Podczas terapii metodą Vojty wywołuje się zablokowany i niedostępny dla pacjenta, ale istniejący w matrycy ontogenezy wzorzec ruchu. Osiąga się to poprzez stymulację dotykową wybranych miejsc na ciele dziecka (strefy stymulacji) w ściśle określonej pozycji wyjściowej (plecy, brzuch, bok) i przy ciągłej kontroli oczekiwanych wzorców częściowych i globalnych odruchowej lokomocji.

Terapia, obok kształtowania ruchu, wpływa pozytywnie na pogłębienie i regularność oddechu, zmianę częstości tętna i ciśnienia, krążenie obwodowe i odczucie ciała.

Wzorzec odruchowego pełzania wyzwalamy ze ściśle określonej pozycji wyjsciowej,ułożenie głowy określa nam stronę twarzową i potyliczną. Terapeuta poprzez różne wariacje pełzania i kombinacje stref osiąga zamierzona pracę mieśni, dając pacjentowi bazę prawidlowych wzorców ruchowych.

Strefy stymulacji: 1- 1/3 przyśrodkowego brzegu łopatki, 2- nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej, 3- nadkłykieć przyśrodkowy kości udowej, 4- kolec biodrowy przedni górny, 5- strefa tułowiowa , 6- rozcięgno mięśnia pośladkowego średniego, 7- guzowatość boczna kości piętowej, 8- wyrostek barkowy łopatki, 9- wyrostek rylcowaty kości promieniowej.

I faza odruchowego obrotu wg Vojty .
Strefy stymulacji: 1- strefa piersiowa, 2 -  punkt na głowie.

II faza odruchowego obrotu wg Vojty.
Strefy stymulacji: 1- 1/3 brzeg przyśrodkowy łopatki, 2 - kolec biodrowy przedni górny

III faza odruchowego obrotu wg Vojty.
Strefy stymulacji: 1-1/3 brzeg przyśrodkowy łopatki, 2 - boczny nadkłykieć kości udowej.

IV  faza odruchowego obrotu wg Vojty.
Strefy stymulacji: 1 - 1/3 brzeg przyśrodkowy łopatki, 2- boczny nadkłykieć kości udowej  

Techniką stymulacji jest delikatny, stały ucisk, wibracja, pociąganie lub odpychanie odpowiednich proprioreceptorów znajdujących się w strefie stymulacji. Im więcej jest powtórzeń stymulacji, tym bardziej oczekiwany ruch jest zbliżony w swym kształcie do prawidłowego wzorca.

Sposób terapii, wybór stref stymulacji kolejność wprowadzania ćwiczeń w leżeniu na plecach, na boku, i na brzuchu muszą być indywidualnie dostosowane do każdego pacjenta i modyfikowane w zależności od rezultatów. Zwykle niemowlę stymulowane jest 4 razy dziennie po kilka minut po obu stronach ciała, dwa razy po każdej stronie, na zmianę. Czas zastosowanego bodźca zależy od wieku, odżywienia i wydolności krążeniowo-oddechowej. U noworodka i wcześniaka zaczyna się od 15sekund stymulacji każdej strony ciała, a im niemowlę jest starsze tym czas wydłuża się. Obciążenie ćwiczeniami niemowlęcia w pierwszym kwartale wynosi 2-3min, w drugim i trzecim kwartale do 10 min, a po 8 miesiącach życia 15-20 min na każdą sesję. Do ćwiczeń dziecko zostaje całkowicie rozebrane w celu obserwacji poszczególnych łańcuchów mięśniowych. Należy ułożyć dziecko na dość twardym stabilnym podłożu, w pozycji aktywującej. W czasie wykonywania ćwiczeń ważne jest utrzymywanie dziecka w symetrii, właściwe stabilizowanie punktów podparcia (na łopatkach , na łokciu, na kolanie) i prawidłowe ustawienie głowy.

Terapię metodą Vojty prowadzi się w warunkach domowych uprzednio ucząc matkę sposobu wykonywania ćwiczeń. Ważne są częste na początku 1-2 razy w tygodniu a potem przynajmniej co 1-2 tygodnie wizyty kontrolne u terapeuty w celu nauki i korekty wykonywanych stymulacji. Wraz z poprawą stanu dziecka i uzyskiwaniem przez nie nowych umiejętności terapeuta zmienia strefy wyzwalania dostosowując je do aktualnej sprawności i potrzeb dziecka. Okres prowadzenie leczenia jest zróżnicowany. W najlżejszych przypadkach i przy wczesnym rozpoczęciu usprawniania do uzyskania wyraźnej poprawy mogą wystarczyć 2-3 miesiące. W trudniejszych przypadkach ćwiczenia prowadzi się do uzyskania umiejętności raczkowania i chodzenia. Usprawnianie w ciężkich przypadkach trzeba prowadzić stale i małymi kroczkami poprawiając zakres możliwości funkcjonalnych dziecka tak długo jak widoczne są efekty ćwiczeń.

Metoda Vojty zakłada, że stymulacja nie może być dla dziecka bolesna jednak niemowlęta i dzieci do 3 roku życia często płaczą. Może to być związane z przymusowym utrzymaniem odpowiedniej aktywującej pozycji wyjściowej stanowiącej dyskomfort dla dziecka oraz nadmierną wrażliwością skóry głowy, dzieci bronią się także przed zmianą ich przyzwyczajeń. Trening jest dla dziecka zadaniem trudnym (nowa jakość ruchu) i męczącym (wysiłek fizyczny). Rodzic musi w czasie terapii komunikować się z dzieckiem nie tylko przez dotyk ale także spokojnym i opanowanym głosem zapewniać go o bezpieczeństwie.

Metoda Vojty może być stosowana od pierwszych dni życia dziecka aż do późnej starości -
zmieniają się tylko cele. Metodę Vojty możemy stosować w różnych schorzeniach:

• w zaburzeniach ośrodkowej koordynacji nerwowej

• w mózgowym porażeniu dziecięcym,

• w skrzywieniach kręgosłupa,

• w dysplazji i zwichnięciach stawów biodrowych,

• w przepuklinie oponowo-rdzeniowej,

• w kręczu szyi,

• w asymetriach ułożeniowych,

• w okołoporodowym uszkodzeniu splotu ramiennych,

• w artrogrypozie.

• w schorzeniach nerwowo-mięśniowych,

• po udarach mózgu i uszkodzeniach rdzenia kręgowego,

• u dzieci wiotkich i z zespołem Downa.

Terapii Vojty nie należy stosować:

• w trakcie ostrych chorób zapalnych z wysoką gorączką

• w ciąży

• przy łamliwości kości,

• w ciężkim upośledzeniu umysłowym,

• w autyzmie

• w trakcie biegunki i wymiotów,

• w niektórych chorobach serca i mięśni,

• w chorobach nowotworowych.

---