1.Co to jest metodyka pracy op.-wych. wg Kelma?
Metodyka pracy op-wych jest szczególną dyscypliną w naukach pedagogicznych zajmująca się analizą i organizacją procesu op-wych oraz doborem metod i technik wykonywania zadań.Punktem odniesienia metodyki jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: jak działać w opiece nad dzieckiem, aby osiągnąć w tym oddziaływaniu założone cele?
Przedmiotem rozważań metodyki jest:
-analiza celów opieki i precyzowanie zadań op-wych oraz warunków wykonania tych zadań
-organizacja procesu op-wych., czyli tworzenie modeli form opieki nad dzieckiem
-koncepcja jednostek metodycznych pracy op-wych i techniki działania wychowawczego
-kryteria oceny skuteczności i wypełniania zadań op-wych w poszczególnych formach opieki
-działanie wychowawcy- konieczne i pożądane cechy osobowe oraz przygotowanie do pełnienia obowiązków w opiece nad dzieckiem
-tworzenie systemu działania w obrębie każdej z form opieki nad dzieckiem z uwzględnieniem elastyczności rozwiązań z uwagi na dynamikę procesu op.wych
-współudział wychowanków i wszystkich pracowników w podejmowaniu i wykonywaniu zadań op-wych
-doskonalenie pracy op-wych w formach opieki nad dzieckiem (Albin Kelm)
2.Wymień zadania placówki typu socjalizacyjnego, np. dom dziecka
1.zapewnia dziecku opiekę całodobową i wychowanie oraz zaspokaja jego niezbędne potrzeby
2.zapewnia zajęcia wychowawcze, korekcyjne, kompensacyjne, logopedyczne, terapeutyczne, rekompensujące
brak wychowania w rodzinie i przygotowujące do życia społecznego, a dzieciom niepełnosprawnym
odpowiednią rehabilitację i zajęcia specjalistyczne
3.zapewnia dzieciom kształcenie, wyrównywanie opóźnień rozwojowych i szkolnych
4.podejmuje działania w celu powrotu dziecka do rodziny naturalnej, znalezienie rodziny przysposabiającej
lub umieszczenia w rodzinnych formach opieki zastępczej
5.pracuje z rodzina dziecka
6.organizuje dla swoich wychowanków odpowiednie formy opieki w środowisku, grupy usamodzielniające
oraz kontakt z rodzinami zaprzyjaźnionymi
7.może prowadzić hostel(sytuacje gdy rodzina, dziecko z rodzicem może przenocować, gdy drugi z rodziców
wrócił nietrzeźwy.
3.Jaka jest różnica między domem dziecka a rodzinnym domem dziecka?
Rodzinne domy dziecka prowadzą zazwyczaj małżonkowie, bądź osoby samotne, dom dziecka jest zarządzany przez kierownictwo. W rodzinnym domu dziecka wychowankowie mieszkają w mieszkaniach prywatnych rodzin, które wzięły ich pod wychowanie, w domu dziecka jest to placówka masowa. W rodzinnym domu dziecka znajduje się mniejsza ilość wychowanków. Często zdarza się, że do rodzeństwo trafia do różnych domów dziecka, w rodzinnych domach rodzeństwo ma możliwość wspólnego wychowywania się i opieki nad sobą.
4.Wymień zadania placówki typu interwencyjnego.
1.zapewnia doraźną opiekę na czas trwania sytuacji kryzysowej
2.zapewnia dostęp do kształcenia dostosowanego do jego wieku i możliwości rozwojowych
3.zapewnia opiekę i wychowanie do czasu powrotu do rodziny naturalnej lub umieszczenia w rodzinie
adopcyjnej albo zastępczej placówce op-wych typu rodzinnego albo socjalizacyjnego
4.zapewnia dostęp do pomocy psychologiczno-pedagogicznej odpowiedniej do zaburzeń i odchyleń
rozwojowych lub specyficznych trudności w uczeniu się
5.Zadania pogotowia opiekuńczego(placówka typu interwencyjnego)
Wyżej
6.Czym się różni pogotowie opiekuńcze od rodzinnego pogotowia opiekuńczego?
Rodzinne pogotowie opiekuńcze znajduje się w prywatnym mieszkaniu rodziny- która jest formą rodziny zastępczej. W pogotowiu opiekuńczym dzieci przebywają w placówce państwowej. W rodzinnym pogotowiu opiekuńczym rodzina, rodzina otrzymuje specjalne wynagrodzenie i jest gotowa na przyjęcie o każdej porze do trójki dzieci. Dzieci nie mogą przebywać dłużej jak 1 rok i 3 miesiące(15msc.) Do pogotowia opiekuńczego są przyjmowane dzieci od 11 r.ż., niezależnie od miejsca zamieszkania. Pobyt trwa 3 miesiące i może być przedłużony o kolejne 3 miesiące, kiedy postępowanie jest w toku.
7.Rodzina zastępcza(3 typy) a rodzina adopcyjna(co to jest adopcja).
Rodzina zastępcza - to taka rodzina, która tymczasowo lub stale opiekuje się i wychowuje dzieci, które zostały osierocone, odrzucone lub których rodzice nie są w stanie zapewnić im bezp i opieki.
Typy rodzin zastępczych:
(>80%) rodziny zobowiązane do alimentacji na podstawie Kro (dziadkowie w praktyce)
nie zobowiązani do alimentacji na podstawie Kro(pozostali krewni i osoby obce)
nie zobowiązani do alimentacji, pełniące zadania pogotowia rodzinnego
Adopcja /przysposobienie- przyjęcie dziecka do rodziny przez małżeństwo lub osobę samotną. W wyniku adopcji dziecko nabywa takie samo prawo jak ich dzieci naturalne.(rodzice naturalni dziecka są całkowicie pozbawieni władzy rodzicielskiej, a dziecku często zmienia się akt urodzenia i nazwisko)
8. Zadania placówek wsparcia dziennego(np. świetlice środowiskowe i po co są one potrzebne)
-placówka ma na celu zapobieganie niedostosowaniu i sieroctwu społecznemu dzieci i młodzieży oraz zapewnienie pomocy rodzinom mającym poważne trudności w wychowywaniu dzieci.
Zadania:
pomoc wychowankom w rozwiązywaniu trudności życiowych i rodzinnych
wdrażanie wychowanków do przestrzegania zasad współżycia społecznego, kształtowania właściwego stosunku do nauki i pracy, podnoszenie poziomu kultury osobistej wychowanków, eliminowanie zaburzeń zachowania
współpraca z rodziną wychowanka, pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, poradnictwo życiowe, podtrzymywanie emocjonalnych więzi dziecka z rodziną.
9.Wioski dziecięce.
Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce jest apolityczną organizacją dobroczynną, pozarządowym stowarzyszeniem prowadzącym działalność pożytku publicznego na rzecz osieroconych i opuszczonych dzieci.
W 1949 Austriak Hermann Gmeiner założył Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce i wybudował razem z przyjaciółmi pierwszą Wioskę Dziecięcą SOS w Imst, w Austrii. Pierwszemu domkowi dał nazwę "Dom Pokoju". Dla Hermanna Gmeinera, głównym celem było stworzenie dla sierot wojennych i opuszczonych dzieci, rodziny, domu i Wioski. Do dziś ten "prototyp" Imst jest wzorem dla wszystkich krajów, jako praktyczny i łatwo dający się przystosować koncept opieki nad dzieckiem. Koncepcja pedagogiczna SOS Wiosek Dziecięcych zakłada konieczność zapewnienia osieroconemu dziecku troskliwej opieki ze strony rodziców zastępczych i nierozdzielania rodzeństwa, a także zamieszkania przez dziecko wraz z rodzicami i rodzeństwem w jednym z domków na terenie Wioski SOS.
Do Wiosek Dziecięcych trafiają dzieci z domów dziecka oraz pogotowia opiekuńczego. Są to sieroty naturalne lub społeczne. W polskich Wioskach SOS ponad 90% dzieci pochodzi z rodzin patologicznych. Rodzice tych dzieci zostali pozbawieni przez sąd praw rodzicielskich, a dzieci skierowano do placówek opiekuńczych. Wioski są szczególnie potrzebne dzieciom posiadającym liczne rodzeństwo. Takie rodzeństwa mieszkają często w różnych domach dziecka, a umieszczenie ich w rodzinach zastępczych lub adopcyjnych nie zawsze jest możliwe. Dlatego właśnie te dzieci mogą niezawodnie liczyć na kompensację swego sieroctwa i zbudowanie nowych więzi rodzinnych w Wiosce Dziecięcej SOS.
4 zasady:
* Matka/ Rodzice - każde osierocone dziecko ma nową matkę. Matki oraz rodzice zastępczy to osoby, które decydują się poświecić całe swoje życie powierzonym dzieciom. Otaczają te dzieci nie tylko troską i opieką, ale także miłością. Matką zostaje samotna kobieta, która jest w wieku 25-40 lat, ma minimum średnie wykształcenie i nie posiada własnych dzieci.
* Rodzeństwo - rodzina w Wiosce Dziecięcej składa się zazwyczaj z 7-8 dzieci w różnym wieku, które żyją wraz ze swoimi rodzicami jak naturalna rodzina. Rodzeństwa naturalne nigdy nie są rozdzielane.
* Dom - jeden dom zajmuje jedna rodzina. Dzieci wychowują się w warunkach optymalnie zbliżonych do rodzinnych - w domu, w którym każde dziecko ma swoje miejsce - łóżko, półkę na książki i szafkę, ale także określone obowiązki, czyli pomoc w opiece nad młodszym rodzeństwem, robienie drobnych zakupów itd. Dom pozostaje dla dzieci zawsze ich domem rodzinnym, do którego wracają także jako ludzie dorośli.
* Wioska - zorganizowana społeczność, na którą składa się od 12-15 domów rodzinnych, dom dyrektora i pomieszczenia dla pedagogów, psychologa oraz logopedy. Wioski lokalizowane są na obrzeżach miast, ale dzieci uczęszczają do szkół publicznych i zawierają przyjaźnie poza terenem Wioski - w pełni uczestnicząc w życiu społecznym. Wioski zostały zorganizowane w taki sposób, aby mamy mogły skoncentrować się głównie na wychowywaniu dzieci, znajdując wsparcie u specjalistów. Sprawy organizacyjne przejął dyrektor Wioski, który również z racji swego wykształcenia pedagogicznego wspiera fachową pomocą rodziców i resztę specjalistów, czuwających nad procesem wychowawczym dzieci.
W Polsce funkcjonują 4 SOS Wioski Dziecięce :
* od 1984 w Biłgoraju - obecnie mieszka tam 83 dzieci,
* od 1992 w Kraśniku - obecnie mieszka tam także 83 dzieci,
* od 2000 w Siedlcach, gdzie mieszka 71 dzieci.
* od 2005 w Karlinie, gdzie mieszka 80 dzieci
Oprócz Wiosek SOS od 1998 roku Stowarzyszenie prowadzi także Dom Młodzieży SOS w Lublinie, w którym mieszka obecnie 36 młodych ludzi, Wspólnotę Mieszkaniową SOS dla młodzieży w Kraśniku, w której mieszka 15 osób, a w Biłgoraju i Ustroniu - Rodzinne Domy Czasowego Pobytu "Puchatek" i "Sindbad".a
10.Opieka całkowita a opieka częściowa
Opieka całkowita( dom dziecka, internat)
Opieka częściowa- tylko w określonych godzinach dnia i realizuje zadania, które ta placówka ma wypełniać
Opieka całkowita polega na zaspokajaniu potrzeb życiowych dziecka odpowiednio do jego wieku
i możliwości rozwojowych, jeżeli te potrzeby, trwale lub okresowo, nie mogą być zaspokojone przez
rodzinę wychowanka.
Opieka częściowa polega na uzupełnieniu przez placówkę tych funkcji rodziny, które nie mogą być
przez nią samą wypełnione prawidłowo w określonym czasie i zakresie.
11.Cechy dobrego nauczyciela według Wołoszyna, Molesztaka, Tchurzewskiego
okazywanie życzliwości swoim uczniom, której podstawą jest akceptacja dziecka
nawiązywanie bezpośredniego kontaktu z każdym wychowankiem, przy czym za najwyższą formę kontaktu uznaje się zrozumienie stanu psychicznego wychowanka
dobroć wyrażająca się we właściwym stosunku nauczyciela-uczeń(jej podstawą jest obiektywne przestrzegania zasad postępowania)
okazywanie uczniowi szacunku, czyli postrzeganie go jako podmiotu
ustawiczna troska o intelektualny, moralny i fizyczny rozwój ucznia w procesie dydaktyczno-wychowawczym
kierowanie się zasadą sprawiedliwości, której podstawę stanowią te same kryteria oceny uczniów i uwzględnianie obiektywnych uwarunkowań w jakich oceny się dokonuje
odpowiedzialność za ucznia, rozumiana jako rzetelne wprowadzanie go w dorosłe życie, którego jakość zależeć będzie od intelektualnego i emocjonalno-uczuciowego przygotowania
dyskrecja w roli doradcy i przewodnika ucznia w tych dziedzinach życia , które w sposób ewidentny sprawiają mu trudności i kłopoty
humanitaryzm względem ucznia, oznaczający wyrozumiałość i czynną dobroć w każdej sytuacji
współodpowiedzialność za przygotowanie ucznia do pełnienia przyszłych ról społecznych
ukierunkowanie ucznia na wszelkie formy aktywności
wdrażanie ucznia do przestrzegania pożądanych norm i zasad moralnych
12.Cechy wyglądu zewnętrznego według Banacha
schludny wygląd, dobra prezencja ogólna
dbanie o zdrowie psychiczne i fizyczne, odporność na trudności w pracy
ekspresyjne przekazywanie informacji
kulturalny sposób bycia(miły, sympatyczny, budzący zaufanie)
właściwe układanie sobie stosunków międzyludzkich w rodzinie i środowisku
interesowanie się sukcesami i kłopotami innych ludzi
13.Cechy opiekuna spolegliwego wg Kotarbińskiego
życzliwość, skłonność do pomagania
dobre serce i wrażliwość na potrzeby
dawanie niezawodnego oparcia
sprawiedliwe traktowanie
dzielność w sprawowaniu opieki
odważne chronienie
14.Cechy dobrego opiekuna wg Korczaka i Dąbrowskiego
Korczak:
być dla swych podopiecznych takim, żeby oni mogli za jego autentyczne walory zaakceptować go jako „swego”, związać się z nim emocjonalnie
skłonności i dyspozycje do ciągłego i wszechstronnego poznawania dziecka- jego psychofizycznych właściwości, potrzeb, możliwości
kochać je miłością daną im z góry i bezwarunkowo, miłością przyrodnika-kapłana, bezinteresowną i nie oczekującą wzajemności
uznawać i realizować w praktyce prawo dziecka do tego aby „było czym jest”
uznawać i przestrzegać prawa dziecka do szacunku
wykazywać daleko idącą wyrozumiałość i tolerancję wobec dziecka- jego niedoskonałości, braków, odstępstw
być życzliwym dla każdego dziecka, niezależnie od jego zalet i wad, zasług i przewinień- pragnąć jego dobra, pomagać mu w trudnościach i kłopotach, wykazywać zainteresowanie jego sprawami, dostrzegać przede wszystkim jego dobre strony, starać się go zrozumieć , bronić przed złem, wybaczać błędy i wykroczenia, ponieważ dziecko przebaczy nietakt, niesprawiedliwość, ale nie przywiąże się do wychowawcy pedanta lub oschłego despoty i pragnie „by wychowawca właśnie wtedy okazał mu życzliwość, gdy winne, gdy złe, gdy spotkało je nieszczęście”
odznaczać się cierpliwością
przejawiać tendencje do maksymalnego, psychicznego i fizycznego zbliżenia się do dzieci, wykazywać powinowactwo duchowe
Dąbrowski:
Opiekun powinien posiadać cechy spolegliwości, a dobre wykonywanie zawodu opiekuna-wychowawcy zależy od dyspozycji osobowościowych. Obok nich autor wymienia: wiedzę ogólną i psychopedagogiczną, postawę zaangażowania w pracę op.-wych., umiejętności praktyczne, niespecjalistyczne związane z zaradnością, samoobsługą, samodzielnością opiekuna i specjalistyczne(instruktorskie takie jak: muzyczno-wokalne, plastyczne, sportowo-turystyczne, teatralne, zoo-agrotechniczne oraz tkwiące w środowisku pracy mechanizmy motywujące do rzetelnej, odpowiedzialnej i dobrej jakościowo pracy.
15.Pozytywne i negatywne postawy opiekuńcze(jaki powinien a jakich nie powinien przejawiać opiekun) wg Dąbrowskiego
Pozytywne:
akceptacja każdego wychowanka takim jakim on jest, określająca generalnie pozytywny stosunek do niego, niezależnie od jego ewentualnych wad, braków odchyleń od szeroko pojętej normy i wykluczająca wszelkie totalne dezaprobowanie, nielubienie, odrzucanie; oznacza ono również przyjmowanie z góry założenia, że wszystko co dziecinne może się dziecku oraz gotowość do właściwej, zrównoważonej, taktownej, adekwatnej reakcji na takie zdarzenia
życzliwość wobec podopiecznego i jego spraw, wyzwalająca jednoznacznie pozytywne zachowania wobec niego- zainteresowanie jego osobą
respektowanie osobowości i indywidualności podopiecznego
aktywne nastawienie do potrzeb podopiecznego- czynne i konstruktywne reagowanie na wszelkie sytuacje wymagające interwencji opiekuńczej, wykazywanie tendencji do ich postrzegania
zachowywanie pryncypialności i rozsądku w sprawowaniu opieki- kierowanie się rzeczywistym interesem podopiecznych przestrzeganie uzasadnionych granic i norm w zaspokajaniu ich potrzeb, odróżnianie potrzeb rzeczywistych od zachcianek i kaprysów oraz potrzeb negatywnych, patologicznych, kierowanie się prawdziwie humanistycznym modelem potrzeb i ich hierarchią nawet wbrew niesprzyjającym nastawieniom podopiecznego.
Negatywne:
unikanie sytuacji i czynności opiekuńczych, przewaga zachowań biernych, niezaangażowanie w sprawy wychowanków, niedostrzeganie lub pomijanie szeregu ich potrzeb, liczenie na ich nieistniejącą samodzielność i samowystarczalność z przekonaniem że „jakoś” sami sobie poradzą, bez pomocy z zewnątrz oraz oddalanie od siebie wymagań i powinności interwencji opiekuńczej, co prowadzi do zaniedbań, braków, niedostatków opiekuńczych
nadmierna opiekuńczość- sztuczne ograniczanie i redukowanie samodzielności podopiecznych w zakresie zaspokajania ich potrzeb i zastępowanie jej obsługą i dozorem, co jest jednoznaczne ze stwarzaniem sztucznych potrzeb ponadpodmiotowych
ograniczanie potrzeb wychowanków- tendencja do minimalizacji warunków dla ich zaspokajania, tworzenie norm i zwyczajów ograniczających lub udaremniających zaspokajanie szeregu potrzeb
utrzymywanie dystansu służbowego wobec podopiecznych- postrzeganie swych obowiązków i stosunku do podopiecznych w kategoriach zajmowania etatu , wykonywania zarządzeń
jednostronność i skrajność wychowawcza- która wyraża się w jednostronności i nadmiernej dominacji oddziaływań wychowawczych na podopiecznych nad dostrzeganiem ich samych jako wartości najwyższej, tendencja do wychowania bez dostatecznej opieki, czyli wychowania nie opiekuńczego
nadmierna surowość wobec podopiecznych- wyrażająca się w pewnej bezwzględności, rygoryzmie, podwyższonych i sztywnych wymaganiach, daleko idącej oszczędności i chłodzie uczuć, nietolerancji i niewyrozumiałości
przenoszenie winy za wszelkie niepowodzenia op-wych i niekorzystne stany rzeczy na wychowanków, którzy są najczęściej postrzegani i definiowani jako główny ujemny wynik procesu op-wych i jego rezultatów, przyczyn trudności dopatruje się przede wszystkim w swych podopiecznych , dokonuje się na nich projekcji swych własnych wad i błędów.
16. Co to jest rodzina dysfunkcyjna?
Rodzina dysfunkcyjna:
rodzina z problemem alkoholowym, gdzie jedno lub dwoje uzależniło się od alkoholu
rodzina z problemem wykorzystywania sexualnego
rodzina z terrorem psychicznym, czyli taka, w której jedno lub dwoje rodziców stosuje przemoc emocjonalną, szantaż, zastraszanie wobec członków własnej rodziny
rodzina z przemocą fizyczną, bije maltretuje
rodzina z przewlekłą chorobą- jedno bądź oboje rodziców cierpi na stałe schorzenie typu stwardnienie rozsiane , cukrzyca, bądź jest „przykute” do wózka inwalidzkiego, za swój stan obarczają winą domowników, osoba niepełnosprawna staje się centralną postacią w rodzinie
Wyszukiwarka