1. Kolejność czynności w ewidencji ubytków / wpływów:
Ubytków:
a) Protokół jednostkowy na książkę zniszczoną przez czytelnika będący jednocześnie dowodem wpływu książki zastępczej
b) Protokół komisyjny książek wycofanych z księgozbioru bibliotecznego na
podstawie komisji inwentaryzacyjnej
Zarejestrowanie protokołu w rejestrze ubytków na podstawie którego ustala się nr protokołu oraz numery jednostkowe ubytków
Ewidencja jednostkowa ubytków w księdze inwentarzowej polega na:
a) skreśleniu kreską ukośną numeru inwentarzowego wycofanej książki
b) wpisanie w rubryce „nr ubytku” nr protokołu z datą oraz numeru jednostkowego
ubytku
Przekreślenie znaku ewidencyjnego w książce, zlikwidowanie pieczątek w książce (przekreślenie); w przypadku przekazania na makulaturę likwiduje się pierwszą stronę z pieczątkami itd. ; przy przekazaniu do innej biblioteki przekreśla się nr inwentarzowy oraz stempluje się drugą stronę tytułową „skasowano i przekazano w formie daru / wymiany do biblioteki…”
2. Z jakich części składa się protokół inwentaryzacji (skontrum księgozbioru)?
Termin realizacji skontrum oraz skład komisji skontrowej
Informacje o sprawdzonych dokumentach finansowych biblioteki:
Protokół z poprzedniej inwentaryzacji,
Zgodność zapisu dowodów wpływów materiałów bibliotecznych w okresie między poprzednią a obecną inwentaryzacją (od nr inw. do nr inw.),
Zgodność zapisów dowodów ubytków w okresie pomiędzy poprzednią a obecną inw. (wyd.zwartych, czasopism, zbiorów spec.),
Dokumenty potwierdzające wypożyczenie wydawnictw zwartych innym bibliotekom,
Zapisy na kartach czytelników lub liczba zarejestrowanych czytelników w systemie wypożyczeń oraz ogólna liczba wypożyczonych książek.
Tryb przeprowadzenia inwentaryzacji:
Inwentaryzację przeprowadzono na podstawie arkuszy kontroli lub na podstawie katalogu topograficznego (zast.ksi.inw.)
W wyniku inwentaryzacji stwierdzono:
Stan ewidencji księgozbioru wg zapisów w dniu rozpoczęcia skontrum w księgach inwentarzowych i rejestrach ubytków,
Ogólna liczba wpływów od początku istnienia biblioteki,
Ogólna liczba ubytków od początku istnienia biblioteki,
Stan księgozbioru wynikający z ksiąg inwentarzowych dla książek, czasopism, zbiorów spec.
Faktyczny stan księgozbioru odzwierciedlający liczbę woluminów na półkach książek, czasopism, zbiorów spec., braki względne wg załączonych wykazów, braki bezwzględne wg zał.wykazów oraz ogólna łączna wartość braków bezwzględnych.
3. Co to jest zakup?
Zakup jest głównym sposobem zaopatrywania biblioteki, pozwala na kompletowanie zbiorów według opracowanego planu zgodnie z profilem i zadaniami biblioteki.
W czasie przeglądania materiałów informacyjnych (katalogów firm wydawniczych, bibliografii) odnotowuje się opisy bibliograficzne do zakupu.
Biblioteki posiadające komputerowe systemy biblioteczne prowadzą bazy danych dezyderatów, zgłoszeń i zamówień, zgodnie z realizacją poszczególnych etapów zamówienia.
Przed sporządzeniem zamówienia należy każdy zaznaczony opis bibliograficzny sprawdzić w katalogu bibliotecznym i kartotece zamówień.
4. Na czym polega prenumerata, dar, depozyt, wymiana?
Prenumerata jest to forma zamówienia i dostawy gazet, czasopism oraz innych wydawnictw ciągłych, zobowiązująca na ustalony okres dostawcę do dostarczania, a zamawiającego do przyjęcia wszystkich części wydawnictwa ukazujących się w określonym czasie. W zamówieniach należy uwzględnić liczbę egzemplarzy każdego tytułu.
Zamówienia dokonuje się na podstawie „Cennika dzienników i czasopism wydawanych przez kolportaż „Ruch”.
Dar jest formą nieodpłatnego przekazania wydawnictw zwartych, ciągłych i innych dokumentów przez osoby prywatne lub instytucje.
W przyjmowaniu darów należy przestrzegać wartości użytkowej zasobów bibliotecznych. Nie powinno się przyjmować darów, które nie będą przydatne bibliotece ze względu: na nieodpowiednią tematykę lub poziom, przestarzały materiał badawczy, identyczne dokumenty znajdujące się w zasobie bibliotecznym.
Wymiana jest formą uzupełniania zbiorów, organizowaną między bibliotekami w zasięgu krajowym, jak i międzynarodowym.
Najczęściej realizowana jest przez biblioteki naukowe na podstawie Zarządzenia Ministra Kultury i Sztuki z dnia 15.02.1973 roku, w sprawie zasad wymiany i nieodpłatnego przekazywania i sprzedaży materiałów bibliotecznych, („Monitor Polski” 1973, nr 9 poz. 54).
Sposób prowadzenia wymiany:
Przedmiotem wymiany mogą być wydawnictwa własne, jeśli biblioteka prowadzi działalność wydawniczą lub materiały nieprzydatne ( druki zbędne i dublety),
Wymiana jest formą uzupełniania zbiorów, zwłaszcza w odniesieniu do wydawnictw zbiorowych, niedostępnych na rynku księgarskim.
Zasady i tryb prowadzenia międzynarodowej wymiany wydawnictw reguluje konwencja UNESCO uchwalona w Paryżu w 1958 roku (po raz pierwszy określono, kto może wymianę prowadzić i zdefiniowano, jakie dokumenty są jej przedmiotem)
Wymiana międzynarodowa ogólna uwzględniała różne rodzaje dokumentów bibliotecznych,
Wymiana międzynarodowa specjalna odnosiła się do druków urzędowych i dokumentów rządowych.
Polska ratyfikowała konwencję paryską w 1971 roku i dopiero w 1973 roku powstało rozporządzenie w sprawie zasad wymiany wydawnictw. Podstawę rozliczeń (zobowiązań) w ramach wymiany jest „wolumen za wolumen”. Na ogół nie przestrzega się tego warunku, traktując wymianę jako formę współpracy krajowej i zagranicznej.
Depozyt jest formą uzupełniania zasobów bibliotecznych, który może stanowić odrębną kolekcję prywatną lub instytucji, powierzoną bibliotece z określeniem czasu przechowywania, warunków udostępniania z zachowaniem prawa własności depozytora. Nie otrzymuje znaku własnościowego lub otrzymuje ekslibris z napisem „ Z depozytu...” Zachowuje własną numerację i wydziela się odrębną księgę inwentarzową.
5. Jakie biblioteki otrzymują egzemplarze obowiązkowe?
6. Jakie źródła info. tworzą warsztat gromadzenia zbiorów?
Bibliografia bieżąca
Katalogi wydawnicze
Czasopisma (Nowe Książki, Notes Wydawniczy)
7. Znaczenie dekretu o bibliotekach z '46 i ustawy z '68.
[wykład 3]
8. Zadania bibliotek na podst. Ustawy o bibliotekach z '97; jakie są rodzaje bibliotek naukowych na podst. Ustawy; jakie biblioteki innych typów mogą zastać uznane za naukowe; co to jest narodowy zasób biblioteczny i jakie są zadania bibliotek, których zbiory tworzą NZB; przykłady bibliotek go tworzących (nie z nazwy, np. uczelniane, centralne, dziedzinowe).
9. Jakie są rodzaje wydawnictw ciągłych i jakie są rodzaje wydawnictw zwartych?
Rodzaje wydawnictw zwartych: książka i broszura:
- Definicja książki:
synonim dzieła literackiego, naukowego,
dokument w postaci kodeksu zawierający tekst rękopiśmienniczy,
pod względem wydawniczym stanowiący zamkniętą całość od 64 stron ( 4 ark.druku).
- Definicja broszury - wydawnictwo zwarte, stanowiące zamkniętą całość, którego objętość waha się w zależności od zwyczajów przyjętych w urzędowej statystyce wydawniczej (32 s. - w Rosji, 100 s.- we Francji, 64 s.- w Polsce).
Do wydawnictw ciągłych należą:
wydawnictwa periodyczne ukazujące się pod tym samym tytułem w określonych odstępach czasu, opatrzone bieżącą numeracją. Zalicza się do nich: gazety (dzienniki) i czasopisma, które ze względu na częstotliwość ukazywania się dzielą się na tygodniki, dwutygodniki, miesięczniki, dwumiesięczniki, kwartalniki, półroczniki, roczniki);
wydawnictwa seryjne ukazujące się nieregularnie, składają się z odrębnych dzieł różnych autorów, z których każdy ma własny tytuł i stanowi zamkniętą wydawniczo całość. Poszczególne samodzielne tytuły wydawnictw zwartych łączy wspólny tytuł dla serii;
wydawnictwa zbiorowe wydawane są przez instytucje naukowe w formie prac zbiorowych pracowników, ich cechą jest tytuł sygnalizujący, że są to prace naukowe, np. Zeszyty Naukowe Politechniki Wrocławskiej, Biuletyn Informacyjny Biblioteki Jagiellońskiej, Biuletyn Biblioteki Narodowej.