Oznaczanie granicy plynnosci gruntu wg Casagrandego
W celu oznaczenia granicy plynnosci pobiera sie okolo 100,0 g jednorodnego gruntu o wilgotnosci naturalnej wn. Pobrana próbke gruntu zalewa sie woda destylowana i po uplywie co najmniej 20 godzin rozciera na jednolita paste usuwajac z niej jednoczesnieziarna gruntu o srednicywiekszejod 2,0 mm. Przygotowana pasta wypelnia sie miseczke aparatu Casagrandego w takiej ilosci, aby laczna
masa miseczki oraz gruntu wynosila 210 1: 19.Paste rozsmarmvujesie za pomoca lopatki bardzo cienkimi warstewkami w celu usuniecia pecherzyków powietrza.Uklada sieja w taki sposób, aby wypelnilajedynie przednia czesc miseczkitworzac powierzchnie wklesla a maksymalna grubosc calej warstwy nie przekraczala 9 mm. Nastepnie wykonuje sie w pascie bruzde za pomoca rylca skierowanego prostopadle do dna miseczki. Bruzde te v.'ykonujesie w kierunku prostopadlym do
osi obrotu miseczki. Po wykonaniu bruzdy miseczke zaklada sie do aparatu, a nastepnie obracajac korbka z predkoscia okolo'dwóch obrotów na sekunde, okresla sie liczbe uderzen miseczki o gumowa podstawe do momentu polaczenia się dolnych brzegów bruzdy na dlugosci 10 mm i wysokosci l mm. Skok miseczki powinien wynosic 10 mm. W miejscu polaczenia sie bruzdy pobiera sie próbke
gruntu o masie okolo 10,0 g w celu oznaczeniawilgotnosci w.Poniewaz przy oznaczaniu granicy plynnosCi bardzo trudno jest dolac zapierwszym razem taka ilosc wody do próbki gruntu, azeby uzyskac wilgotnoscodpowiadajaca granicy plynnosCi, badanie powtarza sie co ,najmniej pieciokrotnie dodajac kazdorazowo pare kropli wody. Po kazdorazowym dodaniu wody okresla sie wilgotnosc gruntu oraz liczbe uderzen, przy którym zeszla sie w wymaganym stopniu bruzda wykonana w grunCie wypelniajacym miseczke aparatu Casagran-dego. Otrzymane wartos Ci nanosi sie na wykres Po przeprowadzeniu prostej przez naniesione w ukladzie wspólrzednych punkty odczytuje sie z wykresu wilgotnosc, jaka pqsiadalby badany grunt, gdyby
bruzda zeszla sie w wymagany sposób'przy 25 uderzeniach miseczki. Wilgotnoscta odpowiada granicy plynnosCi WL' Qznaczenie wL uznaje sie za ostatecznie dokladne, jesli odchylka co najmniej 3 punków z ogólnej liczby 5 od przeprowadzonej linii prostej nie przekracza' 0,2% w skali wilgotnosCi, natomiast jeden
z pozostalych dwóch punktów powinien lezec powyzej linii, drhgi zas ponizej, lecz w odleglosCiach nie Wiekszych niz 0,6 % w skali wilgotnosci. Jesli, te warunki nie zostana spelnione, cale badanie nalezy owtórzYc. Budowe aparatu Casagrandego
Próbke gruntu do badania nalezy przygotowacjak dla oznaczenia wL-Odpowiednio
przygotowana pasta wypelnia sie naczynie cylindryczne w taki
sposób, aby w pascie nie pozostawaly pecherzyki powietrza. Góma powierzchnie
próbki gruntu nalezy wyrównac (wygladzic) równo z krawedzia naczynia cylin-drycznego.
Przed przystapieniem do badania stozek nalezy lekko posmarowac
olejem wrzecionowym. Po dotknieciu ostrzem stozka powierzchni próbki gruntu
nalezy stozek delikatnie opuscic umo,zliwiajacjemu zaglebienie sie w grunt pod
wplywem wlasnej masy, Po uplywie okolo 5 s nalezy okreslic zaglebienie 'sie
stozka w stosunku do obu rowków znajdujacych sie na stozku, a nastepnie po
wyjeciu stozka nalezy w be~osrednim sasiedztwie miejsca zaglebienia stozka
pobrac próbke gruntu o masie 10 + 15 g w celu oznaczeniajej wilgotnosci w.
W przypadku zaglebienia sie stozka na 10 mm badanie nalezy powtórzyc po
uprzednim wymieszaniupróbki gruntu i wypelnieniunia naczynia cylindrycznego.
Gdy w drugim badaniu uzyska sie zaglebienie stozka równe 10 mm, za granice
15 20 25 liczba uderzen
zagtebienie stozka [mm]
Rys. 3.17. Zaleznosc pomiedzy wilgotnoscia próbki gnmtu a liczba uderzen miseczki
aparatu Casagrandego lub zaglebieniem stozka aparatu Wasiliewa
W przypadku gdy zaglebienie stozka bedzie wieksze od 10 mm, lecz mniejsze
od 12 mm, przed kazdyIn z co najmniej dwóch nastepnych oznaczen nalezy
zmniejszyc wilgotnosc próbki przez powolnejej podsuszenie w temperaturze po-kojowej,
tak aby minimalne zaglebienie stozka przy ostatnim oznaczeniu nie bylo
mniejsze od 8 mm. Wyniki oznaczen, przy których zag~ebieniestozka bylo wiek-sze
plynnosci wL nalezy przyjac srednia arytmetyczna wilgotnosci gruntu w z óbu
oznaczen. Jezeli zaglebienie stozka bedzie mniejsze od 10 mm, lecz wieksze od
8 mm, przed kazdyI11z co najmniej dwóch nastepnych oznaczen nalezy dodac do
próbki nieznaczna ilosc wody destylowanej, tak aby maksyInalne zaglebienie
stozka przy ostatnim oznaczeniu nie przekroczylo 12 mm.