"Król Edyp". Sztuka ta została napisana w 427 r. p.n.e. Należy do cyklu tebańskiego, czyli jest oparta na micie o rodzie Labdakidów. W tragedii tej, wyraźnie został zarysowany system wierzeń greckich, związanym z wiarą w Fatum i ironię tragiczną. Fatum, oznaczało los, przeznaczenie, na które człowiek nie ma wpływu. Jest już z góry ustalone i nic nie może go zmienić. Bohater, próbując nawet zmienić swój los, i tak zbliża się do swojego przeznaczenia. Edyp, główny bohater tragedii Sofoklesa, jest tego przykładem. Był synem Lajosa i Jokasty, jego ojciec jeszcze przed narodzeniem syna dowiedział się przy pomocy wyroczni, że jego syn zabije go i ożeni się z matką. Małżonkowie po narodzeniu Edypa, przebili mu pięty, tak, aby krew zwabiła dzikie zwierzęta i kazali słudze porzucić niemowlę w górach. Sługa niw wykonał tego polecenia do końca, oddał dziecko pasterzowi, który zaniósł je bezdzietnej rodzinie królewskiej z Koryntu. Edyp wychowany został w Koryncie, jako dziecko królewskie i tak był traktowany. Nigdy też nie powiedziano mu prawdy. Kiedyś dowiedział się przez przypadek, że osoby, które uważa za swoich rodziców, rodziców rzeczywistości nimi nie są. Nie miał pewności, co do wiarygodności tych informacji. Udał się do wyroczni, która przepowiedziała mu, że zabije ojca i ożeni się z matką. Sądząc, że rodzicami są Polybos król Koryntu i jego żona, postanowił wyjechać i nigdy nie wracać do rodzinnych stron. W trakcie wędrówki, spotkał na drodze bogatego mężczyznę, który podróżował wraz ze sługami. Nakazał on Edypowi zejść traktu, bowiem był on bardzo wąski. Między nimi wywiązała się sprzeczka, która doprowadziła do bójki. Młodzieniec zabił sługi i bogatego człowieka. Nie wiedział, że był to Lajos, jego ojciec. Później przywędrował do Teb. Usłyszał w nim wieść, o Sfinksie, który mordował mieszkańców. Każdy, kto odgadnie zagadkę Sfinksa, miał dostać tron królewski i Jokastę, wdowę po królu Laosie za żonę. Nikt do tej pory, nie rozwiązał tajemnicy potwora. Edyp, postanowił zaryzykować. Udało mu się odpowiedzieć poprawnie na pytanie Sfinksa. Potwór, rzucił się w przepaść, a Edyp poślubił kobietę, która naprawę była jego matką. Miał z nią czworo dzieci, Polinejkesa i Eteoklesa, oraz Antygonę i Ismenę. Na Teby spadło nieszczęście, zaraza, która dziesiątkowała mieszkańców. Edyp, chciał pomóc swoim poddanym. Wieszcz Terezjasz, zapytany o przyczynę tragedii, odpowiedział, że jest to kara za kazirodztwo i ojcobójstwo, którego dopuścił się Edyp. Król Teb, poznał tajemnice swojego pochodzenia. Dowiedział się także, że człowiekiem zabitym kiedyś na drodze był Laos, a jego żona jest matka. Z rozpaczy oślepił się, a Jokasta popełniła samobójstwo. W tragedii Sofokles, przedstawił rozterki Edypa i jego chęć zmiany własnego losu, jednak ironią tragiczną było to, że im bardziej starał się zmienić swoje przeznaczenie, tym bardziej się do niego przybliżał. Autor tragedii, ukazał bezsilność człowieka, wobec własnego losu. |