POLITECHNIKA ŚLĄSKA

WYDZIAŁ ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA

LOGISTYKA W PRZEDSIĘBIORSTWIE - SEMINARIUM

„Metody wspomagające klasyfikację materiałów i zapasów”

• metoda ABC

• metoda XYZ

Zabrze 2003

Firma „EMKA” powstała w 2000 roku jako zakład stolarski wytwarzający tapczany. Popyt na produkt zwiększył się głównie z uwagi na wysoką jakość.

W 2001 roku powstała hala produkcyjna, trzy magazyny oraz budynek biurowy. Z chwilą rozbudowania zakładu, EMKA posiada osobowość prawną i działa jako spółka z o.o.

Podstawą działalności firmy jest produkcja oraz sprzedaż tapczanów „ELVIS”

PROCES PRODUKCYJNY TAPCZANA

Zestawienie surowców na tapczan:

Nazwa surowca	Jednostka miary	Symbol surowca
pianka klej stolarski ocieplina blok sprężynowy gwoździe zszywki tapicerskie dąb skóra nić wykończeniowa śruby mocujące	m2 l mb m kg szt m3 mb m szt.	S1 S2 S3 S4 S5 S6 S7 S8 S9 S10

W celu przedstawienia wahań zapotrzebowania odbiorcy na dany materiał jest używana różna ocena punktowa dla grupy XYZ.

Grupa: Ocena:

X - stałe zaopatrzenie 10-9

Y - wahające się zaopatrzenie 8-4

Z - niestałe zaopatrzenie 3-1

Dane zostały zebrane na podstawie obserwacji w okresie 1 roku wstecz.

Dotyczą 10 części wyrobu finalnego.

Zbiór danych

Część	Miesięczny wolumen zapotrzebowania PLN	Udział ilościowy [%]	Miesięczne wahania zużycia PLN
S1	480	14,6	+/- 330
S2	760	6,2	+/- 310
S3	940	8,3	+/- 330
S4	540	10,2	+/- 180
S5	350	19	+/- 280
S6	250	11,5	+/- 130
S7	1900	5,8	+/- 290
S8	2560	6,4	+/- 80
S9	170	6,7	+/- 330
S10	550	11,3	+/- 150
∑	8500	100

Obliczenie wartościowego udziału w wolumenie zapotrzebowanie I przyporządkowanie oceny wahań zużycia.

Ocena wahań zużycia części

Część	Miesięczny wolumen zapotrzebowania PLN	Wartościowy udział zapotrzebowania [%]	Udział ilościowy [%]	Miesięczne wahania zużycia PLN	Ocena wahań zużycia
S1	480	5,6	14,6	+/- 330	2
S2	760	8,9	6,2	+/- 310	5
S3	940	11,1	8,3	+/- 330	6
S4	540	6,4	10,2	+/- 180	7
S5	350	4,1	19	+/- 280	1
S6	250	2,9	11,5	+/- 130	3
S7	1900	22,4	5,8	+/- 290	9
S8	2560	30,1	6,4	+/- 280	9
S9	170	2	6,7	+/- 80	4
S10	550	6,5	11,3	+/- 150	8
∑	8500	100	100

X - ciągłe zużycie, wahania okazyjne = wielkości niedostatków < 20% stałego zużycia

Y - zużycie podlega silnym wahaniom wynoszącym od 20 do 50% stałego zużycia

Z - zużycie podlega silnym wahaniom wynoszącym >50% zużycia stałego

Malejąca kolejność wolumenu zapotrzebowania

Lp	Część	Miesięczny wolumen zapotrzebowania	Wartościowy udział zapotrzebowania	Udział ilościowy	Ocena wahań zużycia
1	2	3 [PLN]	4 [%] 5 [skum%]	6 [%] 7[skum%]	8 [pkt.]
1	S8	2560	30,1 30,1	6,4 6,4	9
2	S7	1900	22,4 52,5	5,8 12,2	9
3	S3	940	11,1 63,6	8,3 20,5	6
4	S2	760	8,9 72,5	6,2 26,7	5
5	S10	550	6,5 79,0	11,3 38,0	8
6	S4	540	6,4 85,4	10,2 48,2	7
7	S1	480	5,6 91,0	14,6 62,8	2
8	S5	350	4,1 95,1	19,0 81,8	1
9	S6	250	2,9 98,0	11,5 93,3	3
10	S9	170	2,0 100,0	6,7 100,0	4
		8500

Obliczanie wielkości V

Ze skomasowanej, procentowej wielkości i ilości części można uzyskać liczbowy współczynnik V jako wielkość szacowaną.

Skumulowana wartość (górna granica grupy A w %)

V(A) =

^{skumulowana ilość}

Skumulowana wartość (górna granica grupy B w %) - skumulowana wartość (górna granica grupy A w %)

V(B) =

^{skumulowana ilość (górna granica grupy B w %) - skumulowana ilość (górna granica grupy A w %)}

Skumulowana wartość (górna granica grupy C w %) - skumulowana wartość (górna granica grupy B w %)

V(C) =

^{skumulowana ilość (górna granica grupy C w %) - skumulowana ilość (górna granica grupy B w %)}

Zalecenia:

A: V(A) > 3,0

B: 0,7≤ V(B)≤ 3,0

C: V(C) < 0,7

V(A) = 52,50 / 12,2 = 4,3

V(B) = (85,4 - 52,50) / (48,2 - 12,2) = 32,9 / 36 = 0,91

V(C) = ( 100 - 85,4 ) / ( 100 - 48,2 ) = 14,6 / 51,8 = 0,28

Podział części na grupy wg obliczonych współczynników:

Lp	Część	Miesięczny wolumen zapotrzebowania	Wartościowy udział zapotrzebowania	Udział w ogólnej całości	Wahające się zużytkowanie	Grupowe zalecenia ABC XYZ
1	2	3 [PLN]	4 [%] 5 [skum%]	6 [%] 7[skum%]	8 [pkt.]	9 10
1	S8	2560	30,1 30,1	6,4 6,4	9	A X
2	S7	1900	22,4 52,5	5,8 12,2	9	A X
3	S3	940	11,1 63,6	8,3 20,5	6	B Y
4	S2	760	8,9 72,5	6,2 26,7	5	B Y
5	S10	550	6,5 79,0	11,3 38,0	8	B Y
6	S4	540	6,4 85,4	10,2 48,2	7	B Y
7	S1	480	5,6 91,0	14,6 62,8	2	C Z
8	S5	350	4,1 95,1	19,0 81,8	1	C Z
9	S6	250	2,9 98,0	11,5 93,3	3	C Z
10	S9	170	2,0 100,0	6,7 100,0	4	C Y
		8500

Zastosowanie części w dostawach typu Just - in - time

	X	Y	Z
A	CZĘŚĆ 8
				CZĘŚĆ 7
	B			CZĘŚĆ 3
					CZĘŚĆ 2
					CZĘŚĆ 10
					CZĘŚĆ 4
	C			CZĘŚĆ 9	CZĘŚĆ 1
						CZĘŚĆ 5
						CZĘŚĆ 6
						CZĘŚĆ 9

Zastosowanie met. XYZ np.
330 / 480 * 100 = 68,75 >50% = Z

---