NIEZGODNOŚCI CHEMICZNE

Środowisko alkalizują: amoniak, Na₂C0₃, K₂CO₃, NaHCO₃, luminal sodu, benzoesan sodu, aminofenazon, sulfatiazol, woda wapienna, urotropina, etylenodwuamina

Wszystkie sole słabych kwasów i mocnych zasad (zawierające jon sodowy,potasowy)

Środowisko zakwaszają: kwas octowy, kwas as korbowy, H3BO3, kwas cytrynowy, HCl, siarczan glinu, siarczan atropiny, chlorowoder efedryny, chlorowodorek papaweryny, chlorowodorek morfiny, chlorowodorek pilokarpiny, wyciągi roślinne (napary, odwary), rezorcyna

Wszystkie sole słabych zasad i mocnych kwasów (chlorowodorki, siarczany)

∆ Sole słabych kwasów i mocnych zasad są rozpuszczalne w środowisku alkalicznych, a w środowisku kwaśnym wytrącają się słabe kwasy.

∆ Sole słabych zasad i mocnych kwasów wytrącają się w środowisku zasadowym.

1. Wytrącanie słabych kwasów

Słabe kwasy: teobromina, teofilina, kofeina, luminal

1. Fenobarbital sodu zawsze jest niezgodny z kwasem solnym, chlorowodorkiem papaweryny i morfiny

2. Fenobarbital sodu w zależności od stężenia tworzy niezgodność z NH4Br, NH4Cl, fosforanem kodeiny

Stężenie fenobarbitalu sodu	Stężenie bromku lub chlorku amonu
		niezgodne	zgodne
1,0%	zawsze	-
0,5%	2% i wyższe	poniżej 2%
0,3%	5% i wyższe	poniżej 5%
0,2%	-	zawsze
0,1%	-	zawsze

Stężenie fenobarbitalu sodu	Stężenie fosforanu kodeiny
		niezgodne	zgodne
1,0%	zawsze	-
0,5%	0,3% i wyższe	poniżej 0,3%
0,3%	0,5% i wyższe	poniżej 0,5%
0,2%	-	zawsze
0,1%	-	zawsze

3. Fenobarbital tworzy niezgodność pozorną z siarczanem atropiny, chlorowodorkiem efedryny, odwarami i nalewkami

2. Wytrącanie słabych zasad

- analogicznie jak wytrącanie słabych kwasów

- najczęściej spotykane : wydzielanie trudno rozpuszczalnych zasad z soli alkaloidów w pH alkalicznym (gł. papaweryna)

3. Reakcje podwójnej wymiany

Reakcje podwójnej wymiany zachodzą pomiędzy:

- dwoma elektrolitami

- kwasami i zasadami

- solami alkaloidów i jodkami lub bromkami

- związkami zawierającymi Zn^2+, Mg^2+, Ca²⁺ a kwasami i solami słabych kwasów

- związkami zawierającymi Zn^2+, Mg^2+, Ca²⁺ a zasadami i solami słabych zasad

W reakcji podwójnej wymiany powstają trudno rozpuszczalne osady:

CaCO3, CaSO4, Ca3(PO4)2, salicylan wapnia,

MgCO3, MgSO4, salicylan magnezu,

ZnCO3, ZnSO4, salicylan cynku,

AgCl,

Jodowodorki i bromowodorki alkaloidów

►Jeżeli stężenie bromku w recepcie przewyższa 5% to wykazuje on niezgodność z : siarczanem chininy, fosforanem kodeiny (stęż. powyżej 0,3%), chlorowodorkiem morfiny.

►Wyjątek : PAPAWERYNA - zawsze jest niezgodna z bromkami i jodkami

4. Tworzenie kompleksów

Polega na tworzeniu wiązań wodorowych pomiędzy:

1. garbnikami i alkaloidami

2. garbnikami i białkami

3. garbnikami i żelatyną

5. Reakcje utleniania i redukcji

Środki utleniające: jod, chlor, brom, H₂O₂, pochodne HNO₃, chlorany, nadmanganiany, sole Fe^3+, sole rtęci, enzymy gumy arabskiej

Środki redukujące: siarka, węgiel, kalomel, żelazo metaliczne, HI, arseniany, siarczyny, sole Fe^2+, kwas as korbowy, rezorcyna, kamfora, olejek terpentynowy, aldehydy, fenole, alkohole (glicerol)

6. Reakcje hydrolizy

Niewidoczne gołym okiem

W środowisku wodnym reakcjom hydrolizy ulegają:

1. Estry (atropina, skopolamina, prokaina, kokaina, nitrogliceryna, aspiryna)

2. Amidy (chloramfenikol)

3. Ureidy (pochodne kwasu barbiturowego)

4. Sulfonamidy

5. Laktamy (penicylina)

6. Organiczne halogenki

7. Glikozydy nasercowe

Na szybkość hydrolizy wpływa:

- stężenie substancji

- stała hydrolizy (zależy od pH i temperatury)

7. Inaktywacja pepsyny

Denaturacja pepsyny może nastąpić pod wpływem:

- etanolu

- garbników

- stężonych kwasów i zasad

- wysokiej temperatury

►Stężenie „czystego HCl” w miksturze pepsynowej nie może przekraczać 0,5%

---