UNIA EUROPEJSKA
Plan:
1. Historia integracji europejskiej
2. „Ojcowie założyciele”
3. Symbole Unii Europejskiej
4. Zadania Unii Europejskiej
5. 3 filary UE
6. Cele Unii Europejskiej
Historia integracji europejskiej:
Tragiczne doświadczenia II wojny światowej sprawiły, iż proces unifikacji kontynentu europejskiego może być jedynym skutecznym środkiem przeciwdziałania konfliktom zbrojnym. W tym czasie i kontekście pojawiła się myśl stworzenia struktury, która umożliwiłaby kierowanie przemysłem węglowym w Europie. Wybór tego właśnie sektora gospodarki nie był przypadkowy: kontrola nad bazą surowcową przemysłu ciężkiego stawała się niejednokrotnie zaczynem konfliktów zbrojnych w Europie.
Ideę tę rozwinął francuski polityk Jean Monnet (1888-1979), były wysoki urzędnik działającej w okresie międzywojennym Ligi Narodów. Świadomy niedoskonałości tej organizacji, wiedział, że po II wojnie światowej współpraca europejska powinna opierać się na strukturze organów niepodlegających władzy poszczególnych rządów. Zainspirowany tymi poglądami francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman ogłosił 9 maja 1950 roku deklarację, która stała się podstawą Planu Schumana, uchodzącego za oficjalny początek historii Wspólnot Europejskich.
Inicjatywy przedstawione w Planie Schumana spotkały się z pozytywnym przyjęciem sześciu rządów europejskich: Francji, Niemieckiej Republiki Federalnej, Belgii, Holandii, Luksemburga i Włoch. Stały się one podstawą wszczęcia negocjacji przez sześć wymienionych państw, które doprowadziły do podpisania, w dniu 18 kwietnia 1951 roku, Traktatu Paryskiego ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS). Traktat ten wszedł w życie 25 lipca 1952 roku.
Przyczyny integracji europejskiej: kraje wysoko rozwinięte: tempo i kierunki współczesnego rozwoju gospodarczego (postęp techniczny); rozwój nowych gałęzi produkcji przemysłowej; rozwój nowych potrzeb konsumpcyjnych; umocnienie konkurencyjności gospodarki; kraje rozwijające się: ułatwienie i przyspieszenie rozwoju gospodarczego; wspólne inwestycje infrastrukturalne; przeciwdziałanie rozproszeniu niewielkich zasobów kapitałowych.
„Ojcami Założycielami” zjednoczonej Europy byli: Konrad Adenauer (pierwszy kanclerz Niemiec po wojnie, współtwórca idei zjednoczonej Europy), Jacques Lucien Delors (przewodniczący Komisji Europejskiej w latach 1985-1995. Wzmocnił jej rolę i był jednym z twórców ścisłej integracji Europy), Helmut Kohl (kanclerz Niemiec w latach 1982-98, jest uważany za ojca zjednoczenia Niemiec w 1991 r.), Robert Schuman (współtwórca idei powołania Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Minister spraw zagranicznych Francji w latach 1948-1952. Winston Churchill (premier Wielkiej Brytanii w czasie II wojny światowej. Sugerował powołanie Stanów Zjednoczonych Europy), Alcide de Gasperi (premier Włoch w latach 1945-53, współautor i realizator koncepcji integracji europejskiej, współinicjator utworzenia w 1949 r. Rady Europy i Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali.), Francois Mitterrand (prezydent Francji w latach 1981 -1995, zwolennik ścisłej integracji europejskiej.), Paul Henri Spaak (premier Belgii, przewodniczący Zgromadzenia EWWiS, Sekretarz Generalny NATO, współtwórca Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali.), Etiene Davignon (belgijski polityk i finansista, członek zarządów wielu międzynarodowych koncernów, odegrał ważną rolę w umocnieniu pozycji Komisji Europejskiej), Charles de Gaulle (prezydent Francji w latach 1959-69, francuski bohater narodowy, zwolennik Europy ojczyzn i ograniczania roli Stanów Zjednoczonych na kontynencie.), Jean Monnet (współautor koncepcji powołania Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, pierwszy przewodniczący jej organu wykonawczego - Wysokiej Władzy).
Symbolami Unii Europejskiej są:
Flaga europejska- krąg dwunastu gwiazd na lazurowym tle symbolizuje jedność, solidarność i harmonię pomiędzy narodami Europy.
Hymn europejski- melodia pochodzi z IX Symfonii skomponowanej przez Ludwiga van Beethovena w 1823 r.
Dzień Europy- 9 maja 1950 r. francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman przedstawił idee, które stały się podstawą utworzenia Unii Europejskiej. Dlatego też 9 maja obchodzimy Dzień Europy.
Motto Unii Europejskiej- „Zjednoczeni w różnorodności”
Europejczycy powinni wspólnie działać, aby zapewnić pokój i dobrobyt oraz chronić bogactwo kultur, tradycji i języków w Europie.
Do zadań Unii Europejskiej należy między innymi promowanie ekonomicznego i społecznego postępu poprzez zacieśnianie współpracy gospodarczej i likwidowanie barier w obrocie handlowym między państwami członkowskimi; wzmacnianie obrazu Unii jako jednego ciała politycznego mówiącego jednym głosem na arenie międzynarodowej poprzez prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej; dążenie do stworzenia obywatelstwa europejskiego i poczucia przynależności do jednej wspólnoty u zwykłych obywateli poprzez zapewnienie jednakowych norm prawnych i pełnej swobody przepływu ludzi w obrębie Unii; rozwijanie obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwego traktowania, którym ma być UE poprzez wprowadzanie wspólnych norm prawnych, socjalnych i stałą poprawę poziomu życia państw uboższych; ujednolicenie struktury gospodarczej krajów członkowskich, wyrównanie rozwoju gospodarczego regionów oraz polepszenie standardów życia.
7 lutego 1992 roku podpisano Traktat z Maastricht, czyli Traktat o Uni Europejskiej. Traktat ustanowił Unię Europejską opartą na 3 filarach. Filar pierwszy to Wspólnota Europejska- unia gospodarcza, czyli wspólny rynek, wspólna polityka rolna i strukturalna, unia walutowa i rozwój regionów. Filar drugi to Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa- unia polityczna, czyli UE w stosunkach zewnętrznych występuje jako jeden podmiot. Trzeci filar to Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych- unia policyjno-sądownicza, czyli współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych, wspólne rozwiązywanie problemów imigracji, przestępczości zorganizowanej, terroryzmu i patologii społecznej. Wszystkie państwa wstępujące do UE zobowiązane były w pełni zaakceptować trzy filary. Na mocy Traktatu lizbońskiego 1 grudnia 2009 r. Unia Europejska nabyła osobowość prawną i zastąpiła Wspólnotę Europejską, przejmując wszystkie jej kompetencje. Zniesiony został również podział na filary.
Cele Unii Europejskiej:
Cele ekonomiczne i społeczne: Podstawowym zadaniem jest zwiększanie spójności ekonomicznej i społecznej w ramach Unii oraz:
- zapewnienie trwałego i nie inflacyjnego wzrostu gospodarczego z poszanowaniem środowiska naturalnego,
- popieranie rozwoju wymiany międzynarodowej, - zapewnienie wysokiego poziomu zatrudnienia i opieki społecznej,
- podnoszenie stopy życiowej i jakości życia ludności,
- zapewnienie ciągłości zatrudnienia.
Cele polityczne: Ochrona wspólnych wartości, podstawowych interesów i niezależności Unii:
- umacnianie bezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich,
- zachowanie pokoju i umacnianie bezpieczeństwa międzynarodowego,
- ukształtowanie wspólnej polityki obronnej,
- wzmacnianie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich poprzez wprowadzenie obywatelstwa Unii,
- popieranie współpracy międzynarodowej,
- rozwijanie i konsolidacja demokracji oraz rządów prawa,
- umacnianie poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności.