Bibliografia i jej rodzaje.
Bibliografia - uporządkowany zbiór danych o dokumentach dobranych wg określonych kryteriów
cel: informowanie o istnieniu tych dokumentów bez względu na miejsce ich przechowywania
Podział bibliografii:
ze względu na cechy treściowe (zakres bibliografii)
ze względu na cechy wydawniczo-formalne (zasięg bibliografii)
Rodzaje bibliografii (zakres):
Ogólne - rejestrują piśmiennictwo ze wszystkich dziedzin wiedzy, mają pełny zakres („Przewodnik Bibliograficzny”, „Bibliografia Zawartości Czasopism”)
Specjalne - mają ograniczony zakres treści dokumentów
Bibliografie specjalne:
bibliografie dziedzin wiedzy lub działalności praktycznej („Polska Bibliografia Lekarska”, „Bibliografia Polskiego Piśmiennictwa Rolniczego”)
bibliografie zagadnień (Wojna obronna Polski w 1939r., Bibliografia zagadnień sztuki tanecznej)
bibliografie osobowe podmiotowe - rejestrują dzieła jednego autora lub zespołu autorów (Rostkowska I.: Bibliografia dzieł Mikołaja Reja, Słownik współczesnych pisarzy polskich)
bibliografie osobowe przedmiotowe - rejestrują opracowania dotyczące twórców i postaci historycznych (Krzyżanowski J.: Piśmiennictwo o Henryku Sienkiewiczu)
bibliografie osobowe podmiotowo - przedmiotowe (Adam Mickiewicz : poradnik bibliograficzny)
bibliografie regionalne
Rodzaje bibliografii (zasieg):
ZASIĘG TERYTORIALNY
BIBLIOGRAFIE MIĘDZYNARODOWE -rejestrują dokumenty w skali światowej albo w granicach kilku lub kilkunastu państw („Library Literature”, „Index medicus”)
BIBLIOGRAFIE NARODOWE - rejestrują dokumenty opublikowane na terenie danego państwa (kraju) („Przewodnik Bibliograficzny”, „The British National Bibliography”) lub dotyczące danego państwa (narodu) opublikowane za granicą („Polonica Zagraniczne”)
BIBLIOGRAFIE REGIONALNE (LOKALNE) -
- podmiotowe - rejestrują dokumenty powstałe w danym regionie (miejscowości) lub związane z pochodzeniem albo miejscem zamieszkania autorów (Bibliografia Krakowa, Pisarze Krakowa)
- przedmiotowe - rejestrują dokumenty dotyczące danego regionu lub miejscowości (Książki o Krakowie)
- przedmiotowo-podmiotowe - (Bibliografia Dolnego Śląska: 1990-1994)
ZASIĘG CHRONOLOGICZNY
BIBLIOGRAFIE BIEŻĄCE - wydawnictwa ciągłe -rejestrują dokumenty ukazujące się w określonych odcinkach czasu („Przewodnik Bibliograficzny”)
BIBLIOGRAFIE RETROSPEKTYWNE - rejestrują dokumenty opublikowane w określonym minionym odcinku czasu (Bibliografia historii polskiej Ludwika Finkla)
BIBLIOGRAFIE PROSPEKTYWNE - rejestrują dokumenty przygotowywane do publikacji (plany wydawnicze wydawnictw, Kurier „Nowych Książek”), Nowości i zapowiedzi wydawnicze w czasopiśmie „Nowe Książki”
ZASIĘG WYDAWNICZO-FORMALNY
„Bibliografia Dokumentów Kartograficznych”
„Bibliografia Dokumentów Elektronicznych”
ZASIĘG JĘZYKOWY
„Polonica Zagraniczne”
„Czasopisma polskie podziemne (1976-1990)”
Rodzaje bibliografii (zastosowany opis bibliograficzny):
BIBLIOGRAFIE REJESTRACYJNE - zasadniczy opis bibliograficzny („Przewodnik Bibliograficzny”)
BIBLIOGRAFIE ADNOTOWANE - opisy są uzupełniane krótkimi adnotacjami treściowymi („Bibliografia Bibliografii Polskich”)
BIBLIOGRAFIE ANALITYCZNE - opisy uzupełniane analizami (abstraktami) zawierającymi szczegółowe informacje o treści dokumentów („Bibliografia Analityczna Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej”)
Polska Bibliografia Narodowa (wydana przez Instytut bibliograficzny BN)
BIBLIOGRAFIA BIEŻĄCA
1. „PRZEWODNIK BIBLIOGRAFICZNY” (tygodnik, 1946- )
Rejestracja bieżącej produkcji wydawniczej (książki, druki muzyczne, zbiory - grafiki). Od 2010 tylko w formie elektronicznej!
2. „BIBLIOGRAFIA WYDAWNICTW CIĄGŁYCH” (rocznik , 1981-, od 2003 tylko na CD-ROM i w Internecie, w l. 1958 - 1980 pod tytułem „Bibliografia Czasopism i Wydawnictw Zbiorowych”)
3. „BIBLIOGRAFIA ZAWARTOŚCI CZASOPISM” (miesięcznik, 1951-, od 2005 wyłącznie w formie elektronicznej)
4. „POLONICA ZAGRANICZNE. BIBLIOGRAFIA” (rocznik , 1956- , rejestruje publikacje wydawane za granicą w języku polskim, napisane przez Polaków lub dzieła obcych autorów tematycznie związane z Polską - dzieła zwarte, nuty, mapy, prace w dziełach zbiorowych, większe fragmenty dzieł zwartych.
WKŁADKI DO „PRZEWODNIKA
BIBLIOGRAFICZNEGO”
1. „BIBLIOGRAFIA WYDAWNICTW CIĄGŁYCH, NOWYCH, ZAWIESZONYCH i ZMIENIAJĄCYCHTYTUŁ” (dwumiesięcznik, od 2003 samoistny kwartalnik)
2. „BIBLIOGRAFIA DOKUMENTÓW ELEKTRONICZNYCH” (półrocznik, 2001- )
BIBLIOGRAFIA RETROSPEKTYWNA
1. Bibliografia polska Estreicherów - dokumentacja piśmiennictwa lat 1474 - 1900, 38 tomów, wydanych w l. 1870 - 1951
2. „Urzędowy Wykaz Druków” (1928 - 1939) Tygodnik. Rejestrował również polonica zagraniczne
3. Bibliografia polska 1901 - 1939
Do 2002 r. ukazało się 5 tomów. Prace w Instytucie
Bibliograficznym BN są kontynuowane
4. Polonica zagraniczne 1939 - 1955. T. 1-5.
Formy wydawnicze bibliografii:
WYDAWNICTWA ZWARTE (KSIĄŻKI) -bibliografie retrospektywne
WYDAWNICTWA CIĄGŁE (CZASOPISMA) -bibliografie bieżące („Przewodnik Bibliograficzny” - tygodnik, „Polska Bibliografia Bibliologiczna” - rocznik)
BIBLIOGRAFIA ZAŁĄCZNIKOWA (kryptobibliografia, literatura przedmiotu) -w książkach i artykułach: obejmuje piśmiennictwo na dany temat
Tematyczne zestawienia bibliograficzne w czasopismach, np. w czasopismach metodycznych dla nauczycieli
Katalogi wydawnicze, księgarskie
CD-ROM-y
Bibliograficzne bazy danych w Internecie
Układ treści bibliografii:
TYTULATURA
PRZEDMOWA. WSTĘP
SPIS TREŚCI
WYKAZ SKRÓTÓW i SYMBOLI
WYKAZ WYKORZYSTANYCH ŹRÓDEŁ (wraz ze skrótami tytułów czasopism)
ZRĄB GŁÓWNY BIBLIOGRAFII
INDEKSY -
ALFABETYCZNE:
- autorski
- tytułowy
- nazw osobowych (autorów i osób będących przedmiotem bibliografii)
- nazw geograficznych
- przedmiotowy (tematów publikacji)
CHRONOLOGICZNE:
- podmiotowy - wg dat wydania
- przedmiotowy - wg chronologii przedmiotowej zawartej w treści dokumentów
HASŁA INDEKSÓW wskazują numery pozycji (opisów) lub strony, na których się znajdują w zrębie głównym bibliografii
Układ zrębu głównego bibliografii:
Najczęściej stosowane:
ALFABETYCZNY - wg haseł autorskich, tytułowych („Bibliografia Wydawnictw Ciągłych”, Bibliografia Polska Estreichera, cz. I, bibliografie załącznikowe, zestawienia tematyczne)
RZECZOWY
· działowy - podział piśmiennictwa na podstawowe działy bez dalszych podziałów (katalogi wydawnicze)
· systematyczny - podział piśmiennictwa na działy i poddziały („Przewodnik Bibliograficzny” - podział UKD)
CHRONOLOGICZNY -wg lat wydania dokumentów lub dat, okresów historycznych, których dotyczy treść dokumentów (Bibliografia Polska Estreichera, cz. II, „Polska Bibliografia Automatyki”)