Hotelarstwo - społecznie zorganizowana działalność, polegająca na udzielaniu gościny przyjezdnym w przeznaczonych do tego obiektach bazy noclegowej. Zaspokaja potrzebę wypoczynku, noclegu, wyżywienia, utrzymania higieny osobistej, ochrony zdrowia i mienia, łączności z otoczeniem oraz rozrywek kulturalnych. Hotelarstwo jest sferą usług niematerialnych, w wyniku działalności hotelarskiej nie powstają nowe wyroby. Jest podstawową branżą turystyki, jako gałęzi gospodarki narodowej.
Czynniki warunkujące rozwój hotelarstwa:
zarobki konsumentów,
lokalizacja jednostek hotelarskich,
jakość świadczonych usług,
demografia,
konkurencja,
reklama,
kultura kraju.
Czynniki decydujące o wykorzystaniu potencjału usługowego istniejącej bazy hotelarskiej:
MAKROEKONOMICZNE
System zarządzania gospodarką,
System organizacji, koordynowania działań gestorów bazy,
Wielkość i struktura potencjału usługowego,
Zagospodarowanie turystyczne,
Dostosowanie struktury rodzajowej obiektów, ich kategorii i przestrzennego rozmieszczenia
Dostępność komunikacyjna.
MIKROEKONOMICZNE
Powierzchnia mieszkalna przypadająca na 1 miejsce,
Wyposażenie jednostek mieszkalnych (umeblowanie, urządzenia sanitarne, ogrzewanie) i stan techniczny,
Kompleksowość usług obiektu hotelarskiego,
Kwalifikacje i wydajność pracy personelu,
System zarządzania,
Badania rynku,
Strategia sprzedaży.
Czynniki kształtujące wielkość zapotrzebowania społecznego na usługi hotelarskie:
Wzrost zmęczenia, a tym samym zapotrzebowanie na wypoczynek,
Wzrost dochodów realnych i funduszu swobodnej decyzji konsumenta,
Rozwój motoryzacji indywidualnej,
Czas wolny,
Struktura demograficzna i społeczna,
Motywacje do uprawiania turystyki (dynamika ruchu turystycznego),
Oferta cenowa usług hotelarskich,
Rozwój gospodarczy (turystyka biznesowa),
Polityka paszportowa, wizowa itp.,
Czynniki wpływające na rozwój bazy materialnej hotelarstwa:
Intensywność występowania walorów turystycznych,
Poziom zagospodarowania turystycznego,
Miejsce hotelarstwa w gospodarce,
Polityka inwestycyjna państwa w zakresie bazy hotelarskiej.
Kierunki rozwoju hotelarstwa w Polsce:
Przyrost bazy noclegowej,
Lepsze rozmieszczenie obiektów na obszarze kraju,
Modernizacja i dostosowywanie standardu hoteli do potrzeb gości (strategie dyferencjacji i dywersyfikacji),
Ogólne podniesienie standardu obiektów i usług w zakresie rozwiązań konstrukcyjnych i funkcjonalnych,
Rozszerzenie oferty usługowo - handlowej hoteli.
Warunki rozwoju hotelarstwa w Polsce:
Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego w kraju,
Preferencyjne systemy podatkowe i kredytowe,
Przekształcenia własnościowe.
Zagrożenia rozwoju hotelarstwa w Polsce:
Stan bezpieczeństwa publicznego,
Stan infrastruktury komunikacyjnej,
Niewydolność przejść granicznych,
Niestabilna polityka dotycząca ruchu granicznego,
Brak polityki państwa wspierającej rozwój hotelarstwa
Kierunki rozwoju hotelarstwa na świecie:
Powstawanie nowych standardowych i tanich hoteli nastawionych na obsługę masowego ruchu turystycznego,
Rozwój hoteli i moteli nastawionych na obsługę turystów zmotoryzowanych,
Powstawanie hoteli nastawionych na obsługę zjazdów, kongresów,
Adaptacja obiektów zabytkowych dla potrzeb obsługi bogatszych i snobistycznych gości hotelowych,
Rozwój usług hotelarskich w środkach transportu morskiego,
Koncentracja kapitału (fuzje, łączenia),
Rozwój sieci hotelowych (łańcuchy, systemy).