1. Charakterystyka środowiska akademickiego (rodzaje uczelni, pracownicy uczelni, organizacja uczelni, rodzaje studiów, tytuły zawodowe).
Rodzaje uczelni- wyróżniamy uczelnie publiczne i niepubliczne. Uczelnia publiczna jest utworzona przez państwo i reprezentowana przez właściwy organ władzy. Uczelnia niepubliczna jest utworzona przez osobę fizyczną bądź prawną nie będącą państwową ani samorządową.
Uczelnie publiczne to min: uniwersytety, akademie, politechniki, wyższe szkoły teatralne/zawodowe, medyczne, wojskowe.
Pracownicy uczelni- to nauczyciele akademiccy oraz pracownicy nie będący nauczycielami. Nauczycielami są np. pracownicy dydaktyczni, naukowi, naukowo-dydaktyczni, bibliotekarze.
Pracownicy dydaktyczni to np.: wykładowca, starszy wykładowca, lektor.
Pracownicy naukowo- dydaktyczni to np. profesor zwyczajny/ nadzwyczajny, wizytujący, adinkt, asystent. Pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi: pracownicy naukowo-techniczni (zapewniają wsparcie dla pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych, np. laborant), pracownicy administracyjni (np. referent, sekretarka, kierownik dziekanatu, pracownicy dziekanatu, księgowości), pracownicy porządkowi (np. portier).
Organizacja uczelni- podstawowe jednostki organizacyjne uczelni to wydziały, jednostki ogólnouczelniane, międzywydziałowe i administracyjne. W ramach wydziału mogą być tworzone instytuty, katedry, zakłady, kolegia. W ramach instytutu lub katedry mogą być tworzone: zakłady, pracownie, inne jednostki o charakterze badawczym. Uczelnia może utworzyć poza siedzibą zamiejscową jednostkę organizacyjną w formie: filii, podstawowej jednostki organizacyjnej, zamiejscowego ośrodka dydaktycznego. Organa uczelni dzielą się na: kolegialne (senat), jednoosobowe (rektor, dziekan).
Rodzaje studiów- na uczelni są prowadzone trzy poziomy kształcenia: Studia pierwszego stopnia (licencjackie 6-8 sem, inżynierskie 7-8 sem), drugiego stopnia (magisterskie uzupełniające- są przeznaczone dla osób posiadających tytuł licencjata lub inżyniera, 3-4 sem, dzięki nim zdobywamy specjalistyczną wiedzę w określonym zakresie, przygotowują do twórczej pracy w zawodzie, kończą się tytułem magistra lub równorzędnym) III stopnia (studia doktoranckie, przeznaczone dla magistrów, przygotowują do samodzielnej działalności badawczej, kończą się tytułem doktora).
Tytuły zawodowe- warunkiem otrzymania dyplomu jest otrzymanie absolutorium, otrzymuje się je po zaliczeniu wszystkich zajęć i zdaniu wszystkich egzaminów. Ukończenie studiów następuje po zdaniu egzaminów dyplomowych lub po obronie pracy dyplomowej. Tytuły zawodowe to np. magister, inżynier, inżynier architekt, magister pielęgniarstwa/ położnictwa, licencjat pielęgniarstwa/ położnictwa.
2. Funkcjonowanie środowiska akademickiego (dokumenty normatywne, organizacja studiów, przebieg studiów, dokumentowanie przebiegu studiów, system ECTS).
Dokumenty normatywne- tekst zawierający sformułowane w języku prawnym i zapisane w postaci przepisów normy prawne. Dokument ustalający zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące się do różnych rodzajów działalności lub ich wyników.
Organizacja studiów-rok akademicki trwa od 01.10. do 30.09. Rok akademicki obejmuje: zajęcia wynikające z planu, praktyki, sesje egzaminacyjne (letnia i zimowa), wakacje wiosenne, zimowe, letnie. Sesja- okres przeznaczony na egzaminowanie studentów.
Przebieg studiów- wyróżnia się następujące zajęcia: laboratoria, wykłady, ćwiczenia, seminaria, lektoraty, projekty oraz inne przewidziane w planie studiów. Dzielimy je na tradycyjne formy nauki- student pozostaje biernym odbiorcą przekazywanej wiedzy. Wykład- są przeprowadzane dla większej ilości studentów w postaci monologu wykładowcy. Ćwiczenia- mają na celu pogłębienie wiedzy zdobytej na wykładzie, odbywają się w mniejszych grupach. Laboratoria- ich zdaniem jest praktyczne sprawdzenie wiedzy zdobytej na wykładach i ćwiczeniach. Na nich często jest przeprowadzana wejściówka- sprawdzenie wiedzy studentów przez
wykładowce pisemnie bądź ustnie. Zajęcia konsultacyjne- polegają na udzieleniu wyjaśnień czy wskazówek w zakresie problemów z którymi spotkali się studenci. Aktywne formy nauki- występuje tu zdolny słuchacz, który jest zdolny do polemiki. Konserwatoria- połączenie wykładów i ćwiczeń na których prowadzona jest wymiana informacji wykładowca- student na zadany temat w formie rozmowy. Seminaria- zajęcia rozwijające treść wykładów. Warsztaty- umożliwiają zdobycie umiejętności zawodowych na studiach. Sympozja- na tych zajęciach wygłaszane są referaty i prowadzone dyskusje na wybrany temat.
Dokumentowanie przebiegu studiów- uczelnia prowadzi teczkę akt osobowych każdego studenta. Są w nich dokumenty wymagane od kandydata na studia (świadectwo dojrzałości, kopię dowodu osobistego, zdjęcie, ankietę osobową). Kopię decyzji o przyjęciu na studia, podpisany akt ślubowania, karta okresowych osiągnięć studenta, decyzję władz uczelni dotyczące przebiegu studiów, pracę dyplomową, recencje pracy dyplomowej, dyplom, potwierdzenie odbioru legitymacji/ dyplomu. Przebieg studiów jest dokumentowany w protokołach zaliczeniowych przedmiotu, indeksie lub czasami także na karcie egzaminacyjnej.
System ECTS- Europejski System Transferu Punktów. Ułatwia dostęp do informacji o programach studiów w uczelniach zagranicznych oraz usprawnia wymianę studentów pomiędzy uczelniami. 1 pkt ECTS to 25-30 godzin pracy studenta. Przyznaje się je za zaliczenie każdego przedmiotu, przygotowanie pracy dyplomowej i do egzaminu dyplomowego.
3. Kluczowe umiejętności (koncentracja uwagi, efektywne notowanie, skuteczne zapamiętywanie, szybkie czytanie).
Koncentracja uwagi-zjawisko polegające na skupieniu uwagi aby rozwiązać jakiś problem, wykonać pracę. Kluczem jest wyeliminowanie zewnętrznych czynników negatywnych. Istnieje wiele technik poprawiających koncentracje, polegają one na: zapewnieniu nastroju, organizacji czasu, wywoływaniu motywacji, robieniu przerw, relaksie. To są techniki wewnętrzne. Do organizacyjnych należą min: planowanie, przygotowanie materiałów, bycia aktywnym.
Efektywne notowanie- jest kluczem do skutecznego zapamiętywania. Notowanie które pomaga nam w dowolnym momencie w późniejszym czasie powrócenie do potrzebnej nam wiedzy i utrwalić ją. Przykładem efektywnego notowania są: notatki streszczeniowe (dosłowny zapis usłyszanych czy przeczytanych treści),
konspektowe (zawierające najważniejsze treści zapisane w uporządkowany sposób, główne myśli, tezy, zagadnienia), mapy myśli (notatki graficzne, stanowią schemat powiązać między słowami kluczowymi).
Skuteczne zapamiętywanie- jest to zapamiętywanie na zasadzie np. skojarzeń- jakiś obraz przypomina nam o czymś konkretnym. podstawowe sposoby ułatwiające zapamiętywanie to mnomotechniki, powtarzanie, przeżywanie i zrozumienie. Posiadanie umiejętności dobrej koncentracji uwagi i kojarzenia, to podstawowy warunek efektywnego zapamiętywania. Niezwykle istotna w tym procesie jest zdolność wizualizacji obrazów oraz rozbudzona wyobraźnia.
Szybkie czytanie- umiejętność czytania z szybkością zwykle znacznie większą od przeciętnej. Dzięki wysokiej koncentracji wyeliminowaniu błędów spowalniających czytanie jesteśmy w stanie czytać ze zrozumieniem bardzo szybko.
1.B Efektywne zarządzanie własnym czasem (remanent czasu, pożeracze czasu, planowanie - rodzaje planów, prawa i zasady wykorzystywane podczas planowania czasu, postępowanie w oparciu o przygotowany plan).
Remanent czasu to analiza dotychczasowego stylu pracy, harmonogram dnia, analiza wykorzystywanego i straconego czasu, eliminacja pożeraczy czasu, dobowy rytm intelektualny.
Pożeracze czasu- czyli tzw złodzieje czasu. Dzielą się na oczywiste i ukryte. Ukryty pożeracz czasu to czynność, która na pierwszy rzut oka wcale nie wygląda jak marnowanie czasu. Zdarza się, że jest postrzegana wręcz przeciwnie i błędzie określana mianem produktywnej. Niestety po zastanowieniu, coś co było z pozoru produktywne okazuje się być stratą czasu. Oczywisty pożeracz czasu to np. telewizja, portale społecznościowe, niezorganizowanie. Zabiera dużo czasu a jest bezproduktywny.
Planowanie - jest to element zarządzania polegający na decydowaniu o podjęciu działań zorientowanych na wykonanie zadań, które nie zaistniałyby bez zaplanowania.
Rodzaje planowania: Strategiczne (powyżej 5 lat) - plan przyszłości, dzięki któremu o wiele łatwiej wytyczyć ścieżki postępowania i realizacji (co zamierza się osiągnąć w życiu). Długoterminowe (od 2 do 5 lat) - konkretne przedsięwzięcia służące realizacji nadrzędnego celu. Średnioterminowe (od kilku miesięcy do roku) - to odpowiedź na pytanie co należy zrobić, aby zrealizować plan długoterminowy. Krótkoterminowe (do trzech miesięcy) - krótkie zadania do wykonania. Bieżące - codziennie lub w skali tygodnia (godziny i terminy spotkań, spraw do załatwienia). Cechy planu: celowość, kompletność, skuteczność. Proces planowania obejmuje: prognozowanie, programowanie, tworzenie planu. Etapy procesu planowania: ustalenie celów, zidentyfikowanie, problemów, poszukiwanie alternatywnych rozwiązań, ocenianie konsekwencji, dokonanie wyboru
wdrażanie planu, kontrola realizacji. Etapy planowania: etap przedsiębiorczości - na tym etapie menedżerowie mało korzystają z funkcji planowania, raczej odpowiadają na pojawiające się nieliczne problemy. Etap luki administracyjnej - zaczyna się rozwijać sformalizowane planowanie, zwłaszcza w celu zwiększenia skuteczności. Etap luki oczekiwań - tworzone są plany oceniające wizje dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Etap strategicznego rozwoju - menedżerowie zajmują się problemami wzrostu, poszukują sposobów rozszerzania i dywersyfikacji działalności ustabilizowanego przedsiębiorstwa.
2B. Zdawanie egzaminów (egzaminatorzy, walka ze stresem, egzamin pisemny, egzamin ustny, egzamin testowy).
Egzaminatorzy- można wyróżnić następujące typy: sadysta (jedynym sposobem na niego jest zachowanie spokoju, wszystko go nakręca i denerwuje, przeszkadza emocjonalnie), życzliwy (ten typ zdałby egzamin za studenta, byle zaoszczędzić mu stresu, oblewa rzadko i z bólem serca), sufler (podpowiada nie dając czasu na samodzielne formułowanie zdań, czasami sam udziela sobie odpowiedzi na zadane pytania), rzeczowy (uważnie słucha, nie przeszkadza, daje się wypowiedzieć, zadaje mało pytań, jeśli je zadaje to są rzeczowe, łatwo się zdaje u niego egzaminy), roztargniony (doputuje o coś co już było powiedziane, spóźnia się, zkraca spotkania, sposobem na taki typ jest powtarzanie nawet już udzielonych odpowiedzi).
Walka ze stresem- oznaki stresu to w sferze fizjologii to np: bladość, pocenie się, przyspieszone bicie serca, w sferze sprawności myślenia: luki w pamięci, zapominania. Emocji: lęk, depresja, nerwowość. Zachowań: drżenie, tiki nerwowe, impulsywność. Sposoby walki ze stresem można podzielić na 3 główne grupy: techniki relaksacyjne (medytacja, joga, relaksacja), modyfikacja trybu życia, hartowanie się (znoszenie stresów)
Egzamin pisemny- przygotowania do niego zaczynamy od przestudiowania podręczników, notatek itp. następnie podzielenie tego na mniejsze partie i dzięki temu łatwiej jest przyswoić większą ilość materiału. Najłatwiej zapamiętać materiał kiedy się go rozumie i wielokrotnie powtórzy a następnie za pomocą dedukcji rozwijamy następny wątek. Zawsze należy pamiętać aby pisać wyraźnie, na temat, nie rozpoczynać od pytań trudnych i nie „iśc na ilość tylko na jakość”. Przede wszystkim należy pamiętać o podpisaniu się.
Egzamin ustny- bardzo szczegółowy test sprawdzenia wiedzy. Trzeba mieć wiedzę ni tylko z konkretnego zagadnienia, ale również z pochodnych. Ważną umiejętnością przy zdawaniu egzaminu ustnego jest kojarzenie faktów. Egzaminator często zadaje pytania, które mogą być od siebie odległe.
Egzamin testowy- są dwa rodzaje egzaminów testowych. 1. Egzaminowani otrzymują od razu wszystkie pytania, 2. Dostają pytania po kolei, mają określony czas na odpowiedź i nie mogą wrócić do wcześniejszych pytań. Pytania na takim egzaminie można podzielić na jednokrotnego wyboru (tylko 1 odp prawidłowa), wielokrotnego wyboru (odpowiedzi prawidłowych jest kilka), pytania uzupełniające (w miejsca oznaczone kropkami należy wstawić brakujące słowo/liczbę).
3B. Prace pisemne i wystąpienia (planowanie pracy, przygotowanie streszczenia, przygotowanie referatu, przygotowanie prezentacji, wygłaszanie referatu).
Przygotowanie streszczenia- streszczenie jest to forma której celem jest zmniejszenie określonego opracowania w taki sposób aby zawżeć wszystkie ważne informacje. Przed rozpoczęciem pisania streszczenia należy wcześniej dokładnie zapoznać się z materiałem pierwotnym. Przy jego pisaniu jest zasada że ma być jak najmniej słów a jak najwięcej informacji. Nie wyraża się w nich własnych opinii. Mają być „spakowanym” pierwowzorem.
Przygotowanie referatu- referaty mogą mieć formę pisemną lub ustną. Referat ustny jest bardziej ceniony od referatu pisemnego. Kluczem do przygotowania referatu jest zapoznanie się z odpowiednią literaturą, słownikami, itp., udrożnieniu spraw ważnych od mniej istotnych, odpowiedniego przygotowania do samego
referatu. Powinien on być ciekawy, zrozumiały dla słuchaczy, prowokować do dyskusji i mówić o rzeczach ważnych dla danego tematu.
Przygotowanie prezentacji- częstymi pomocami w prezentacji są prezentacje komputerowe, slajdy czy folie. Nie może być ich za dużo, maksymalnie np. 1 slajd na minutę. Zbyt duża liczba może uniemożliwić komentarz słuchaczom. Slajd musi mieć zrozumiałą zawartość, nie za duża ilość informacji, musi być integralny tzn. odpowiednia wielkość liter, odpowiednie kolory, numeracja. Muszą przyciągać uwagę, zachęcać do dyskusji, zawierać tylko najpotrzebniejsze informację „złote myśli”.
Wygłaszanie referatu-W czasie wygłaszania referat należy pamiętać by mówić bardzo wyraźnie, mówić do publiczności, nie odwracać się plecami, nie czytać z kartki, pokazywać zainteresowanie tematem, regulować tempo i informacje (np. proste-> trudne->proste). Warto rozluźniać atmosferę np. wplatając w prezentacje anegdoty.