1.Transport tlenu.

Tlen w krwi transportowany jest pod 2 postaciami:

*jako tlen związany z hemoglobiną 97%

*jako tlen rozpuszczony w wodzie osocza 3%

Transport tlenu z pęcherzyków płucnych do krwi wynika z różnicy ciśnienia parcjalnego tlenu w

pęcherzyku płucnym i krwi żylnej w kapilarach płucnych . Wraz z przepływem krwi przez kapilary wysyca się ona tlenem stopniowo, aż do wyrównania się ciśnień parcjalnych w obu fazach. Krew rozprowadzana jest przez układ krwionośny do tkanek organizmu

Następnie krew która przechodzi przez kapilary tkanek oddaje tlen zgodnie z gradientem stężenia tlenu w

tkance i w krwi. Krew tętnicza płynąca do tkanek transportuje 19,4 ml tlenu na 100 ml krwi, z czego w tkankach

pozostawia 5 ml(25%). Reszta tlenu odpływa razem z krwią żylną wysycona tlenem w 75% trafia do obiegu żylnego.

a. Przystosowanie krwinek do trans. O2

-metabolizm beztlenowy( nie zużywają transportowanego tlenu)

-brak niektórych struktur komórkowych(zmniejszenie wydatku na własny metabolizm)

-kształt dysków dwuwklęsłych, dzięki temu zmniejszają się średnie odległości cząsteczek hemoglobiny i łatwiej wiązać cząsteczkę tlenu

-wyst. 2,3-dwufosfoglicerolu(2,3-DPG) w cytoplazmie -substancja ułatwiającej uwalnianie tlenu zawartego w HbO2 do tkanek.

- aparat kurczliwy w komórce( dzięki niemu możliwe przechodzenie przez śródbłonek naczyń do tkanek)

b. Hemoglobina przystosowania

- zbudowana z 4 łańcuchów polipeptydowych, z których każdy zawiera cząsteczkę Hemu. Hem utworzony jest przez: porfirynę, białko globinę i jon Fe2+ umożliwiający odwracalnie wiązanie cząsteczek tlenu(każde Fe wiąże 1cz. wiec w sumie 4cz. O2), powstaje oksyhemoglobina. Poprzez zmianę wzajemnego ułożenie podjednostek hemoglobiny tlen zostaje w łatwy sposób przyłączany i odłączane. Gdy hemoglobina przyłączy O2 dwa łańcuchy zbliżają się do siebie(stan napięty T), po odłączeniu odsuwają(stan odprężony R).

c. Krzywa dysocjacji hemoglobiny; wpływ T, CO2, pH, 2,3-DPG

-zależność miedzy procentowym wysyceniem hemoglobiny tlenem(inaczej poziom saturacji), a ciśnieniem parcjalnym tlenu( Ciśnienie rośnie to i % wysycenie Hb rośnie). Poza ciśnieniem parcjalnym wpływ na krzywa maja:

*P-prawo, ułatwiona dysocjacja Hb02 i oddawanie O2(mniej tlenu jest związane z Hb, a więcej dostaje się do tkanek przy takim samym ciśnieniu parcjalnym)

*L - lewo, wzmożone wiązanie O2 przez Hb(mniej tlenu odda tkankom przy takim samym ciśnieniu)

1. Temperatura: wzrost- P(w tkankach wyższa T, łatwiej Hb oddaje tlen) spadek-L(T w płucach niższa dlatego Hb łatwiej wiąże O2)

2. pH wzrost(zas) -L(w płucach zachodzi wydalanie CO2, wiec jest pH bardziej zasadowe. Dzięki temu Hb łatwiej wiąże tlen spadek -P(kwas) <- efekt Bohra(spadek pH jest uwarunkowany głownie nagromadzeniem CO2, w tkankach bardziej zakwaszonych HB łatwiej oddaje tlen)

3. CO2:wzrost-P (CO2 obniża pH) , spadek - L

4. 2,3-DPG: wzrost-P (obniża powinowactwo Hb do tlenu; związek syntezowany np. przy wysiłku) , spadek- L

---