REFERENDUM (głosowanie ludowe)- jest to forma demokracji bezpośredniej,
polegająca na wypowiadaniu się wyborców, w formie głosowania na tematy dotyczące spraw całego państwa lub jego części.
Istota referendum jest forma głosowania, która przebiega w oparciu o
1.podstawowe zasady prawa wyborczego. :powszechność, równość, bezpośredniość, tajność
sformułowanie alternatywy (TAK lub NIE)
3.. opcje, które wyborca daje preferencje w głosowaniu. , -:
REFERENDUM -glosowanie nad określonym problemem
PLEBISCYT .:głosowanie nad wyrażeniem poparcia lub zaufania dla określonej osoby .
Referendum to klasyczna forma demokracji bezpośredniej, często towarzyszy mu inicjatywa ludowa
RODZAJE REFERENDÓW.
1. w oparciu o kryterium zasięgu terytorialnego:
- ogólnokrajowe
- lokalne
2.w oparciu o kryterium Jego przeprowadzenia.
obligatoryjne-podjęcie aktu lub decyzji musi zostać dokonane lub potwierdzone przez R.
3.w oparciu o kryt. Skutków prawnych
-referendum wiążące, gdy akt lub decyzja w nim podjęta nabiera bezpośredniej skuteczności prawnej.
-referendum konsultatywne gdy, wynik R. Stanowi jedynie wskazówkę do podjęcia decyzji
4.woparciu o kryterium momentu przeprowadzenia-referendum uprzednie, którego wynik ma być przesłanką wiążącą lub tylko sugerującą, przy podejmowaniu decyzji
-referendum następcze, które zatwierdza akt lub decyzję już podjętą przez upoważniony organ państwowy
Referendum ustawodawcze- polega na uchwaleniu drogą ustawy .
Referendum jako forma bezpośredniej wypowiedzi Narodu-suwerena, może mieć znaczenie demokratyczne, ale istotne jest to że oddanie rozstrzygnięcia w ręce wyborców, oznacza odebranie prawa decyzji parlamentowi.
R pozostawia wyborcy alternatywę: głosować T AK lub N1E.
Referendum w K. z 1997r- art. 4 ust 2 k Naród sprawuje władzę przez swych przedstawicieli lub bezpośrednio. K. przypisuje wartość podstawową demokracji przedstawicielskiej, na
szczebli ogólnopaństwowym jest parlament. Procedury demokracji bezpośredniej, tj referendum i inicjatywa ludowa mają charakter uzupełniający wobec organów przedstawicielskich-Sejm i Senat. . K z 1997r przewiduje -
-referendum na szczeblu lokalnym
-ogólnokrajowym -które dotyczy spraw szczególnie ważnych dla państwa
SYTUACJE SZCZEGÓŁOWE, gdy może lub musi dojść do referendum:
1.zgoda na ratyfikacje umowy międzynarodowej
2.R. może stać się elementem procedury zmiany K.
REFERENDUM OGÓLNOKRAJOWE art: 125K .,
R ma zawsze charakter fakultatywny- R Ogól może być przeprowadzone w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa.
Przedmiotem R mogą być tylko sprawy o szczególnym znaczeniu dla państwa. szczególne znaczenie musi odnosić się do państwa a nie, do pewnych tylko środowisk, grup czy terytoriów zawsze konieczny jest związek z interesami państwa jako :pewnej całości. ił , OGRANICZENIA przedmiotu R:
1. art. 4 ust 2 ustawy o R wprowadza zakaz ponownego poddania danej sprawy pod R, I dopóki od pierwszego nie upłynie 4 lata
2. przedmiotem może być tylko sprawa dot. Problemu natury ogólnej czy kierunkowej .Przedmiotem R mogą być sprawy a nie sprawa.
PODMIOTY PRAWA uprawnione do ZARZĄDZENIE REFERENDUM:
SEJM- uprawnienie Sejmu do zarządzenia referendum ma charakter autonomiczny podejmuje uchwałę bezwzględną większością głosów przy obecności w najInl1iej połowy ustawowej liczby posłów.
PREZYDENT działający za zgodą, Senatu -uprawnienie Prezydenta do zarządzenia R nie ma charakteru autonomicznego, konieczne jest uzyskanie zgody Senatu Prezydent ustala pełną treść zarządzenia o przeprowadzeniu R .Rola Senatu jest ograniczona do podjęcia uchwały; dopuszczającej lub odrzucającej przeprowadzenie R. W ustalonym przez Prezydenta.,
nie ma też uprawnień do wprowadzania poprawek, skreśleń czy uzupełnień do zarządzenia Prezydenta
ZASADY I TRYB PRZEPROWADZENIA R. Na podstawie prawa wyborczego(powszechność równość~ tajność bezpośredniość) R
Przeprowadzą Państwowa Komisja Wyb. Oraz wojewódzkie i obwodowe komisje do spraw referendum