PROGRAM KNILLÓW
ZAŁOŻENIA PROGRAMU „DOTYK I KOMUNIKACJA”
celem nadrzędnym jest rozwijanie świadomości i wrażliwości dzieci na wzajemne kontakty, sygnały i reakcje
wrażliwe stosowanie dotyku może przyczynić się do pozytywnego rozwoju kontaktu i komunik.
Ch. Knill adresuje swój program głównie dla rodziców dzieci upośledzonych umysłowo, autystycznych, pasywnych i wrogo reagujących na otoczenie, dla osób z defektami sensorycznymi i fizycznymi, ale i dla tych wszystkich, którzy mają małe, zdrowe dzieci
program może sprzyjać rozwojowi we wszystkich tych przypadkach, w których nieskuteczne są inne metody
zadaniem tego podejścia jest wsparcie każdego, kto ma motywację do rozwijania osobowego podejścia do komunikacji poprzez dotyk
najwrażliwszy kanał sensoryczny to skóra, dlatego dotyk jest szczególnie ważny dla rozwoju
komunik. miedzy dzieckiem a opiekunem powstaje przede wszystkim przez kontakt cielesny
kontakt fizyczny rodzi się nie tylko z dotyku, lecz powstaje także dzięki ruchowi
POTRZEBY LUDZI Z CIĘŻKIMI DEFEKTAMI KOMUNIKACJI
fizyczny kontakt z dorosłymi jest dla dziecka pierwotnym źródłem informacji koniecznych dla rozwoju świadomości ciała i wyobrażenia siebie
"mismatch", czyli wywołanie niepewności i poczucia dystansu miedzy dorosłym a dzieckiem w wyniku wzajemnego nieporozumienia
„syndrom izolacji” jako niefortunne „cykle braku interakcji”
do pozytywnego rozwoju komunikacji i kontaktu powinniśmy wybrać program stawiający na jakość a nie ilość interakcji
RAMY INTERAKCJI
rolą opiekuna we wczesnym rozwoju dziecka jest budowanie "rusztowania" wokół niego, tak żeby było ono skuteczne
aby to osiągnąć musimy uwzględnić następujące komponenty:
wybór pierwszoplanowej osoby
ilość i częstość aktywności
otoczenie fizyczne
granice czasowe
ŚWIADOMOŚĆ WŁASNYCH KANAŁÓW EKSPRESJI I JĘZYKA CIAŁA
świadomość sposobu wykorzystywania repertuaru zachowań ekspresyjnych jest sprawą ważną dla dobrego rozwoju dobrego kontaktu i komunikacji:
głos, wyraz twarzy, pozycja ciała i ruch, nasze ręce
WSPIERAJĄCA ROLA MUZYKI
ma ważne właściwości, których doświadczamy regularnie w naszym życiu
muzyka to dźwięki połączone ze sobą w różny sposób, w różnym tempie i z różną głośnością; nadaje to muzyce właściwy jej charakter
jej właściwości mają wpływ na wszystkich ludzi niezależnie od ich wieku i poziomu rozwoju oraz umiejętności komunikacji
pobudza, motywuje i stymuluje uwagę dziecka
PLANOWANIE I PRZYGOTOWANIE SESJI KONTAKTU - 7 podstawowych zagadnień, które są istotne na tym etapie
1. OKREŚLENIE POTRZEB PARTNERA
poznanie potrzeb naszego partnera podstawą do zdecydowania początkowego kierunku pracy
poznanie funkcjonowania dziecka
wgląd w kształtowanie się obrazu dziecka
dostosowanie działania do doświadczeń i poziomu rozwoju partnera
2. PODZIAŁ ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA SESJĘ KONTAKTU
rola personelu
poszanowanie i zrozumienie intencji działania dziecka
pomoc w zdobyciu przez dziecko pewności, że może mieć rzeczywisty wpływ na sytuacje i relacje z innymi
powinniśmy także stać się „pierwszą osobą kontaktu” dla naszego partnera w innych znaczących sytuacjach, w których można rozwijać interakcje
rola rodziców
rodzice jako najbardziej naturalni i ważni partnerzy dziecka
rodzice muszą samodzielnie podjąć decyzję, czy chcą w sposób aktywny uczestniczyć w sesji kontaktu
współpraca personelu
3. DOSTOSOWANIE DO CODZIENNYCH RYTUAŁÓW I PLANU DNIA
Jak często?
O jakiej porze dnia?
Ile czasu potrzebujemy?
4. WYPOSAŻENIE KONIECZNE DO PROWADZENIA SESJI KONTAKTU
wybór pokoju, miejsca pracy i pozycji
temperatura, użycie olejków i zapachów
kąpiel, basen terapeutyczny lub prysznic
magnetofon i muzyka
5. WRAŻLIWOŚĆ NA SYGNAŁY PARTERA I NASZE REAKCJE
sygnały, które musimy zidentyfikować
bezpieczeństwo i uwaga
aktywność i spokój
przewidywania i inicjatywa
granice i ograniczenia
wzrost osobistej świadomości
6. STRUKTURA SESJI KONTAKTU
muzyka
I część: muzyka wprowadzająca
II część
III część
IV część
V część: muzyka zamykająca
7. POTRZEBA OBSERWACJI I OCENY
dzienniczki
zapis wideo
korzystanie z profesjonalnych grup dyskusyjnych i wskazówek specjalistów
Błędy:
przedkładanie ilości interakcji nad jakość sesji kontaktów
brak pewności siebie
delikatne podejście nie oznacza podejście niepewne
uzewnętrznianie negatywnych emocji w stosunku do partnera
stosowanie takiego samego podejścia do różnych partnerów
brak szacunku, zrozumienia i wrażliwości w stosunku do drugiej osoby
Mankamenty metody:
mała inwencja i inicjatywa dziecka
schematyczność
dobra tylko jako wprowadzenie do innej metody