CHOROBY WŁOSÓW
ŁYSIENIE PLACKOWATE
Są to przejściowe lub trwałe ogniska łysienia, rozmaitej wielkości i kształtu, w obrębie których skóra jest nie zmieniona. Mogą dotyczyć wyłącznie skóry głowy lub również okolic pachowych i płciowych oraz włosów meszkowych, a także brwi i rzęs. Przyczyna powstawania łysienia nie jest znana. Łysienie plackowate ma charakter zapalny mimo braku widocznych zmian zapalnych w skórze. W części przypadków istnieje wyraźny zawiązek z układem nerwowym, a ogniska wyłysień mogą pojawiać się nagle po ciężkich przeżyciach psychicznych. Zmiany zazwyczaj pojawiają się nagle, następnie przebieg jest bardzo rozmaity- powstają nowe ogniska wyłysień, a istniejące utrzymują się rozmaicie długo. Najdłużej trwa wyłysienie na obwodzie skóry owłosionej. Odrost włosów na ogół następuje samoistnie po kilku- kilkunastu miesiącach. Łysienie może być uogólnione i wtedy dotyczy wszystkich typów włosów (brwi, rzęs, skóry twarzy, włosów w okolicach płciowych i włosów meszkowych). Nie ma dotychczas leczenia przyczynowego. W leczeniu ogólnym stosuje się fotochemioterapię, leki neurotropowe w przypadku stresu psychicznego, kortykosteroidy w dużych dawkach.
ŁYSIENIE ANDROGENOWE MĘSKIE
Jest to trwała utrata włosów, rozpoczynająca się od kątów czołowych i na szczycie głowy. Występuje w rozmaitym stopniu u większości mężczyzn powyżej 40 roku życia. Często poprzedzone jest w młodszym wieku łojotokiem lub łupieżem tłustym. Etiologia nie jest znana. Na ogół znaczenie mają czynniki genetyczne, dihydrotestosteron powodujący stymulację mieszków włosowych na twarzy i w okolicy narządów płciowych, natomiast hamuje wzrost włosów w obrębie owłosionej skóry głowy. Łysienie androgenowe jest związane z wydłużaniem się fazy telogenowej oraz krótszymi fazami anagenowymi. Do niedawna nie było żadnego skutecznego leczenia, obecnie wprowadzane są preparaty stymulujące odrost włosów. Wskazane jest postępowanie przeciwłojotokowe i przeciwbakteryjne, jeśli współistnieje łojotok. Lekiem stosowanym w łysieniu androgenowym jest minoksydil w 2% roztworze stosowany dwa razy dziennie. Pewien odrost włosów rozpoczyna się po kilku miesiącach. Poprawę stwierdza się u 20-30% leczonych. Po zaprzestaniu leczenia włosy ponownie wypadają, a proces łysienia nadal postępuje. Innym lekiem jest finasteryd zmniejszający stężenie dihydrotestosteronu odpowiedzialnego za łysienie androgenowe. Leczenie musi być prowadzone stale, gdyż po jego zaprzestaniu włosy wypadają.
ŁYSIENIE ANDROGENOWE KOBIET
Jest to utrata włosów bądź zbliżona do łysienia męskiego, bądź rozlana. Występuje znacznie rzadziej niż u mężczyzn i pojawia się na ogół powyżej 30 roku życia. W odmianie typu łysienia męskiego główną rolę odgrywają czynniki genetyczne i zaburzenia androgenowe, natomiast w odmianie rozlanej stężenie androgenów mieści się zazwyczaj w górnej granicy normy lub jest nieznacznie podwyższone. Czynnikami predysponującymi wypadanie włosów u kobiet z predyspozycją genetyczną mogą być detergenty w szamponach, lakiery do włosów, farby do włosów. Hiperandrogenizm może być związany z zaburzeniami wewnątrzwydzielniczymi lub stosowaniem androgenów albo syntetycznych progesteronów. Być może pewną rolę odgrywają czynniki zawodowe, stresy itp., na które obecnie kobiety narażone są na równi z mężczyznami. W leczeniu zaleca się usunięcie czynników mogących ewentualnie przyczyniać się do wypadania włosów oraz stosowanie odpowiednich leków hormonalnych, zwłaszcza środków antykoncepcyjnych o działaniu estrogenowym lub antyandrogenowym. W łysieniu androgenowym można stosować miejscowo minoksydil.