1. Zdefiniuj pojęcia „metropolia” i „metropolizacja”
Metropolie - to aglomeracje miejskie liczące co najmniej 500 tyś i wiecej mieszkańców. Oprócz kryterium ludnosci treba uzupełnić o 3 inne:
- doskonałośc usług, instytucji i wyposażenia
- innowacje w zakresie technicznym, ekonomicznym, społecznym, politycznym i kulturalnym
- wyjątkowość i specyfika miejsca.
Metropolizacja - to proces przejmowania przez niektóre wielkie miasta funkcji kierowniczych w zarządzaniu gospodarką nowoczesną w skali ponad narodowej. Mamy do czynienia z metropoliami globalnymi, kontynentalnymi i regionalnymi.
2.Opisz trzy główne typy układów osadniczych: hierarchiczne, biegónowe i sieciowe.
Na szczycie hierarchicznego układu regionalnego znajduje się metropolia utrzymująca bezpośrednie i pionowe relacje z pewną liczbą średnich i małych miast.
W układzie biegunowym jest węzeł centralny funkcjonujący jako biegun atrakcji i dyfuzji, całość ma formę gdzie przepływają kontatky do wewnątrz i na zewnątrz.
Układ sieciowy to maksymalna liczba elastycznych powiązań horyzontalnych między poszczególnymi węzłami.
3. Określ podstawowe funkcje miast metropolitalnych.
Szczególną rolę odgrywają funkcje miedzynarodowe. P. Soldatos rozróżnia między: „Miastem-miejscem” (rola terenu lokalizacji) i „miastem-aktorem” (to dynamiczne środowisko społeczne, które wspiera i lokalnie organzuje międzynarodowe dziedziny aktywności, wytwarzając i eksportując dobra i usług).
4. Jaką treść kryje termin „technopolie”?
Technopolie (w szerszym znaczeniu) - nowa generacja miast, to ośrodki innowacji technologicznych inicjujące procesy rozwoju gospodarczego regionu.
Technopolie - to ośrodki, w których strategia rozwoju gospodarczego polega na waloryzacji istniejącego potencjału w zakresie kształcenia uniwersyteckiego i badań naukowych.
5. Zdefiniuj i opisz podstawowe czynniki segregacji i agregacji społecznej we współczesnych metropoliach.
Segregacja - to negatywny proces wykluczenia lub eliminacji , wynika często z nieświadomej i dobrowolnej agregacji podobnych jednostek. To rozmieszczenie poszczegónych warstw społecznych w przstrzeni.
Agregacja społeczna - jest to łączenie warstw społeczeństwa w klasy społeczne. B. bogaci i b. biedni nie mieszają się.
Procesy te wywołane są przez takie czynniki jak:
- rynek nieruchomości (ceny mieszkań)
- poziom szkoły (prywatna/publiczna)
- strategie rodzinne (relacje, miejsca zamieszkania/miejsce pracy i cykl życia rodziny, chęć bycia „miedzy swoimi”-klasy społ.)
- zatrudnienie (pozioma/pionowa ruchliwość zawod.)
6. Opisz kluczowe cechy społeczne, ekonomiczne i kulturowe klasy metropolitalnej.
Kiedy ludzi zaczął rożnicować rodzaj ich zajęć, posiadane bogactwo i władza znalazło to swoje odbicie w przetrzeni.
7. Co oznacza termin „gentryfikacja” (uburżuazyjnienie)?
Uburżuazyjnienie (R. Glass) - to proces zasiedlania przez ludzi zamożnych dzielnic dotychczas zamieszkałych przez ludzi ubogich lub też wykorzystywanych przez rzemiosło i przemysł.
Istotnym czynnikiem segregacji społeczno-przestrzennej sa procesy renowacji starych dzielnic miasta które prowadzą do zmiany społecznego obszaru i gentryfikacji.
Y. Marin - trzy etapy uburżuazyjnienia:
1. Znalezienie „potencjalnego obszaru”, gdzie ceny nieruchomości są niskie
2. Wykwaterowanie dotychczasaowych lokatorów aby być jedynym właścicielem odnowionej nieruchomości.
3. Albo sprzedanie nieruchomości z zyskiem, albo wprowadzenie odpowiednich społecznie sąsiadów żeby przekształcić dzielnice społecznie.
8. Opisz rolę szkoły w dziedziczeniu lub zmianie statusu społecznego w metropoliach.
Jakość szkoły od podstawowej jest podstawowym czynnikiem życiowego pochodzenie i kariery zawodowej. Zamożniejsze warstwy społeczne poszukują najlepszych placówek dla swoich dzieci aby zwiększyć ich szkolne osiągniecia a także wzrost poziomu szkoły. Dobre szkoły są w miejscach zamieszkiwanych przez zamożne warstwy społeczne lub w centrach miast (np. szkoły prywatne)
W ubogich kategoriach społecznych, które cechują się dużą płodnością, determinuje w istotny sposób na skład szkolnych klas i poziom nauczania dopasowany często do uczniów przeciętnych. W rezultacie zamożniejsi rodzice omijają dzielnice o przewadze mieszkań socjalnych, stając się negatywnym czynnikiem kwalifikującym dany obszar, co w efekcie wpływa na strategie i opcje mieszkaniowe. Pogłebia to segregacje społeczną.
9. Jaka treść kryje termin „suburbanizacja”?
Urbanizacja - to szybki rozwój ośrodków miejskich na skutek koncentracji przemysłu i handlu, powodujący napływ ludności wijskiej do miast, powiększaniem się obszarów miejskich . Wiąże się to z upowszechnieniem wartości kulturowych i stylu życia.
Suburbanizacja - to tworzenie się enklaw ludzi o różnym statusie społecznym i pochodzeniu etnicznym na peryferiach obszarów metropolitalnych. Suburbiom - ludność obszarów peryferynych.
Dezurbanizacja - przesuwanie się ludności z centralnych obszarów miast ku peryferiom (suburbiom) oferującym korzystne warunki życia, czyste powietrze, spokój, bezpieczeństwo („odejście od miast”).
Reurbanizacja - proces polegający na „powrocie do miasta” zamożnych warstw społecznych - klasy metropolitalnej.
10.Opisz podstawowe cechy miast Trzeciego Swiata.
Miasta krajów Trzeciego Świata charakteryzuje bardzo duże zagęszczenie. Towarzyszy temu brak mieszkań i nadmierne zasiedlenie istniejących. Obok tego jest brak infrastruktury komunalnej, wody, oraz sprawnej sieci odprowadzanie i oczyszczania ścieków. Poważnym problemem stanowi transport miejski oparty najczęsciej w mikrobusach i zbiorowych taksówkach. W wielu metropoliach T. Ś. pojawia się metro, ale jesgo sieć jest zbyt słabo rozwinięta aby zaspokoić potrzeby mas. Znaczny wzrost indywidualnych motoryzacji oraz zanieczyszczenia przemysłowe powodują degradację środowiska.
Pojecie `Trzeci Świat” powstało przez francuskiego demografa Alfreda Sauvy.