prawo unii


PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ

pon i œr 9.00 pok 109 CI IV

5.10.2011

aktywnoœć

kolokwia semestralne

pytanie na zajęciach

dla chętnych referaty 15 min

egzamin:

ustny

koniecznie zaliczone ćwiczenia

podręczniki

sem- częœć instytucjonalna; pdr Maria Konig-Witkowskiej, Prawo instytucjonalne UE,koniecznie 5. wydanie, bo traktat z Lizbony

sem- pdr prof. Barcz, Prawo gospodarcze UE- może być starsze wydanie

koniecznie Traktat o funkcjonowaniu o UE

prawo Unii bardziej przypomina prawo precedensowe niż stanowione- będą orzeczenia, kazusy

gdzie szukać Ÿródeł?

Europa.eu

tam zakładki- wystarczy wpisać numer rozporządzenia, dyrektywy czy orzeczenia

oznaczenia

akty prawa wtórnego

rozporządzenia- najpierw numer, potem rok wydania

dyrektywa- pierwsze dwie cyfry to rok wydania, potem numer dyrektywy

publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej- Dz. Urz. UE/WE- nr np. L5, s. 10, 2004

orzeczenie

najpierw nr sprawy- nr i rok, nazwa np. 26/89, Ratti, Zb. Orz. 2005 (Zbiór Orzeczeń)- rok, strona, , najpierw nr tomu, potem str

tematy referatów:

(można też zaproponować własny temat)

członkowstwo w UE- na jakiej zasadzie się je zdobywa? Czy można jest stracić?

Wybory do Parlamenu UE. Wg jakiego prawa? Zasady?

Prezydencja w UE.

Większoœć kwalifikowana w Radzie

Europejski Bank Centralny

Trybudnał Obrachunkowy

Kom Ekon-społ

kom regionów

wspólna polit zagraniczna

wsp. polit bezp

budżer UE

karta praw pdst UE

proces integracji u UE

2.11.2011

Polska w UE

8.04.1994- wniosek Polski do Rady o akcesję- 2. po Węgrach

opinia Rady po 3 latach

31.03.1998- negocjacje akcesyjne

proces negocjacyjny:

etap- przegląd prawa, chodzi o dostosowanie prawa polskiego do wspólnotowego

etap- wypracowanie stanowisk negocjacyjnych; w Polsce projekty zespołu negocjacjnego akceptowała RM, w Unii Komisja Europejska przygotowała projekty stanowisk, a akceptowała je Rada

etap- właœciwe negocjacje, spotkania ekspertów, ustne i pisemne

etap- uzgodnienie treœci traktatu akcesyjnego- wyniki negocjacji zebrane; oprócz niego akt dot. warunków przystąpienia jest długi z załącznikami, traktat jest dokumentem krótkim; traktat akcesyjny podpisywany jest przez Polskę i wszystkie państwa członkowskie (art 49); traktat podlega ratyfikacji wg procedur państwa członkowskiego- w Polsce procedura ratyfikacyjna- referendum lub zgoda parlamentu większoœcią 2/3 przy połowie ustawowej liczby posłów i senatorów; wybrano referendum, 7-8.06.2003 r. , 23.07.2003 r. prezydent podpisał A. Kwaœniewski1.05.2004 wszedł w życie

jako organizacja międzynarodowa:

forma współpracy państw

oparta na umowach międzynarodowych

względną liczbę stałych członków

musi mieć organy, dzięki którym może realizować cele

cele

art 3 TUE

organy i ich kompetencje

system instytucjonalny, a nie system instytucjonalny- na ten system składają się instytucje (utożsamiane z organami głównymi); puls organy pomocnicze oraz agencje

instytucje (organy główne) art 13 TU

Parlament Europejski- od 1. traktatu, 1957, wszedł w życie 1958 (pierwszy traktat fuzyjny)

Rada Europejska- od 1.12.2009 czyli Traktatu z Lizbony

Rada- 1965, od traktatu fuzyjnego

Komisja Europejska- 1965

Trybunał Sprawiedliwoœci UE- podstawą dla niego był Jednolity Akt Europejski, 1988, instytucją Unii na podstawie traktatu z Nicei; taki jak teraz od traktatu z Lizbony

Europejski Bank Centralny- instytucją Unii od traktatu z Lizbony

Trybunał Obrachunkowy- od traktatu z Maastricht

organy pomocnicze

Komitet Ekonomiczno-Społeczny

Komitet Regionów

Rzecznik Praw Obywatelskich

Europejski Inspektor Danych Osobowych

agencje

(nie ma ich w traktatach, powstają na mocy prawa wtórnego rozporządzeń; powstają na podstawie decyzji instytucji)

przed traktatem z Lizbony dzieliło się je zgodnie z filarami, były to agencje wspólnotowe, teraz już nie można ich tak podzielić, bo nie ma już tych wspólnot

np. Europejska Agencja Œrodowiska, Agencja Kształcenia Ustawicznego; Agencja Tłumaczeń; Agencja Praw Podstawowych

Centrum Satelitarne UE

EUROPOL

kiedyœ wykonawcze: Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i sektora Audiowizualnego

agencje zajmują luki w prawie- często inne organy nie są w stanie wypełnić zadań, które pojawiają się jako nowe w UE

np. długo transport morski i lotniczy były wyłączone spod prawa wspólnotowego

niemniej agencje nie mają możliwoœci wydawania aktów prawnych

Prezydencja w Unii Europejskiej

kiedyœ:

w Radzie Europejskiej prezydencja przewodniczyła posiedzenia i prawo wydawania konkluzji posiedzeń

po 6 miesięcy rotacyjnie, wg ustalone kolejnoœci, każde z państw założycielskich przewodniczyło po 11 razy

państwo przewodniczące miało prawo zawierania umów potwierdzanych potem przez Radę

wtedy prezydencja także nie miała silnego umocowania traktatowego, jej rola nie wynikała z kompetencji nadanych przez prawo- rola wynikała z praktyki państw; zyskała na praktycznym znaczeniu, kiedy rozpoczęły się negocjacje z kilkunastoma państwami ubiegającymi się o członkostwo; każde państwo chciało pokazać, że popchnie negocjacje do przodu a także toczące się wtedy zmiany instytucjonalne

teraz, po traktacie z Lizbony:

TUE 16- nie ma już przedstawicielstwa ds. zagranicznych (Wysoki Przedstawiciel UE ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa- wczeœniej jego rolę, okrojoną, sprawiał Sekretarz Rady)

TfUE 236

do traktatu z Lizbony dołączane deklaracje, deklaracja 9- postanowienie, że grupy 3-państwowe w 18miesięcznych cyklach- teraz Polska Cypr i Dania

Przewodniczący Rady Europejskiej- także przejął kompetencje prezydencji

przyniosło to zdecydowanie osłabienie praktyczne

każde państwo przygotowuje swój program, który musi być uzgodnione z państwami trójki oraz musi być w jakiœ sposób kontynuacją poprzedniego plany; np. Polska: partnerstwo wschodnie, zakończenie negocjacji z Chorwacją znaleŸć

Rada Europejska

pierwsze zebranie- 1961, spotyka się regularnie od 1969 r.

pierwszy raz wspomniana w Jednolitym Akcie Europejskim, art 2. wtedy w składzie byli szefowie lub szefów rządów państw członkowskich oraz Przewodniczącego, poza składem, ale mający go wspierać byli ministrowie spraw zagranicznych państw

obecnie: art 15 TUE, szefowie państw lub rządów państw członkowskich oraz przewodniczący oraz przewodniczący komisji

w jej pracach uczestniczy Wysoki Przedstawiciel UE ds. Spraw Zagranicznych (jest także wiceprzewodniczącym komisji)

członkowie mogą podjąć decyzję, aby towarzyszyli mi ministrowie (odpowiedni do tematu)

Rada spotyka się co najmniej 2 razy w ciągu półrocza, ale jeœli trzeba (i faktycznie) może spotykać się znacznie częœciej

Rada spotyka się w Brukseli od 1. 05.2004 (deklaracja nr 22 do traktatu z Nicei- po rozszerzeniu Unii do więcej niż 18 członków zebrania odbywają się w Brukseli)

jeœli spotkania mają charakter formalny: przed rozpoczęciem właœciwego posiedzenia członkowie wysłuchują przemówienia Przewodniczącego Parlamentu, potem uczestnicy dzielą się na 2 grupy- przewodniczący państw i przewodniczący, w drugiej ministrowie plus członek komisji; potem posiedzenie plenarne- przyjmowane są konkluzje (obrady Rady Europejskiej są utajnione, publikowane są właœnie konkluzje)

podział konkluzji:

kompetencje szczegółowe, ale niezwiązane z dawnymi filarami Unii

a. może wybierać swojego przewodniczącego art 15 TUE

wybiera kwalifikowaną większoœcią na 2,5 roku z jednokrotną możliwoœcią reelekcji

kompetencje przewodniczącego Rady Europejskiej:

b. uczestniczy w powoływaniu przewodniczącego Komisji art 17 ust 7 TUE mianuje stanowiąc

c. większoœcią kwalifikowana w uzgodnieniu z przewodniczącym Komisji Wysokiego Przedstawiciela ds. Zagranicznych, art 18 ust 1 TUE

d. (w przyszłoœci) jednomyœlne ustanawianie system rotacji między państwami członkowskimi w związku z wyborem członków art 17 ust 5 TUE

TfUE

Artykuł 236

Rada Europejska przyjmuje większoœcią kwalifikowaną:

a) decyzję ustanawiającą wykaz składów Rady innych niż Rady do Spraw Ogólnych i Rady do Spraw Zagranicznych, zgodnie z artykułem 16 ustęp 6 Traktatu o Unii Europejskiej;

b) decyzję dotyczącą prezydencji składów Rady, z wyjątkiem Rady do Spraw Zagranicznych, zgodnie z artykułem 16 ustęp 9 Traktatu o Unii Europejskiej.

e. przyjmuje jednomyœlnie decyzję co do składu Parlamentu, art 17 TUE

kto jest obecnie przewodniczącym?

Parlament Europejski

plus Rada (ewentualnie)

9.11.2011

do 1962 Zgromadzenie Parlamentarne Wspólnot Europejskich

od 1957 na podstawie 1. traktatu o fuzji w Rzymie- instytucja wspólnotowa

art 14 TUE, ust 2

nie może być więcej parlamentarzystów niż 750 plus jeden przewodniczący

minimum 6 członków na państwo członkowskie, maksimum 96

aktualnie jest 754 parlamentarzystów, bo Niemcy mają 99 mandatów, a zgodnie z prawem nie wolno odebrać państwu mandatów w czasie trwania kadencji Parlamentu

przed Lizboną było 736 deputowanych

deklaracja Rady Europejskiej 2007 r.- po wejœciu w życie traktatu z Lizbony może do Parlamentu wejœć 18 deputowanych dodatkowo- w roli obserwatorów; od wejœcia w życie zmian w protokole w 2010 r. ci deputowani uczestniczą już na zwykłych zasadach

od 2014 r będzie już zgodnie z traktatem maksymalnie 750 deputowanych

Polska ma aktualnie 50 deputowanych, a dostała jeszcze jednego; od 2014 r. będzie miała z powrotem 50

zmiana alokacji miejsc w Parlamencie- traktat z Amsterdamu podwyższył liczbę deputowanych do 700, z Nicei do 732, a z Lizbony do 750

w związku z tym były przyznawane mandaty w różnej liczbie różnym państwom

np. Polska- przed Niceą miałaby 64 dep, po Nicei 50 dep, od aktu przystąpienia: 54, 2004-2009 akcesje: 54, obecnie ma 50

wybory do parlamentu europejskiego+ gdzie i jak długo trwa kadencja

TUE Artykuł 14

1. Parlament Europejski pełni, wspólnie z Radą, funkcje prawodawczą i budżetową. Pełni

funkcje kontroli politycznej i konsultacyjne zgodnie z warunkami przewidzianymi w Traktatach.

Wybiera przewodniczącego Komisji.

2. W skład Parlamentu Europejskiego wchodzą przedstawiciele obywateli Unii. Ich liczba nie

przekracza siedmiuset pięćdziesięciu, nie licząc przewodniczącego. Reprezentacja obywateli ma

charakter degresywnie proporcjonalny, z minimalnym progiem szeœciu członków na Państwo

Członkowskie. Żadnemu Państwu Członkowskiemu nie można przyznać więcej niż

dziewięćdziesiąt szeœć miejsc.

Rada Europejska przyjmuje jednomyœlnie, z inicjatywy Parlamentu Europejskiego i po uzyskaniu

jego zgody, decyzję okreœlającą skład Parlamentu Europejskiego, z poszanowaniem zasad,

o których mowa w akapicie pierwszym.

3. Członkowie Parlamentu Europejskiego są wybierani na pięcioletnią kadencję

w powszechnych wyborach bezpoœrednich, w głosowaniu wolnym i tajnym.

Parlament Europejski wybiera spoœród swoich członków przewodniczącego i prezydium.

TfUE Artykuł 223

(dawny artykuł 190 ustępy 4 i 5 TWE)

1. Parlament Europejski opracowuje projekt w celu ustanowienia przepisów niezbędnych do

umożliwienia wybrania swoich członków w powszechnych wyborach bezpoœrednich zgodnie

z jednolitą procedurą we wszystkich Państwach Członkowskich lub zgodnie z zasadami wspólnymi dla wszystkich Państw Członkowskich. Taki projekt jeszcze nie powstał. Nie zwykła procedura, a specjalna- procedura zgody.

Rada, stanowiąc jednomyœlnie zgodnie ze specjalną procedurą prawodawczą i po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego, który stanowi większoœcią głosów wchodzących w jego skład członków, ustanawia niezbędne przepisy. Przepisy te wchodzą w życie po ich zatwierdzeniu przez Państwa Członkowskie, zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.

2. Parlament Europejski, stanowiąc w drodze rozporządzeń z własnej inicjatywy zgodnie ze

specjalną procedurą prawodawczą, po zasięgnięciu opinii Komisji i za zgodą Rady, okreœla status

i ogólne warunki pełnienia funkcji przez jego członków. Wszelkie przepisy lub warunki dotyczące

opodatkowania obecnych lub byłych członków wymagają jednomyœlnoœci Rady.

Akt o wyborach bezpoœrednich do Parlamentu Europejskiego 1976 r.

Artykuł 1

1. W każdym Państwie Członkowskim członkowie Parlamentu Europejskiego są

wybierani na zasadzie proporcjonalnej z zastosowaniem systemu list lub pojedynczego

głosu podlegającego przeniesieniu.

2. Państwa Członkowskie mogą przyjąć swoją procedurę głosowania na podstawie systemu

list preferencyjnych.

3. Wybór dokonywany jest w bezpoœrednich wyborach powszechnych, wolnych

i tajnych.

pierwsze wybory bezpoœrednie i powszechne odbyły się w 1979 r.

zgodnie z prawem nie wolno kandydować w dwóch państwach naraz

natomiast można głosować poza państwem ojczystym

kadencja trwa 5 lat

prace uregulowane w regulaminie

sesje plenarne Parlamentu w Strasburgu czasem w Brukseli

sekretariat- w Luksemburgu

komisje są w Brukseli

posiedzenia są jawne, po każdym przygotowywany jest protokół

protokół w sprawie przywilejów i immunitetów, dołączony do 2. traktatu o fuzji

immunitet nie chroni w sytuacji złapania na gorącym uczynku

Parlament może uchylić immunitet deputowanego w uzasadnionych przypadkach

Parlament zbiera się na sesję plenarną w marcu

art 229 TfUE

Parlament Europejski odbywa sesję roczną. Zbiera się on z mocy prawa w drugi wtorek marca.

struktura organizacyjna Parlementu

organ administracyjny: sekretariat generalny, na czele Sekretarz Generalny, powoływany przez prezydium Parlamentu

zapewnienie obsługi administracyjnej

organizacja sesji plenarnych

tłumaczy podczas sesji

koordynuje legislację

organy parlamentu:

Przewodniczący

14 wiceprzewodniczących

prezydium

konferencja przewodniczących

kolegium kwestorów

komisje

konferencja przewodniczących komisji

delegacje

konferencja przewodniczących delegacji

grupy polityczne

każdy poseł może należeć do jednej grupy politycznej

co do liczebnoœci:

Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrzeœcijańscy Demokraci)- tu PO i PSL

Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów- SLD

Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów

Zieloni

Europejscy Konserwatyœci i Reformatorów- PiS

Nordyccy Demokraci

Europa Wolnoœci i Demokracji

Przewodniczący wybierany przez Parlement spoœród jego członków na kadencję 2,5 roku

reprezentuje na zewnątrz, kieruje i koordynuje pracami Parlamentu

kandydata zgłasza grupa polityczna lub co najmniej 40 deputowanych

jeœli jest tylko jeden kandydat- przyjmuje się go przez aklamację

kompetencje przewodniczącego:

14 wiceprzewodniczących

Prezydium

zadania:

Kolegium Kwestorów

5, na 2,5 roku wybrani przez Parlament, sprawy dotyczące samych posłów

Konferencja przewodniczących

Przewodniczący+ przewodniczący grup politycznych

Komisje

stałe- 20; powoływane na 2,5 roku, miejsca dzielone pomiędzy frakcjami politycznymi; skład każdej komisji powinien odzwierciedlać skład parlamentu, ale jeœli ktoœ zmieni frakcję, to zostaje w komisji

tymczasowe- maksymalnie przez 12 miesięcy, to czas na realizację swoich zadań; np. w 2006 powołana: Komisja Tymczasowe PE ds Rzekomego Wykorzystania Państw UE przez CIA do nielegalnego transportowania i przetrzymywania

Kolegium Komisji

Delegacje- utrzymują stosunki z parlamentami państw trzecich

dzielą się na te zajmujące się stosunkami z państwami kandydującymi i tymi nie

Kompetencje Parlamentu

prawodawcze:

(dawny artykuł 192 akapit drugi TWE)

Parlament Europejski może, stanowiąc większoœcią głosów wchodzących w jego skład członków, żądać od Komisji przedłożenia wszelkich właœciwych propozycji w kwestiach, co do których uważa on, że akt Unii jest niezbędny w celu wykonania Traktatów. Jeżeli Komisja nie przedłoży wniosku, zawiadamia o tym Parlament Europejski, podając uzasadnienie.

Z wyjątkiem przypadków gdy umowy dotyczą wyłącznie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, Rada przyjmuje decyzję w sprawie zawarcia umowy:

a) po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego w następujących przypadkach:

(i) układy o stowarzyszeniu;

(ii) umowa dotycząca przystąpienia Unii do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolnoœci;

(iii) umowy, które tworzą specyficzne ramy instytucjonalne przez organizację procedur współpracy;

(iv) umowy mające istotne skutki budżetowe dla Unii;

(v) umowy dotyczące dziedzin, do których stosuje się zwykłą procedurę ustawodawczą lub specjalną procedurę ustawodawczą, jeżeli wymagana jest zgoda Parlamentu Europejskiego.

Parlament Europejski i Rada mogą, w pilnych przypadkach, uzgodnić termin wyrażenia zgody.

Kompetencje kreacyjne:

połączone z Radą

kompetencje kontrolne:

budżet 318, 319

Rada UE i Komisja Europejska

referat o większoœci w Radzie

16.11.2011

kolokwium 14 grudnia

Rada

skład: art 16 ust. 2 TUE

nie musi zasiadać minister, ale np. sekretarz stanu (prawo zwyczajowe- sekretarz stanu jest przedstawicielem na szczeblu ministerialnym)

przedstawiciele w Radzie UE są dobierani w związku z tematem obrad, skład nie jest stały

możliwe jest 10 wariantów składu Rady

art 236

Rada ds Ogólnych, Rada ds Gospodarczych- tylko te składy podane są w Traktacie o UE i podane ich kompetencje art 16 pkt 6

Prezydencja w Radzie następuje na zasadzie rotacji- TfUE wprowadził zmianę i zgodnie z nowym traktatem nie jedno państwo, a trójka na okres 18 miesięcy (zawsze jedno państwo jest organizatorem)

jeden przedstawiciel jednego państwa może zastąpić jednego przedstawiciela np. minister Italii ministra Danii

Rada zwoływana przez przewodniczącego, z własnej inicjatywy lub jednego z członków

co do zasady zbiera się w Brukseli, w Kwietniu, czerwcu i paŸdzierniku w Lichtensteinie

231 TUE? - o Sekretariacie

Komitet Stałych Przedstawicieli TUE 16 ust. 7- przedstawiciele każdego państwa, akredytowani przy UE- ambasadorowie!

Zadaniem Komitetu jest przygotowywanie prac Rady- czyli projektów legislacyjnych

przewodniczy ten kto ma prezydencję

przedstawiciele Komisji mogą brać udział w posiedzeniach Rady

KOREPER 1- zastępcy szefów misji dyplomatycznych- sprawy ważne, a nie wiodące; np. zatrudnienie, polityka społeczna, zdrowie, sprawy konsumenckie, transport, rolnictwo, kultura

KOREPER 2- szefowie na szczeblu ambasadorów; np. stosunki zewnętrzne, polityka bezpieczeństwa i obrony, gospodarka, finanse (budżet), wymiar sprawiedliwoœci, sprawy wewnętrzne

oba KOREPER mają wypracować zgodę, by przy spotkaniu szefów potrzebne było tylko głosowanie za zgodą

KOREPER ma prawo podejmowania decyzji proceduralnych np. że Rada odbędzie posiedzenie w innym miejscu niż w prawie, o przeprowadzeniu jawnej debaty w Radzie (normalnie są tajne)- obrady w Radzie zawsze są jawne tylko wtedy, gdy przyjmowane są akty prawodawcze

może podejmować decyzję o ujawnieniu wyników głosowań, o ujawnieniu konsultacji z innymi organami, o wydłużeniu terminu

zazwyczaj posiedzenia Rady są dzielone na częœci; w częœci A są podejmowane akty prawne, co do których nie potrzeba dyskusji (zawsze członkowie Rady mają prawo do zabrania głosu); w innych częœciach omawiane są kwestie poddane negocjacjom czy debatom- art 16 ust 8 TUE

Przewodniczący, w zależnoœci od tego czego będzie dotyczyła Rada, jest minister państwa prezydującego, ale jeœli polityka zagraniczna i bezpieczeństwa- wtedy Wysoki Przedstawiciel

sposoby głosowania w Radzie

Rada jest organem, który dąży do konsensusu- jeżeli nie może, to wtedy stosuje inną przewidzianą prawnie procedurę

większoœć kwalifikowana w Radzie

-podejmowanie decyzji większoœcią kwalifikowaną jednym z trzech i podstawowym sposobem podejmowaniem decyzji

-Artykuł 16

3. O ile Traktaty nie stanowią inaczej, Rada stanowi większoœcią kwalifikowaną.

Rady, jednak nie mniej niż piętnastu z nich, reprezentujących Państwa Członkowskie, których

łączna liczba ludnoœci stanowi co najmniej 65% ludnoœci Unii.

Mniejszoœć blokująca musi obejmować co najmniej czterech członków Rady, w przeciwnym razie

uznaje się, że większoœć kwalifikowana została osiągnięta.

Inne zasady dotyczące głosowania większoœcią kwalifikowaną okreœlone są w artykule 238 ustęp 2

Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Artykuł 238 TfUE

Na zasadzie odstępstwa od artykułu 16 ustęp 4 Traktatu o Unii Europejskiej, od 1 listopada 2014 roku i z zastrzeżeniem postanowień okreœlonych w Protokole w sprawie postanowień przejœciowych, jeżeli Rada nie stanowi na wniosek Komisji lub wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, większoœć kwalifikowaną stanowi co najmniej 72 % członków Rady reprezentujących Państwa Członkowskie, których łączna liczba ludnoœci stanowi co najmniej 65 % ludnoœci Unii.

3. Od 1 listopada 2014 roku i z zastrzeżeniem postanowień okreœlonych w Protokole w sprawie postanowień przejœciowych, w przypadku gdy w zastosowaniu Traktatów, nie wszyscy członkowie Rady biorą udział w głosowaniu, większoœć kwalifikowaną okreœla się w następujący sposób:

a) Większoœć kwalifikowaną stanowi co najmniej 55 % członków Rady reprezentujących uczestniczące Państwa Członkowskie, których łączna liczba ludnoœci stanowi co najmniej 65 % ludnoœci tych Państw.

Mniejszoœć blokująca obejmuje co najmniej minimalną liczbę członków Rady reprezentujących ponad 35 % ludnoœci uczestniczących Państw Członkowskich, plus jeden członek, w przeciwnym razie uznaje się, że większoœć kwalifikowana została osiągnięta.

I przejœciowo: Protokół 36

art 3 pkt 4. Do 31 paŸdziernika 2014 roku, w przypadku gdy w zastosowaniu Traktatów nie wszyscy członkowie Rady biorą udział w głosowaniu, czyli w przypadkach gdy zastosowanie ma większoœć kwalifikowana okreœlona zgodnie z artykułem 238 ustęp 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, większoœć kwalifikowana jest okreœlona jako taki sam udział głosów ważonych i taki sam udział liczby członków Rady oraz, w stosownym przypadku, taki sam udział procentowy

ludnoœci danych Państw Członkowskich, jak te ustalone w ustępie 3 niniejszego artykułu.

ich przyjęcia co najmniej 255 głosów „za”, oddanych przez większoœć członków. W innych

przypadkach uchwały wymagają do ich przyjęcia co najmniej 255 głosów „za”, oddanych

przez co najmniej dwie trzecie członków. Jeżeli akt ma zostać przyjęty przez Radę Europejską lub Radę większoœcią kwalifikowaną, członek

Rady Europejskiej lub Rady może zażądać sprawdzenia, czy Państwa Członkowskie stanowiące tę

większoœć kwalifikowaną reprezentują co najmniej 62% ogółu ludnoœci Unii. Jeżeli okaże się, że

warunek ten nie został spełniony, dany akt nie zostaje przyjęty.

Od 1 listopada 2014 do 31 marca 2017 państwa mogą odwoływać się w celu powrotu do poprzedniej większoœci

teraz: im bardziej liczne państwo, tym mniej głosów w przeliczeniu na jednego mieszkańca

Kompetencje Rady:

prawodawcze ( Rada zawsze miała bardzo szerokie kompetencje prawodawcze):

- zwykła procedura wraz z Parlamentem

-nie ma inicjatywy ustawodawczej, ale może poœrednio wpływać na Komisję

budżetowe

- uchwala wieloletni plan finansowy

-uchwala budżet europejski

art 15 i 16 ust 6 TfUE pełni rolę forum na którym państwa ustalają swoją rolę

kreacyjna

-art 286 ust 2 TfUE Przewodniczący Trybunału Obrachunkowego

- członkowie Komitet Ekonomiczno-SPoł art 302 TfUE

-członkowie Komitet Regionów

- ustala wyposażenie i emeryturę Przewodniczącego Parlamentu, Rady, itd. aryt 243 TfUE

-252 TfUE zwiększyć liczbę rzeczników generalnych przy Trybunale Sprawiedliwoœci

-251 może zwiększyć liczbę sędziów

kontrolna

-art 7 TUE- większoœć kwalifikowana- może zawiesić wykonywanie niektórych praw państwom członkowskim

międzynarodowa

-zawieranie umów międzynarodowych w imieniu UE

-procedura rewizji traktatów stanowiących UE art 48 TUE

Komisja

skład art 17 TUE

niezależni

Komisja jest niezależna od interesu państw członkowskich

pkt 4- od wejœcia w życie traktatu Lizbońskiego do listopada 2014- po jednym obywatelu z każdego państwa (w tym przewodniczący i Wysoki Przedstawiciel)

pkt 7- wybór komisji Rada Europejska większoœcią kwalifikowaną przedstawia Parlamentowi kandydata na przewodniczącego

najpierw wybierany jest przewodniczący!

Wybierany przez Parlament większoœcią głosów, jeœli się nie uda w ciągu miesiąca Rada Europejska wskazuje nowego kandydata

potem RADA (nie Rada Europejska)- wybiera już komisarzy, lista zatwierdzana przez Parlamenrt, potem Rada Europejska dokonuje nominacji- każdy kandydat w Parlamencie głosowany oddzielnie

czemu ograniczenie (równa rotacja)? Bo ma być to ciało eksperckie, a przez ograniczenie ma być zmniejszone ryzyko działania na rzecz okreœlonych państw.

Struktura wewnętrzna

Przewodniczący, 5 wiceprzewodniczących, wœród których jest Wysoki Przedstwiciel

Przewodniczący, kompetencje:

do pomocy służy aparat urzędniczy- eg Regulaminu Prac Komisji za TfUE ustalany przez samą Komisję

utrzymywanie kontaktów z Radą i Parlamentem

Dyrekcje

Służby Pracy i Tłumaczy- każdy komisarz ma swoją dyrekcję lub służbę

kompetencje komisarzy:

co może spowodować zakończenie pełnienia funkcji komisarza?

organizacja pracy Komisji:

posiedzenia powinny odbywać się co najmniej raz w tygodniu; zazwyczaj zwoływane z inicjatywy przewodniczącego; mają charakter poufny (zamknięte); jeżeli nie ma kworum, to posiedzenie nadal jest ważne, ale na takim posiedzeniu nie mogą być przeprowadzone głosowania; w uzasadnionych przypadkach przewodniczący może zwolnić komisarza z udziału w posiedzeniu, wtedy taki komisarz może być reprezentowany przez szefa swojego gabinetu, który może być poproszony o przedstawienie stanowiska w danej sprawie

tryby podejmowania decyzji w Komisji:

zasada kolektywnej odpowiedzialnoœci- wszyscy członkowie Komisji ponoszą odpowiedzialnoœć za podejmowane decyzje

podstawą prawną w zakresie trybów jest przede wszystkim Regulamin Komisji

decyzja na posiedzeniach- większoœcią głosów

+ art 12, 13,14 Regulaminu Komisji

procedura pisemna

procedura umocowania

procedura delegowania

art 17

kompetencje - bardzo szerokie kompetencje prawodawcze

przed traktatem z Lizbony Komisja mogła wydawać rozporządzenia na podstawie aktów prawnych (które sama przyjęła)- dziedzina konkurencji, transportu, zbliżania prawa państw członkowskich

po traktacie z Lizbony akty prawne przyjmuje głównie Parlament razem z Radę (ograniczono Komisję)

Komisja posiada kompetencje powierzone jej przez Radę

do rozporządzeń konieczne są akty wykonawcze- rozporządzenia/dyrektywy wykonawcze- może być napisane, że doprecyzowanie może będzie się znajdować w aktach wykonawczych wydanych przez Komisję

kompetencje kontrolne:

kompetencje wykonawcze:

Europejski Bank Centralny

art 13 Tue- wymieniony jako jedna z instytucji UE

wraz z krajowymi bankami centralnymi tworzy europejski system banków centralnych

siedziba we Frankfurcie nad Menem

Poprzednikiem był Europejski Instytut Walutowy- był jedynie ciałem doradczym w Unii, jego celem było wprowadzenie wspólnej waluty

1.06.1998- powstanie Europejskiego Banku Centralnego na mocy statutu

1.01.1999- powstanie strefy Euro- przekazanie kompetencji banków krajowych do EBC

1.01.2002- wprowadzenie monet i banknotów Euro (wczeœniej obieg bezgotówkowy)

od 2007 r. Słowenia, 2008 Cypr i Malta, 2009 Słowacja, 2010 Estonia

EBC jest instytucją finansową, jego celem jest:

współpracuje ze wszystkimi państwami, ale œciœlej z państwami strefy Euro w ramach Eurosystemu

TUE

TFUE 127 zadania- np. podstawowe stopy procentowe, zezwala na emisję Euro, monitoring trendów cenowych, przeprowadzenie operacji walutowych i utrzymywanie rezerw

reprezentacja interesów Unii w ramach Euro

ma prawo wymierzenia grzywien i kar pieniężnych przedsiębiorstwom, które nie dostosowują się do jego postanowień

jest także organem konsultacynych

230, 282 TFUE niezależnoœć ; także w Statucie EBC (art 7); kadencyjnoœć; w państwach członkowskich ma zdolnoœć prawną i zdolnoœć do czynnoœci prawnych- nie może ulegać wpływom jakichkolwiek instytucji

własny kapitał i budżet

okreœla minimalny okres kadencyjny prezesów narodowych banków centralnych na co najmniej 5 lat

kadencja EBC to 8 lat

obowiązki:

art 132 TFUE

struktura (także jako te z ESBC):

Zarząd- wiceprezes i 4 członków, mianowani przez Radę; kadencja na 8 lat; tylko obywatele UE, przygotowuje posiedzenia Rady Prezesów

Rada Prezesów - członkowie zarządu oraz prezesi banków centralnych państw ze strefy EURO, może brać udział członek Komisji bez prawa głosu; ocenia sytuację gospodarczą i decyduje co do polityki pieniężnej na dany miesiąc. tajne posiedzenia, decyzje większoœcią głosów, także kwalifikowaną (ustalana za pomocą głosów ważonych- decydujące udziały wniesione przez państwo do EBC; udział w PKB UE); podejmuje decyzje dot. zadań powierzonych Eurosystemowi, formowanie polityki pieniężnej Euro, rezerwy

Rada Ogólna- prezes i wiceprezes EBC plus prezesi banków centralnych wszystkich państw członkowskich; wspomaga działania koordynacyjne i doradcze, pomaga w przygotowywaniu przystąpienia państw do strefy Euro

Trybunał Obrachunkowy

idea od 1973- inicjatorem był przewodniczący Komisji Kontroli Budżetowej PE Heinrich Eigner- chciał, by w Unii powstał zupełnie niezależny organ, który byłby sumieniem rachunkowym UE

powołany 22.07.1975 na mocy traktatu Brukselskiego

traktat z Maastricht 1993- instytucja Wspólnot

traktat Amsterdamski i Nicejski tylko umocniły jego pozycję; Amstedram dał możliwoœć odwoływania się Trybunał Obrachunkowy do Trybunału Sprawiedliwoœci; uprawnił TO do przeprowadzania kontroli co do należytego wykonywania finansów, założeń budżetowych

nie jest sądem, instytucja kolegialna, nie ma kompetencji prawodawczych

jeden członek z każdego państwa na 6 lat- państwo tylko kandydatura, wybiera Rada w konsultacji z Parlamentem

mandat niepołączalny; ale odnawialny

członkowie TO wybierają spoœród siebie Prezesa; także Sekretarza Generalnego

286 ust 5 TFUE członkowie nieusuwalni; możliwa rezygnacja lub przez œmierć względnie przez TS

TFUE oraz Regulamin wewnętrzny

zadania: kontrole finansowe, zgodnoœci, wykonywania zadań; finanse wszystkich organów Unii, agencji, wszystkiego

publikowane w Dzienniku Urzędowym UE:

sprawozdania roczne

sprawozdania specjalne- wyniki kontroli

zdanie TO ma charakter opiniodawczy

TO może kontrolować w państwach członkowskich- z wyłączeniem podatników, tylko w zakresie wykorzystania funduszy unijnych i za zgodą takiego organu

Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Regionów

Agencje

Trybunał Sprawiedliwoœci, Sąd i Sąd ds Służby Publicznej UE

jak wygląda postępowanie przed TS??

29.11.2011

Komitet Ekonomiczno-Społeczny

obecnie 344 członków (maksymalnie 350)

Artykuł 300

1. Parlament Europejski, Rada i Komisja są wspomagane przez Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Regionów, które pełnią funkcje doradcze.

2. W skład Komitetu Ekonomiczno-Społecznego wchodzą przedstawiciele organizacji pracodawców, pracowników oraz inni przedstawiciele podmiotów reprezentujących społeczeństwo obywatelskie, w szczególnoœci z dziedzin społeczno-ekonomicznej, obywatelskiej, zawodowej i kultury.

3. W skład Komitetu Regionów wchodzą przedstawiciele społecznoœci regionalnych i lokalnych, posiadający mandat wyborczy społecznoœci regionalnej lub lokalnej albo odpowiedzialni politycznie przed wybranym zgromadzeniem.

4. Członków Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów nie wiążą żadne instrukcje. Są w pełni niezależni w wykonywaniu swoich funkcji, w ogólnym interesie Unii.

5. W regularnych odstępach czasu Rada dokonuje przeglądu zasad, o których mowa w ustępach 2 i 3, odnoszących się do charakteru składu Komitetów, w celu uwzględnienia rozwoju gospodarczego, społecznego i demograficznego w Unii. W tym celu Rada na wniosek Komisji przyjmuje decyzje.

SEKCJA 1

KOMITET EKONOMICZNO-SPOŁECZNY

Artykuł 301

(dawny artykuł 258 TWE)

Liczba członków Komitetu Ekonomiczno-Społecznego nie przekracza 350.

Rada, stanowiąc jednomyœlnie na wniosek Komisji, przyjmuje decyzję okreœlającą skład Komitetu.

Kadencja: 5 lat

przedstawicielstwa:

grupa pracodawców

grupa pracowników

grupa innych interesów np. NGO

zgromadzenie- wszyscy członkowie, obraduje podczas sesji, głosuje zwykłą większoœcią

nie ma możliwoœci odnowienia mandatu władz KES

Przewodniczący- prowadzi obrady, przewodniczy Prezydium, reprezentuje itd.

Prezydium- Przewodniczący, wiceprzewodniczący i inni członkowie KES wybrani przez zgromadzenie; w sumie 39

Komitet Regionów

Artykuł 300

1. Parlament Europejski, Rada i Komisja są wspomagane przez Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Regionów, które pełnią funkcje doradcze.

2. W skład Komitetu Ekonomiczno-Społecznego wchodzą przedstawiciele organizacji pracodawców, pracowników oraz inni przedstawiciele podmiotów reprezentujących społeczeństwo obywatelskie, w szczególnoœci z dziedzin społeczno-ekonomicznej, obywatelskiej, zawodowej i kultury.

3. W skład Komitetu Regionów wchodzą przedstawiciele społecznoœci regionalnych i lokalnych, posiadający mandat wyborczy społecznoœci regionalnej lub lokalnej albo odpowiedzialni politycznie przed wybranym zgromadzeniem.

4. Członków Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów nie wiążą żadne instrukcje. Są w pełni niezależni w wykonywaniu swoich funkcji, w ogólnym interesie Unii.

5. W regularnych odstępach czasu Rada dokonuje przeglądu zasad, o których mowa w ustępach 2 i 3, odnoszących się do charakteru składu Komitetów, w celu uwzględnienia rozwoju gospodarczego, społecznego i demograficznego w Unii. W tym celu Rada na wniosek Komisji przyjmuje decyzje.

SEKCJA 1

KOMITET EKONOMICZNO-SPOŁECZNY

Artykuł 301

(dawny artykuł 258 TWE)

Liczba członków Komitetu Ekonomiczno-Społecznego nie przekracza 350.

Rada, stanowiąc jednomyœlnie na wniosek Komisji, przyjmuje decyzję okreœlającą skład Komitetu.

Rada okreœla diety członków Komitetu.

Muszą być przedstawicielami wspólnot lokalnych- np. wygrali wybory samorządowe czy są podlegli organom regionalnym

nie są związani instrukcjami i mają działać w interesie Wspólnoty

członkowie tworzą delegacje krajowe

Zgromadzenie Plenarne

Prezydium- Przewodniczący, 27 wiceprzewodniczących, przewodniczący grup politycznych; przygotowuje program prac na początku kadencji; coroczne sprawozdanie; ponosi odpowiedzialnoœć za finanse, wewnętrzną organizację

Przewodniczący- kieruje pracami, zwołuje posiedzenia, reprezentacja

Agencje Unii Europejskiej

nie wchodzą w skład systemu instytucjonalnego UE; ale powstają na podstawie aktów prawa wtórnego; zalicza się je w szerokim znaczeniu

wszystkie mają cechy wspólne:

ma siedzibę w Polsce na rondzie ONZ 1 :D

koordynuje współpracę państw w zakresie granic zewnętrznych

udziela pomocy państwom w zakresie szkoleń Straży Granicznej

prowadzi analizy ryzyka

udziela pomocy dla państw w sytuacjach szczególnych

dokonuje oceny, zatwierdza i koordynuje projekty pilotażowe i wspólne działania przedłożone przez państwa członkowskie

Zawidzka, Grzeszczak- Prawo materialne UE; wyd. europrawo

trybunał i sądy

jak przebiega postępowanie

7.12.2011

Trybunał Sprawiedliwoœci

(TUE 19, TfuE 251)

składy orzekające:

organy pomocnicze TS

referendarze- każdy sędzia lub rzecznik może mieć do 3- zajmują się oni np. zbieraniem informacji dot. toczącego się postępowania, przygotowują wstępny projekt orzeczenia/opinii

sekretarz- mianowany przez TS także na 6 lat i nadaje mu status; odpowiada za pracę sekretariatu obsługującego TS

orzeczenia TS są publikowane w zbiorach orzeczeń

jakie rodzaje postępowań są prowadzone przez TS?
- postępowanie o naruszenie zobowiązań traktatowych przez państwo członkowskie

-o stwierdzenie nieważnoœci prawa wtórnego

-postępowanie dot. zaniechania działania instytucji EU (skarga na bezczynnoœć)

-postępowanie odszkodowawcze

-postępowanie prejudycjalne- TS dokonuje wykładni prawa pierwotnego i wtórnego UE; dzięki temu wpływa na prawo UE

-postępowanie odwoławcze od orzeczeń sądu

pełni też funkcję sądu międzynarodowego

Sąd (Sąd Pierwszej Instancji)

skład: co najmniej 1 sędzia z każdego państwa, aktualnie 27 (czyli po 1); mogą w nim także działać rzecznicy generalni (ale obecnie nie są powołani)

254 TfUE akapit 2 Członkowie Sądu są wybierani spoœród osób o niekwestionowanej niezależnoœci i mogących zajmować wysokie stanowiska sądowe. Są oni mianowani za wspólnym porozumieniem przez rządy Państw Członkowskich na okres szeœciu lat, po konsultacji z komitetem przewidzianym w artykule 255. Co trzy lata następuje częœciowa wymiana składu. Ustępujący członkowie mogą być mianowani ponownie.

Mianowani na mocy porozumienia między rządami państw członkowskich; podobnie jak przy TS kandydatów opiniuje komitet

skład zmienia się co 3 lata

na czele stoi prezes

może obradować w:

powstał, aby odciążyć TS

skargi do Sądu może kierować: jednostki- osoby fizyczne i osoby prawne

może się toczyć postępowanie o unieważnienie, o bezczynnoœci, w postępowaniach odszkodowawczych- ale zawsze na skargę osoby fizycznej lub prawnej

nie wydaje orzeczeń prejudycjalnych (choć ze statutu wynika, że może)

jest sądem odwoławczym

może mieć także charakter sądu arbitrażowego

Sąd ds. Służby Publicznej UE

powstał na mocy decyzji Rady 2004/752; możliwoœć powstania dał traktat z Nicei

działa od 2. połowy 2005 r.

skład: 7 sędziów, również na 6 lat z możliwoœcią reelekcji, sędziowie mianowani przez radę

sędziowie wybierają spoœród siebie prezesa na 3 lata

składy: pełny, 5-osobowy lub jednoosobowy

zajmuje się sprawami pracowniczymi- jako pierwsza instancja; spory między UE a jej pracownikami

rodzaje skarg, które mogą być skaładane do TS/Sądu:

zasady prowadzenia postępowania

zasada procedury mieszanej (może składać się z częœci pisemnej lub częœci pisemnej i rozprawy ustnej)

zasada jednolitoœci postępowania w odniesieniu do skarg bezpoœrednich (niezależnie czy TS czy Sąd odbywa się wg tych samych reguł)

zasada kontradyktorynoœci (obowiązek dostarczenia stronom każdego pisma procesowego i innych dokumentów mających znaczenie dla toczącego się postępowania)

zasada inkwizycyjnoœci (TS lub Sąd może zażądać procedury dowodowej)

zasada jawnoœci rozpraw (TS lub Sąd z urzędu lub na wniosek strony może utajnić)

zasada dyspozytywnoœci (żaden z sądów nie wszczyna postępowania z urzędu)

zasada bezpoœrednioœci (w naradzie przed orzeczeniem uczestniczą tylko sędziowie, którzy brali udział w postępowaniu i mają orzekać)

zasada powagi sądu

częœć pisemna postępowania

strona składa skargę/wniosek, na co druga strona może odpowiedzieć; powód może replikować; pozwany duplikę

każde pismo procesowe wraz z załącznikami wnosi się z 5 odpisami przeznaczonymi dla TS/Sądu i po jednym odpisie dla każdej ze stron postępowania

takie pismo musi spełnić wszystkie wymogi formalne

pismo powinno być skierowane- skarga powinna być adresowana do prezesa i sędziów odpowiedniego sądu, a pismo procesowe jest adresowane do sekretarza, który je rejestruje; skarga powinna być drukowana na białym papierze, na czarno, jednostronnie, łatwe do oddzielenia, czcionka 12, interlinia 1,5; braki formalne- strony wzywane są do ich uzupełnienia, jeœli tego nie zrobią, skarga zostanie odrzucona

co musi być w skardze? Oznaczone strony, oznaczony przedmiot sporu, argumenty i zarzuty prawne, jeœli to konieczne, także wnioski dowodowe

jeœli skarga została zarejestrowana: publikuje się obwieszczenie w Dzienniku Urzedowym UE w serii C- po to, by mogli zgłosić się interwenienci w sprawie (np. inne państwa chcą wspomóc państwo skarżone przez Komisję; osoby fizyczne/prawne nie mogą interweniować w sprawach państw, instytucji UE)

prezes TS przekazuje sprawę właœciwej izbie i wyznacza sędziego sprawozdawcę; jeœli jest potrzebny, może być wyznaczony rzecznik generalny

sędzia sprawozdawca musi dbać o dalszy przebieg postępowania

TS co jakiœ czas zbiera się na posiedzenie administracyjne- na tych posiedzeniach sędziowe są informowani o wszelkich sprawach, które będą się toczyć przed TS, na takie posiedzenia zazwyczaj sędzia sprawozdawca przygotowuje sprawozdanie wstępne (dokument wewętrzny)

na 3 tygodnie przed posiedzeniem administracyjnym takie sprawozdanie jest rozsyłane do wszystkich sędziów

złożone z 3 częœci: 1. przedstawienie stanu faktycznego i prawnego; 2. przebieg postępowania przed zawiœnięciem sporu; 3. zarzuty procesowe i ich uzasadnienia

sprawozdanie na rozprawę

język postępowania- roboczym jest język francuski, ale istnieje także język postępowania- może być to dowolny język urzędowy UE, jest to ten język, w którym została wniesiona skarga

terminy: liczy się data faktycznego wpłynięcia dokumentów do TS- obecnie wylicza się to w ten sposób, że do każdego z wyznaczonych terminów można doliczyć 10 dni niezależnie od państwa; dokumenty można wręczyć osobiœcie, nawet ochronie budynku, można też wysłać mailem, ale potem i tak wszystko trzeba doręczyć na piœmie- jeœli jest różnica między pismem a mailem, zawsze bierze się podpisany oryginał i jego datę dostarczenia

częœć ustna postępowania

termin rozprawy wyznacza prezes danej izby, jeœli przy wielkiej izbie lub więcej- prezes TS; na 3 tygodnie przed terminem rozsyłane jest do stron sprawozdanie na rozprawę; strony mogą w razie czego wnieœć poprawki; takie sprawozdanie jest zazwyczaj bardzo rozbudowane- ma pokazać stronom, że przygotowanie do rozprawy jest rzetelne

we wszystkich rodzajach spraw celem procedury ustnej jest: udzielenie odpowiedzi na pytania TS lub Sądu; przedstawienie ewentualnie nowych argumentów; wyjaœnienie i pogłębienie najtrudniejszych i najbardziej złożonych kwestii; wyeksponowanie najważniejszych elementów

sędzia przewodniczący składowi orzekającemu tuż przed rozprawą pyta pełnomocników stron o poprawki czy wskazuje im najważniejsze kwestie do przemówień

w zależnoœci od składu, pełnomocnicy mają 30/15 minut na przemówienie: większe składy- 30 min, w izbach- 15 min

jak w postępowaniu administracyjnym

rozprawa kończy się, ale nie kończy się częœć ustna postępowania- zawsze kończy je przedłożenie opinii przez rzecznika generalnego (4-6 tygodni po rozprawie), jeœli taki został wyznaczony; wtedy TS zamyka częœć ustną postępowania

wydanie wyroku

około tygodnia od przedstawienia opinii przez rzecznika, stanowisko wobec niej przyjmuje sędzia sprawozdawca- może poprosić o konsultację z innymi sędziami, tak samo każdy sędzia orzekający w sprawie;

sędziowie orzekający w danej sprawie (i tylko oni, nawet bez tłumaczy)- spotykają się na naradzie i na niej przyjmują orzeczenie; bardzo rzadko na nich przeprowadzane jest głosowanie- zasada jest taka, że najpierw głosują najmłodsi wiekiem i stażem, potem starsi (chodzi o wyeliminowanie wpływu autorytetu starszego)

po uzgodnieniach narady, każda zmiana w uzgodnionym tekœcie musi być wyraŸnie zaznaczona- każdy sędzia ma możliwoœci zgłoszenia poprawki do takiej zmiany; możliwe do przyjęcia ostatecznej wersji tekstu- taka wersję wysyła się do weryfikacji językowej- przeprowadzana jest ona przez specjalnie wyszkolonych prawników;

jeœli sędzia sprawozdawca stwierdzi, że w wyniku weryfikacji doszło do istotnej zmiany, to musi być ona skonsultowana z pozostałymi sędziami

ostateczna wersja orzeczenia jest rozsyłana do wszystkich sędziów TS

potem wysyła się wersję do tłumaczenia na język postępowania (wszystko wczeœniej po francusku)- po przetłumaczeniu zajmuje się takim orzeczeniem sędzia, którego językiem ojczystym jest język orzeczenia

potem ogłoszenie wyroku- tylko w języku postępowania

sędzia sprawozdawca czyta sentencję wyroku, która jest publikowana we wszystkich językach urzędowych Unii, w Dzienniku Urzędowym seria C

oryginał wyroku podpisywany przez cały skład orzekający, a także przez prezesa izby i prezesa TS lub Sądu

wyrok: 1. częœć wprowadzająca- okreœla ramy prawne i faktyczne; 2. sentencja orzeczenia; 3. motywy wraz z rozstrzygnięciem w przedmiocie kosztów

całe orzeczenie i opinie rzeczników publikowane w zbiorach orzeczeń

strony mogą się jeszcze zwrócić do TS o sprostowanie błędu, oczywistych (redakcyjnych) pomyłek przez 2 tygodnie od wydania wyroku

mogą poprosić o wykładnię wyroku bez okreœlonego terminu; mogą prosić o uzupełnienie wyroku (TS nie odniósł się do kosztów lub jakiegoœ roszczenia)- przez miesiąc od doręczenia wyroku; każda ze stron może wnieœć o rewizję wyroku (gdy pojawił się fakt istotny dla sprawy)- w ciągu 3 miesięcy od powzięcia informacji, ale nie póŸniej niż w ciągu 10 lat od wydania wyroku

19.12.2011

21.12.2011

Postępowanie ws stwierdzenia nieważnoœci aktu prawa wtórnego przed Trybunałem Sprawiedliwoœci

TfUE 263

Trybunał uznał, że możliwe jest także zaskarżanie umów międzynarodowych z państwami trzecimi- wtedy nieważna jest czynnoœć prawna, która umożliwiła zawarcie umowy

umowę międzynarodową zawiera w imieniu UE Rada

sama umowa nie może być zaskarżona, bo jest aktem prawa pierwotnego

przed zawarciem umowy można prosić o opinię TS

nie podlegają zaskarżeniu traktaty, czyli prawo pierwotne, ani nawet załączniki d traktatów, nawet jeœli zmieniają istniejące już prawo wtórne

zaskarżeniu może podlegać akt wydany przez Radę jeœli wyraża stanowisko Rady jako całoœci, czyli jest wiążące

T-353/00 le Paine vs Parlament Europejski

przesłanki:

czynna legitymacja procesowa

263 TfUE akapit 2,3 i 4

podmioty uprzywilejowane- państwa, Komisja, Rada, Parlament- mogą wnosić skargę na każdy akt wydany w prawie europejskim; wniesienie takiej skargi ma charakter acto popularis, nie muszą wskazywać swojego interesu prawnego

podmioty półuprzywilejowane- Trybunał Obrachunkowy, Komitet Regionów, Europejski Bank Centralny; muszą wskazać swój interes prawny, ale mogą także zaskarżać wszelkie akty

podmioty nieuprzywilejowane- osoby fizyczne i prawne; mogą wnosić skargi kiedy są adresatami aktu prawnego, zazwyczaj decyzje; także akty regulacyjne- do Sądu

legitymacja bierna

263 TfUE akapit 1

terminy

2 miesiące od opublikowana aktu/doręczenia/dnia dowiedzenia się o akcie jeœli skarżący nie był adresatem

od publikacji termin zaczyna biec po 14 dniach, podobnie z wysłaniem pocztą

jednostki

muszą spełnić okreœlony warunek by złożyć skargę, nawet do Sądu

dotyczą jej bezpoœrednio i indywidualnie- 263 TfUE- akty regulacyjne i decyzje skierowane indywidualnie do adresata; skarżący musi to udowodnić; wyjaœnione w orzecznictwie TS: osoby inne niż te, do których jest ona skierowana tylko jeżeli dotyka ona ich z powodu ich cech, które mogą je wyróżniać; należy sprawdzić, czy dotyczy indywidualnie skarżącego, bo nie ma sensu badać bezpoœrednioœci, jeœli nie dotyczy indywidualnie

25/62 Plaumann- mówi się o formule Plaumann, która wprowadziła tzw. kryterium zamkniętej klasy- w momencie kiedy akt był przyjmowany, a także po jego przyjęciu jesteœmy w stanie stwierdzić wszystkie jednostki, których ten akt dotyczył; w chwili przyjmowana aktu liczba i tożsamoœć osób dotkniętych aktem mogła być okreœlona i nie mogła się zmienić z biegiem czasu

11/82 Piraiki-Patraiki, zb. Orzeczeń 1985 str 207- TS dopuœcił skargę greckich producentów bawełny; mieli zakontraktowaną sprzedaż do Francji, ale Komisja pozwoliła swoim postanowieniem ustalić Francji kontyngent na dostawy bawełny z Grecji; TS uznał skargę Greków- można było okreœlić, że spełnili kryterium zamkniętej klasy

50/00 UPA- ugrupowanie małorolnych rolników hiszpańskich; chcieli zaskarżyć ustalenia co do rynku oliwy- wystąpienie Jackobsa, rzecznika generalnego- uznał on, żę dotychczasowa linia orzecznicza TS uniemożliwia wielu podmiotom dochodzenie swoich praw; należy zmienić linię orzeczniczą i umożliwić jednostkom zaskarżanie aktów generalnych

T-177/01 Jego-Quere- przed Sądem; odniósł się i powołał na opinię rzecznika generalnego Jackobsa w sprawie UPA; uznano, ze nie jest konieczne udowodnienie spełnienia warunku indywidualnoœci; Komicja wniosła skargę odwoławczą do Trybunału, rzecznikiem znów był Jackobs- tym razem zupełnie wycofał się ze swoich poprzednich postulatów i stwierdził, że Sąd Pierwszej Instancji popełnił błąd odchodząc od linii orzeczniczej i stwierdził, że złamał prawo UE

dotyczy bezpoœrednio- 263 TfUE- wywiera wpływ na sytuację prawną i interes prawny jednostki bez poœrednictwa innego aktu wykonawczego, chyba że państwa członkowskie nie miały swobody decyzyjnej przy wydawaniu aktu wykonawczego lub gdy wiadomo jak ono będzie wyglądał

106/63 i 107/63- minimalna cena importowa dla Niemiec tak nisko wyznaczona przez Komisję, że poszkodowani byliby producenci miejscowi; ustalenia wchodzą w życie bezpoœrednio- dlatego dotyczą stron zainteresowanych

Piraiki-Patraiki- Komisja była w stanie uzyskać dostatecznie dużo informacji co do umów w czasie wydawania decyzji; w momencie jej wydawania decyzja nie mogła wpłynąć na powodów, ale to nie wyklucza, że dotyczy ich bezpoœrednio; czyli: dotyka stron kwestionowany akt prawny dotyczy skarżącego w sytuacji gdy istnieje bezpoœredni związek przyczynowy między aktem a szkodą poniesioną przez skarżącego

skutki prawne orzeczenia stwierdzającego nieważnoœć

-jeżeli skarga jest uzasadniona, to TS uznaje akt za nieważny od samego początku- orzeczenie ma charakter konstytutywny, przyjmuje się wszystkie skutki tego aktu są nieważne od momentu stwierdzenia przez TS

Skarga na bezczynnoœć instytucji UE
265 TfUE

legitymacja procesowa czynna:

legitymacja procesowa bierna:

PE, Komisja, Rada, Rada Europejska, EBC

jest to sytuacja, w której instytucja nie miała możliwoœci wyboru działania- jeœli istniał obowiązek działania, czyli np. musiała wydać akt wykonawczy

np. Artykuł 100

(dawny artykuł 80 TWE)

Postanowienia niniejszego tytułu stosują się do transportu kolejowego, drogowego i żeglugi œródlądowej.

2. Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, mogą ustanowić odpowiednie przepisy dotyczące transportu morskiego i lotniczego. Stanowią one po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym i Komitetem Regionów.

PE skierował skargę na bezczynnoœć Rady na początku lat 80.- ale Rada sama miała zadecydować, kiedy to zrobić

terminy

najpierw wezwanie sądu do instytucji do działania

potem instytucja musi ustalić, kiedy zacznie się działanie i je rozpocząć

jeœli nie ma efektu- 2 miesiące

stwierdzenie bezczynnoœci przez Sąd ma charakter deklaratoryjny

4.01.2011

18.01.2011- kolokwium z całego materiału!!!

Postępowanie prejudycjalne (tryb prejudycjalny, postępowanie o wydanie orzeczenia wstępnego)

Artykuł 267 TfUE, statut TS

TS może w ramach tego postępowania może stwierdzić wykładnię Traktatów; orzeka o ważnoœci i dokonuje wykładni aktów prawnych wydawanych przez organy, instytucje i jednostki organizacyjne UE

funkcją tego postępowania jest zapewnienie jednolitej wykładni prawa w państwach członkowskich- ograniczenie roli sądów w państwach członkowskich

to postępowanie jest także jednym ze œrodków ochrony praw jednostek (osób fizycznych i prawnych)

przez to postępowanie TS poœrednio może dokonywać oceny, czy prawo krajowe jest zgodne z prawem UE- kiedy interpretuje prawo UE, może tak tego dokonać, aby dla sądu państwowego było jasne, czy dany akt jest zgodny z prawem krajowym czy nie

poprzez to postępowanie wypracował niektóre z zasad leżących u podstaw UE- np. zasada pierwszeństwa prawa UE, została poparta orzecznictwem, zasada bezpoœredniej skutecznoœci jest tworem TS

rozwiązania zawarte w wykładni są potem często zawarte w nowych aktach prawnych UE

nie ma skargi- jest wniosek lub pytanie

inna rola pełnomocników- nie ma obowiązku występowania pełnomocnika np. adwokata czy radcy

z Regulaminu TS wynika, że zastępcą procesowym może być każda osoba, która upoważniona jest do reprezentowania strony przed sądem krajowym np. zarządca majątku, osoba pozostająca w stałym zleceniu, matka, ojciec itd.

C11/00 Coster- opinia końcowa rzecznika generalnego Colonella

pytanie może być skierowane przez:

-sądy państw członkowskich

-musi kierować pytania sądy, których orzeczenia nie podlegają zaskarżeniu

TS może przeformułować pytanie, jeœli uzna to za zasadne

nie mogą:

-sądy państw trzecich; sądy międzynarodowe- jest tu wyjątek sąd gospodarczy Beneluxu

-sądy arbitrażowe- ale to zależy

-strony postępowania przed sądem- mogą podnieœć pytanie przed sądem i potem mogą to zawrzeć w apelacji

-organy administracji państwowej

-organy wykonawcze

problem z organami na pograniczu organów sądowych i wykonawczych- decyduje o tym TS, czy przyjmie pytanie

pojęcie sądu z art 267 jest dookreœlane przez TS

organ, który może składać wniosek prejudycjalny:

musi być niezawisły, musi działać na podstawie ustawy albo aktu wydanego w celu wykonania ustawy, musi orzekać na podstawie prawa a nie w oparciu o zasadę słusznoœci, musi być to organ stały (a nie powołany do rozstrzygnięcia okreœlonej sprawy), musi wykonywać funkcję sądową- wydane przez niego orzeczenia muszą mieć wiążący charakter dla stron, w okreœlonej sprawie musi mieć kompetencję obligatoryjną, nie fakultatywną, musi rozstrzygać sprawy w postępowaniu kontradyktoryjnym (ale nie jest to warunek bezwzględny)

np. w Polsce: sądy powszechne, administracyjne, SN, NSA, sporne- czy Trybunał Stanu, bo gdzie tu by było pytanie o prawo UE, TK, sądy korporacji zawodowych- w zakresie, w jakim zostały im przekazane zadania administracji publicznej (np. jeœli korporacja decyduje o dopuszczeniu do zawodu), Urząd Patentowy (orzekający w sprawach spornych- Izby Spraw Spornych), Izby Morskie (jeœli rozpoznają sprawy dot wypadków morskich)

sądy których orzeczenia nie podlegają zaskarżeniu w ramach prawa wewnętrznego

dwie teorie: abstrakcyjna (sądy ostatniej instancji- w Polsce SN, NSA, TK) i bardziej popularna konkretna (sądy, od których orzeczeń nie ma odwołania- w Polsce dodatkowo sądy apelacyjne)

wyjątki od obowiązku podniesienia pytania:

-jeœli pytanie prawne nie ma dużego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy przed sądem krajowym

-doktryna acte eclaire- jeœli jakaœ kwestia została już wyjaœniona przez TS

-doktryna acte claire- jeœli sformułowanie w akcie jest jasne i precyzyjne- nie wymga wyjaœnienia

CIL FIT- orzeczenie TS- kiedy wykładnia przepisu jest na tyle jasna, że nie pozostawia miejsca na sensowne pytanie do TS

moc prawna orzeczenia prejudycjalnego:

a. kiedy TS dokonuje interpretacji: interpretacja jest wiążąca dla sądu pytającego ale także dla sądów innych instancji orzekających w danej sprawie; także dla innych sądów krajowych w całej UE

b. kiedy TS stwierdza nieważnoœć aktu: dla każdego sądu (krajowego) orzeczenie stanowi wystarczającą podstawę, żeby nie stosować tego przepisu; w pewnym sensie przypomina to znaczenie orzeczenia z art 263 TfUE

ródła prawa Unii Europejskiej

składają się na nie Traktat o Unii Europejskiej, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Traktat Ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej

z tym łączą się traktaty zmieniające powyższe, czyli: Jednolity Akt Europejski, traktat z Maastricht, trakatat z Amsterdamu, traktat z Nicei, traktat z Lizbony (inne, jak np. traktaty rzymskie, już nie obowiązują)

traktaty akcesyjne

układy stowarzyszeniowe

umowy międzynarodowe zawierane przez Wspólnoty Europejskie, teraz przez Unię Europejską

umowy zawierane przez państwa członkowskie z upoważnienia UE, np. jeœliby Unia upoważniła wszystkie państwa członkowskie do wynegocjowania umowy energetycznej z Rosją, a tylko te państwa byłyby stronami umowy

tzw. ogólne zasady prawa- a. zasady prawa międzynarodowego, b. zasady prawa jeszcze z prawa rzymskiego jak nemo iuris in causa sua, c. zasady wynikające z orzecznictwa TS- jak pomocniczoœć, równowagi, d. prawa i wolnoœci fundamentalne- Europejska Konwencja Podstawowych Praw i Wolnoœci (zdecydowane 1969 r., wszystkie państwa były sygnatariuszami, TS wprowadził te same uregulowania)

zgoda państw na wydawanie przez UE aktów pro foro externo- Artykuł 288

(dawny artykuł 249 TWE)

W celu wykonania kompetencji Unii instytucje przyjmują rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia i opinie.

Rozporządzenie ma zasięg ogólny. Wiąże w całoœci i jest bezpoœrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich. Dyrektywa wiąże każde Państwo Członkowskie, do którego jest kierowana, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawia jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i œrodków.

Decyzja wiąże w całoœci. Decyzja, która wskazuje adresatów, wiąże tylko tych adresatów.

Zalecenia i opinie nie mają mocy wiążącej.

Te akty mogą wydawać: Komisja Europejska, zwykła procedura prawodawcza- Parlament Europejski działający Wspólnie z Radą

za tydzień: rozporządzenia, dyrektywy, decyzje

zasady- pierwszeństwa prawa UE, bezpoœredniego stosowania, bezpoœredniej skutecznoœci, równowagi kompetencyjnej, solidarnoœci, subsydiarnoœci (pomocniczoœci), proporcjonalnoœci

11.01.2011

288 TfUE

Rozporządzenia

rozporządzenia najważniejszymi aktami prawa wtórnego- kierowane do wszystkich państw, do wszystkich osób fizycznych i prawnych; stosowane w całoœci, państwo nie może wybiórczo stosować; jest bezpoœrednio

mogą być zaskarżane do TS przez te podmioty, któych dotyczy bezpoœrednio i indywidualnie

z chwilą swojego wejœcia w życie zastępuje wszystkie akty prawne w państwie, które są z nim sprzeczne

dotyczą najczęœciej: ochrony konsumentów, wspólnych polityk: rolnej, rybołówczej, handlowej, celnej

akty o charakterze międzynarodowym- nie potrzebują implementacji i jest ona zakazana; mają na celu ujednolicenie porządku prawnego

TS dopuœcił jedynie wydawanie aktów prawa krajowego o niektórych tylko poszczególnych postanowień rozporządzeń, aby były one lepiej wykonane

Artykuł 288

(dawny artykuł 249 TWE)

W celu wykonania kompetencji Unii instytucje przyjmują rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia i opinie.

Rozporządzenie ma zasięg ogólny. Wiąże w całoœci i jest bezpoœrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Dyrektywa wiąże każde Państwo Członkowskie, do którego jest kierowana, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawia jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i œrodków.

Decyzja wiąże w całoœci. Decyzja, która wskazuje adresatów, wiąże tylko tych adresatów.

Zalecenia i opinie nie mają mocy wiążącej.

Dyrektywy

adresatami są państwa członkowskie, nigdy nie są kierowane do jednostek

państwa mają swobodę co do wyboru formy i sposobu realizacji dyrektywy, decyzji dokonują organy państwowe

zawsze okreœlony jest termin implementacji, a państwo nie może się powoływać na zbyt krótki termin- zazwyczaj jest to termin dwuletni; może on być przedłużony, ale zazwyczaj maksymalnie o rok- czyli maksymalnie 3 lata

czas implementacji może być wydłużony, gdy np. jest to spowodowane sytuacją gospodarczą, nastroje społeczne, niepokoje

nie jest ona aktem o charakterze ponadnarodowym, ma na celu zbliżenie prawa państw członkowskich, harmonizacji

dyrektywa nie jest nigdy bezpoœrednio stosowana, ale pod pewnymi warunkami może być bezpoœrednio skuteczna

dyrektywy najczęœciej regulują: prawo pracy, swobodny przepływ usług, zasada niedyskryminacji, ochrona konsumenta

dyrektywa może być skierowana do kilku państw członkowskich

Decyzje

porównywane z krajowymi decyzjami administracyjnymi

Komisja, Rada, Rada z PE

podstawą- prawo pierwotne i pochodne

adresaci bezpoœrednio okreœleni lub ustalani w sposób poœredni- osoba fizyczna, prawna, państwo członkowskie, kilka państw, grupy osób

jeœli są skierowane do państwa, to obejmuje wszystkie jego organy

jeœli adresat nie przestrzega prawa w częœci musi to uzgodnić

brak spójnej praktyki- czasem w tej formie są podejmowane akty o charakterze generalnym np. programy finansowe

Zalecenia i opinie- akty niewiążące, prawo miękkie

288 TfUE- nie mają mocy wiążącej

ogólne rozróżnienie: zalecenia głównie do państw, opinie w postępowaniu wewnętrznym między organami UE
TfUE- Artykuł 292

Rada przyjmuje zalecenia. Rada stanowi na wniosek Komisji we wszystkich przypadkach, gdy Traktaty przewidują przyjmowanie aktów przez Radę na wniosek Komisji. Rada stanowi jednomyœlnie w dziedzinach, w których jednomyœlnoœć wymagana jest do przyjęcia aktu Unii. Komisja, a w szczególnych przypadkach przewidzianych w Traktatach również Europejski Bank Centralny, przyjmują zalecenia.

Kiedy prawo jest tworzone w obszarach, gdzie orany Unii nie mają kompetencji prawodawczych wiążących

TS uznał, że sądy w państwach członkowskich powinny brać pod uwagę zalecenia- które mają precyzować prawo

opinie- podzielić je można na: uzasadnione i inne

zwykła procedura ustawodawcza

Artykuł 289

1. Zwykła procedura ustawodawcza polega na przyjęciu rozporządzenia, dyrektywy lub decyzji wspólnie przez Parlament Europejski i Radę na wniosek Komisji. Procedurę tę okreœla artykuł 294.

2. W szczególnych przypadkach przewidzianych w Traktatach przyjęcie rozporządzenia, dyrektywy lub decyzji przez Parlament Europejski z udziałem Rady lub przez Radę z udziałem Parlamentu Europejskiego stanowi specjalną procedurę ustawodawczą.

3. Akty prawne przyjmowane w drodze procedury ustawodawczej stanowią akty ustawodawcze.

4. W szczególnych przypadkach przewidzianych w Traktatach akty ustawodawcze mogą być przyjmowane z inicjatywy grupy Państw Członkowskich lub Parlamentu Europejskiego, na zalecenie Europejskiego Banku Centralnego lub na wniosek Trybunału Sprawiedliwoœci lub Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

Artykuł 294

(dawny artykuł 251 TWE)

1. W przypadku gdy w Traktatach czyni się odwołanie do zwykłej procedury ustawodawczej w celu przyjęcia aktu, stosowana jest następująca procedura.

Komisja przedstawia projekt Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

Pierwsze czytanie

3. Parlament Europejski uchwala stanowisko w pierwszym czytaniu i przekazuje je Radzie.

4. Jeżeli Rada zatwierdzi stanowisko Parlamentu Europejskiego, projektowany akt zostaje przyjęty w brzmieniu, które odpowiada stanowisku Parlamentu Europejskiego.

5. Jeżeli Rada nie zatwierdzi stanowiska Parlamentu Europejskiego, przyjmuje własne stanowisko w pierwszym czytaniu i przekazuje je Parlamentowi Europejskiemu.

6. Rada informuje w pełni Parlament Europejski o powodach, które doprowadziły ją do przyjęcia jej stanowiska w pierwszym czytaniu. Komisja informuje w pełni Parlament Europejski o swoim stanowisku.

Drugie czytanie

7. Jeżeli w terminie trzech miesięcy od tego przekazania Parlament Europejski:

a) zatwierdzi stanowisko Rady w pierwszym czytaniu lub nie wypowie się, dany akt uważa się za przyjęty w brzmieniu, które odpowiada stanowisku Rady;

b) odrzuci, większoœcią głosów wchodzących w jego skład członków, stanowisko Rady w pierwszym czytaniu, proponowany akt uważa się za nieprzyjęty;

c) zaproponuje większoœcią głosów wchodzących w jego skład członków poprawki do stanowiska Rady w pierwszym czytaniu, zmieniony w ten sposób tekst jest przekazywany Radzie i Komisji, która wydaje opinię w przedmiocie tych poprawek.

8. Jeżeli w terminie trzech miesięcy od otrzymania poprawek Parlamentu Europejskiego Rada, stanowiąc większoœcią kwalifikowaną:

a) przyjmie wszystkie te poprawki, dany akt uważa się za przyjęty;

b) nie przyjmie wszystkich poprawek, przewodniczący Rady w porozumieniu z przewodniczącym Parlamentu Europejskiego zwołuje komitet pojednawczy w terminie szeœciu tygodni.

9. Rada stanowi jednomyœlnie w sprawie poprawek, które stały się przedmiotem negatywnej opinii Komisji.

Procedura pojednawcza

Komitet pojednawczy, w którego skład wchodzą członkowie Rady lub ich przedstawiciele oraz taka sama liczba członków reprezentujących Parlament Europejski, ma za zadanie doprowadzić do porozumienia w sprawie wspólnego projektu większoœcią kwalifikowaną członków Rady lub ich przedstawicieli oraz większoœcią głosów członków reprezentujących Parlament Europejski, w terminie szeœciu tygodni od jego zwołania, na podstawie stanowisk Parlamentu Europejskiego i Rady w drugim czytaniu.

11. Komisja uczestniczy w pracach komitetu pojednawczego i podejmuje wszelkie niezbędne inicjatywy na rzecz zbliżenia stanowisk Parlamentu Europejskiego i Rady.

12. Jeżeli w terminie szeœciu tygodni od jego zwołania komitet pojednawczy nie zatwierdzi wspólnego projektu, proponowany akt uważa się za nieprzyjęty.

Trzecie czytanie

13. Jeżeli w tym terminie komitet pojednawczy zatwierdzi wspólny projekt, Parlament Europejski i Rada dysponują terminem szeœciu tygodni od tego zatwierdzenia na przyjęcie danego aktu zgodnie z tym projektem, przy czym Parlament Europejski stanowi większoœcią oddanych głosów, a Rada - większoœcią kwalifikowaną. Jeżeli nie uczynią tego, proponowany akt uważa się za nieprzyjęty.

14. Terminy trzech miesięcy i szeœciu tygodni, o których mowa w niniejszym artykule, są przedłużane najwyżej, odpowiednio, o miesiąc i o dwa tygodnie, z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Postanowienia szczególne

15. Jeżeli, w przypadkach przewidzianych w Traktatach, akt ustawodawczy jest poddany zwykłej procedurze ustawodawczej z inicjatywy grupy Państw Członkowskich, na zalecenie Europejskiego Banku Centralnego lub na wniosek Trybunału Sprawiedliwoœci, ustępu 2, ustępu 6 zdanie drugie oraz ustępu 9 nie stosuje się. (Komisja nie daje projektu, Rada nie usprawiedliwia swojego stanowiska, Rada nie stanowi ws poprawek negatywnie ocenionych przez Komisję)

W takich przypadkach Parlament Europejski i Rada przekazują Komisji projekt aktu oraz swoje stanowiska w pierwszym i drugim czytaniu. Parlament Europejski lub Rada mogą, w toku całej procedury, zwrócić się do Komisji o opinię, którą Komisja może wydać również z własnej inicjatywy. Może ona również, jeżeli uzna to za niezbędne, uczestniczyć w pracach komitetu pojednawczego zgodnie z ustępem 11

Artykuł 297

(dawny artykuł 254 TWE)

1. Akty ustawodawcze przyjęte zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą są podpisywane przez przewodniczącego Parlamentu Europejskiego i przewodniczącego Rady.

Akty ustawodawcze przyjęte zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą są podpisywane przez przewodniczącego instytucji, która je przyjęła.

Akty ustawodawcze są publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Wchodzą one w życie z dniem w nich okreœlonym lub, w jego braku, dwudziestego dnia po ich publikacji.

2. Akty o charakterze nieustawodawczym przyjęte w formie rozporządzeń, dyrektyw oraz decyzji, w przypadku gdy te ostatnie nie wskazują adresata, są podpisywane przez przewodniczącego instytucji, która je przyjęła.

Rozporządzenia, dyrektywy, które są skierowane do wszystkich Państw Członkowskich, jak również decyzje, które nie wskazują adresata, są publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Wchodzą one w życie z dniem w nich okreœlonym lub, w jego braku, dwudziestego dnia po ich publikacji.

Inne dyrektywy, jak również decyzje, które wskazują adresata, są notyfikowane adresatom i stają się skuteczne wraz z tą notyfikacją.

Publikacja

podpisy: Przewodniczący PE i Przewodniczący Rady- ze zwykłej procedury

przewodniczący instytucji przyjmującej akt w procedurze specjalnej

oraz przewodniczący instytucji w prawie niewiążącym

dziennik Urzędowy Unii Europejskiej- dzień wejœcia w życie z aktu lub 2o dni

akty, w których wskazany jest adresat, nie są publikowane w Dzienniku, a notyfikowano adresatowi

zasady prawa UE

znaczy ona, że zarówno prawo pierwotne jak i wtórne przeważa nad prawem państwa członkowskiego, nawet jego konstytucją

polski TK orzeka, że zgodnie z Konstytucją Polska nie ma możliwoœci przekazania organizacji międzynarodowej takich kompetencji, że mogłoby jej prawo być ponad Konstytucją np. europejski nakaz aresztowania

przede wszystkim prawo UE powinny stosować organy administracji rządowej i samorządowej, ale także te, które zajmują się kontrolą prawa- np. RPO, RPD, sądy

konsekwencjami tej zasady są: zakaz wydawania aktów prawa krajowego sprzecznych z prawem UE- czyli nakaz stosowania prawa UE; nakaz prawidłowej i terminowej implementacji prawa UE; nakaz przestrzegania orzeczeń organów EU; zakaz orzekania przez organy krajowe o nieważnoœci aktów prawa UE

w razie kolizji, akt UE ma być stosowany przez organ krajowy

taki akt nie może być implementowany, organy państwowe mają zabronione wydawanie aktów prawa krajowego do tego aktu; dyrektywy nie mogą być nigdy bezpoœrednio stosowane, decyzje- mogą, podobnie same postanowienia traktatowe (wiadomo które postanowienia z orzeczeń TS- najczęœciej prejudycjalnych)

akt wywołuje skutek bezpoœredni (wertykalnie)- jednostki, osoby fizyczne i prawne mogą się na niego powoływać przed sądami krajowymi, organami krajowymi; akt taki przyznaje uprawnienia jednostkom, a one mogą się powoływać na te uprawnienia przed organami krajowymi

bezpoœrednia skutecznoœć aktu zachodzi wtedy, gdy akt jest bezpoœrednio stosowany, gdy treœć takiego postanowienia jest jasna i precyzyjna, gdy jest bezwarunkowa (nie zawiera zastrzeżeń), TS sprawa Vangend and Luss

horyzontalnie- czyli powoływanie się w sprawach jednostka-jednostka, sprawa 43/75 zb. 1976 Defranne vs Savena- D. powołała się na obecny art. 157 TfUE- wtedy TS zadecydował, że można się powołać na to postanowienie traktatowe przed sądem krajowym (a po drugiej stronie były linie lotnicze)

akty prawa wtórnego

czy rozporządzenia mogą być bezpoœrednio skuteczne? Są bezpoœrednio stosowane już z postanowień traktatowych- czyli jeœli mają jasną treœć i są bezwarunkowe- TAK

sprawa Grad 9/70 zb. 1970(dotyczy decyzji)

za tydzień bezpoœrednia skutecznoœć dyrektyw

wydrukować orzeczenie Frankowić i Bonifacci C-6 i 9/80 zb. 1991 r. T1, str 5357

Książeczki europrawa- dr Zawickiej; o Ÿródłach prawa UE- ona egzaminuje

anna.w.wojcik@gmail.com

18.01.2011

Ivonne van Dayne vs. Home Office

bezpoœrednia skutecznoœć dyrektyw

TS: stwierdził, że dyrektywy mogą być bezpoœrednio skuteczne- taki problem powstaje tylko wtedy, gdy upłynie termin implementacji, a nie zostały wydane akty prawa państwowego

Publico Ministero vs. Ratti- 148/78 zb. 1979 r. str. 1629

Ratti produkował rozpuszczalniki i inne chemikalia; oznaczał je zgodnie z prawem włoskim; przed terminem implementacji dyrektywy zaczął je znakować zgodnie z tą dyrektywą- w związku z tym złamał prawo włoskie

TS wskazał, że nie upłynął termin implementacji- więc jednak Italia miała czas na dostosowania swojego prawa

w tym orzeczeniu TS podał waruki bezpoœredniej skutecznoœci dyrektyw

czy dyrektywy są bezpoœrednio skuteczne tylko wertykalnie czy także horyzontalnie?- adresatami są tylko państwa członkowskie

odpowiedŸ TS w orzeczeniu Marshall 152/84 zb. 1986 r., str. 723

pracowała w publicznej służbie zdrowa w Southhampton- po skończeniu 63 lat została wysłana na przymusową emeryturę; w tym czasie obowiązywał Sex discrimination act- który nie uznawał różnicy w wieku merytalnym za dyskryminację;

Marchall odwołała się do nieobowiązującej już dyrektywy o równym traktowaniu kobiet i mężczyzn

TS uznał, że ta dyrektywa jest bezpoœrednio skuteczna; nie nakładała obowiązku zrównania wieku emerytalnego*

stroną pozwaną jest publiczna służba zdrowia, więc państwo; rząd GB był wspierany przez rządy innych państw- różne rodzaje aktów prawa wtórnego i wywołują one różne skutki prawne (TS nie powinien zrównywać tych różnic)

TS chciał doprowadzić do sytuacji, żeby państwa członkowskie nie mogły ciągnąć korzyœci ze swojego zaniechania: dyrektywy mogą być bezpoœrednio skuteczne tylko wertykalnie- nie mogą się na nie powoływać jednostki przeciwko innym jednostkom- TS odpowiedział na zarzut niesprawiedliwoœci, że gdyby państwa prawidłowo implementowały dyrektywy, taki problem by nie powstawał

bardzo rzadko dyrektywy mają jasną i precyzyjną treœć- przyznanie im bezpoœredniej skutecznoœci niewiele zmieniało

TS stworzył zasadę poœredniej skutecznoœci dyrektyw- sprawa von Colson i Kamman 14/83 zby. 1984 str. 1891

obie panie ubiegały się o pracę strażniczek w więzieniu męskim- nie otrzymały pracy, choć miały bardzo wysokie kwalifikacje, zatrudnieniu zostali mężczyŸni o niższych kwalifikacji

znów powołały się na dyrektywę o równym traktowaniu

prawo niemieckie w tym czasie dla osób, które poczuły się dyskryminowane, mogły się domagać zwrotów kosztów podróży

TS stwierdził, że jeœli dyrektywa nie jest bezpoœrednio skuteczna, to należy tak interpretować prawo krajowe, aby wyszło na to, co jest w dyrektywie

sprawa Frankovic i Bonifacci

grupa włoskich pracowników powoływała się na dyrektywę, która gwarantowała wypłatę pracownikom w razie niewypłacalnoœci pracodawcy

oskarżenie Komisji, że Italia nie implementowała dyrektywy w czasie

TS oznaczył, że dyrektywa nie jest bezpoœrednio skuteczna, bo nie ma jasnej treœci- nie ma oznaczenia, kto miałby wypłacić pracownikom pensję w razie bankructwa pracodawcy

sąd krajowy zadał pytanie prejudycjalnego

TS stworzył zasadę odpowiedzialnoœci państwa w razie nieimplementowania lub niewłaœciwego implementowanie dyrektywy- niezależnie od tego, czy dyrektywa spełnia zasady bezpoœredniej skutecznoœci, jednostki mogę się na nią powoływać

jeœli dyrektywa przyznaje jednostkom prawa i istnieje związek pomiędzy zaniedbaniem państwa w zagwarantowaniu realizacji tych praw a szkodą poniesioną przez jednostki, to mogą one występować przeciwko państwu, powołując się na postanowienia dyrektywy, niezależnie od tego, czy spełnia warunki bezpoœredniej skutecznoœci czy nie

potwierdził to w licznych orzeczeniach, m.in. Faccuni- Dori vs. Recreb C-91/92 zb. 1994 str. t.I 3325

Faccini-Dori zawarła umowę dot. korespondencyjnego kursu językowego ze spółką

w tym czasie obowiązywała dyrektywa dot. ochrony konsumentów w razie zawarcia umowy poza lokalem przedsiębiorstwa- 7 dni do wycofania się; roszczenia zostały przez spółkę przeniesione na spółkę Recreb

powołanie przez jednostkę dyrektywy przeciwko państwu jest niezależne od tego, czy państwo działało jako jednostka administracyjna

bezpoœrednia skutecznoœć decyzji

adresowane do państwa albo jednostki

sprawa Grad 9/70 zb. 1970 str. 825

sprawa dotyczyła skargi na nałożenie podatku obrotowego przez Niemcy w czasie po wydaniu decyzji o zastąpieniu tego podatku podatkiem VAT

także TS: bezpoœrednia skutecznoœć konieczna, żeby państwa nie czerpały korzyœci z niedostosowania


Wyszukiwarka