Droga Polski do Unii Europejskiej
EWG zawarła z Polską umowę o współpracy handlowej i gospodarczej już w 1989 r. Jej podpisanie zakończyło trwający od 1975 r. okres relacji handlowych między Polską a Wspólnotami Europejskimi nie regulowanych umową. Na początku lat 90. kraje Europy Środkowej wyraziły chęć zacieśnienia więzów gospodarczych ze Wspólnotami. W maju 1990 r. rząd Rzeczypospolitej Polskiej złożył oficjalną propozycję rozpoczęcia negocjacji stowarzyszeniowych. Najważniejszą kwestią sporną był fakt określenia kwestii przyszłego członkostwa Polski we Wspólnotach jako ostatecznego celu stowarzyszenia, jako że strona wspólnotowa sprzeciwiała się podjęciu takiego zobowiązania. Właściwe negocjacje nad układem stowarzyszeniowym rozpoczęły się 22 XII 1990 r. W negocjacjach dosyć szybko udało się zawrzeć kompromis w kwestiach politycznych, najtrudniej było uzyskać koncesje handlowe. Bój toczył się o stopień faktycznej asymetrii między zobowiązaniami obu stron, zwł. w sektorach „wrażliwych", takich jak przepływ siły roboczej, handel tekstyliami, stalą i artykułami rolnymi.
16 XII 1991 r. podpisano Układ europejski , ustanawiający stowarzyszenie między Polską a Wspólnotami Europejskimi oraz ich krajami członkowskimi. Wszedł on w życie 1 II 1994 r., jednak już od 1 III 1992 r. zaczęła obowiązywać jego część handlowa w formie tzw. Umowy przejściowej. W preambule układu, dzięki staraniom polskich negocjatorów, zawarto jednostronny zapis mówiący o tym, że ostatecznym celem Polski jest członkostwo we Wspólnotach. W Układzie europejskim obie strony umowy zobowiązały się do stopniowego wprowadzania strefy wolnego handlu. Zawarto w nim również wiele przepisów dotyczących przepływu usług, pracowników, kapitału, zakładania przedsiębiorstw, zbliżania reguł konkurencji, harmonizacji polskiego prawa z prawem wspólnotowym, jak również współpracy w dziedzinie kultury i edukacji.
We wrześniu 1992 r. Polska, Czechosłowacja i Węgry w Memorandum państw Grupy Wyszehradzkiej wyraźnie określiły, że ich celem jest wejście do Wspólnot według tzw. formuły iberyjskiej, co oznaczałoby szybkie uzyskanie członkostwa przy zapewnieniu niezbędnych okresów przejściowych. W Memorandum państwa te po raz pierwszy wspomniały, iż rozszerzenie mogłoby nastąpić w 2000 r. Dopiero w wyniku dyplomatycznych zabiegów państw Grupy Wyszehradzkiej oraz ewolucji stanowisk krajów członkowskich Wspólnot, Rada Europejska w czasie spotkania w Kopenhadze w czerwcu 1993 r. jednoznacznie potwierdziła, że również jej celem jest rozszerzenie Unii na Wschód. Zgodnie z postanowieniami kopenhaskimi państwa kandydujące zostały zobowiązane przed przystąpieniem do UE do spełnienia pewnych warunków: zbudowania stabilnej demokracji oraz sprawnej gospodarki rynkowej będącej w stanie sprostać wewnątrzunijnej konkurencji, a także osiągnięcia zdolności do wywiązywania się z zobowiązań członkowskich, w tym szczególnie w zakresie realizacji celów unii politycznej, ekonomicznej i monetarnej.
W dniu 8 IV 1994 r. rząd polski złożył oficjalny wniosek o członkostwo w UE. W grudniu tego roku został uczyniony kolejny krok na drodze do integracji Polski ze strukturami Unii. Na szczycie Rady Europejskiej w Essen szefowie rządów państw członkowskich podjęli decyzję o zainicjowaniu strategii przedczłonkowskiej. Tworzyła ona ramy instytucjonalne dla współpracy między obu stronami, czyli tzw. dialogu strukturalnego, oznaczającego regularne spotkania premierów lub przedstawicieli rządów krajów stowarzyszonych z (odpowiednio) członkami Rady Europejskiej lub Rady UE. Kolejnym ważnym krokiem na drodze integracji państw stowarzyszonych z UE było przyjęcie przez Radę Europejską, w czerwcu 1995 r. w Cannes, tzw. Białej księgi, będącej elementem strategii przedczłonkowskiej. Unia wskazała w niej główne akty prawne przyjęte przez Wspólnoty w każdym z sektorów rynku wewnętrznego oraz zasugerowała kolejność ich transpozycji do prawodawstwa wewnętrznego państw stowarzyszonych.
Na szczycie Rady Europejskiej w Madrycie w grudniu 1995 r. państwa Unii zobowiązały się do podjęcia rozmów negocjacyjnych z państwami kandydującymi z Europy Środkowej i Wschodniej w sześć miesięcy po zakończeniu zaplanowanej na 1996 r. Konferencji Międzyrządowej. Rada Europejska zwróciła się do Komisji o przygotowanie opinii (avis) o krajach stowarzyszonych. Na ich podstawie miała być podjęta decyzja, z którymi państwami zostaną rozpoczęte negocjacje. W kwietniu 1996 r. Polska otrzymała kwestionariusz z pytaniami, który miał stać się podstawą dla opinii przygotowywanej przez Komisję. 26 VII 1996 r. strona polska przedstawiła szczegółowe odpowiedzi na pytania Komisji. Chociaż zmiany wprowadzone przez Traktat amsterdamski, przyjęty w czerwcu 1997 r. na zakończenie Konferencji Międzyrządowej, nie były zbyt znaczne, to jednak — zgodnie z postanowieniami podjętymi w Madrycie — pozwoliły na rozpoczęcie przygotowań do negocjacji akcesyjnych z państwami stowarzyszonymi. W lipcu 1997 r. Komisja Europejska opublikowała opinie o krajach stowarzyszonych, sugerując Radzie Europejskiej podjęcie negocjacji akcesyjnych z pięcioma najbardziej zaawansowanymi gospodarczo i politycznie państwami regionu — Polską, Czechami, Węgrami, Słowenią i Estonią.
Na szczycie w Luksemburgu w grudniu 1997 r. Rada Europejska podjęła decyzję o przedstawieniu Partnerstwa przedakcesyjnego dla każdego z państw kandydujących. Określa ono krótko- i średnioterminowe priorytety w dostosowywaniu się do unijnego porządku prawnego, a także środki pomocowe mające wspierać ich realizację. Na szczycie w Luksemburgu podjęto również decyzję o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych. Oficjalnie wszystkie państwa kandydujące 31 III 1998 r. rozpoczęły proces negocjacji jednocześnie. Przegląd dostosowania ich porządku prawnego do prawa unijnego, tzw. screening, objął dziesięć państw Europy Środkowo-Wschodniej, z tym że w przypadku Bułgarii, Rumunii, Łotwy, Litwy i Słowacji screening polegać miał na wyjaśnieniu przez Komisję istoty zobowiązań składających się na unijny porządek prawny, natomiast bardziej zaawansowana piątka, czyli Polska, Czechy, Węgry, Estonia i Słowenia przystąpiły do właściwych negocjacji akcesyjnych w siedmiu relatywnie najmniej kontrowersyjnych dziedzinach unijnego dorobku prawnego. Jacek Saryusz-Wolski.
-------------
Polskie rokowania z Unią Europejską rozpoczęły się przed czternastoma laty (patrz:- Kalendarium polskich negocjacji ). Zapoczątkował je przegląd prawa obowiązującego w naszym kraju pod kątem jego zgodności z ustawodawstwem wspólnotowym. Prawodawstwo zostało podzielone na trzydzieści jeden obszarów tematycznych. Spotkania dotyczące przeglądu prawa prowadzone były na sesjach dwustronnych, w których uczestniczyli komisarze Komisji Europejskiej oraz negocjatorzy z Warszawy. Wszystkie sesje odbyły się w Brukseli.
Zgodnie z kalendarzem negocjacji Polska miała zakończyć przegląd prawa 1 lipca 1999 r. Na szczycie Rady Europejskiej w Berlinie w marcu 1999 r. podjęto jednak decyzję o zwołaniu dodatkowych sesji we wrześniu 1999 r. Dotyczyły one dwóch obszarów negocjacyjnych: "Rolnictwa” oraz "Polityki regionalnej i koordynacji instrumentów strukturalnych”. Ostatnia sesja przeglądu prawa z udziałem negocjatorów polskich odbyła się 5 listopada 1999 r.
Przegląd prawa pozwolił określić rozbieżności między polskim i unijnym ustawodawstwem, które stały się podstawą przygotowania stanowisk negocjacyjnych rządu RP. Stanowisko negocjacyjne jest polską propozycją rozwiązania tych rozbieżności zgodnie z proponowanym kalendarzem wprowadzania prawa wspólnotowego na terenie Polski. Zawiera on wnioski o rozwiązania specjalne dla naszego kraju (patrz: okresy przejściowe) lub postulaty klauzul, które miałyby się znaleźć w Traktacie Akcesyjnym.
Otwarcie obszarów negocjacyjnych następowało wraz z przedłożeniem polskim delegatom unijnego stanowiska negocjacyjnego (po wcześniejszym zatwierdzeniu go przez Radę Unii Europejskiej). Po otwarciu obszaru strona polska dostarcza Brukseli obszerne wyjaśnienia dotyczące kwestii poruszanych w stanowisku unijnym oraz informacje o postępach w realizacji zobowiązań negocjacyjnych, zwłaszcza we wdrażaniu wspólnotowego prawa. Dopiero potem negocjatorzy z Warszawy przedstawiają odpowiedź na unijne stanowiska. Zgodność co do stanowisk w danym obszarze powoduje tymczasowe zamknięcie obszaru negocjacyjnego. Oznacza to, że ustalenia negocjacyjne między Polską a Unią Europejską uznaje się za uzgodnione, ale mogą one być zmienione w tracie dalszych negocjacji. Całkowite zamknięcie obszarów nastąpiło na szczycie w Kopenhadze w dniach 12-13 grudnia 2002 w końcowym etapie rokowań. Za przebieg rokowań odpowiadają zespoły negocjacyjne (patrz: Unijny zespół negocjacyjny , Polski zespół negocjacyjny: Jan Truszczyński , Danuta Huebner , Jarosław Pietras , Ryszard Michalski , Ewa Freyberg , Krzysztof Heller , Zenon Kosianiak-Kamysz , Jerzy Plewa , Krystyna Tokarska-Biernacik , Iwo Byczewski ). Dostosowywanie polskich warunków do wymogów unijnych jest częściowo finansowane przez Brukselę. Nasz kraj korzysta bowiem z funduszy przedakcesyjnych.
POCZATKI WSPÓŁPRACY
Nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Polską a Wspólnotami miało miejsce w 1988 r. Jednocześnie przystąpiono do negocjacji w sprawie umowy o handlu i współpracy gospodarczej. W czerwcu 1989 r. podczas szczytu najbardziej uprzemysłowionych państw świata w Paryżu zapadła decyzja o uruchomieniu funduszu pomocowego wspierającego przemiany wolnorynkowe w Polsce i na Węgrzech. W ten sposób nasz kraj stał się beneficjentem programu PHARE (Poland, Hungary - Assistance for Restructuring of their Economies). Koordynatorem programu została Komisja Wspólnot Europejskich. W lipcu 1989 r. otworzono Misję Rzeczpospolitej Polskiej przy Wspólnocie Europejskiej w Brukseli. We wrześniu podpisano natomiast w Warszawie umowy między Polską a Wspólnotami Europejskimi w sprawie handlu oraz współpracy gospodarczej. 25 maja 1990 r. Polska złożyła oficjalny wniosek o rozpoczęcie negocjacji zmierzających do podpisania umowy stowarzyszeniowej ze Wspólnotami. Już 22 grudnia 1990 r. Rada Unii Europejskiej wydała dyrektywy pozwalające Komisji Wspólnot Europejskich na podjęcie rokowań z rządem RP.
STOWARZYSZENIE
W styczniu 1991 r. rząd w Warszawie rozpoczął przygotowania do podjęcia rozmów ze Wspólnotami. Przy Radzie Ministrów utworzono stanowisko Pełnomocnika Rządu do Spraw Integracji Europejskiej oraz Pomocy Zagranicznej. Od lutego do listopada 1991 odbyło się osiem rund negocjacyjnych, zakończonych 22 listopada parafowaniem Układu Europejskiego o stanowieniu stowarzyszenia między Rzeczpospolitą Polską a Wspólnotami Europejskimi i ich krajami członkowskimi. 16 grudnia uregulowano obustronne stosunki handlowe, podpisując Układ Europejski i Umowy Przejściowe. Układ Europejski został ratyfikowany przez Prezydenta RP 20 października 1992 r. Zgodnie z postanowieniami Rady Europejskiej, podjętymi na spotkaniu w Edynburgu w grudniu 1992 r., podczas szczytu w Kopenhadze w czerwcu 1993 r. zostały ustalone kryteria polityczne i ekonomiczne członkostwa nowych państw w Unii Europejskiej. 13 grudnia 1993 r. zakończyła się unijna ratyfikacja Układu Europejskiego, wobec czego z dniem 1 lutego 1994 r. Polska stała się już oficjalnie krajem stowarzyszonym ze Wspólnotą i jej krajami członkowskimi.
PIERWSZE KROKI KU CZŁONKOSTWU
8 kwietnia 1994 r. Minister Spraw Zagranicznych RP złożył w Atenach oficjalny wniosek o członkostwo Polski w Unii Europejskiej (Grecja przewodniczyła wówczas Unii). W maju 1995 r. Komisja Europejska przedstawiała raport na temat dochodzenia krajów Europy Środkowo-Wschodniej do Jednolitego Rynku UE. Dokument nazwany "Białą Księgą” został przyjęty przez Radę Europejską na szczycie w Cannes w czerwcu 1995 r. Na szczycie Unii Europejskiej w Madrycie (15-16 grudnia 1995 r.) zapadała natomiast decyzja o rozpoczęciu negocjacji z Maltą i Cyprem. Jednocześnie Rada Europejska wyraziła opinię, że wstępna faza rozmów obu zaproszonych krajów zostanie połączona z początkiem rokowań z państwami Europy Środkowo-Wschodniej. Rada zleciła przygotowanie opinii dotyczących wniosków o członkostwo w Unii, złożonych przez kraje postkomunistyczne i całościowego raportu na temat rozszerzenia. W pierwszej połowie 1996 r. Komisja Europejska przedstawiła stronie polskiej kwestionariusz pytań dotyczących złożonego w Atenach wniosku.
PRZYGOTOWANIA
W sierpniu 1996 r. parlament RP przyjął ustawę o powołaniu Komitetu Integracji Europejskiej, a miesiąc później Rada Ministrów powołała urząd, który miał się zająć obsługą Komitetu. Zgodnie z uchwałą parlamentu z 14 marca 1996 r., Rada Ministrów RP przyjęła 18 stycznia 1997 r. Narodową Strategię Integracji. Rządowy dokument przygotowany został przez Komitet Integracji Europejskiej. 16 lipca 1997 r. Komisja Europejska przedstawiła na forum Parlamentu Europejskiego opinie dotyczące wniosków o członkostwo w Unii złożonych przez kraje Europy Środkowo-Wschodniej. Komisja rekomendowała podjęcie negocjacji z sześcioma krajami: Czechami, Cyprem, Estonią, Polską, Słowacją i Węgrami. Na szczycie Unii Europejskiej w Luksemburgu (12-13 grudnia 1997 r.) podjęto oficjalną decyzję o rozpoczęciu rokowań z państwami wymienionymi przez Komisję Europejską 16 lipca 1997 r.
POCZĄTEK DŁUGIEJ DROGI
Podczas brytyjskiego przewodnictwa w Unii, w marcu 1998 r. Komisja Europejska przedłożyła Warszawie harmonogram dochodzenia Polski do Jednolitego Rynku UE. Także w marcu Rada Europejska podjęła decyzję w sprawie stworzenia programu "Partnerstwo dla Członkostwa” i dokonała podziału funduszy pomocowych dla państw stowarzyszonych. 24 marca 1998 r. na mocy rozporządzenia Rady Ministrów RP zostało stworzone stanowisko Pełnomocnika Rządu ds. Negocjacji o Członkostwo Polski w Unii Europejskiej. Urząd objął Jan Kułakowski, dotychczasowy Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Dwa dni później Kułakowski stanął na czele powołanego przez RM Zespołu ds. Negocjacji o Członkostwo RP w Unii Europejskiej. Jednocześnie przebiegał proces formułowania unijnego zespołu negocjacyjnego, odpowiedzialną za rokowania z Polską została Francoise Gaudenzi. 30 marca 1998 r. ministrowie spraw zagranicznych krajów kandydujących spotkali się z Radą ds. Ogólnych Unii Europejskiej. Pod koniec kwietnia Polska przystąpiła w Brukseli do przeglądu prawa (tzw. screenning). 23 czerwca 1998 r. Rada Ministrów RP przyjęła natomiast plan działań negocjacyjnych na najbliższe cztery lata w postaci Narodowego Programu Przygotowania do Członkostwa w Unii Europejskiej.
PIERWSZE NEGOCJACJE
W czasie prezydencji austriackiej (lipiec-grudzień 1998 r.) polski rząd przedłożył Unii siedem stanowisk negocjacyjnych. 4 listopada 1998 r. Komisja Europejska przedstawiła pierwszy Raport poświęcony postępom Polski na drodze do członkostwa w Unii. Dokument zwracał uwagę na potrzebę szybszych zmian legislacyjnych dążących do ujednolicenia norm prawnych między Warszawą a Brukselą. W sprawach gospodarczych zalecał rządowi restrukturyzację i prywatyzację. 10 listopada zamknięto tymczasowo trzy obszary negocjacyjne: "Nauka i badania”, "Małe i średnie przedsiębiorstwa” oraz "Edukacja i kształcenia”. W styczniu 1999 r. na ręce przewodniczących Wspólnocie Niemców, Polska złożyła kolejne stanowiska negocjacyjne. Pozwoliło to na tymczasowe zamknięcie czterech obszarów podczas dwóch sesji rokowań (19 maja i 22 czerwca): "Statystykę”, "Politykę przemysłową”, "Telekomunikację i technologię informatyczną” oraz "Ochronę konsumentów i zdrowia”. Podczas prezydencji fińskiej (lipiec-grudzień 1999 r.) polski Zespół Negocjacyjny przedłożył kolejnych jedenaście stanowisk, ale tymczasowo zamknąć udało się tylko dwa obszary: "Stosunki zewnętrzne” oraz "Unia gospodarcza i walutowa”. W konsekwencji Polska zamknęła 1999 r. z bilansem 29 stanowisk przedłożonych Komisji Europejskiej oraz 9 tymczasowo zamkniętych obszarów negocjacyjnych.
UNIJNE USTALENIA
W 1999 r. strona unijna podjęła decyzję w sprawie podziału funduszy przedakcesyjnych. Z brukselskiego skarbca Polsce przypaść miało 312-385 mln euro z programu ISPA i 168 mln euro z SAPARD-u. W sumie z dotacjami z PHARE Warszawa otrzymać miała prawie 900 mln euro. Raport Komisji Europejskiej z października 1999 r. w sprawie postępów naszego kraju w drodze do członkostwa ponownie wytykał Warszawie opieszałość w zmianach legislacyjnych. Krytykowano nas również za zbytnią korupcję, przemyt i zwlekanie z restrukturyzacją górnictwa i hutnictwa. Komisarze radzili rządowi RP z większą uwagą zająć się rolnictwem, ochroną środowiska i zmianami w administracji. Na szczycie w Helsinkach (grudzień 1999 r.)
Polska znalazła się w grupie państw kandydujących, które - zdaniem Rady Unii - utrzymując dotychczasowe tempo negocjacji mają szansę zakończyć rokowania w 2002 r. Od początku 2000 r. unijni politycy coraz częściej zaczęli również podejmować kwestię zmian strukturalnych we Wspólnocie, które uchronić mają Unię przed paraliżem biurokratycznym po przystąpieniu dużej grupy państw kandydujących.
TEMPO NEGOCJACYJNE
Pod przewodnictwem Portugalii (styczeń-lipiec 2000 r.) Polakom udało się otworzyć negocjacje w sześciu obszarach i tymczasowo zamknąć w dwóch: "Wspólnej Polityce Zagranicznej i Bezpieczeństwa” oraz "Kontroli finansowej”. Polscy negocjatorzy utrzymali tempo rokowań w drugiej połowie 2000 r. Pod prezydencją Paryża zamknięto tymczasowo dwa kolejne obszary: "Swobodny przepływ usług” oraz "Kulturę i politykę audiowizualną”. Zgodnie z zaleceniami Komisji Europejskiej, co do przyspieszenia procesów ustawodawczych w Polsce, w lipcu 2000 r. powołano w Sejmie RP Komisję Prawa Europejskiego, której przewodniczącym został Bronisław Geremek. Podobną inicjatywę podjął też Senat - w sierpniu w wyżej izbie polskiego parlamentu powołano Nadzwyczajną Komisję Legislacji Europejskiej, na czele której stanął senator Wiesław Chrzanowski. 8 listopada 2000 r. Komisja Europejska pochwaliła w swym Raporcie postępy zmian gospodarczych w Polsce, stwierdzając, iż nasz kraj w niedługim czasie stanie się zdolny do konkurencji na wspólnym unijnym rynku. Komisarze pozytywnie odnieśli się też do inicjatyw podjętych w Parlamencie RP.
W grudniu 2000 r. zapadły w Nicei, ważne również dla krajów kandydujących, decyzje o reformie wspólnotowych instytucji po przyjęciu do Unii nowej grupy państw. Zgodnie z zaakceptowanymi założeniami Polska po przystąpieniu do Unii będzie dysponowała dwudziestoma siedmioma głosami w Radzie Ministrów i pięćdziesięcioma mandatami w Parlamencie Europejskim. Będzie więc posiadać tyle samo członków co Hiszpania. Większą reprezentację we wspólnotowych organach otrzymają tylko Niemcy, Wielka Brytania, Francja i Włochy.
CORAZ SZYBCIEJ I BLIŻEJ
Podczas jednej tylko sesji negocjacyjnej 1 lipca 2001 r. Polska zamknęła tymczasowo trzy obszary: "Swobodny przepływ towarów”, "Politykę społeczną i zatrudnienia” oraz "Unię celna”. Na posiedzeniach dwustronnej komisji międzyrządowej UE - Polska na przełomie lipca i grudnia 2001 r. tymczasowo zamknięto negocjacje w kolejnych obszarach: "Energii”, "Środowisku”, "Prawie spółek” i "Swobodnym przepływie osób”. W październiku 2001 r. Sejm RP podjął uchwałę w sprawie likwidacji Komisji Prawa Europejskiego i Komisji Integracji Europejskiej, a na jej miejsce powołał Komisję Europejską. Jesienią i zimą 2001 r. zmiany kadrowe po zwycięstwie lewicy w wyborach parlamentarnych objęły urzędy odpowiedzialne za integrację z UE. 2 listopada na stanowiska Sekretarza Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej i szefa Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej powołana została Danuta Hubner. Jan Truszczyński został natomiast Podsekretarzem Stanu w MSZ i Pełnomocnikiem Rządu ds. Negocjacji Członkostwa RP w Unii. W czwartym już Raporcie okresowym Komisji Europejskiej, Polska zyskała wysokie oceny. Komisarze zwrócili uwagę na tempo przemian wolnorynkowych i ponownie zapowiedzieli, iż nasz kraj już w niedługim czasie sprosta wymogom konkurencji unijnego rynku.
Negatywne noty zebrał natomiast system służby cywilnej, administracja ganiona była za korupcję, a wymiar sprawiedliwości - za opieszałość w rozpatrywaniu spraw. Rada Europejska na szczycie w Leaken (grudzień 2001 r.), opierając się na komisyjnych Raportach, wyraziła ponownie swoje zdecydowanie do zakończenia negocjacji z krajami kandydującymi do końca 2002 r.
NA OSTATNIE MINUTY
Podczas prezydencji hiszpańskiej (styczeń-lipiec 2002 r.) polscy i unijni negocjatorzy tymczasowo zamknęli sześć kolejnych obszarów: "Swobodny przepływ kapitału”, "Politykę transportową”, "Rybołówstwo”, "Podatki”, "Instytucje” i "Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne”. Polskie negocjacje zakończyć mają się na szczycie w Kopenhadze w połowie grudnia 2002 r., kiedy Rada Europejska oficjalnie uznać ma gotowość naszego kraju do członkostwa we Wspólnocie. Warszawa tymczasowo zamknęła obecnie 26 obszarów, a na okres przewodnictwa duńskiego w Unii pozostawiła jeszcze cztery: "Politykę konkurencji”, "Politykę regionalną i koordynacyjnę instrumentów strukturalnych”, "Rolnictwo” i "Finanse i budżet”. Stanowiska negocjacyjne unii w dwóch ostatnich rozdziałach mają zostać przedstawione krajom kandydującym na przełomie października i listopada 2002 r. Niewątpliwie są to najtrudniejsze obszary rokowań. Od wynegocjowanych w nich warunków zależeć mogą wyniki referendów przystąpieniowych w wielu państwach ubiegających się o akcesję. Dlatego też podejmuje się szereg starań, aby zespoły negocjacyjna dziesięciu krajów najbardziej zaawansowanych w negocjacjach wypracowały i przedłożyły Komisji Europejskiej wspólne stanowiska w tych dwóch obszarach. Podjęciu współpracy służyć miał szczyt głównych negocjatorów państw Europy Środkowo-Wschodniej, Malty i Cypru, jaki odbył się 25 września 2002 r. w Warszawie.