03.11.2010
Zagrożenie pracowników wibracjami
Wibracje czyli niskoczęstotliwości drgania akustyczne rozprzestrzeniające się o ośrodkach stałych i przekazywane do organizmu człowieka przez określną część jego ciałą będącą w bezpośrednim kontakcie ze źródłem drgań oraz wpływają przez układ nerwowy na organizm jako całość
Zależność oddziaływań drgań na człowieka :
pozycja człowieka
Częstotliwość drgań
czas narażenia
wagi elmentu i siły nacisku przenoszonego drgania
powierzchnia styku ciałą z elementami drgającymi
wieku człowieka
Drgania ogólne- to drgania o ogólnym działaniu na organizm człowieka przenoszone przez nogi, miednicę plecy, boki
Źródła drgań o działaniu ogólnym:
- podłogi podesty pomosty w halach produkcyjnych i innych pomieszczeniach na których zlokalizowane są stanowiska pracy. Przyczyną drgań podłoża może być też ruch uliczny czy kolejowy
- platformy drgające
- siedziska i podłogi maszyn budowlanych do robót ziemnych
-siedziska i podłogi środków transportu
Drgania miejscowe- to drgania działające na organizm człowieka przez kończyny górne pasmo największej wrażliwości dla drgań miejscowych to 6-100Hz
Źródła drgań miejscowych :
-ręczne narzędzia uderzeniowe o napędzie pneumatycznym, hydraulicznym lub elektrycznym
- ręczne narzędzia obrotowe o napędzie elektrycznym lub spalinowym
-źródła technologiczne
-także urządzenia i narzędzia wiertnicze
Najważniejszym parametrem decydującym o szkodliwości drgań bądź uciążliwość drgań jest przyspieszenie drgań
Ilość pochłoniętych drgań jest proporcjonalna do kwadratu przyspieszenie drgań co oznacza że dwukrotnie zmniejszenie przyspieszenia drgań powoduje czterokrotne zmniejszenie dawki pochłoniętych drgań
Częstotliwość rezonansowe dla wybranych organów człowieka :
-serce, płuca 5-9 Hz
-Żołądek 8 Hz
-organy jamy brzusznej 4,5-10 Hz
-Kręgosłup 8-12 Hz
- głowa z szyją 20-30 Hz
-Gałka oczna 60-90 Hz
Dokuczliwy wpływa drgań na człowieka to :
- obniżenie wprawności organizmu zmęczenie niezadowolenie rozdrażnienie
- bezsenność
- zwiększenie czasu reakcji ruchowej i wzrokowej
Szkodliwy wpływ drgań to zmiany chorobowe noszące nazwę zespołu wibracyjnego :
- układ krążenia krwi zwłaszcza naczyń obwodowych
-układ kostno-stawowego
-układu nerwowego
-zaburzenia czynności układu pokarmowego
-zaburzenia ogólne
Ochrna przed oddziaływaniami drgań w przypadku drgań miejscowych :
- siłą nacisku na narzędzie nie powinna przekraczać 200N
-siłą zaciskania ręki przyp racy nie powinna przekraczać 50 N
-temp. Powietrza na stanowisku pracy powinna wynosić co najmniej 16 stopni wilgotność względna 40-60promili
-operator powinien stosować rękawice ochronne
Eleminacja lub minimalizacja drgań można uzyskać poprzez różnorakie środki techniczne :
- dobór kształtów i wymiarów współpracujących elementów
- modyfikacja wibroaktywności
-zmiany parametrów układu jak masa , sztywność, tłumienie,
-eliminatory drgań pokrycia tłumiące
-zmiana sposobu posadowienia źródeł drgań
-regulacja sztywności konstrukcji budowlanych
- właściwe rozmieszczenie źródeł drgań
- izolacja indywidualna lub grupowa człowieka narażonego na działanie drgań podłoża polega na wstawieniu miedzy źródła drgań a podłożę odpowiednich materiałów wibroizolacyjnych
-przedśiewzięcia organizacyjne
Ochrony antywibracyjne :
-rękawice antywibracyjne
-pasy antywibracyjne
-poduszki i rękawy i klęczniki antywibracyjne
-obuwie antywibracyjne
- podesty antywibracyjne
Materiały antywibracyjne nakładane na siedziska i podłoża
W wiertnictwie spotyka się wiele rodzajów źródeł :
- źródła mechaniczne
-źródła technologiczne
-źródła elektryczne
Zagrożenia pyłowe stanowiska pracy
Zanieczyszczenia pyłowe mogą mieć formę :
- pyłu przemysłowego (czyli aerozolu którego fazę rozproszoną w powietrzu stanowią cząstki stałe)
-dymu (zawiesiny cząstek stałych i gazów lub cieczy w powietrzu )
-mgły ( zawiesiny małych cząstek cieczy w powietrzu )
Pyły mogą mieć działanie :
-zwłókniające
-drażniące
-alergizujące
- toksyczne
- kancerogenne
- radioaktywne
- infekcyjne
Pył może przenikać do organizmu człowieka róznymi drogami :
- przez skórę
- przewód pokarmowy
- drogi oddechowe :górne, tchawiczno oskrzelowe i obszar wymiany gazowej
- powoduje także podrażnienie rogówki i pylicze zapalnie powiek
Klasyfikacja pyłów:
-ponad 50um przenikają do płuc
-poniżej 5um przedostają się do Luc i często w nich występują
-1,5 do 2um
Włókna respirabilne - to zbiór cząstek o długości powyżej 5um średnicy poniżej 3 um i stosunku długości do średnicy >3:1
Ocena zagrożeń pyłami przemysłowymi :
- stężenia pyłu w powietrzu
- rozmiaru i kształtu ziaren udziału frakcji respirabilnej
-skłądu chemicznego i mineralogicznego zwłaszcza zawartości krzemionki
Metody pomiarowe :
Stężenie pyłu
-wagowa
-liczbowa
-za pomocą pyłomierzy stacjonarnych
Rozmiaru ziaren pyłu
- metoda mikroskopowa
- metoda poboru - mikrocyklony rozdzielają cząstki na frakcje
Składu chemicznego i mineralogicznego pyłu
-metody chemiczne
- grawimetryczne
-kolorymetryczne
-rentgenograficzne
-mikroskopowe
Zwalczanie pyłu przemysłowego :
metody prawno organizacyjna
Dopuszczalnego stężenia zanieczyszczeń
Dopuszczalnej emisji zanieczyszczeń i wysokości kominó
Lokalizacji zakładów pracy i pasów ochrony sanitarnej
Granicznej wartości NSD dla pyłów przemysłowych na stanowiskach pracy
Metody techniczne
Eliminacja źródeł zapylenia
Urządzenia odpylające
Wentylacja
Środki ochrony osobistej
Zatrucia można podzielić na :
-ostre (powstaje po jednorazowym przyjęciu dużej dawki trucizny )
-podostre ( przebieg zatrucia trwa ponad dobe)
-przewlekłe
Niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia w zatruciach ostrych zależy głownie od :
- dawki lub stężenia substancji chemicznej
- sposobu i siły działania na organizm
- czasu trwania narażenia
-odporności i wrażliwości osobniczej
-drogi wchłonięcia trucizny
Związki chemiczne mogą powodować zagrożenia zakwalifikowane do 3 grup :
I GRUPA o działaniu szybkim lub ostrym w efekcie
-drażniącym
-narkotycznym
-kumulatywnym
II GRUPA o efekcie duszącym wywołanym zaburzeniem oddychania tkankowego lub paraliżem układu oddechowego
III GRUPA o efekcie koc erogennym
Trucizny często występują grupowo . można mówić o tzw. Synergizmie
Do oceny toksyczności samej badanej substancji chemicznej lub preparatu używa się najczęściej wartość tzw. LD50
natomiast jeśli w postaci gazowej podaje się LC50
Zapachy
Stanowią specyficzny rodzaj zanieczyszczenie zawsze są toksyczne lecz mogą powodować uciążliwość . w przypadku dużych bodźców węchowych może wystąpić najpierw zjawisko adaptacji a następne zmęczenie chemoreceptorów tego narządu ograniczając zakres percepcji węchowej.
1