Co wiemy o świętym Mikołaju?
Przewidywane osiągnięcia uczniów:
• Wie, jakie zwyczaje i tradycje są związane z postacią świętego Mikołaja - w Polsce i wybranych krajach Europy.
• Wyjaśnia, na czym polegają mikołajki, i wie, kiedy jest obchodzony ten dzień w Polsce.
• Zna wybrane wydarzenia z życia i działalności biskupa Mikołaja z Mirry.
• Słucha tekstu czytanego przez nauczyciela i swobodnie wypowiada się na temat jego treści.
• Odpowiada na pytania związane z tekstem i uzasadnia swoje opinie.
• Dobiera określenia charakterystyczne dla świętego Mikołaja, układa i zapisuje zdania.
• Czyta cicho ze zrozumieniem różne teksty.
•Twórczo rozwiązuje problemy plastyczne - wykonuje postać Mikołaja wybraną techniką plastyczną.
Przydatne strony w Internecie - dla nauczycieli
Informacje o świętym Mikołaju:
Serwis popularnonaukowy dla dzieci (informacje o świętym Mikołaju):
Święty Mikołaj w krajach Unii Europejskiej:
Strona świętego Mikołaja w Internecie (w języku fińskim i angielskim):
poczta internetowa - ambasada świętego Mikołaja w Polsce (można przesyłać życzenia):
Przebieg zajęć:
◙ Wypowiedzi uczniów na temat mikołajek i świętego Mikołaja: Kiedy w Polsce obchodzimy mikołajki i na czym one polegają? Co jeszcze wiecie o świętym Mikołaju? Jak jest ubrany? Kiedy nas odwiedza?
◙ „Co wiemy o świętym Mikołaju?” - krótka opowieść nauczyciela wprowadzająca uczniów w temat zajęć, np.:
Święty Mikołaj jest kojarzony ze zwyczajem obdarowywania się nawzajem różnymi prezentami. Szczególnie dotyczy to grzecznych dzieci. W różnych krajach i epokach przypisywano mu inne przymioty. Uważany był za patrona dawnej Rosji, uczonych, jeńców wojennych, młynarzy, piekarzy, złodziei, podróżnych, małych chłopców, ubogich panien na wydaniu. Na Podhalu twierdzono również, że był opiekunem pasterzy. Dlatego w przeszłości pasterze podhalańscy w dzień świętego Mikołaja (6 grudnia), szli do spowiedzi. Zanosili wtedy księdzu w ofierze kury i gęsi, bo wierzyli, że jeśli złożą taką ofiarę, to wilki nie będą napadały na stada ich zwierząt. Mówiono, że Mikołaj jest bardzo zapracowanym świętym, ponieważ ma pod swoją opieką bardzo dużo ludzi i ich spraw.
Informacja dla nauczyciela:
Należy zwrócić uwagę na to, aby dzieci opowiedziały, co wiedzą o Mikołaju - biskupie Mirry. Można pokazać dzieciom obraz świętego Mikołaja (obraz z XIX wieku), który znajduje się we wsi Łukowo (zdjęcie na stronie: http://junior.reporter.pl/historia/tradycje/index.php?txt=tradycje/002).
◙ Słuchanie tekstu „Miałem dziś okropny dzień… (z Dziennika Świętego Mikołaja)” Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel czytanego przez nauczyciela („Świerszczyk” nr 23/2005). Odpowiedzi uczniów na pytania: Jaki jest Mikołaj, którego poznaliśmy dzięki jego zapiskom w dzienniku? Jakie ma kłopoty i dlaczego? Co i dlaczego go denerwuje? W co wierzy?
◙ Wspólne uzupełnienie tabeli umieszczonej na tablicy (na podstawie wysłuchanego tekstu):
Mikołaj jest: |
Mikołaj ma nadzieję, że: |
|
|
|
|
|
|
|
|
Przykład uzupełnionej tabeli:
Mikołaj jest: dobry, cierpliwy, ufny, święty. Mikołaj ma nadzieję, że: dorośli będą w niego wierzyć, nikt nie będzie się za niego przebierać, anioły będą z nim współpracować, będzie miał prezenty dla wszystkich dzieci.
◙ Układanie zdań o świętym Mikołaju z wykorzystaniem słownictwa zgromadzonego w tabeli. Indywidualne pisanie 2-3 zdań o świętym Mikołaju w zeszytach i czytanie ich przez chętne dzieci.
◙ „Jak to jest z Mikołajem na świecie?” - czytanie informacji o Mikołaju w Europie i na świecie („Chcę wiedzieć więcej… o Mikołajach” - „Świerszczyk” nr 23/2005). Ustne zdawanie sprawozdania z lektury - opisywanie różnych zwyczajów związanych z tą postacią. Wskazywanie innych postaci, które przynoszą prezenty w niektórych krajach. Wyszukiwanie w tekście nazw Mikołaja w różnych językach.
◙ „Pocztówki świętego Mikołaja” - wykonanie pocztówek, wizytówek, karnetów ze świętym Mikołajem (praca w grupach) i wspólne zaplanowanie sposobu wykorzystania tych przedmiotów, np. wręczenie pracownikom szkoły, wysłanie do zaprzyjaźnionych osób i instytucji.
1. grupa - karnety wykonane z papieru kolorowego (wycinanka).
2. grupa - pocztówki malowane farbami plakatowymi.
3. grupa - bileciki wizytowe z wykorzystaniem składanek origami z kół.
Informacja dla nauczyciela:
Do wykonania postaci Mikołaja techniką origami potrzebne są koła z papieru kolorowego: z najmniejszego koła wykonuje się głowę, z trzech średniej wielkości kół - czapkę i ręce, a z największego koła - płaszcz. Koła powinny być wycięte, dzieci tylko składają i wykonują postać.
Sposób składania kół: największe koło zagiąć wzdłuż przerywanych linii (rys. 1.), powstanie płaszcz Mikołaja (rys. 2.); w podobny sposób zrobić czapkę ze średniego koła (rys. 3.), dwa średnie koła zwinąć w ruloniki i spłaszczyć dłonią (powstaną ręce); nakleić elementy na prostokątny kartonik (twarz, płaszcz, czapkę i ręce), dokleić brodę, rękawice i buty wycięte z kolorowego papieru (rys. 4.).
rys.1 rys. 2 rys. 3 rys. 4
◙ Na zakończenie zajęć dzieci kolejno kończą zdanie: Wiem, że święty Mikołaj…
Przydadzą się:
„Świerszczyk” nr 23/2005
bloki rysunkowe
klej, nożyczki, papier kolorowy
farby plakatowe, pędzle
koła z papieru kolorowego w trzech rozmiarach
zdjęcie biskupa Mikołaja z Mirry