Pojęcie i podział operacji bankowych.
Wszelkie rodzaje usług świadczonych przez banki można nazwać czynnościami bankowymi. Operacje bankowe są utożsamiane z czynnościami bankowymi (nazwy używane są zamiennie) ale nie wszystkie czynności bankowe maja charakter operacji (porady, informacje)
Tradycyjne rozróżnienie operacji bankowych:
operacje bierne (pasywne)
operacje czynne (aktywne)
pośredniczące
oraz różne inne usługi świadczone przez banki
Operacje bierne - gromadzenie wkładów, emitowanie własnych papierów wartościowych i wykonywanie innych czynności mających na celu powiększenie sumy środków będących w dyspozycji banku.
Operacje czynne - wykorzystywanie zgromadzonych środków do udzielania różnych kredytów i lokowanie ich w korzystnych przedsięwzięciach (lokata w papierach wartościowych)
Banki przeprowadzają operacje bierne i czynne na własny rachunek i własne ryzyko.
Operacje pośredniczące - są to rozliczenia pieniężne, wynikające ze zleceń płatniczych klientów, prowadzenie rachunków bankowych, zakup i i sprzedaż papierów wartościowych na zlecenie klienta
Operacje pośredniczące banki wykonują na zlecenie, na rachunek i ryzyko klientów.
Oprócz powyższego, stosuje się także podział czynności bankowych na:
operacje finansujące - gdy bank zwiększa środki płatnicze klienta (np. udziela kredytu_
operacje depozytowe - gdy bank przyjmuje czasowo wolne środki klientów
usługi związane z obsługa obrotu płatniczego klientów i własnego
usługi różne
W ustawie Prawo bankowe wymienia się następujące czynności bankowe, które banki mogą wykonywać jeśli są przewidziane w ustalonych dla nich statutach:
prowadzenie rachunków bankowych
przyjmowanie wkładów oszczędnościowych i lokat terminowych
przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych
udzielanie i zaciąganie kredytów oraz pożyczek pieniężnych
wykonywanie operacji czekowych i wekslowych
przyjmowanie oraz dokonywanie lokat w bankach
udzielanie oraz przyjmowanie poręczeń i gwarancji bankowych
dokonywanie obrotu wartościami dewizowymi oraz prowadzenie obsługi finansowej obrotów z zagranicą
prowadzenie obsługi pożyczek państwowych
emitowanie papierów wartościowych oraz dokonywanie obrotu tymi papierami
dokonywanie zleconych czynności związanych z emisją papierów wartościowych
kupno zagranicznych papierów wartościowych
przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych
wykonywanie na zlecenie innych banków czynności należących do zakresu działania banków zlecających
Usługi różne:
usługi bankowych biur maklerskich - dokonują na zlecenie klientów różnych operacji na giełdzie papierów wartościowych
udzielanie porad klientom jak korzystnie lokować wolne środki pieniężne na rynku kapitałowym i pieniężnym
służą radą w wyborze form rozliczeń zagranicznych, zabezpieczających należności polskich eksporterów
niektóre banki zamierzają podjąć działalność ubezpieczeniową
szerszy wachlarz usług a także większe bezpieczeństwo przyjmowanym depozytom oferują klientom holdingi bankowe - mają szerszy dostęp do rynków pieniężnych i kapitałowych, możliwość zaciągania kredytów, dysponują większym kapitałem. Poszczególne banki mogą mieć w ramach oldingu różny stopień samodzielności w kształtowaniu własnej oferty świadczonych usług