Psychologiczne skutki współuzależnienia
(przystosowanie się do destrukcyjnego związku)
Przystosowanie się do sytuacji
zmiana sposobu przeżywania - zaburzenia w sferze emocjonalnej
Zamrażanie uczuć, aby się nie kontaktować z ciągłym ranieniem (poczuciem krzywdy). Wzrost tolerancji na destrukcję;
Głównym źródłem uczuć staje się alkoholik i jego zachowanie ((np. przeżywanie smutku i złości - gdy mąż pije i przeżywanie radości i spokoju, gdy nie pije). Zacierają się granice „moje-twoje” (np. przeżywanie wstydu za jego zachowanie);
Manipulowanie własnymi uczuciami:
„magazynowanie” uczuć przykrych (uraza);
zamiana jednego przykrego uczucia na inne przykre, np. złości na poczucie winy, poczucia winy na lęk (nieumiejętność radzenia sobie z przykrymi emocjami);
zwiększenie intensywności przezywanego uczucia poprzez „nakręcanie się”(np. wzmacnianie lęku wyobrażeniami);
Zmniejszenie odporności na cierpienie - pojawia się obsesyjne myślenie o zachowaniu, które ma przynieść ulgę (np. cierpienie z powodu niepewności, lęku, odrzucenia powoduje, że żona wyciąga męża z knajpy, pomimo wstydu i poniżenia);
Trudność w znoszeniu „szarej sfery” emocjonalnej (przyzwyczajenie się do przeżywania silnych uczuć);
Przystosowanie się do sytuacji
zmiana sposobu widzenia siebie - zaburzenia w strukturze „JA”
Różne, często sprzeczne obrazy siebie w zależności od tego, jak zachowuje się i co mówi o niej alkoholik;
Budowanie poczucia własnej wartości na:
- skuteczności kontroli i wpływania na picie alkoholika (np. „dobrą żoną, gdyż dbam o niego”, „Pomimo jego picia radzę sobie - jestem zaradna”, „Domyślam się, gdzie schował alkohol - jestem mądra”;
- dysproporcji pomiędzy obrazem alkoholika, a obrazem siebie: on - zły, ja dobra - porządna;
Odrzucanie pomocy innych ludzi zwiększa poczucie mocy (np. „Ja świetnie sobie radzę”)
Ćwiczenie 1
Zrób listę uczuć, które najczęściej ostatnio przeżywasz.
Wybierz 3 uczucia z listy. Co jest najczęściej ich źródłem? Co robisz , gdy zaczynasz je silnie przeżywać? Czy któreś z nich przeżywasz tak mocno, że tracisz kontrolę?
Uzupełnię co najmniej 5 razy zdanie:
jestem wartościową osobą, bo...
sprawdzę, ile z tych zdań dotyczy poczucia wartości budowanego za pomocą wpływu na życie innych, z czego dzisiaj mogę zrezygnować w pierwszej kolejności