Ratownictwo ogólne- termin używany dla określenia praz prowadzonych w czasie akcji ratunkowych przez oddziały (samodzielne pododdziały) OC przeznaczone do wykonywania zadań ogólnych przy współudziale ocalałej ludności. Obejmuje ono wyszukiwanie i wydobywanie poszkodowanych ze zniszczonych lub zagruzowanych budowli ochronnych, spod zawałów, z płonących budynków, zagruzowanych i zadymionych pomieszczeń, a także dostatecznie zagruzowanym powietrza, wody i żywności oraz udzielenia poszkodowanym pomocy przedlekarskiej i ewakuowanie ich do punktów zbiórki poszkodowanych. Powyższe prace określa się pojęciem „ratownictwo ogólne” tylko wówczas, gdy są one wykonywane bez użycia sprzętu ciężkiego.
Działania techniczne- termin używany dla określenia podobnego zakresu prac jak w ratownictwie ogólnym, wykonywanych przez oddziały ratownictwa technicznego przy pomocy sprzętu ciężkiego.
Działania ratunkowe- termin używany dla określenia ogółu przedsięwzięć związanych z organizacją ratowania i ratowaniem porażonych i poszkodowanych (ludności i żołnierzy), a także dóbr materialnych (cywilnych i wojskowych) i kultury narodowej. Ze względu na obszar, zaangażowanie sił i szczebel kierowania w działaniach ratunkowych wyróżnia się akcje ratunkowe i operacje ratunkowe.
Akcja ratunkowa- całokształt przedsięwzięć prowadzonych w rejonie porażenia (klęski żywiołowe) mających na celu niesienie pomocy ludności poszkodowanej ludności, ograniczenie strat i zniszczeń, zapobieganie wtórnym skutkom wybuchów i skażeń oraz zabezpieczenie dóbr materialnych i kulturowych.
Operacja ratunkowa- zespół akcji ratunkowych oraz związanych z nimi przemieszczeń sił ratowniczych OC i innych sił (wojskowych, zmilitaryzowanych) realizowanych w określonych regionach lub częściach kraju, połączonych wspólną myślą przewodnią i prowadzonych pod jednym kierownictwem.
Akcja ratunkowa OC- jedno z zadań realizowanych przez formacje OC w rejonie porażenia, katastrofy klęski żywiołowej, mające na celu niesienie pomocy ludności poszkodowanej, ograniczenie strat i zniszczeń, zapobieganie wtórnym skutkom wybuchów i skażeń oraz prowadzenie ich likwidacji.
Wspólne akcje ratunkowe- akcje ratunkowe prowadzone przez siły wojskowe i obrony cywilnej na rzecz porażonych, żołnierzy i ludności cywilnej.
Akcja cywilna wojska- termin międzynarodowy- udział sił zbrojnych w akcjach ratunkowych z powodu katastrof żywiołowych, szczególnie trzęsień ziemi i powodzi; powszechnie stosowany w świecie po II wojnie światowej, rozszerzony został w wielu krajach także na roboty publiczne, jak budowa dróg i mostów, karczowanie kolonizowanych terenów, a także na akcji sanitarne, nierzadko z inicjatywy organizacji międzynarodowych lub regionalnych, jak no. OPA
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
Akcji ratowniczych- rozumie się przez to działania organizowane i kierowane przez Państwową Straż Pożarną w celu ratowania życia, zdrowia oraz mienia
Miejscowych zagrożeniach- rozumie się przez to inne niż pożary i klęski żywiołowe zdarzenia, wynikające z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody, a stanowiące zagrożenie dla życia, zdrowia i mienia.
Pomocniczych czynnościach ratowniczych- rozumie się przez to działania Państwowej Strazy Pożarnej w ramach udzielania pomocy innym służbom ratowniczym, z wyłączeniem działań porządkowo-ochronnych, zastrzeżonych dla innych jednostek podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych.
Powszechny system ratowniczy powinien obejmować:
Siły iśrodki KSRG
Formacje OC
Stacje zawodowego ratownictwa
Służby ratownictwa komunalnego (budowlanego, gazowego, energetycznego, wodno-kanalizacyjnego, drogowego, itp.)
Etatowe struktury ratownictwa specjalistycznego (górniczego, morskiego, kolejowego, wysokogórskiego)
Etatowe struktury systemu wykrywania zagrożeń i alarmowania w tym systemu wczesnego ostrzegania
Wydzielone siły policji, policje lokalne, straże niejskie (do utrzymania porządku i ochrony mienia w strefach dotkniętych klęskami oraz izolacji stref niebezpiecznych i regulacji ruchu podczas prowadzenia akcji ratunkowych.
Zakładowe służby ratownicze
Siły ratownicze organizacji społecznej
Wydzielone siły i środki wojskowe
Inne formy i rodzaje ratownictwa ochotniczego, z którymi będzie istniała potrzeba współdziałania- oczywiście na podstawie opracowanych planów i według przyjętych procedur postępowania.
Organizacje społeczne i stowarzyszenia ( z własnej inicjatywy i potrzeb współdziałania.
Etapy prowadzenia akcji ratunkowej:
ETAP PIERWSZY- nie zorganizowane (w skali całego rejonu), spontaniczne prowadzenie prac ratunkowych przez ocalałe formacje OC i ludność; etap ten trwa od momentu porażenia do czasu wprowadzenia do akcji ratunkowej w sposób zorganizowany- zgodnie z planem OC i potrzebami wynikającymi z sytuacji sił ratowniczych z zewnątrz
ETAP DRUGI- zorganizowane, skoordynowane w skali całego rejonu porażenia działanie sił i środków przewidzianych do prowadzenia akcji ratunkowej (podstawowy etap akcji ratunkowej)
ETAP TRZECI- realizacja przedsięwzięć końcowych przez dyżurujące siły OC po wyprowadzeniu z terenu akcji ratunkowej zasadniczych sił i środków w celu odtworzenia ich gotowości do działania.
STAŁE ELEMENTY ORGANIZACYJNE TWORZONE W SEKTORZE
PUNKTY ZBIORKI POSZKODOWANYCH (PZP)
PUNKTY PIERWSZEJ POMOCY MEDYCZNEJ (PPPM)
PUNKTY ZBIORKI BEZDOMNYCH I LEKKO RANNYCH (PZBLiLR)
PUNKTY ZABIEGÓW SANITARNYCH (PZSan.)
PUNKTY ODKAŻANIA ODZIEŻY (POD)
BAZĘ ZAOPATRZENIA MATERIAŁOWO-TECHNICZNEGO (BZMT)