Analiza ekonomiczna.

Wykład I

15.02.2003r.

Istota, przedmiot, funkcje i rodzaje analizy ekonomicznej.

Analiza ekonomiczna jako instrument zarządzania rozwijający racjonalne gospodarowanie.

Zasady racjonalnego gospodarowania:

1. przy danym nakładzie środków otrzymać maksymalny efekt (zysk)

2. przy jak najmniejszym nakładzie środków osiągnąć oczekiwany efekt (zysk);

Przedmiotem analizy ekonomicznej jest działalność gospodarcza przedsiębiorstwa, którą odzwierciedlają stany i wyniki ekonomiczne.

Stan ekonomiczny - ujęcie statyczne, stan ustalony na określony dzień np. na dzień bilansowy. Składa się na niego aktywa trwałe, obrotowe oraz źródła finansowania - kapitały oraz określony majątek ludzki (zatrudnienie).

Wyniki ekonomiczne - ujęcie dynamiczne, efekty działalności osiągnięte w ciągu pewnego okresu.

Stany mają odbicie w bilansie, wynik ekonomiczny w rachunku zysków i strat.

Analiza ekonomiczna:

• makroekonomiczna - ocena całokształtu gospodarki narodowej;

• mikroekonomiczna - zajmuje się badaniem, oceną poszczególnych jednostek, instytucji, przedsiębiorstw, gospodarstw domowych;

Analiza ekonomiczna jako:

• dyscyplina naukowa (metody badawcze);

• działania praktyczne:

• instrument poznawczy ekonomik szczegółowych;

• instrument zarządzania;

Funkcje zarządzania:

1. Planowanie;

2. Organizowanie;

3. Motywowanie;

4. Kontrolowanie;

Analiza ekonomiczna jako instrument (funkcja) zarządzania.

Auditing - biegli rewidenci, audyty. Stwierdzają czy sprawozdana finansowe i ewidencja są rzetelne i prawdziwe.

„true and fair view” - prawdziwy i rzetelny obraz - firmy.

Rachunkowość finansowa i zarządcza.

Rachunkowość finansowa „obsługuje” użytkownika zewnętrznego (inwestorzy, konkurencja, kontrahenci, banki, urzędy);

Analiza wykazuje związek z planowaniem i kontrolowaniem.

Analiza ex post ma na celu ocenę dotychczasowej działalności (kontrola).

Analiza ex ante obejmuje ocenę projektu przyszłego działania (planowanie).

Podstawowym zadaniem analizy jako instrumentu zarządzania jest przygotowanie podstaw do podejmowania ekonomicznie uzasadnionych decyzji - racjonalnych
i efektywnych.

Rodzaje analizy ekonomicznej:

1. analiza finansowa - bada wielkości syntetyczne dając ogólny obraz efektów ekonomicznych przedsiębiorstwa jako całości. Jej przedmiotem jest finansowa strona działalności przedsiębiorstwa (koszty, dochody, wynik finansowy,
   sytuacja finansowa);

2. analiza techniczno-ekonomiczna - bada poszczególne odcinki działalności przedsiębiorstwa (wyposażenie techniczne, płace, zbyt, postęp technologiczny, zaopatrzenie itd.);

Językiem analizy są wskaźniki ekonomiczne. Stanowią one przedmiot badań analizy ekonomicznej.

Wskaźniki ekonomiczne są to wielkości liczbowe odzwierciedlające działalność gospodarczą.

Wskaźniki finansowe - określają działalność gospodarczą wartościowo (w jednostkach pieniężnych). Stanowią one najbardziej syntetyczną formę wyrazu wyników ekonomicznych.

Wskaźniki charakteryzują się określoną formułą (konstrukcją), która określa sposób pomiaru zjawisk przy użyciu danego wskaźnika.

Charakteryzują się też pojemnością (zakresem zdarzeń reprezentowanych przez dany wskaźnik).

Różnice w pojemności (agregacji zdarzeń gospodarczych) związane są z ich polem recepcji
i decyzji.

pole recepcji - zakres zdarzeń kontrolowanych przez dany wskaźnik;

pole decyzji - zakres zdarzeń kształtowanych przez dany wskaźnik;

W zależności od pojemności wskaźniki mogą być syntetyczne lub cząstkowe.

syntetyczne - duża pojemność - szerokie pole recepcji i decyzji (kontrolują i kształtują dużą ilość zdarzeń gospodarczych: rentowność, wynik finansowy);

cząstkowe - mała pojemność - wąskie pole recepcji i decyzji (kontrolują i kształtują pojedyncze zdarzenia gospodarcze: koszt jednostkowy, wydajność pracy itd.);

Analiza ekonomiczna:

• analiza fundamentalna;

• analiza techniczna;

analiza fundamentalna - jest strategią stworzoną przez długoterminowych inwestorów,
w której wychodzi się z założenia iż o wartości akcji decyduje głównie kondycja ekonomiczna i finansowa emitenta; obejmuje trzy rodzaje analiz:

1. sektorową;

2. sytuacyjną;

3. finansową;

analiza sektorowa - obejmuje badanie środowiska ekonomiczno-społecznego spółki
i zmierza do oceny ryzyka w danej branży (narzędzie np. analiza konkurencji wg Portera);

analiza sytuacyjna - analiza wewnętrznej tendencji rozwojowej (diagnostyka stanu spółki przy zastosowaniu metod portfelowych lub kompleksowych np. analiza SWOT);

analiza techniczna - strategia krótkoterminowych inwestorów, gdzie uznaje się że zmiany cen akcji można skutecznie przewidywać dzięki analizie kursów akcji w przeszłości; jej podstawą jest ocena aktualnych i historycznych kursów akcji, ilości transakcji, różnych wskaźników giełdowych i pozagiełdowych obrazujących zmiany popytu i podaży na giełdzie;

1

controling

Auditing (rewizja)

Przeszłość
analiza ex post

(retrospektywna)

informacje poznawcze

informacje dyspozycyjne

kierownictwo

PLANOWANIE

ANALIZA I KONTROLA

EWIDENCJA

PROCESY GOSPODARCZE PRZEDSIĘBIORSTWA

Przyszłość

analiza ex ante

(perspektywiczna)

---