POWSTANIE WIELKIEJ KOALICJI:
Wielka Koalicja - nazwa polityczno-wojskowego związku państw walczących z Niemcami i jej sojusznikami. W końcowym etapie wojny w skład wchodziło 51 państw. Kształtowanie się W.Koalicji to dopiero rok 1941. Wstępem jest umowa LEND-LEASE. Uchwalona przez kongres USA w marcu 1941. O tej pomocy decydował prezydent, miało to być pomoc finansowa lub usługowa. Zazwyczaj była to pożyczka bezzwrotna. Amerykanie wydali 50 mld 600 mln dolarw. Pomocą objęto 42 państwa (Anglia - 31 mld, Rosja 11 mld). Formowanie zaczyna się w 1941 gdy do wojny przystępuje Zw. Radziecki i Usa obok walczącej już Anglii. Atak Niemiec na Zw.Radziecki to 22 czerwiec 1941 - powoduje to wydanie oœwiadczeń rządu angielskiego i amerykańskiego o gotowoœci okazania pomocy Zw.Radzieckiemu. 12 lipca'41 podpisano brytyjsko-radziecki układ o wspólnym prowadzeniu działań wojennych z Niemcami. Jest to first oficjalny dokument formujący W.Koalicję. PóŸniej takie układy ze Zw.Radzieckiem podpisują rządy państw emigracyjnych w Londynie: Polska, Czechosłowacja, Belgia, Komitet Wolnej Francji. 14 sirp'41 podpisano Katrę Atlantycką: Rossvelt i Churchill. Okreœlała ona politykę państw po zakończeniu wojny. Te zasady przyjęła W.Koalicja jako zasady swego działania. We wrzeœniu'41 na konferencji w Londynie podpisują inne państwa, ale Zw.Radziecki z zastrzeżeniem uznania ich granic z czerwca 1941. W paŸdzierniku'41 umowa o lend-leasie zostaje nałożona na Zw.Radziecki. Ostateczne sformowanie W.Koalicji to moment przystąpienia do wojny USA. 1 stycznia'42 w Waszyngtonie podpisano "deklarację narodów zjednoczonych". Staje się ona podstawą prawną działania W.Koalicji. Opierała się o kartę atlantycką jeœli chodzi o program powojenny; program okresu wojny to wykorzystanie pełni zasobów w walce z faszystami, współpraca członków koalicji, niezawieranie pokojów z wrogiem. W.Koalicja to działani wojenne, konferencje, działania dyplomatyczne i pomoc gospodarcza.
Działanie ruchu oporu: ruch ten rodzi się nie tylko w krajach okupowanych, ale rózwnież satelickich czy faszystowskich. Dzieli się on na bierny (sabotaż, tajne nauczanie, wywiad) i czynny (dywersje, partyzantka, powstania). Dwa nurty: rewolucyjny (zw. z partią komunistyczną np. w Poslace), zachowawczy (zw. z rządami państw emigracyjnych).
Trzy okresy w ruchu oporu: 1)od wrzeœnie'39 do czerwca'41 - ruch bierny (wywiad), 2)czerwiec'41-lipiec'44 - partyzantka,dywersja,wywiad, #)lipiec'44-maj'45 - powstania np. warszawskie i w Paryżu. Rola: moralna, wywiadowcza, uderzenie w linie komunikacyjne przeciwnika, ochrona ludnoœci żydowskiej.
KARTA ATLANTYCKA:
!)kraje nie dążą do ekspansjii terytorialnej czy też innej, 2)nie godzą się na zmiany terytorialne bez zgody ludzi je zamieszkujących, 3)poszanowanie prawa wszystkich narodów, przywrócenie prawa suwerennego i autonomii tym, krórzy odebrano to siłą, 4)ułatwienie panstwom dostępu do handlu i surowców œwiata, 5)zapewnienie jak najœciœlejszej współpracy pomiędzy wszystkimi narodami w kwestii gospodarczej w celu zapewnienia wszystkim lepszych warunków do pacy, postępu gospodarczego i bezpieczeństwa społecznego, 6)zniszczenie tyranii nazistowskiej przywróci spokój, 7)pokój zapewni wszystkim pływanie bez przeszkód przez morza i oceany, 8)wszystkie narody powinny wyrzec się stosowania przemocy.