komunalne - miasto, gmina (do 10 lat)

przedsibiorstw - (1 do 3 lat)

krótko (do roku) i dugoterminowe.

zabezpieczone i niezabezpieczone

zastawem lub hipotek

gwarancje skarbu pastwa, NBP, banków o kapitale min. 10 mln euro

porczenie urzdu gminy

czciowo zabezpieczone - dotyczy tylko kwoty obligacji bez odsetek.

Listy zastwne - emitowany przez banki hipoteczne na okaziciela, przynoszce stae dochody, zabezpieczone na hipotece nieruchomoci, która jest przedmiotem kredytowania przez bank.

Operacja repo - przeprowadzana dla pozyskania kapitau krótkoterminowego. Polega na sprzeday bankowi centralnemu papierów wartociowych z umownym zobowizaniem do ich wykupu w okrelonym terminie.

Operacje reverse repo - polegaj na odwróceniu kolejnoci ich przebiegu, tzn. kupnie papierów wartociwych z ich odsprzeda w przyszoci. S to operacje krótkoterminowe, przewanie dzienne, ale spotyka si równie operacje o duszym terminie - do 6 miesicy.

Operacje bankowe wiadczone na rzecz ludnoci to:

a) obsuga obrotu oszczdnociowego

b) prowadzenie ROR-ów

c) udzielanie kredytów konsumpcyjnych

d) emisja kart patniczych

najpopularniejsz form gromadzenia oszczdnoci s:

ksieczki oszczdnociowe, na których mog by gromadzone wkady na kade danie lub terminowe.

Bony oszczdnociowe rónice si midzy sob wysokoci wkadów, zasadami naliczania i kapitalizacji odsetek

Depozytowe bony oszczdnociowe - su do lokowania oszczdnoci na dusze terminy

ROR-y - su do gromadzenia wkadów oszczdnociowych oraz przeprowadzania rozlicze, s przeznaczone dla osób otrzymujcych stae dochody np. wynagrodzenia, renty itp. W kadym banku funkcjonuje regulamin prowadzenia kont osobistych.

Banki udzielaj os. fizycznym krótkoterminowych kredytów konsumpcyjnych na:

a) dowolny cel

b) zakup artykuów przemysowych usug

c) zakup pap. wart.

d) akup samochodów nowych i uywanych

e) cele mieszkaniowe

Karty patnicze zostay wprowadzone na pocztku lat 50 w USA. Dziel si na 3 grupy:

a) karty kredytowe - su celom patniczym z moliwoci zacigania kredytu

b) karty typu “charge” - su do dokonywania patnoci za zakupy raz w miesicu gdy bank przyle rachunek; na zlikwidowanie dugu posiadacz karty ma ok 1 m-c, a póniej bank nalicza odsetki karne

c) karty debetowe - su do wypacania wasnych pienidzy zdeponowanych wczeniej w banku.

Pokrewn rodzin kart kredytowych s karty stowarzyszeniowe wypuszczane przez sieci stacji benzynowych, hoteli, towarzystwa lotnicze, restauracje.

Os. fizyczne mog posiada w bankach krajowych r-ki walutowe w 5-ciu walutach: marka, funt, frank francuski, frank szwajcarski, dolar.

Rozróniamy 2 typy rachunków walutowych:

rachunek typu A - przeznaczony dla krajowych osób fizycznych

rachunek typu C - przeznaczony dla zagranicznych osób fizycznych.

Organami NBP s:

Prezes NBP

Rada Polityki Pieninej

Przewodniczy: prezes NBP, 3 czonków powouje Prezydent, 3 czonków powouje Sejm i 3 Senat

Zarzd NBP

Uprawnienia Prezesa NBP:

Prezesa NBP powouje i odwouje Sejm na wniosek Prezydenta RP. Kadencja trwa 6 lat i mona j sprawowa dwa razy.

W skad Rady Polityki Pieninej wchodz:

Podstawowe kompetencje RPP:

Skad i kompetencje zarzdu NBP:

Prezes NBP

Wiceprezes I Zastpca Prezesa NBP

Wiceprezesi

4 do 6 czonków zarzdu

posiada nastpujce kompetencje:

ROLA ZADANIA I FUNKCJE NBP W POLSKIM SYTEMIE BANKOWYM

NBP jest centralnym bankiem RP

NBP jest wyposaony w osobowo prawn i ma prawo uywania pieczci z godem pastwowym.

NBP swoje zadania wykonuje poprzez central której siedziba jest W-wie oraz oddziay terenowe.

Zadania NBP jako banku centralnego:

funkcje NBP:

1. centralnego banku pastwa:

a) formuuje i realizuje polityk pienin

b) organizuje i czuwa nad sprawnym przebiegiem rozlicze pieninych

c) obsuguje rzd pastwa:

obsuga kasowo - rozliczeniowa, kredytowanie budetu,

obsuga dugu publicznego.

d) jest wspóodpowiedzialny za polityk walutowo-dewizow

2. banku emisyjnego polega na:

a) wypuszczaniu w obieg znaków pieninych

b) organizowaniu obiegu pieninego

c) regulowaniu iloci pienidza w obiegu rynkowym

3. banku banków polega na oddziaywaniu na cay system bankowy w taki sposób aby zostaa zrealizowana
polityka pienina.

INSTRUMENTY EKONOMICZNEGO ODDZIAYWANIA NBP NA BANKI KOMERCYJNE

Refinansowanie banków

Refinansowanie banków operacyjnych polega na udzielaniu przez NBP nastpujcych kredytów:

Charakterystyka kredytu refinansowego:

jest udzielany bankom posiadajcym zdolno kredytow oraz tym w których zosta ustanowiony zarzd komisaryczny. Kredyt jest udzielany na podstawie umowy okrelajcej:

Charakterystyka kredytu redyskontowego

polega na wykupie weksli zdyskontowanych przez banki operacyjne. Zdyskontowane weksle musz spenia wszystkie wymogi prawa wekslowego. Decyzj o przyjciu weksli do redyskonta podejmuje dyrektor oddziau NBP lub osoba do tego upowaniona.

Charakterystyka kredytu lombardowego

jest udzielany pod zastaw pap. wart. emitowanych przez:

wysoko kapitau jest nisza ni warto nominalna pap. wart. Bdcych przedmiotem zastawu i waha si w granicach 75% do 90% tej wartoci. Kredyt jest udzielany na okres do 12 m-cy

Operacje rynku otwartego

operacje otwartego rynku - operacje kupna lub sprzeday papierów wartociowych przeprowadzane przez bank centralny z bankami komercyjnymi. Podstawowym celem operacji otwartego rynku jest oddziaywanie przez bank centralny na poziom pynnoci sektora bankowego.

Polegaj na zakupie i sprzeday pap. wart. dopuszczonych przez NBP do tych operacji

Podstawowymi instrumentami rynku otwartego s:

a) bony pienine NBP

b) bony skarbowe

Operacje otwartego rynku typu bezwarunkowego - rodzaj operacji otwartego rynku polegajcych na dokonywaniu przez bank centralny kupna (ang. outright purchase) lub sprzeday (ang. outright sale) bankom komercyjnym papierów wartociowych znajduj±cych si w portfelu banku centralnego. Zazwyczaj s to skarbowe papiery dune (w Polsce bony skarbowe) lub te papiery wartociowe wyemitowane przez bank centralny (w Polsce bony pienine NBP).

Operacje otwartego rynku typu warunkowego - jeden z rodzajów operacji otwartego rynku, których przedmiotem s na ogó skarbowe papiery dune (w Polsce bony skarbowe). Operacje otwartego rynku typu warunkowego dziel si na operacje warunkowego zakupu oraz sprzeday. Operacje warunkowego zakupu (ang. repurchase agreements) zwikszaj biec pynno systemu bankowego. Polegaj na kupowaniu przez bank centralny papierów wartociowych od banków komercyjnych pod warunkiem, i banki komercyjne odkupi od niego zakupione papiery w wyznaczonym terminie i po ustalonej cenie. Operacje warunkowej sprzeday (ang. reverse repurchase agreements) zmniejszaj biec pynno systemu bankowego. Polegaj na sprzedawaniu przez bank centralny papierów wartociowych bankom komercyjnym, z jednoczesnym zobowizaniem ich do odsprzeday tyche papierów w wyznaczonym terminie i po ustalonej cenie.

Charakterystyka bonów pieninych

Charakterystyka bonów skarbowych

Rezerwy obowizkowe

NBP gromadzi rezerwy obowizkowe banków komercyjnych w celu:

oddziaywania na wielko poday pienidza odpowiednio do zmian w gospodarce

tworzenia rezerwy pynnoci banków operacyjnych

przejcia czci zysków banków operacyjnych

Rezerwy obowizkowe s odprowadzane na r-k w NBP

Stopy rezerw obowizkowych:

17% dla depozytów patnych na kade danie i z terminem krótszym ni 3 m-ce

9% dla depozytów 3 miesicznych i duszych

2% dla depozytów walutowych

rodki kontroli kredytów

stopa procentowa

zalecenia dot. procedury kredytowej np. zakresu dokumentacji kredytowej, oceny zdolnoci kredytowej

puapy (limity) kredytowe

GOSPODARKA FINANSOWA NBP

Polski bank centralny (NBP) prowadzi gosp. finansow na podstawie planu finansowego zatwierdzonego przez RPP. NBP dysponuje nastpujcymi funduszami:

statutowy (400 mln. z) - jest uzupeniany z odpisów z rocznego zysku

rezerwowy - jest tworzony z odpisów z rocznego zysku do wysokoci funduszu statutowego; jest przeznaczony na pokrycie strat bilansowych

fundusze Specjalne - (tworzone z odpisów z zysku lub w ciar kosztów):

a) inwestycyjny - jest tworzony z odpisów amortyzacyjnych r. trwaych i wart. niemater. i prawnych, likwidacji i sprzeday r. trwaych oraz uzupeniany odpisami z zysku; przeznaczony na finansowanie inwestycji

b) dewizowy - jest tworzony z odpisów z rocznego zysku w wysokoci wpywów uzyskiwanych przez NBP z operacji walutowo-dewizowych, 50% premii uzyskiwanych w dewizach ze sprzeday monet i numizmatów oraz dywidend; jest przeznaczony na wprowadzenie nowoczesnej techniki bankowej

c) ryzyka - jest tworzony z odpisów z rocznego zysku; jest przeznaczony na wypat premii regulaminowych dla pracowników NBP

d) wiadcze socjalnych - tworzony w oparciu o odrbne przepisy

e) postpu techn.-ekonomicznego - jest tworzony w ciar kosztów; przeznaczony jest na wprowadzenie nowych technik i metod pracy, na finansowanie prac badawczo rozwojowych itp.

f) zapomogowy. - jest tworzony w ciar kosztów w wysokoci ustalonej przez Prezesa NBP; przeznaczony jest na wypat zapomóg dla pracowników NBP

Zysk banku centralnego podlega odprowadzeniu do budetu pastwa.

NBP korzysta ze zwolnienia od podatków oraz opat sdowych i skarbowych.

KORZENIE POLSKIEJ BANKOWOCI

1766 - powstaa Mennica Warszawska, dziaa do dzisiaj. Bia monety zote, srebrne i miedziane

1828 - powsta Bank Polski który mia funkcje banku emisyjnego

1870 - zaoenie Banku Handlowego, najstarszego obecnie banku

1924 - Bank Polski SA funkcja regulowania obiegu pieninego i kredyty, reforma Grabskiego

1945 - NBP

1989 - reforma prawa bankowego NBP sta si Bankiem Centralnym

Trzy grupy celów:

Zasada staego, z góry przyjtego celu polityki pieninej oznacza neutralny stosunek banku centralnego do tego, co si dzieje w gospodarce. Jest obojtny na ekspansj produkcji, stop bezrobocia. Wg monetarystów bank centralny powinien jak najmniej wpywa na procesy gospodarcze. Aktywna polityka pienina przez opónienie czasowe moe spowodowa pogbienie si niepodanych procesów. Przewaa pogld, e taka polityka jest efektywniejsza.

Polityka dyskrecjonalna oznacza przystosowanie dziaa banku do konkretnej sytuacji gospodarczej. Bank wtedy moe reagowa gdy wystpuj niepodane procesy. Jest to polityka elastycznej reakcji albo swobody decyzji. Teoria racjonalnych oczekiwa zostaa wykorzystana przez tradycyjn, keynsenowsk szko ekonomiczn do uzasadnienia celowoci prowadzenia aktywnej polityki pieninej. Polega na uzgodnieniu tempa rosncych pac, pogodzeniu si z rosncymi cenami byleby tylko zwikszyy si produkcja i zatrudnienie.

to rynki, na których przedmiotem transakcji s instrumenty finansowe. Dokonuje si tu wymiany aktywów finansowych. Cen jest stopa procentowa.

Gówne rodzaje rynków finansowych:

  1. Rynki pierwotne i wtórne (pierwotny - emisja, wtórny - obrót)

  2. Rynki otwarte i zindywidualizowanych transakcji finansowych (otwarte - aukcje, zindywidualizowane - bezporednie, dwustronne negocjacje. Ten rynek jest znacznie wikszy, chocia mniej widoczny)

    1. Rynki zindywidualizowanych transakcji: depozytowe, kredytowe, ubezpieczeniowe

  1. Rynki pienine i kapitaowe

    1. pieniny: midzybankowy i pozabankowy (krótkoterminowy)

    2. kapitaowy: giedowy i pozagiedowy (dugoterminowy)

  1. Rynki instrumentów denominowanych w walucie krajowej i miedzynarodowe rynki finansowe

    1. rynki walutowe: krajowe i zagraniczne (zamiana jednej waluty na inn)

    2. eurorynki: pienine i kapitaowe

  1. Rynki hurtowe i detaliczne

  2. Rynki instrumentów bazowych o raz pochodnych (np. prawo poboru)

Rynek depozytowy jest najwikszym z rynków. W strukturze czasowej kluczow rol odgrywaj depozyty 3-6 miesiczne oraz 6-12 miesicznych

Rynek kredytowy jest drugim co do wielkoci rynkiem. Wikszo kredytów jest krótkoterminowe.

Rynek pieniny

jest najbardziej pynnym rynkiem (transakcje rynku wtórnego). Jego centraln czci jest rynek midzybankowy.

Operacje poyczkowe: (wypoyczanie pienidzy na róne terminy)

O/N - overnight, poyczkobiorca otrzymuje pienidze w dniu zawarcia umowy i zwraca je z odsetkami w nastpnym dniu roboczym

T/N - tomorrow/next, poyczkobiorca otrzymuje rodki w dzie po zawarciu umowy i zwraca je z odsetkami w nastpnym dniu roboczym, liczc od dnia otrzymania rodków.

S/N - poyczkobiorca otrzymuje rodki w 2 dni od daty zawarcia umowy i zwraca je z odsetkami w nastpnym dniu roboczym, liczc od dnia ich otrzymania.

Stopy procentowe - ceny kwotowane przez banki s codziennie w sposób syntetyczny (jako rednie) publikowane w formie stawek:

WIBID - stawki, przy których banki s skonne przyjmowa depozyty krótkoterminowe.

WBOR - stawki, przy których banki s skonne udziela poyczek

Jest to rynek nieodzowny dla sprawnego funkcjonowania sektora bankowego w warunkach gospodarki rynkowej. Jego znaczenie przejawia si w:

zarzdzaniu pynnoci: lokowanie nadmiaru rodków ponad stan pynnych rezerw (rezerwa obowizkowa) o raz pokrycie przejciowego niedoboru tych rodków.

planowanie w duszym okresie: lokowanie rodków na rynku pieninym moe by alternatyw wobec rozwoju akcji kredytowej za wzgldu na mniejsze ryzyko. Dotyczy lokowania lub pozyskiwania rodków na duszy termin ni miesic.

ochrona przed ryzykiem stopy procentowej: kiedy redni okres patnoci aktywów jest duszy od redniego okresu patnoci pasywów powstaje ryzyko, e wzrost rynkowej stopy procentowej spowoduje straty poprzez zwikszenie kosztów oprocentowania krótkoterminowych depozytów przy nie zmienionym oprocentowaniu kredytów wówczas lokaty aktywów na rynku pieninym moe skróci redni okres patnoci aktywów.

wycena pienidza w czasie: oprocentowania na rynku midzybankowym jest punktem odniesienia dla wysokoci oprocentowania depozytów i kredytów w operacjach z klientami. Tworzy si tam krzywa stóp procentowych w czasie - krzywa dochodowoci.

moliwo osignicia zysków przez spekulacj na rynku: - arbitra, bank przyjmuje depozyt na 4% i lokuje go na duszy termin na np. 4,5%

Operacje kupna-sprzeday

dotyczy bonów skarbowych emitowanych przez Ministerstwo Finansów oraz bonów pieninych NBP.

Bony skarbowe s sprzedawane przez bank centralny na aukcji, bony pienine bank centralny odsprzedaje wyselekcjonowanym bankom-dealerom. Bony s o nominaach 10 000 z.

W obrocie pozabankowym s krótkoterminowe papiery dune przedsibiorstw oraz krótkoterminowe papiery wartociowe emitowane przez Skarb Pastwa. Pozostae jak papiery komunalne i certyfikaty depozytowe maj charakter ladowy.

Instrumenty rynku pieninego

s przedmiotem obrotu na tym rynku, za ich pomoc dokonuj si przepywy kapitau i jego wycena.

Najwaniejsze to:

Lokaty midzybankowe s istotnym segmentem rynku pieninego. Najczstsze terminy to jednodniowe O/N, T/N, S/N oraz 7 i 14 dni, 1 i 3 miesice. Kwotowanie cen depozytów na rynku pieninym jest dwustronne, due, aktywne banki penice rol market-markerów podaj cen za jak przyjm depozyt - bid, oraz cen po jakiej poycz rodki - offer. Ma to duy wpyw ze wzgldu na swoj skal na rynek pieniny. rednia arytmetyczna notowa stanowi stop referencyjn, podstaw do zawierania umów depozytowych i kredytowych.

Weksel skarbowy (bon skarbowy) - T-bill, treasury bill - krótkookresowy, niegwarantowany weksel skarbu pastwa emitowany na okresy od tygodnia do roku. Najczciej wykorzystywany przez bank centralny w operacjach otwartego rynku. Cech tego instrumentu jest bardzo dua pynno, na okaziciela, o bardzo niskim stopniu ryzyka, dyskontowe (sprzedawane przez emitenta po cenie niszej od ich wartoci nominalnej, po jakiej s wykupywane w terminie zapadalnoci). Emituje je Ministerstwo Finansów, a agentem na rynku pierwotnym jest NBP. Od 1994 roku maj posta niematerialn (wystpuj w formie zapisu elektronicznego w Centralnym Rejestrze Bonów Skarbowych). Okresy zapadalnoci to: 8, 13, 26, 39 i 52 tygodni. Nominay: 10 tys. 100 tys. i 1 mln z. Sprzeda na rynku pierwotnym odbywa si na zasadzie przetargu raz w tygodniu midzy NBP a bankami komercyjnymi majcymi status market-markera. S one porednikiem dla innych podmiotów.

repo i reverse repo.

Operacja repo - przeprowadzana dla pozyskania kapitau krótkoterminowego. Polega na sprzeday bankowi centralnemu papierów wartociowych z umownym zobowizaniem do ich wykupu w okrelonym terminie.

Operacje reverse repo - polegaj na odwróceniu kolejnoci ich przebiegu, tzn. kupnie papierów wartociwych z ich odsprzeda w przyszoci. S to operacje krótkoterminowe, przewanie dzienne, ale spotyka si równie operacje o duszym terminie - do 6 miesicy. Bezpieczne, gwarantowane transakcje

Certyfikat depozytowy - emitowany przez banki komercyjne o terminie zapadalnoci jednego roku. Jest dokumentem na okaziciela. Stanowi dokument przyjcia przez bank rodków.

Akcepty bankierskie - weksle akceptowane przez banki, s instrumentami rynku wtórnego, poniewa jest speniony warunek wiarygodnoci.

Bon pieniny NBP - krótkoterminowe zobowizania banku centralnego sprzedawane z dyskontem. Skierowany tylko do osób krajowych, pocztkowo nie tylko do banków. Sprzeda odbywa si na przetargach. Terminy zapadalnoci: 28, 91 i 129 dni. Pozostay tylko 91 dniowe.

Stopy procentowe na rynku pieninym

Czynniki wpywajce na poziom i struktur:

Stopy bazowe - okrelaj cen pienidza banku centralnego. Ich wysoko jest ustalana arbitralnie przez NBP w zalenoci od przyjtej przez bank centralny polityki pieninej. Gównym czynnikiem, ksztatujcym je to inflacja. Rzadko ksztatuje si stopy bazowe jako pochodn rynkowych stóp procentowych. S to stopy kredytu redyskontowego oraz lombardowego. Górn granic wartoci stóp procentowych na rynku midzybankowym jest stopa kredytu lombardowego. Doln granic jest zazwyczaj stopa redyskontowa. Wynika to zestosowanych przez bank centralny limitów redyskonta. W warunkach niedoboru pynnoci caego systemu bankowego stopa repo, majca z reguy niszy poziom od stopy redyskonta weksli staje si doln granic waha stóp. W warunkach nadwyki pynnoci sektora bankowego staje si on wraliwy na wysoko stopy reverse repo.

WIBOR - rednia waona oprocentowania transakcji na rynku z udziaem wybranych banków.

WIBID - rednia stopa po jakiej banki referencyjne s gotowe zapaci za otrzymany depozyt. Banki referencyjne - te, których udzia na rynku transakcji wynosi ok. 80%. Oba wskaniki s obliczane codziennie w dni robocze dla O/N, T/N, s/N, 1W, 2W, 1M, 3M.

Gwarancje - zobowizanie banku (podjte na podstawie zlecenia klienta) do wypacenia beneficjentowi gwarancji okrelonej kwoty pieninej w przypadku gdyby zleceniodawca gwarancji nie wypeni wiadczenia, do wykonania którego by zobowizany.

Kryteria udzielania gwarancji:

Rynek kapitaowy

Sercem tego rynku jest gieda papierów wartociowych. Warszawska od 16.04.1991.

Obrót publiczy - emitent kieruje ofert swoich instrumentów finansowych do wicej ni 300 inwestorów.

Drugim obok akcji segmentem jest rynek dugoterminowych papierów dunych. Dominuj tu papiery emitowane przez Skarb Pastwa. Obligacje jednoroczne, trzyletnie (po 100 z) oraz o oprocentowniu staym (dwu i picioletnie) po 1000 z a take dziesicioletnie.

Rynek powszechny - transakcje obligacjami jedno i trzyletnimi. Przedmiotem moe by nawet jedna obligacja.

Rynek blokowy - wszystkie rodzaje obligacji w formie bloków 10 lub 100 szt. notowane w systemie cigym.

Rynek walutowy

Zaczo si od rynku kantorowego. Obecnie najwikszym jest midzybankowy rynek walutowy.

Pozycja dewizowa waluty - rónica midzy nalenociami i zobowizaniami w tej walucie. Dotyczy regulacji ostronociowej. Nadal ma charakter administacyjny, zasada kroczcej dewaluacji, kurs parytetowy - zmiany kursy waluty tylko +-7%.

Rynek klientowski

rynek midzy bankami a niebankowymi klietnami. Dominuj transakcje natychmiastowe.

Rynek instrumentów pochodnych

dotyczy praw poboru, umowy o stop procento w przyszoci, opcje procentowe, opcje walutowe i transakcje walutowe, terminowe. Jest to rynek bardzo atrakcyjny dla banków, ale bardzo trudny i w kraju niewielki.

Odsetki

Depozyty midzybankowe o staej stopie procentowej:

0x01 graphic

gdzie:

O - suma nalenych odsetek

D - kwota depozytu

r - stopa procentowa

t - czas trwania depozytu w dniach

Dotyczy depozytów do jednego roku.

W przypadku depozytów o zmiennej stopie procentowej jest powizane z ustalon stop referencyjn (zwykle jedn ze stóp bazowych banku centralnego - LIBOR) wystpuje w dwóch odmianach:

gdzie:

SR - stopa referencyjna,

m - mara.

Dotyczy depozytów powyej jednego roku.

Dyskonto

Bony skarbowe s sprzedawane z dyskontem, tzn. poniej wartoci nominalnej. Rónica midzy wartoci rynkow a nominaln jest dyskontem. W operacjach rynku pieninego podaje si dyskonto wyraone w procentach wartoci nominalnej w skali rocznej.

0x01 graphic

gdzie:

d - stopa dyskonta

N - warto nominalna instrumentu

C - cena bieca instrumentu

t - liczba dni od momentu zakupu bd sprzeday danego instrumentu do dnia wykupu przez emitenta.

Do obliczenia rentownoci inwestycji w instrument dyskontowy przy znanej stopie dyskonta stosujemy wzór:

0x01 graphic
 0x01 graphic
 0x01 graphic
- cena bonu skarbowego

gdzie:

Y - rentowno

d - stopa dyskonta

N - warto nominalna instrumentu

C - cena kupna instrumentu

Dyskonto

Repo i reverse repo

stopa repo 0x01 graphic

gdzie:

R - stopa repo

Co - cena odkupu

Cs - cena sprzeday

t - czas trwania operacji (w dniach)

metoda zarzdzania dostarczajca informacji, na podstawie którychmoliwe jest podejmowanie decyzji zarzdczych.

Funkcje:

Produkty odsetkowe banku (kredyty i depozyty) ® sfera wartociowa

Produkty nieodsetkowe (polecenie przelewu, otwarcie rachunku) ® sfera zakadowa

Organizacja jest podstaw prawidowo dziaajcego controllingu.

umiejscowienie komórki controllingowej w strukturze organizacyjnej banku (liniowa lub sztabowa)

róda informacji

dobór personelu

Dane wykorzystywane przez controlling:

a) zewntrzne:

ogólnogospodarcze, o sektorze bankowym, giedowe, prognozy wielkoci makroekonomicznych. S
przydatne przy planowaniu oraz ocenie banku na tle sektora. Umoliwiaj poszukiwanie rezerw.

b) wewntrzne:

ksigowe, rachunek kosztów, plan kont.

Zakres funkcjonowania:

Wskaniki finansowe ® wielkoci wzgldne, s miernikami, analizowane s w porównaniu do wartoci granicznych, norm ostronociowych, trendu, wartoci planowanych, do caego sektora.

Grupy wskaników:

Planowanie finansowe:

Monitorowanie ryzyka bankowego:

ryzyko zewntrzne ® niezalene od polityki banku (przepisy prawne, zdarzenia losowe)

ryzyko wewntrzne ® dziaalno operacyjna = pynno finansowa, rachunki kredytowe, rachunki stóp procentowych, organizacyjno-techniczne = kadrowe, obieg informacji.

Zdolno banku do podejmowania ryzyka ® dopuszczalny poziom strat z tytuu ryzyka, który bank moe pokry z czci wypracowanego zysku lub kapitau wasnego. Limity strat dla poszczególnych rodzajów ryzyka.

Analiza ryzyka:

Optymalny wynik finansowy banku - utrzymanie tendencji wzrostowej zysku przy akceptowalnym ryzyku, tzn. o skutkach finansowych moliwych do absorpcji bez uszczerbku dla zaoonej dynamiki wzrostu.

Ryzyko przewidywalne: (wywoane czynnikami wewntrznymi)

Ryzyko trudne do przewidzenia: (czynniki zewntrzne)

Wykad z dnia 02.12.2001

1. istota banku

2. struktura operacji

3. ryzyko

4. licencjonowanie

5. depozyty-zarzdzanie

Bilans banku xSA

TA TL - rezerwy obowizkowe

NW

5 mln euro

Kalkulacja odsetek rentownoci

0x01 graphic

0x01 graphic
 - koszty banku

0x01 graphic

0x01 graphic
 NJ = czysty zysk

0x01 graphic

Ryzyko pojedyncze: sposoby jego ograniczenia

Badanie wiarygodnoci kdedytobiorcy

Ograniczenie wysokoci kredytu

Zabezpieczenie kredytu

Monitorowanie odbiorcy

czne ryzyko kredytowe: sposoby jego ograniczenia

Dywersyfikacja ryzyka kredytowego (rozproszone, drobne kredyty)

Ubezpieczenie dziaalnoci kredytowej

Transfer ryzyka, na inne banki (konsorcjum)

odsprzeda dugów

System zarzdzania, szkolenia, obieg informacji, informatyzacja

stopa refinansowa, redyskontowa, lombardowa

prima rate, WIBID WIBOR

stopa rezerwy obowizkowej

operacje otwartego rynku

ustalenie administacyjne puapu udzielanych przez banki kredytów.

Ryzyko utraty pynnoci - dla klienta najwaniejsze

Sposób traktowania zobowiza - gówna rónica midzy bankiem a innym przedsibiorstwem

osoba prawna utworzona na mocy ustawy, dziaa na podstawie zezwole uprawniajcych do wykonywania czynnoci bankowych obciajcych ryzykiem rodki powierzone TL pod jakimkolwiek tytuem zwrotnym. (To definicja z ustawy o prawie bankowym)

Bank jest nastawionym na ryzyko. Nadmierna ostrono prowadzi od wypchnicia z rynku przez konkurencj.

Ryzyko oznacza, e wskutek zych informacji s podejmowane decyzje nieoptymalne, z punktu zaoonego celu:

Ryzyko jest istot bankowoci. Podjcie ryzyka = sukces. Musi by kontrolowane w stosunku do zasobów i kadry.

Sposoby zabezpieczenia = zdolno wypracowania zysku.

spoeczne - skonno do oszczdzania

stopa yciowa spoeczestwa

polityczne - destabilizacja polityczna, zmiana granic,

struktura ludnoci - w aglomeracjach miejskich = wicej kredytów

techniczne - infrastruktura kraju (telefony, drogi, itp.)

a) bankowe:

nadmierna koncentracja wierzytelnoci

inwestycyjne (stracone akcje)

stopy procentowej

pynnoci

organizacyjne - ilo oddziaów

rozwojowe - poziom operacji kredytowych, robi si 3 letnie symulacje wielkoci udzielanych kredytów

b) zewntrzne:

konkurencyjno - ilo banków komercyjnych

zmiany w ustawodastwie - niestabilne prawo bankowe

fuzja banków

fluktuacja pracowników

Wszystkie rodzaje ryzyka mog by precyzyjnie okrelone jednak róne typy ryzyka czsto si przenikaj nawzajem i wpywaj na siebie.

maksymalizacj zysku powikszanie klienteli, wzrost lojalnoci istniejcych klientów

Etap 1

Etap 2

Etap 3

Wstpne badanie rynku

Koszty stae i zmienne

koszty rozwoju produktu

warto usugi dla klienta

jako usugi

ceny i warunki oferowanych usug przez konkurencj

Rónicowanie cen

dostosowanie cen do segmentu rynku

indywidualne ksztatowanie cen (relationship pricing)

Banki mog obejmowa lub nabywa prawa z akcji, zobowizania z emisji papierów wartociowych, dokonywa obrotu papierami wartociowymi, nabywa z zbywa nieruchomoci, wiadczy usugi konsultacyjno-doradcze, wiadczy inne usugi finansowe, prowadzi dziaalno inwestycyjn.

Czynnoci bankowe stricto = tylko bankowe

largo = równie te nie objte monopolem bankowym

Dziaalno bankowa obejmuje czynnoci bankowe i inne nie bdce bankowymi, które mog by przez banki wykonywane.

Stricto: wkady pienine i prowadzenie rachunków tych wpat

inne rachunki bankowe

udzielanie kredytów i gwarancji

emitowanie bankowych papierów wartociowych

bankowe rozliczenia pienine

potwierdzanie gwarancji bankowych

otwieranie akredytyw

wydawanie, rozliczanie i umarzanie pienidza elektronicznego

Largo: udzielanie poyczek pieninych

czekowe i wekslowe operacje

karty patnicze

terminowe operacje finansowe

nabywanie i zbywanie wierzytelnoci pieninych

udzielanie kredytów i poyczek konsumenckich w oparciu o inn ustaw i potwierdzanie porcze

obejmowanie lub nabywanie akcji i praw z akcji

udziay w innej osobie prawnej i jednostkach funduszy inwestycyjnych

zaciganie zobowiza = akcje

obrót papierami wartociowymi

zamiana wierzytelnoci na skadniki majtku dunika

nabywanie i zbywanie nieruchomoci

doradztwo

inne usugi finansowe

Pienidz elektroniczny: - warto pienina stanowica elektroniczny znak pieniny - warunki; przechowywanie na elektronicznych nonikach informacji, wydawana na podstawie umowy wzamian za rodki pienine o nominalnej wartoci nie mniejszej ni warto p.e. Jest przyjmowana jako rodek patniczy przez przedsibiorstwa inne ni wydajcy j do dyspozycji. Na danie jest wymieniany przez wydawc na rodki pienine.

Dla zapewnienia wypacalnoci i tym samym bezpieczestwa banku, kapita wasny musi by adekwatny (wystarczalny), inaczej mówic dopasowany do jego potrzeb.

Udzia kapitau wasnego w aktywach banku - wspóczynnik Cooke'a inaczej wypacalnoci. Przyjty przez Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego. Standardy te okrelay, e relacja kapitau podstawowego do aktywów objtych ryzykiem musi wynosi co najmniej 4%, a kapitau cakowitego do aktywów objtych ryzykiem co najmniej 8%. Przy obliczaniu wspóczynnika bierze si pod uwag ocen portfela kredytowego oraz prawdopodobiestwo - ryzyko, e kredytobiorca nie wywie si z e swego zobowizania w okrelonym - wyznaczonym terminie. Wspóczynnik ten nie uwzglnia zatem pozostaych rodzajów ryzyka.

0x01 graphic

w Polsce:

dla nowopowstajcego banku w pierwszym roku = 15% w drugim roku = 12% w trzecim i dalej 8%.

Rezerwa obowizkowa od depozytów = 5%.

Kredyt lombardowy wyznacza wysoko stóp procentowych kredytów udzielanych przez banki komercyjne.

Inflacja wyznacza stop procentow dla depozytów.

Uwaga: wg ukaszewskiego

„Jednym z podstawowych zagroe banku dla bezpiecznego jego funkcjonowania jest utrata pynnoci finansowej, która moe doprowadzi bank nawet do bankructwa.

Zgodnie z normami dotyczcymi pynnoci banków, okrelonych w art. 8 ustawy z 29.08.1997 roku Prawo Bankowe, banki zobowizane s do utrzymania pynnoci patniczej dostosowanej do rozmiarów i rodzaju prowadzonej dziaalnoci. w sposób gwarantujcy wykonywanie wszystkich zobowiza zgodnie z terminami ich patnoci. Wice banki normy pynnoci ustala KNB, która nie zmienia ich dotychczasowej regulacji, tzn. norm okrelonych w Zaleceniu Nr 5 z 18 wrzenia 1990 r. Prezesa NBP. Zalecenie to zobowizuje banki do zrównania okresów na jakie s przyjmowane wkady i lokaty (okresu wymagalnoci), z okresami, w których rodki te s zagospodarowywane przez banki (okres zapadalnoci). Jest to realizacja zotej reguy bankowej.”

Ryzyko utraty pynnoci zaley od struktury i stosunku kredytów do depozytów. Due depozyty stwarzaj due ryzyko utraty pynnoci w przypadku ich wycofania.

Bank jest zobowizany do utrzymywania pynnoci patniczej dostosowanej do rodzaju i rozmiarów prowadzonej dziaalnoci. Za utrat pynnoci grozi ze strony nadzoru bankowego utrata licencji.

Zota regua bankowa: zgodno terminów zapadalnoci kredytów i wymagalnoci depozytów

Regua osadu we wkadach: terminy wymagalnoci depozytów s czsto automatycznie przeduane przez klientów .

Regua przesuni w aktywach bilansu: pynno banku moe by skorygowana przedterminow likwidacj niektórych aktywów (papiery wartociowe o wielkiej pynnoci).

Regua maksymalnego obcienia: ustala si górny puap strat jakie mog by zrealizowane z tytuu likwidacji aktywów przed terminem zapadalnoci w relacji do kapitau wasnego banku i do poziomu wymagalnych w danym okresie pasywów.

Zdolno do wypaty depozytów

Przestrzeganie norm ostronociowych

Brak pynnoci wynika z bdnej polityki kredytowej i wycofywania depozytów. Zaley od wysokoci kapitau wasnego. Ratunkiem s: posiadane rezerwy, rynek midzybankowy i NBP.

Monitoring terminów spat i zobowiza (kredyty i depozyty) w ukadzie 3 miesicznym (wspóczynnik o wartoci =>0,9 = OK, 0,7 = redni, poniej 0,7 = zagroenie pynnoci). Wyduenie terminów sprzyja wzrostowi dochodów, ale zwiksza ryzyko utraty pynnoci i odwrotnie. Bardzo wysoka pynno = maa rentowno banku. Zachowanie odpowiednich relacji midzy zyskiem a ryzykiem oraz midzy dochodowymi i niedochodowymi operacjami, ale wpywajcymi na pynno banku.

Metody zarzdzania:

metoda puli zasobów. Ustala si niezbdny poziom pynnoci i potrzeby gotówkowe w kasie: rezerwy podstawowe, rodki w NBP i innych bankach. Jeli pasywa s wysze od tego poziomu, naley je odpowiednio zainwestowa:
rezerwy dodatkowe (papiery wartociowe o terminach do 1 roku)
kredyty
dugoterminowe papiery wartociowe

metoda konwersji zasobów finansowych. Pasywa maj róne cele w zalenoci od rodzaju.
depozytom a'vista -> rezerwa podstawowa w gotówce
depozytom terminowym -> kredyty, papiery dugoterminowe

metoda aktywnego zarzdzania pasywami. rodki pienine pozyskane z rynku nie tylko przez depozyty ale te przez emisj papierów wartociowych o rónych terminach wykupu mona przeznaczy na rezerwy kasowe w okresie zwikszoncy wypat depozytów bd mona skierowa je na zwikszenie poziomu udzielonych kredytów.

Metoda sekuratyzacji nalenoci kredytowych. Handel dugami, czenie wielu kredytów w jeden pakiet i odsprzedanie go na rynku wtórnym innym podmiotom. Bank szybciej uzyskuje rodki zamroone w kredytach, a ryzyko przenosi na nabywc kredytów.

Czek: (polski 10 dni, 20 zagraniczne, 70 dni kontynetalne)

jest papierem wartociowym. Powinien mie nazw czek na dokumencie. Jest to bezwarunkowe polecenie zapacenia oznaczonej kwoty pieninej. Miejsce patnoci, data i miejsce wystawienia czeku, wasnorczny podpis wystawcy czeku.

Rodzaje czeków:

Weksel:

nazwa weksel w treci dokumentu, bezwarunkowe polecenie, przyrzeczenie terminu patnoci.

Powinien zawiera: miejsce patnoci, termin, nazwisko/nazw na rzecz której jest wystawiony lub na zlecenie której ma by zrealizowany, dat i miejsce wystawienia, podpis. Na wekslu trasowanym nazwisko osoby, która ma zapaci.

Inkaso: (dokumentowe)

jest form zapaty w handlu zagranicznym, uwarunkowana, za towar

korzyci: importer moe si wycofa, zobaczy towar, koszty ponosi eksporter

Akredytywa: (dokumentowa)

jest form patnoci, zobowizanie banku do wypacenia eksporterowi okrelonej kwoty wzamian za okrelone dokumenty.

Rodzaje:

Korzyci: eksporter rozmawia z bankiem, importer nie moe si wycofa, dostaje natychmiast pienidze, koszty ponosi importer.

Sowniczek:

asygnata kasowa - suy do gotówkowego pokrywania wasnych wydatków banku (z tyt. robót, usug)

akceptant - przyjemca, w prawie wekslowym osoba, która podpisaa weksel i zobowizaa si do zapacenia
sumy wekslowej w terminie patnoci.

Akredytywa - jedna z form rozlicze bezgotówkowych pomidzy podmiotami gospodarczymi, gwarantujca terminowe otrzymanie pienidzy przez beneficjenta, tj. osob fizyczn lub prawn, na rzecz której dokonywane s patnoci, oraz uatwienie dysponowania przez niego tymi pienidzmi.W zalenoci od rodzaju transakcji pomidzy podmiotami gospodarczymi rozrónia si:

1) akredytyw budetow, polegajc na tym, e jednostka budetowa (np. ministerstwo, urzd gminy) otwiera na swym koncie rachunek bankowy (tzw. otwarcie akredytywy) dla okrelonej osoby prawnej lub fizycznej, finansowanej z budetu albo realizujcej zadania finansowane z budetu, udzielajc jej równoczenie penomocnictwa do dysponowania przekazanymi rodkami,

2) akredytyw dla dostawcy (w obrocie krajowym), polegajc na wydzieleniu (zarezerwowaniu) lub zdeponowaniu na koncie patnika (odbiorcy) kwot przeznaczonych wycznie na dokonywanie zapat, wynikajcych z zawartej umowy, na rzecz tego dostawcy,

3)akredytyw pienin (w obrocie zagranicznym), polegajc na wydaniu przez bank krajowy polecenia (dokumentu zw. listem kredytowym) bankowi zagranicznemu (kilku bankom) wypacenia wymienionej w akredytywie osobie, w okrelonym czasie, wskazanej kwoty.

Ten rodzaj a. znajduje zastosowanie w midzynar. transakcjach handlowych oraz w obsudze ruchu turystycznego (jako voucher). Postpowanie w sprawach dotyczcych akredytywy w obrocie midzynar. reguluj Jednolite zwyczaje i praktyka, uchwalone 1 I 1984 w Paryu przez Midzynarodow Izb Handlow.

akredytujcy - zleceniodawca akredytywy, odbiorca towaru (usugi)

akredytat - bank otwierajcy na zlecenie klienta akredytyw

akredytowany - beneficjent akredytywy, dostawca towaru

bank beneficjenta - bank awizujcy dostawcy otwarcie akredytywy, moe te peni rol banku potwierdzajcego.

Awal - porczenie, gwarancja terminowej zapaty sumy wekslowej (czekowej) lub jej czci, udzielane przez osob trzeci. Dokonuje si ono poprzez umieszczenie przez porczyciela na wekslu (czeku) sowa “porczam” lub innego równoznacznego i podpisu (ewentualnie pieczci). Porczyciel przyjmuje na siebie tak sam odpowiedzialno z tytuu zobowizania wekslowego jak jego wystawca.

awalista - porczyciel

del credere - porka gwarantujca dotrzymanie warunków zapaty przez osob trzeci. W umowie komisu gwarancja komisanta za wykonanie zobowizania przez osob trzeci, której udzieli on kredytu za zgod komitenta.

domicyliat - podmiot, w którym nastpuje patno

Indos - przeniesienie wszelkich praw pyncych z weksla, czeku i niektórych innych rodzajów papierów
wartociowych (na zlecenie) przez jego...

indosant - osoba zbywajca czek

indosatariusz - osoba, która nabywa prawa z weksla

inkaso - jedna z form rozlicze bezgotówkowych stosowanych w Polsce pomidzy jednostkami gospodarczymi. Polega na zoeniu przez wierzyciela, bdcego dostawc towarów, wykonawc robót lub usug, polecenia do finansujcego go banku, by inkasowa nalenoci od odbiorcy.

konosament - (z niemieckiego Konnossement), papier wartociowy stosowany w morskim obrocie towarowym, stwierdzajcy przyjcie przez przewonika okrelonego adunku do przewozu morskiego i zobowizanie do wydania adunku w oznaczonym miejscu posiadaczowi konosamentu. Konosament jest zbywalnym papierem wartociowym, wystawionym na okaziciela, na zlecenie lub okrelone nazwisko.

kredyt (z aciny creditum - poyczka), odstpienie okrelonej wartoci w pienidzu lub towarach pod warunkiem zwrotu równowartoci w ustalonym terminie. W umowie kredytowej okrelony jest czas jej trwania, warunki zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami oraz kwota ewentualnej prowizji dla której ze stron umowy lub osoby trzeciej. Stron poyczajc pienidze jest najczciej bank komercyjny, który udziela kredytu firmom i osobom prywatnym. Bank, chcc unikn ryzyka niespacenia przez kredytobiorc kwoty umowy moe zada zabezpieczenia kredytu hipotek ustanowion na nieruchomoci stanowicej wasno podmiotu biorcego kredyt (kredyt hipoteczny) lub zastawem przedmiotów wartociowych, papierów wartociowych lub towarów (kredyt lombardowy). W przeciwiestwie do poyczki bank ma prawo zna przeznaczenie danego kredytu. Bank pastwowy udziela kredyt jedynie pastwu na pokrycie np. deficytu budetowego lub deficytu bilansu handlowego.

poyczka - umowa, przez któr dajcy poyczk zobowizuje si przenie na wasno biorcego okrelon ilo pienidzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorcy zobowizuje si zwróci t sam ilo pienidzy albo t sam ilo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakoci. Poyczka moe mie charakter umowy odpatnej lub nieodpatnej, jednak w przypadku braku w umowie zastrzeenia o wynagrodzeniu, uwaa si, e poyczka zostaa udzielona nieodpatnie.

promesa - przyrzeczenie dokonania czynnoci lub spenienia wiadczenia. Zobowizanie organu pastwa do wydania decyzji po dopenieniu przez zainteresowanego odpowiednich formalnoci (np. promesa kredytowa - przyrzeczenie udzielenia kredytu). Take dokument zawierajcy przyrzeczenie.

rekta - czek imienny (realizacja prost drog)

remburs - rodzaj krótkoterminowego kredytu w handlu zagranicznym, udzielanego przez bank eksporterowi (sprzedawcy) po przedoeniu przez niego dokumentów spedycyjnych (potwierdzajcych wysanie towaru) i weksla trasowanego, w którym zobowizuje odbiorc (importera) do zapacenia wymienionej w nim kwoty.

remitent - na rzecz której wystawiono czek, osoba otrzymujca pienidze

rachunek LORO - rachunek banku zagranicznego prowadzony w banku krajowym. Bank zagraniczny prowadzi w swoich ksiegach rachunek zwierciadlany bdcy dokdnym odbiciem wszyskich zapisów na rachunku LORO.

rachunek NOSTRO - rachunek krajowego banku dewizowego prowadzony w ksigach banku zagranicznego (zwanego korespondentem) z reguy w walucie kraju, w którym jest ona prawnym rodkiem patniczym.

skrypt duny - okrelenie rewersu bdcego potwierdzeniem zacignitego kredytu. Skrypt duny stanowi dodatkowe (obok umowy kredytowej) pisemne potwierdzenie, skadane przez kredytobiorc, powstania jego zobowizania wobec podmiotu udzielajcego kredytu.

trasant - wystawca czeku trasowanego

trasat - patnik czeku (w Polsce zawsze bank)

virement - przeniesienie kredytu z jednego do drugiego paragrafu budetu, np. zmniejszenie kredytów na inwestycje i przeniesienie ich na konsumpcj zbiorow.


Wyszukiwarka