Cele i zadania-referat, terapia zajęciowa


CELE I ZADANIA

EDUKACJI ZDROWOTNEJ

„ Ludzie nie będą mogli osiągnąć swego pełnego potencjału zdrowotnego,

jeśli nie będą zdolni do kontrolowania wszystkich czynników,

od których zależy zdrowie”

KARTA OTTAWSKA

opracowała:

mgr Halina Wodarczyk

Prawidłowy rozwój , zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne dziecka stanowią o potencjale zdrowotnym i ekonomicznym społeczeństwa. Ważne jest, aby treści o charakterze pro- zdrowotnym przekazywać dzieciom od najmłodszych lat.

Wiek przedszkolny jest tym okresem w życiu człowieka, w którym najtrwalej kształtuje się aktualne i przyszłe zachowania dotyczące zdrowia. W tym okresie dziecko potrzebuje ruchu, który jest dla niego naturalną potrzebą fizjologiczną. Chodzi więc o to, aby pielęgnować i podtrzymywać jego naturalne formy, a jednocześnie sterować rozwojem cech motoryki i rozwijać umiejętności ruchowe.

Bogacenie wiedzy dziecka o zdrowiu własnym i innych, tworzenie warunków do promowania zdrowego stylu życia, oraz nabywanie umiejętności dbania o zdrowie to podstawa edukacji zdrowotnej dziecka w przedszkolu. Poznanie możliwości własnego organizmu, czynników które mu szkodzą lub pomagają w rozwoju, to również lepsze poznanie otaczającej dziecko rzeczywistości: zasady, metody i techniki, dotyczące propagowania wśród dzieci zdrowia i promowania prozdrowotnych form aktywności, to przede wszystkim prezentacja zdrowego stylu życia przez nauczyciela, który stanowi swoisty wzorzec właściwych zachowań. W związku z tym nauczyciel sam musi podjąć decyzję dotyczącą swoistego stylu życia. Wyeksponowanie momentów wychowawczych, podczas których wskazuje siebie jako przykład, jest o wiele skuteczniejsze niż egzekwowanie nakazów i zakazów, będących w sprzeczności z tym co na co dzień prezentuje.

Edukacja zdrowotna jest nieodłącznym i komplementarnym elementem promocji zdrowia, chociaż edukacja zdrowotna to ukierunkowane działanie na jednostkę, a promocja zdrowia oddziaływuje na system społeczny. Edukacja zdrowotna to proces wzajemnie ze sobą powiązanych elementów, w którego zakres wchodzi:

Promocja zdrowia jest nowym spojrzeniem na edukację, a szczególnie na wychowanie w aspekcie zdrowotnych oddziaływań i zdrowotnych skutków.

Edukacja zdrowotna jest fundamentalnym prawem socjalnym dziecka zagwarantowanym zapisami KONWENCJI O PRAWACH DZIECKA . Edukacja powinna być rozpatrywana jako długofalowa „ inwestycja” w zdrowie społeczeństwa.

Coraz częściej postrzega się dziecko jako osobę bio - psychologiczno -kulturową ujętą w układzie zmiennych:

człowiek - wychowanie - zdrowie

Koncepcja wszechstronnej edukacji zdrowotnej dzieci zakłada:

Edukacja zdrowotna to nie tylko przekazywanie wiedzy o tym, co jest korzystne lub szkodliwe dla zdrowia, lecz również rozwijanie umiejętności , a także nawyków, które pomogą skutecznie wykorzystywać tę wiedzę. Należy więc stworzyć dzieciom sposobność do ukształtowania postaw i wartości, które ułatwiają im dokonywanie wyborów, mających znaczenie dla ich obecnego i przyszłego życia i zdrowia.

Wiek przedszkolny jest bardzo ważnym etapem w kształtowaniu prozdrowotnych wyborów dziecka oraz jego stosunku do środowiska, wobec którego będzie w przyszłości podejmować decyzje. Dobry stan zdrowia warunkuje dobre samopoczucie, większą odporność organizmu oraz umożliwia systematyczne uczęszczanie do przedszkola, a także ułatwia zabawę i naukę. Edukacja zdrowotna powinna opierać się na potrzebach zdrowotnych wychowanka, podlegających charakterystycznym przemianom w wyniku rozwoju dziecka. Jest to zamierzony ciąg planowanych działań wychowawczych, które uwzględniają intensywność rozwoju psychofizycznego i społecznego oraz uwarunkowania środowiskowe. W dłuższej perspektywie czasowej powinny one doprowadzić u dzieci do wzbogacenia wiedzy z dziedziny zdrowia i kształtowania się u nich postawy „prozdrowotnej” oraz umożliwić nabycie określonych umiejętności, a także przyswojenie prawidłowych przyzwyczajeń i nawyków higieniczno- zdrowotnych.

Celem wychowania przedszkolnego jest wspomaganie i ukierunkowywanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i z jego możliwościami rozwojowymi w relacjach ze środowiskiem społeczno-kulturowym i przyrodniczym.

Cele edukacji zdrowotnej / cele nadrzędne - bezpośrednie i cele operacyjne - zadania / są formułowane w rozmaity sposób, w zależności od przyjętej definicji i koncepcji.

Propozycja programu Edukacja zdrowotna , opiera się na czterech filarach edukacji

realizowanych w warunkach zdrowia, bezpieczeństwa i radosnego dzieciństwa. Rozpatrywana z punktu widzenia osoby edukowanej uwzględnia

d z i e c k o , r o d z i c a i n a u c z y c i e l a

Podmiotem procesu edukacji jest dziecko jako jednostka, określana mianem „JA”.

CELE UKIERUNKOWANE NA DZIECKO wyznaczają następujące zadania polegające na:

CELE UKIERUNKOWANE DLA RODZICÓW / lub innych osób sprawujących opiekę nad dzieckiem /:

CELE SFORMUŁOWANE DLA NAUCZYCIELA:

Celem bezpośrednim programu jest zdobycie zdolności samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla zdrowia własnego i innych ludzi.

Cel ten może być osiągnięty przez:

a)      ukazanie dziecku wartości zdrowia jako potencjału, którym dysponuje

b)      zapoznanie ze sposobami zachowania i umacniania, a także poprawy zdrowia

c)      przekazanie i utrwalenie zasad zdrowego stylu życia

d)      informowanie o różnych rodzajach zagrożeń zdrowia ludzkiego,
      możliwościach ich minimalizowania i eliminowania

e)     rozwijanie zdolności do samokontroli, samoobserwacji i samopielęgnacji
      zdrowia oraz do wspierania innych ludzi w tych zachowaniach

f)        kształcenie umiejętności różnorodnego rozwiązywania własnych problemów
      zdrowotnych oraz problemów zdrowotnych innych ludzi

g)      wyrabianie postawy odpowiedzialności za swoje zdrowie
      wraz z umiejętnością przewidywania skutków własnych zachowań
      dla zdrowia swojego i innych ludzi.

Celem pośrednim programu jest podniesienie jakości działań podejmowanych na rzecz zdrowia ucznia, przez osoby sprawujące nad nim opiekę (rodziców, pedagogów).

Cel ten może być osiągnięty poprzez:

a)      uzupełnienie i wzbogacenie wiedzy o zdrowiu, jego wartości oraz zagrożeniach dla zdrowia

b)      ukazanie możliwości wspomagania dziecka w działaniach na rzecz zdrowia i niwelowanie stanów zagrażających temu zdrowiu

c)      przedstawienie możliwości zmian w otoczeniu dziecka tak, by stało się ono otoczeniem zdrowszym

Warunkami realizacji założonych celów są:

  1. Stosowanie różnorodnych, dostosowanych do możliwości dzieci metod i form pracy ze szczególnym uwzględnieniem: zabaw i zajęć w formie zabawowej. Poza tym istotną rolę pełnią spacery, wycieczki, czynności samoobsługowe, dyżury, zajęcia plastyczne oraz zajęcia z wykorzystaniem utworów literackich. W edukacji zdrowotnej ważną rolę pełnią swoiste dla niej metody: pokaz, pogadanka i instruktaż. Powinny być one uzupełnione metodami, które umożliwią dzieciom podjęcie swobodnego działania.

  2. Łączenie zajęć poświęconym poszczególnym zagadnieniom w cykle i ośrodki tematyczne.

  3. Systematyczność podejmowanych działań pedagogicznych, wykorzystywanie powstających w codziennym życiu naturalnych sytuacji do kształtowania postaw prozdrowotnych u dzieci.

  4. Prezentowanie przez nauczyciela właściwych przyzwyczajeń, nawyków i postaw prozdrowotnych.

  5. Nawiązanie współpracy z rodzicami w celu uzgodnienia kierunków działań pedagogicznych.

  6. Nawiązanie współpracy z organizacjami, stowarzyszeniami i instytucjami prowadzącymi edukację zdrowotną

Do zadań w zakresie wychowania zdrowotnego należy kształtowanie czynnych postaw wobec zdrowia i bezpieczeństwa własnego i innych oraz rozwijanie ogólnej sprawności ruchowej:

     rozwijanie tężyzny fizycznej i sprawności ruchowych

Celem ostatecznym wychowania zdrowotnego w przedszkolu jest osiągnięcie wysokiego poziomu kultury zdrowotnej.

Cele i treści wychowania i kształcenia są nierozerwalnie związane i uzależnione od sposobu ich realizowania. Dlatego też ważnym czynnikiem warunkującym poprawne i skuteczne przyswajanie przez dzieci nawyków higieniczno-kulturalnych czy zachowań korzystnych dla zdrowia są metody pracy stosowane przez nauczyciela. Zadania wychowania zdrowotnego obligują nas nauczycieli do tego, aby dziecko było nie tylko przedmiotem zabiegów wychowawczych, lecz także brało w nich czynny udział. Nie wystarcza, aby zdobyło pełną umiejętność i sprawność, by było przyzwyczajone do ich wykorzystania. Powinno odczuwać potrzebę ich stosowania, a także zdawać sobie sprawę, że są one konieczne.

Program pracy wychowawczo-dydaktycznej w przedszkolu określa cele z różnych dziedzin oddziaływania przypisując im konkretne zadania. Na pierwszym miejscu wymienia wychowanie zdrowotne określając, że należy w jego zakresie dbać o kształtowanie czynnych postaw wobec zdrowia i bezpieczeństwa oraz rozwijać ogólną sprawność ruchową, kształtować prawidłową postawę ciała i uczyć jak dbać o zdrowie.

Aktywne postawy wobec zdrowia mogą być kształtowane u dzieci od wczesnego dzieciństwa. Działania w tym zakresie zarówno rodziców jak i nauczycieli przedszkolnych muszą być zintegrowane i zgodne. Musi być stosowana odpowiednia atmosfera oraz odpowiednie warunki, sprzyjające zdrowiu tak w przedszkolu, jak i w domu. Wspólne działanie promujące zdrowie winno być oparte na wyrabianiu postaw prozdrowotnych, proekologicznych i prospołecznych.

Wychowanie zdrowotne jako dyscyplina wiedzy i refleksyjnego działania jest dziedziną

nową. W związku z tym rola nauczyciela będzie polegała na kształtowaniu i rozbudzaniu

aktywności dziecka, na zapewnianiu dzieciom jak najlepszych warunków dla kształcenia już

nabytych nawyków i umiejętności oraz kształtowania postaw dla zachowania zdrowia własnego i innych.

Edukacja zdrowotna powinna być łącznikiem pomiędzy wiedzę i doświadczeniem dziecka wyniesionym z domu rodzinnego, a tym, co powinno znać i umieć oraz rozumieć , kiedy wkroczy w dorosłe życie.

Edukacja zdrowotna swoim zakresem obejmuje profilaktykę wraz z edukacja prozdrowotną oraz kształtowanie czynnych postaw wobec zdrowia, bezpieczeństwa, higieny, tężyzny i sprawności ruchowej.

Planując pracę dydaktyczno-wychowawczą musimy pamiętać o tym, że podstawową formą aktywności dziecka w wieku przedszkolnym jest zabawa. Pokazuje ona zjawiska w nowych barwach, porusza wyobraźnię, budzi uczucia, zachęca do działania.

Podstawowym rodzajem działalności dziecka w wieku przedszkolnym jest: zabawa, ruch i muzyka. Poprzez takie formy działalności dzieci poznają nowe formy wyrażania siebie i swoich uczuć. Dzieje się to poprzez zgodny ruch własnego ciała zgodnie z rytmem muzyki lub własnych wyobrażeń. Taka forma prowadzenia zajęć fizycznych uczy dzieci przestrzegania norm i zasad współżycia w grupie. Poznają one także różne gatunki muzyki, wyrabiają w sobie nawyki wsłuchiwania się w przestrzeń, dostosowują się do poleceń osoby prowadzącej niezależnie od tego czy jest to nauczyciel czy, ktoś inny. Zabawy ruchowe z muzyką kształtują umiejętność poczucia rytmu, usprawniają motorykę dziecka. Ponadto dają dziecku wiele radości oraz okazji do spontanicznej aktywności, rozładowania nadmiaru energii, a także prowadzą do wyciszenia nagromadzonych emocji. Doskonale łączy ruch i taniec w swojej koncepcji Rudolf Laban (1879 - 1958) węgierski gimnastyk, tancerz, choreograf i teoretyk tańca. W zajęciach ruchowych wg Labana, powinny być uwzględnione następujące zasady:

Zdrowie jest jedną z najważniejszych wartości w życiu każdego człowieka. Edukacja zdrowotna powinna być łącznikiem

Sposobem na zaspokojenie potrzeby ruchu u dzieci w wieku przedszkolnym jest metoda opowieści ruchowej. Polega ona na ilustrowaniu ruchem słów historyjki opowiadanej przez nauczyciela. tekst opowiadania tworzy zamkniętą fabułę, a obrazy, które powstają w wyobraźni dziecka powinny prowadzić do wykonywania określonych ruchów. Formą zaspakajania potrzeby aktywności ruchowej dziecka jest pływanie, które poprawia układ krążenia, układ oddechowy, a przede wszystkim postawę. W czasie ćwiczeń we wodzie można korygować wszelkie skrzywienia kręgosłupa. Dzieci w wieku przedszkolnym chętnie i dużo poruszają, jest to cecha ich prawidłowego rozwoju. A rozwój ten można wspomagać poprzez zabawy ruchowe, opowieści ruchowe, taniec, zajęcia mające na celu rozwój fizyczny oraz wyrabianie nawyków prozdrowotnych. Kiedy zajęcia fizyczne są prowadzone w sposób atrakcyjny staja się one dla dzieci przyjemnością oraz potrzebą.

** ZDROWI I BEZPIECZNI to SZCZĘŚLIWI **

Zdrowie nie jest jedynie brakiem choroby lub kalectwa, jest to całkowicie dobry stan fizyczny, psychiczny i socjalny. Prawo do zdrowia jest podstawą do osiągnięcia pokoju i bezpieczeństwa i jest zależne od całkowitego współdziałania jednostek i krajów.

„Na wiele potrzebnych nam rzeczy możemy poczekać. Dziecko nie może . Właśnie teraz formują się jego kości, tworzy krew, rozwija umysł. Nie możemy mu powiedzieć JUTRO !...

Jego imię brzmi DZISIAJ !!! „

LITERATURA

 


Wyszukiwarka