Wspólnotowy Kodeks Celny

Tadeusz Senda

(artykuł pochodzi z numeru 5/2004 Monitora Podatkowego)

Najważniejszym źródłem prawa celnego w Unii Europejskiej jest Wspólnotowy Kodeks Celny, tj. Rozporządzenie Rady Nr 2913/92 z 12.10.1992 r. ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Celny (WKC), określane niekiedy jako Konstytucja celna. Od 1.5.2004 r. regulacja ta stała się prawem obowiązującym w Polsce.

Wstęp

Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej wieńczy ponad dziesięcioletni okres dostosowania prawa celnego do wymogów wspólnotowych. Stanowi jednocześnie nowy etap w ustawodawstwie dotyczącym obrotu towarowego z zagranicą. Z jednej strony, znikają granice celne w handlu pomiędzy państwami członkowskimi, z drugiej strony wchodzi w życie nowe, jeszcze słabo znane, prawo wymagające dalszej absorpcji. Przed polskimi przedsiębiorcami stoją wyzwania odnalezienia się na Jednolitym Rynku, którego jednym z najważniejszych elementów jest zasada swobody przepływu towarów, dzięki której może funkcjonować pomiędzy Państwami Członkowskimi unia celna. Artykuł 23 Traktatu Europejskiego rozciąga się na całą wymianę towarową wewnątrzunijną i obejmuje zakaz ceł przywozowych i wywozowych między Państwami Członkowskimi oraz wszelkich opłat o skutkach równoważnych, jak również przyjęcie wspólnej taryfy celnej w stosunkach z państwami trzecimi.

Żródła prawa celnego w UE

Do źródeł prawa celnego w Unii Europejskiej, oprócz Traktatów pierwotnych zaliczyć należy wybrane regulacje prawa wtórnego oraz umowy międzynarodowe dotyczące problematyki celnej. Najważniejszą wśród nich jest Wspólnotowy Kodeks Celny, tj. Rozporządzenie Rady Nr 2913/92 z 12.10.1992 r. ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Celny (WKC), określane niekiedy jako Konstytucja celna. Oprócz tego są to przepisy wydane w celu WKC stosowania, czyli Rozporządzenie Rady Nr 2545/93 z 2.7.1993 r. wprowadzające Przepisy Wykonawcze do Rozporządzenia Rady Nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (RWKC). Do tej grupy można zaliczyć również Rozporządzenie Rady Nr 918/83 z 28.8.1983 r. ustanawiające Wspólnotowy system zwolnień celnych. Do przepisów uzupełniających WKC należy Rozporządzenie Rady Nr 2658/87 z 23.7.1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej. Zgodnie z systemem prawnym obowiązującym na obszarze UE regulacje prawne wydane w formie rozporządzenia mają moc obowiązującą wszystkie państwa członkowskie. Rozporządzenie obowiązuje w całości i stosuje się je bezpośrednio we wszystkich Państwach członkowskich. Bezpośrednia stosowalność oznacza, że akty te stają się częścią krajowego systemu prawnego, w związku z czym nie ma konieczności dokonywania jakichkolwiek czynności inkorporacyjnych czy transpozycyjnych¹. Zgodnie z orzecznictwem ETS uważa się nawet za niedopuszczalne, aby ustawodawcy państw członkowskich wprowadzali rozporządzenia wspólnotowe do krajowego porządku prawnego za pomocą ustaw lub innych aktów normatywnych². Rozporządzenia muszą być opublikowane w unijnym Dzienniku Urzędowym tj. w "OfficialJournal" w języku obowiązującym w danym państwie. Oznacza to, iż unijne przepisy celne wydane w randze rozporządzenia powinny być opublikowane w ww. dzienniku promulgacyjnym w języku polskim³. W związku z tym, obowiązująca w Polsce ustawa z 9.1.1997 r. - Kodeks celny (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 75, poz. 802 ze zm.) zostanie uchylona. Równocześnie powinny przestać obowiązywać wszystkie akty wykonawcze wydane na podstawie Kodeksu celnego⁴, Pozostałe ustawy okołokodeksowe w tym ustawa z 26.9.2002 r. o administrowaniu obrotem towarami z zagranicą (Dz.U. Nr 188, poz. 1272)również utraci moc. Oprócz regulacji wydawanych przez organy UE również Państwa Członkowskie mają prawo stosować własne, uzupełniające regulacje. WKC oddaje do decyzji Państw członkowskich możliwość swobodnego kształtowania m.in. następujących zagadnień:

- ustalania dróg, po których towary mogą być wprowadzane na obszar celny wspólnoty i wyprowadzane z tego obszaru (art. 38 i 183 WKC),

- uprawnień agentów celnych (art. 5 WKC),

- kompetencji różnych urzędów celnych (art. 60 WKC),

- sposobów sprzedaży towarów zakazanych lub niewycofanych z obiegu w wymaganym okresie po ich zwolnieniu (art. 75 WKC i art. 250-252 RWKC),

- kryteriów ustanawiania wolnych obszarów celnych oraz stosowania w nich procedury kontroli towarów podlegających procedurze uszlachetnienia czynnego, przetwarzania pod kontrolą celną lub odprawy czasowej (art. 167, 173 WKC),

- egzekwowania długu celnego (art. 232 WKC).

Podkreślić należy, że przepisy krajowe mogą mieć jedynie charakter uzupełniający przepisy wspólnotowe. Nie mogą być z nimi ani sprzeczne, ani też nie mogą ich powielać. W związku z tym, większość Państw członkowskich wprowadziła stosowne regulacje krajowe. Przykładowo Austria, Dania czy Szwecja mają swoje krajowe prawo celne liczące kilkadziesiąt artykułów. Podobnie jest również w Polsce. Sejm 19.3.2004 r. uchwalił liczącą ponad 100 artykułów ustawę Prawo celne.

Omówienie najważniejszych regulacji zawartych we Wspólnotowym Kodeksie Celnym

WKC składa się z 9 tytułów liczących łącznie ponad 260 artykułów.

1. W Tytule I WKC zawierającym przepisy ogólne (art. 1-19) znajdują się przede wszystkim regulacje określające zakres stosowania przepisów WKC. Jedną z podstawowych zasad wyrażonych w tym Dziale jest zasada zawarta w art. 2, zgodnie z którą "wspólnotowe ustawodawstwo celne stosuje się w sposób jednolity na całym obszarze celnym Wspólnoty". W przepisach ogólnych zdefiniowano także podstawowe pojęcia używane w WKC, w tym pojęcie "obszar celny Wspólnoty" (art. 3 WKC). Ponadto w tytule tym określono podstawowe zasady przedstawicielstwa (art. 5). Szczegółowa regulacja tej instytucji została pozostawiona do kompetencji państw członkowskich. Przepisy WKC wprowadzają także możliwość uzyskania od organu celnego informacji o stosowaniu przepisów prawa celnego. Uprawnienie do uzyskania takiej informacji przysługuje każdej osobie zamierzającej dokonać faktycznego przywozu lub wywozu towaru z obszaru celnego Wspólnoty Zasadą jest, że informacje udzielane są bezpłatnie, jednakże koszty poniesione przez organ celny, związane z analizami lub ekspertyzami, opiniami biegłych, a także przechowywaniem, dozorowaniem, ubezpieczeniem, zniszczeniem oraz odesłaniem towarów do wnioskodawcy podlegają zwrotowi przez wnioskodawcę. Od informacji celnej należy odróżnić wiążącą informację taryfową (WIT) i wiążącą informację o pochodzeniu towarów (WIP). WIT to decyzja dyrektora Izby Celnej w Warszawie przyporządkowująca towar do właściwego kodu nomenklatury taryfowej. WIT jest ważna, poza pewnymi wyjątkami, przez 6 lat od daty jej wydania. Stosowanie WIT jest istotnym ułatwieniem zwłaszcza dla importerów dokonujących obrotu towarowego na dużą skalę, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jako zalety stosowania WIT uznać należy także: ograniczenie błędów klasyfikacyjnych, ujednolicenie praktyki w zakresie stosowania klasyfikacji towarowej, ochronę interesów importera, usprawnienie i przyspieszenie pracy administracji celnej, przyczynienie się do większej stabilności i pewności sytuacji podmiotów uczestniczących w obrocie towarowym z zagranicą⁵. Wiążąca informacja o pochodzeniu spełnia podobne funkcje co WIT, z tym, że umożliwia ustalenie pochodzenia towarów zanim towary te zostaną wprowadzone na obszar celny Wspólnoty.

2. Tytuł II WKC dotyczący elementów kalkulacyjnych obejmuje swoim zakresem art. 21-36 i składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy dotyczy taryfy celnej i klasyfikacji taryfowej towarów. Drugi omawia reguły pochodzenia towarów, trzeci zaś wartość celną towarów. Taryfa celna toakt prawny zawierający usystematyzowany wykaz nazw towarów znajdujących się w obrocie międzynarodowym z przypisanymi do nich kodami cyfrowymi, jednostkami miar, ogólnymi regułami interpretacji nomenklatury scalonej (CN), a także notami wyjaśniającymi oraz kolumny stawek celnych stosowanych wraz ogólnymi regułami dotyczącymi sposobu, warunków i zakresu ich stosowania. Z chwilą akcesji przestanie obowiązywać polska taryfa celna. Polska przyjmie natomiast Wspólną Zewnętrzną Taryfę Celną Unii Europejskiej, przygotowywaną przez Komisję Europejską. Będzie to równoznaczne z:

- eliminacją ceł w handlu między Polską a danymi państwami członkowskimi,

- przyjęciem wspólnotowego poziomu stawek celnych na wszystkie towary w handlu z krajami trzecimi.

Zgodnie z przepisami unijnymi Taryfa celna na następny rok musi ukazać się najpóźniej do 30 października roku poprzedzającego. Oprócz tradycyjnej Taryfy celnej w UE występuje także zintegrowana Taryfa Celna TARIC⁶. W jej zakres wchodzi sama Taryfa celna oraz wszystkie stawki taryfowe (również preferencyjne), a także informacje dotyczące plafonów, kontyngentów taryfowych oraz środków ograniczających przywóz lub wywóz towarów. TARIC jest elektroniczną bazą danych aktualizowaną codziennie. W Polsce będzie także dodatkowo dostępna Taryfa celna w formie elektronicznej - "Isztar". Ta baza danych oprócz informacji ujętych w TARICU będzie wskazywała na obowiązujące w Polsce podatki związane z przywozem danego towaru oraz krajowe środki pozataryfowe. Przyjęcie unijnych rozwiązań taryfowych spowoduje obniżenie średniej ważonej stawki celnej. Niesie to z jednej strony dla przedsiębiorców, a zwłaszcza producentów towarów w Polsce wiele wyzwań związanych ze wzrostem konkurencji na rynku krajowym. Z drugiej strony, może przyczynić się do obniżenia kosztów produkcji. Polska stanie się stroną wszystkich umów o wolnym handlu, które zawarła UE, jak również będzie stosowała wszelkie ograniczenia pozataryfowe wprowadzone przez UE (cła antydumingowe, opłaty czy kontyngenty ograniczające).

3. Tytuł III obejmuje swoim zakresem postanowienia odnoszące się do towarów wprowadzanych na obszar celny Wspólnoty do czasu otrzymania przeznaczenia celnego (art. 37-57). Wprowadzenie towaru na obszar Wspólnoty będzie możliwe w Polsce wyłącznie przez graniczne przejścia lotnicze i morskie oraz przez graniczne przejścia lądowe z Białorusią, Ukrainą i Rosją (Obwód Kaliningradzki). Na obecnych przejściach z Litwą, Słowacją, Czechami i Niemcami nie będzie kontroli celnej. Zgodnie z przepisami WKC i RWKC towary wprowadzone na obszar celny Wspólnoty podlegają od chwili ich wprowadzenia dozorowi celnemu. Towary te powinny zostać przedstawione organom celnym w urzędzie celnym albo innym miejscu uznanym lub wyznaczonym przez organ celny, przez osobę, która wprowadziła je na obszar celny Wspólnoty lub, która przejęła odpowiedzialność za przewóz towarów po ich wprowadzeniu.

Towary przedstawione organom celnym powinny otrzymać dopuszczalne dla nich przeznaczenie celne. Ulegną zmianie terminy nadania towarowi przeznaczenia celnego. W wypadku towarów przywożonych drogą morską termin ten wynosić będzie 45 dni, a w pozostałych sytuacjach 20 dni.

4. Tytuł IV - Przeznaczenie celne (art. 58-182). To najobszerniejsza i najważniejsza merytorycznie część WKC. Zawiera zarówno regulacje dotyczące zgłoszenia celnego jak i wszystkich przeznaczeń celnych.

a) Zgłoszenie celne może mieć formę zgłoszenia pisemnego, elektronicznego, ustnego lub może mieć formę każdej innej czynności, przez którą osoba władająca towarami wyrazi wolę ich objęcia daną procedurą celną. Zgłoszenia celnego należy zasadniczo dokonać w formie pisemnej na formularzu Jednolitego Dokumentu SAD, zgodnie z zasadami określonymi w RWKC. Obowiązujące wzory określone zostały w ostatniej nowelizacji RWKC⁷. W przepisach ww. rozporządzenia określone zostały także dokumenty, które należy dołączyć do zgłoszenia celnego towarów do określonej procedury celnej. Ponadto towary do danej procedury celnej mogą zostać zgłoszone w procedurze uproszczonej, o której mowa w art. 76 WKC. Procedura ta po 1.4.2004 r. ulegnie znacznej liberalizacji i będzie umożliwiła przesunięcie terminu płatności cła nawet o 45 dni.

b) Procedura dopuszczenia do obrotu nadaje towarowi niewspólnotowemu status celny towaru wspólnotowego. Wymaga ono zastosowania środków polityki handlowej, spełnienia wszystkich formalności wymaganych przy przywozie towarów, jak również zastosowania opłat prawnie należnych. Zgłoszenie celne do procedury dopuszczenia do obrotu może zostać dokonane w sposób standardowy bądź z zastosowaniem procedury uproszczonej.

c) Procedura tranzytu polega na umożliwieniu przemieszczania towarów przez obszar celny Wspólnoty bez pobierania należności celnych i podatkowych oraz stosowania środków polityki handlowej takich jak ograniczenia oraz zakazy obrotu danymi towarami. Procedury tranzytowe stosowane we Wspólnocie Europejskiej podzielić można na takie, które są określone w WKC oraz takie, które są realizowane na podstawie umów międzynarodowych.

Tranzyt zewnętrzny regulowany jest przepisami art. 91-97 WKC.

Przemieszczanie towarów w tranzycie zewnętrznym odbywać się może z zastosowaniem procedury zewnętrznego tranzytu wspólnotowego. W zależności od statusu celnego towarów zastosowana będzie procedura T1 (dla towarów niewspólnotowych), T2 (dla towarów wspólnotowych), lub T2F (jeżeli procedurą są obejmowane towary wspólnotowe niepochodzące z obszaru podatkowego Wspólnoty). Generalnie procedura zewnętrznego tranzytu wspólnotowego funkcjonuje na bardzo zbliżonych zasadach, jak obecnie stosowana w Polsce wspólna procedura tranzytowa (WPT). Ponadto przemieszczanie towarów w tranzycie zewnętrznym odbywać się może także z zastosowaniem karnetu TIR,z zastosowaniem karnetu ATA jako dokumentu tranzytowego, z zastosowaniem formularza 302 Konwencji NATO - SOFA, drogą pocztową i

d) Gospodarcze procedury celne
Katalog gospodarczych procedur celnych obejmuje następujące procedury:

- skład celny,

- uszlachetnianie czynne,

- przetwarzanie pod kontrolą celną,

- odprawa czasowa,

- uszlachetnianie bierne.

Gospodarcze procedury celne można podzielić na trzy podstawowe grupy, w zależności od funkcji, jaką ma spełnić dana procedura⁸. Funkcję składowaniaumożliwia procedura składu celnego. Natomiast procedura odprawy czasowej pozwala na realizację funkcji używania towarów. Ostatnią funkcję gospodarczych procedur celnych - funkcję przetwarzania - spełniają trzy procedury. Są to procedury uszlachetniania czynnego i biernego oraz przetwarzania pod kontrolą celną.

Możliwość zastosowania tych procedur jest uzależniona od spełnienia pewnych wymogów przedmiotowych i podmiotowych. Konieczne jest uzyskanie pozwolenia organu celnego, który udziela go osobom, które dają wszelkie gwarancje niezbędne do prawidłowego przebiegu procedury oraz w sytuacji gdy organy celne mogą zapewnić skuteczny dozór i kontrolę procedury bez konieczności ponoszenia przez administrację nakładów nieproporcjonalnych w stosunku do istniejącej potrzeby gospodarczej.

Warto zwrócić uwagę, iż udzielenie pozwolenia na gospodarczą procedurę celną poprzedzone zostanie sprawdzeniem przez organy celne, czy spełnione zostały warunki ekonomiczne. Sprawdzenie to będzie miało na celu ustalenie ekonomicznej opłacalności wykorzystania w procedurze zasobów wspólnotowych.

Znacznym ułatwieniem będzie możliwość uzyskania pozwolenia w ramach składanego zgłoszenia celnego. Przyjęcie zgłoszenia przez organ celny będzie oznaczać wydanie pozwolenia, a także przyjęcie zgłoszenia do procedury. Nowością będzie także możliwość wydawania pojedynczego pozwolenia, które umożliwiać będzie realizację gospodarczej procedury celnej na terytoriach kilku (przynajmniej dwóch) państw członkowskich.

e) Procedura wywozu pozwala na wyprowadzenie towaru wspólnotowego poza obszar celny Wspólnoty. Dokonanie wywozu wymaga spełnienia formalności dla niego przewidzianych, z uwzględnieniem środków polityki handlowej i należności wywozowych, o ile znajdują zastosowanie. Zgłoszenie celne do procedury wywozu może zostać dokonane w sposób standardowy albo z zastosowaniem procedury uproszczonej. Zgłoszenie wywozowe musi zostać złożone w urzędzie celnym właściwym dla nadzoru miejsca, gdzie osoba dokonująca wywozu ma swoją siedzibę lub gdzie towary zostały zapakowane bądź załadowane do transportu wywozowego. Wyjątki od tej zasady określane są w przepisach wykonawczych do WKC. Zwolnienie do wywozu udzielane jest pod warunkiem, że towary opuszczą obszar celny Wspólnoty w tym samym stanie, w jakim znajdowały się w chwili przyjęcia zgłoszenia wywozowego.

f) Wolne obszary celne i składy wolnocłowe to miejsce, do którego mogą być wprowadzane zarówno towary niewspólnotowe jak i wspólnotowe. Zwrócić uwagę należy, iż wprowadzanie towarów do wolnego obszaru celnego nie wymaga, z nielicznymi wyjątkami, dokonywania zgłoszenia celnego przedstawiania towaru organowi celnemu ani też składania zabezpieczenia. W 2001 r. w Unii Europejskiej został wprowadzony nowy rodzaj WOC bardzo zbliżony do składu celnego. Warto tez zwrócić uwagę na funkcjonowanie sklepów dutyfree. Od 1 maja podróżni dokonujący w nich zakupu i udający się do któregoś z państw członkowskich nie będą mogli nabyć towarów bez akcyzy VAT-u.

5. Tytuł VI - Operacje uprzywilejowane (art. 184-188 oraz Rozporządzenie Nr 918/83). Zakres zwolnień celnych obowiązujących we Wspólnocie jest w zasadzie taki sam jak ten, który obowiązywał dotychczas w Polsce. Drobne zmiany będą dotyczyły np. zwolnienia od cła tzw. mienia przesiedlenia. Po akcesji będzie można korzystać z tego zwolnienia po każdych dwunastu miesiącach legalnego pobytu poza granicami Wspólnoty (obecnie tylko raz na 3 lata). Z dniem uzyskania członkostwa zostanie uchylone rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie określenia dodatkowych zwolnień celnych. W akcie tym wymienionych jest kilkanaście wypadków, w których przywóz do Polski jest zwolniony od cła, w tym zwolnienie dotyczące tzw. środków trwałych.

6. Tytuł VII - Dług celny (art. 189-242). Po akcesji Polski do Unii Europejskiej nie ulegną zmianie formy, w jakich można będzie składać zabezpieczenie kwot długu celnego. W dalszym ciągu zabezpieczenie będzie można złożyć w formie depozytu w gotówce lub gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej. Nie będzie także zmian w stosunku do obecnego stanu prawnego, jeśli chodzi o określenie momentu powstawania długu celnego oraz wypadków, po zaistnieniu których powstaje dług celny oraz krąg osób będących dłużnikami lub mogących się nimi stać. W tym zakresie przepisy obecnie obowiązujące są zgodne z regulacjami zawartymi we WKC. Ponadto zgodnie z przepisami WKC każda kwota należności wynikająca z długu celnego powinna zostać obliczona przez organ celny z chwilą uzyskania niezbędnych danych i zostać zarejestrowana. Kwota należności powinna zostać zarejestrowana niezwłocznie po jej obliczeniu i nie później niż w ciągu 2 dni, licząc od dnia, w którym towar został zwolniony. Nie ulegnie także zmianie termin płatności. Jeżeli dłużnik nie będzie korzystał z ułatwień płatniczych, to płatność powinna zostać dokonana nie później niż w terminie 10 dni, licząc od dnia powiadomienia dłużnika o kwocie należności. Kolejnym elementem istotnym dla przedsiębiorców są odroczenia płatności, które mogą dać przesunięcie terminu płatności nawet o 45 dni.

7. Tytuł VIII - Odwołania (art. 243-246). Zgodnie z art. 245 WKC tryb postępowania odwoławczego określają kraje członkowskie, co oznacza, że w sprawach celnych będą stosowane przepisy Ordynacji podatkowej oraz krajowego prawa celnego.

PRAWO CELNE PO 1.5.2004 r. 1. Wspólnotowy Kodeks Celny oraz inne podstawowe akty z zakresu wspólnotowego prawa celnego stają się po przystąpieniu Polski do UE częścią krajowego systemu prawnego. 2. Z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej obowiązująca w Polsce ustawa z 9.1.1997 r. - Kodeks celny (Dz.U. z 2001 r. Nr 75, poz. 802 ze zm.) zostanie uchylona. 3. Ujednolicone teksty wspólnotowych aktów prawnych z zakresu prawa celnego znajdują sie na stronie www.mf.gov.pl.

^* Autor jest prawnikiem, wykladowcą Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i zarządzania im. L. Koźmińskiego.

¹ Zob. C. Mik, Zasady ustrojowe europejskiego prawa wspólnotowego a polski porządek konstytucyjny PiP 1998, Nr 1, s. 26.

² Por. orzecz. ETS 34/73 Variola v AdministrazionedellaFinanze, Zb. Orzecz. 1973, s. 981.

³ Nie są to jednak teksty ujednolicone, a jedynie tłumaczenia tekstu podstawowego i przyjętych w terminie późniejszym zmian do tych przepisów. Brak oficjalnego tekstu ujednoliconego stanowi niewątpliwie pewną przeszkodę w posługiwaniu się przepisami celnymi. Dotyczy to zwłaszcza przepisów RWKC, które były zmienianie już 24 razy. Z dniem akcesji wejdzie w życie WKC i pozostałe akty prawne wskazane wyżej.

⁴ Przepis przejściowy zawarty w art. 37 ustawy z 19.3.2004 r. - Przepisy wprowadzające ustawę Prawo celne (Dz.U. Nr 68, poz. 623) umożliwia dalsze funkcjonowanie wybranych rozporządzeń pod warunkiem, że nie są sprzeczne z regulacjami unijnymi do czasu wydania nowych regulacji.

⁵ Zob. P. Hanclich, R. Olszewski, C. Szczepaniak, Prawo celne. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 1999, s. 41 i n.; F. Prusak, Kodeks celny z komentarzem, Warszawa 2000, s. 54 i n.

⁶TarifIntégré des Communautéseuropéennes - IntegratedTariffoftheEuropeanCommunities Podstawa prawna Tarica to rozporządzenie Rady (EWG) Nr 2658/87 z 23.7.1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz Wspólnej Taryfy Celnej (Dz.Urz. L 256 z 7.9.1987).

⁷ Rozporządzenie Komisji Nr 2286/2003 z 18.12.2003 r. zmieniające Rozporządzenie Nr 2454/93/EWG ustanawiające przepisy w celu wykonania Rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2913/92 ustanawiającego WKC (Dz.Urz. WEL 343 z 31.12.2003 r., s. 1 i n.).

⁸W. Czyżowicz (red.), M. Borkowski,J. Janke, T. Kołłątaj, E. Komorowski, J. Kosonoga, T. Senda, C.H. Beck, s. 165.

Tadeusz Senda

---