UT FINALE / UT OBIECTIVUM - zdania podrzędne okolicznikowe celu i dopełnienia

Zasady użycia czasów koniunktiwu w zdaniach celowych i dopełnieniowych

czas orzeczenia w zdaniu nadrzędnym	spójnik	czas orzeczenia w zdaniu podrzędnym (okolicznikowym celu / dopełnienia)
praesens futurum I/II	UT (UTI) przeczenia: ne - „aby nie” neve - „i aby nie” neu = neve	coniunctivus PRAESENTIS
imperfectum perfectum plusquamperfectum praesens historicum			coniuntivus IMPERFECTI

1. Przetłumacz podane zdania, obserwując i wyjaśniając użycie modus coniunctivus

A)

1. Venio, ut te videam. / Fugio, ne mortem tuam clademque videam.

2. Veni, uti te viderem. / Fugi, ne mortem tuam clademque viderem.

3. Venīmus, ut te videamus. / Fuge, ne mortem meam videas!

4. Venĭmus, ut te videremus. / Fugĭmus, ne mortem tuam videamus

5. Venio, uti a me videaris. / Fugĭmus, ne mortem tuam videremus.

B)

1. Rogo, ut veniatis. / Rogavi, ne id iterum faceres.

2. Rogabamus, ut veniretis. / Persuasĭmus vobis, ne amicos falleretis

3. Persuadebo, ut urbem relinquamus. / Postulamus, ne rex cives tam graviter opprimat.

4. Postulavi, ut consul me visitaret. / Praefectus multum agit, ne thermae deleantur.

5. Multum egĭmus, ut te periculo liberaremus. / Dux milites monuit, ne ab hostibus vincerentur.

II. Ut finale (UF) czy ut obiectivum (UO)? Przetłumacz uważnie poniższe zdania, zaznaczając typy zdań podrzędnych.

1. Catilina id agebat, ut rem publicam everteret.

2. Caesarem curavisse scimus, ne milites hostem ferocem timerent.

3. Edimus, ut vivamus, non vivimus, ut edamus.

4. Themistocles persuasit populo, ut pecunia publica classis magna aedificaretur.

5. Piratae naves nostras capient, ut divitias spolient nostras.

6. Dux milites admonuit, ut viderent, ne a hostibus circumdarentur, neve vincerentur.

7. Senatus decrevit, ut consules viderent, ne quid detrimenti res publica caperet.

8. Ut liberi esse possimus, legibus omnes servīmus.

9. Magister discipulos admonet, ne linguam Latinam neglegant.

10. Te ad me venire, ut pecuniam accipias puto.

III. Uzależnij zdania 1-9 od składni AcI oraz NcI!

IV. W poniższych zdaniach znajdź 2 z nieprawidłowym użyciem czasu koniunktiwu.

1. Milites a tribuno incitati sunt, ut castra quam celerrime munirent.

2. Hannibal ad portas accedit nostras, ut urbem deleret.

3. Praefectus urbis curabit, ne cives detrimentum capiant.

4. Veniam ad te, amice, ne solus domi sis.

5. Omnibus viribus id agĭte, ut homines essetis boni et probi.

V. Dokończ poniższe zdania prawidłową formą wyrazów z nawiasu.

1. Cavete, ne ab hominibus malis .................................. [falleretis, fallatis, fallamini, falleremini]

2. Legatos venisse videmus, uti de pacis conditionibus .................................. [dicant, dicerent, dicet, diceret]

3. Carthagine venīmus, ut Anthenis vitam .................................. securam. [agamus, ageremus, agatis, ageretis]

4. Consules id spectant, ne quid detrimenti res publica .................................. [capiant, caperent, capiat, caperet]

5. Dux exploratores praemisit, ut hostium numerum bene .................................. [cognoscentur, cognoscantur, cognosceretur, cognoscerent].

---