II. Polityka cz. 1(4 stycznia 2013)

1. Temat: Współczesne ideologie.

Zagadnienia

• pojęcie ideologii

• ideologia a pragmatyzm

• programy i kierunki polityczne

• faszyzm, nacjonalizm, konserwatyzm, chadecja, liberalizm, socjaldemokracja, komunizm

2. Temat: Współczesne doktryny polityczne.

Zagadnienia

• pojęcie ideologii politycznej

• pojęcie doktryny politycznej

• rodzaje doktryn politycznych

• pojęcia: lewica, prawica, centrum

3. Temat: Ideologia a pragmatyzm - programy i kierunki polityczne.

Zagadnienia

• ideologia jako naukowy fundament programu partii politycznej

• doktryna jako sposób realizacji przyjętej ideologii

• programy polityczne i ich treści

4. Temat: Systemy partyjne we współczesnym świecie.

Zagadnienia

• pojęcie systemu partyjnego

• system monopartyjny, dwupartyjny i wielopartyjny

• charakterystyka systemów partyjnych w wybranych państwach

5. Temat: Geneza i rozwój demokracji.

Zagadnienia

• antyczne i chrześcijańskie korzenie demokracji

• demokracja ateńska

• demokracja stanowa

• rozwój demokracji współczesnej

6. Temat: Fundamentalne zasady demokracji.

Zagadnienia

• zasada suwerenności narodu

• prawa mniejszości

• podział i równowaga władz

• konstytucjonalizm i praworządność

• pluralizm

7. Temat: Konflikt wartości w życiu publicznym.

Zagadnienia

• podstawowe wartości demokratyczne: wolność, równość i sprawiedliwość, porządek i efektywność

• konflikty wartości.

• walka z terroryzmem, a prawa jednostki w demokracji

8. Temat: Formy uczestnictwa obywateli w życiu publicznym.

Zagadnienia

• bezpośrednie formy uczestnictwa obywateli w życiu publicznym:

• referendum

• veto ludowe

• inicjatywa ludowa

• petycja

• pośrednie formy uczestnictwa obywateli w życiu publicznym:

• wybory

• demokracja przedstawicielska

• inne formy uczestnictwa:

• samorząd

• organizacje polityczne (partie polityczne i związki zawodowe)

• organizacje pozarządowe

• formy protestu (zgromadzenia, listy otwarte, petycje)

9. Temat: Obywatel a władza w systemach totalitarnych i autorytarnych.

Zagadnienia

• pojęcie systemu totalitarnego i autorytarnego

• propaganda

• terror

• indoktrynacja

• junta

10. Temat: Prawa i obowiązki obywatela w społeczeństwie demokratycznym.

Zagadnienia

• pojęcie praw i wolności obywatelskich:

• wolność słowa

• wolność wyboru

• pluralizm polityczny

• prawo wolności wyznania

• pojęcie obowiązków obywatelskich:

• płacenie podatków

• obrona ojczyzny

11. Temat: Współczesne pojmowanie cnót obywatelskich.

Zagadnienia

• koncepcje cnót obywatelskich

• współczesne znaczenie cnót obywatelskich

• wzór obywatela

• przykłady obywatelskiego działania

12. Temat: Kultura polityczna społeczeństwa polskiego.

Zagadnienia

• pojęcie kultury obywatelskiej

• pojęcie kultury politycznej

• typy kultury politycznej

13. Temat: Aktywność polityczna obywateli w społeczeństwach demokratycznych.

Zagadnienia

• pojęcie aktywności politycznej

• frekwencja wyborcza

• czynniki kształtujące frekwencję wyborczą

• przemiany aktywności politycznej społeczeństwa polskiego w okresie transformacji

14. Temat: Formy życia publicznego w społeczeństwie obywatelskim.

Zagadnienia

• partie polityczne w Polsce i ich finansowanie

• związki zawodowe i stowarzyszenia w Polsce

• zadania fundacji

• podstawy prawne zakładania i działalności organizacji politycznych oraz społecznych

15. Temat: Opinia publiczna i rola mass mediów w społeczeństwie obywatelskim.

Zagadnienia

• pojęcie mass mediów i opinii publicznej

• badania opinii publicznej

• funkcje współczesnych mass mediów

• media jako czwarta władza

• podstawy prawne funkcjonowania mediów w Polsce

• rozróżnianie faktów od opinii

16. Temat: Współczesne ruchy społeczne.

Zagadnienia

• pojęcie ruchów społecznych

• przykłady ruchów społecznych:

• anarchizm

• feminizm, sufrażystki

• pacyfizm

• ekologizm

17. Temat: Zagrożenia dla współczesnej demokracji.

Zagadnienia

• podstawowe zagrożenia demokracji:

• dyktatura większości

• nietolerancja

• patologie władzy

• demokracja narzucona

• autorytaryzm i totalitaryzm

• bierność społeczna

• problemy ekonomiczne

• centralizm

• apartheid

• metody zwiększenia aktywności społecznej obywateli:

• regionalizm

• federalizm

18. Temat: Pojęcie, geneza i cechy państwa.

Zagadnienia:

• pojęcie państwa

• koncepcje genezy państwa:

• koncepcja teistyczna

• umowa społeczna

• koncepcja podboju i przemocy

• koncepcja marksistowska

• suwerenność państwa

• obywatelstwo państwa

• terytorium państwa

19. Temat: Władza państwowa i jej patologie.

Zagadnienia

• władza polityczna

• władza państwowa

• patologie władzy:

• centralizacja

• biurokratyzacja

• korupcja

• partykularyzm

• nepotyzm

• klientelizm

• brutalizacja władzy

20. Temat: Funkcje współczesnego państwa.

Zagadnienia

• funkcja wewnętrzna:

• prawodawcza

• porządkowa

• administracyjna

• gospodarczo-organizatorska

• socjalna

• kulturalna

• funkcja zewnętrzna

21. Temat: Formy państwa i modele ustrojowe.

Zagadnienia:

• forma rządów

• reżim polityczny

• ustrój terytorialny