Agnieszka Rękawica gr. 8 FiR
Spółka cywilna
Zalicza się do spółek osobowych. Powstanie i działalność spółki cywilnej są regulowane przepisami Kodeksu cywilnego. Spółka cywilna może być założona by osiągnąć wspólny cel gospodarczy, który jest zapisany w umowie. By spółka zaczęła swoją działalność, musi zostać zarejestrowaniu w urzędzie gminy albo dzielnicy, otrzymać numer regon i otworzyć konto bankowe. Musi być zawarta umowa spółki między wspólnikami, niekoniecznie w obecności notariusza, a także trzeba wpisać spółkę do Krajowego Rejestru Sądowego. Przez umowę spółki wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz - jeżeli umowa czy statut spółki tak stanowi współdziałanie w inny określony sposób.
„Majątek spółki powstały z wkładów wniesionych przez wspólników stanowi łączną współwłasność, tj. wszystkich wspólników ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami prawnymi”
W spółce cywilnej nie są powoływane żadne organy, bo każdy wspólnik ma prawo i obowiązek bezpośrednio kierować sprawami spółki i kontrolować jej działalność.
„Pojęcie spółki cywilnej nie jest jednorodne. Obejmuje ono:
spółkę wewnętrzną, której istota wyczerpuje się w wielostronnym stosunku zobowiązaniowym łączącym wspólników;
spółkę zewnętrzną, która charakteryzuje się tym, że w stosunku do osób trzecich występuje wiele wspólników ujętych w ramy organizacyjno-prawne spółki oraz że spółka prowadzi samodzielnie działalność w formie przedsiębiorstwa.”
Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej. Jest ona tzw. ułomną osoba prawną, co oznacza że ma pewne cechy osoby prawnej i przez to może pozywać i być pozywana przez sąd. Spółka nie ma zdolności sądowej, dlatego stroną w procesie są wszyscy wspólnicy.
Zgodnie z prawem, majątek spółki cywilnej jest niepodzielną współwłasnością wspólników.
Prawa i obowiązki, związane z obrotem handlowym, należą wspólnie do wspólników. Odpowiadają oni za długi spółki w sposób nieograniczony, nie tylko swoim wspólnym majątkiem gospodarczym, ale również majątkiem osobistym nie przeznaczonych do działalności gospodarczej.
Wspólnicy rozliczają się osobno z podatku dochodowego, ale spółka jest podatnikiem VAT. Zatem wszelkie prawa i obowiązki VAT przysługują spółce (w tym celu spółka uzyskuje Numer Identyfikacji Podatkowej). Również numer statystyczny REGON jest przyznawany spółce, mimo, że to wspólnicy, a nie spółka są przedsiębiorcami.
Spółka cywilna ma względnie stały skład. Zmiany składu spółki często powodują dodatkowe obowiązki podatkowe i rachunkowe. Związane one są miedzy innymi ze sporządzeniem remanentu lub pełnego sprawozdania finansowego, zapłatą podatku od likwidowanej działalności gospodarczej. Zmiany składu osobowego spółek cywilnych były odmiennie traktowane przez prawników - cywilistów i pracowników organów skarbowych. Przekształcenia w tym zakresie często powodowały spory, nie tylko wśród wspólników, ale również między spółką a fiskusem.
Dębski Damian, Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw, WSiP, 2007, s.37
Duraj Jan, Podstawy ekonomiki przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Warszawa 2004, s114
Duraj Jan, Podstawy ekonomiki przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Warszawa 2004, s115
Krzysztof Olbrycht, Publikacja, Denys Kendzerskyy Spółka Doradztwa Podatkowego VALOR Sp. z o.o.