7. WYCHOWANIE - WIELOZNACZNOŚĆ POJĘCIA, RELACJE Z INNYMI TERMINAMI: EDUKACJA, KSZTAŁCENIE, SOCJALIZACJA.
Wychowanie jest w dzisiejszych czasach rozumiane w różny sposób, ma wiele znaczeń i definicji, np. jako oddziaływanie nauczyciela na ucznia, relacja między nauczycielem a uczniem, proces jako sieć działań wychowawczych.
Śliwerski zwrócił uwagę na to, że wychowanie jest relacją zachodzącą pomiędzy wychowawcą a wychowankiem, więc to proces międzyosobowy.
Wychowanie jako spotkanie, w dialogu.
Twardowski:
Wychowywać tzn. drogą systematycznego ćwiczenia stworzyć jakąś wprawę.
WYCHOWANIE
WŁAŚCIWE NIEWŁAŚCIWE
relacja intencjonalna ogół wpływów
między osobami pozbawionych intencji
CZYNNOŚĆ WYTWÓR
„mama wychowuje „Jaś jest dobrze
Jasia” wychowany”
TYLKO CZŁOWIEK MOŻE WYCHOWYWAĆ CZŁOWIEKA.
WYCHOWANIE NIGDY SIĘ NIE KOŃCZY.
Berger:
SOCJALIZACJA
proces wprowadzania jednostki w świat, w którym żyje
PIERWOTNA WTÓRNA
przejmowanie świata „znaczących innych” konfrontowanie zakorzenionego świata
np. rodziców „znaczących innych” z innymi sposobami
postrzegania świata. Tworzenie własnego
rozumienia świata.
EDUKACJA nie jest socjalizacją. To konfrontacja z innymi sposobami postrzegania świata dzięki kulturze.. Socjalizacja redukuje światy, a edukacja je otwiera.
Rubacha: tradycja anglosaska:
EDUKACJA
całość wpływów, oddziaływań
WYCHOWANIE KSZTAŁCENIE
sfera emocjonalna sfera intelektualna, nauczanie
oddziałuje na osobowość wychowanka dotyczy poznawczej sfery psychiki
tradycja polska: WYCHOWANIE
EDUKACJA KSZTAŁCENIE
sfera intelektualna charakteru