6 Ramienna Gwiazda Dawida - złączenie Ducha i Materii
Afikoman - pół macy podawane na deser w św. Pesach.
Ajcew chajiw - drzewo życia - nawija się na nią Torę
Aron-ha-kodesz - to nisza, rodzaj małej apsydy, w której przechowuje się Torę.
Atara - koronkowe obszycia na krótszym boku talesu.
Bar miewe - obrządek, w którym 13 letni chłopcy stają się pełnoletni.
Bat miewa - obrządek, w którym 12,5 letnie dziewczynki stają się pełnoletnie.
Besamin - pojemnik, do którego wkłada się zioła i goździki - wdycha się z nich dym, który ma wzmocnić ciało i duszę, aby przetrwała do następnego szabatu.
Biała serwetka - symbol porannej rosy.
Białe szaty - symbol anioła, ale i całun śmierci.
Bima - na niej czyta się Torę, znajduje się na środku synagogi.
Chanuka - oczyszczenie świątyni - 25 dzień m-ce Kiszew (list./grudz.).- upamiętnia oczyszczenie Świątyni w 165 r. p.n.e. przez zwycięzców Judy Machabeusza. Symbolem święta jest 8-9 ramienny świecznik (szamasz), który zapala się od L do P (codziennie jedną świeczkę).
Charostet - starte jabłko + orzechy + cynamon, zalane winem. Na podobieństwo gliny, z której wznoszono budowle dla Faraona.
Chasidim - najniższa warstwa kapłanów
Chasydyzm - w Polsce ok. XII w. - był to ruch uciskanych mas Żydów przeciwko rabinom, którzy posiadali władze religijną, cywilną karną i gospodarczą.
Czulent - zapiekanka spożywana m.in.. w dzień szabatu.
Esceńczycy - tworzą własne obrzędy, odrzucają kult świątyni, wyzbywają się majątku, tworzą grupę podobną do zakonu
Estrog (serce) - Żyd ma Torę i ją przestrzega.
Faryzeusze - kapłani, dawni saferzy - rabii - uznają prawo pisane
Gemara (rozwinęła się z Miszny) - składa się, z hallachów (normy praktycznego postępowania), oraz z agad (pouczenia w sprawach wiary).
Get - list rozwodowy (pisany po aramejsku), który mąż wręcza żonie - "oto jesteś wolna dla każdego mężczyzny".
Gorzkie zioła - gorzki los w czasach egipskich.
Hawdala - świeca - poskręcana z dwóch knotów - symbol przenikania się dobra i zła.
Jad (hebr. Ręka) - wskaźnik używany do czytania Tory, ponieważ nie można dotykać jej palcami.
Jajka - symbol życia, ale także zmarłych w Egipcie.
Jom Kipur - dzień pojednania - 10 dzień m-ce Tiszri
Jom-ha-Din - dzień sądu, dzień, w którym Bóg sądzi ludzi.
Jom-ha-Zikonan - dzień pamięci - jako wspomnienie ofiary Izaaka.
Kaara - w niej przechowywana jest maca.
Kantor (chazan) - osoba czytająca Torę (na bimie).
Kaparot - zastępca grzesznika - jeden z obrzędów w Rosz-ha-szana.
Kaporet - lambrekin, który odp. pokrywie Arki.
Kadisz - modlitwa związana ze śmiercią
Kidusz - błogosławieństwo, modlitwa.
Kirkut - cmentarz - zakopuje się też na nim stare, zniszczone Tory, które wcześniej zbierane są do drewnianej skrzyni znajdującej się w synagodze (w przedsionku).
Kol Nidrej - modlitwa w czasie nabożeństwa ("wszystkie śluby") - wyznanie grzechów i prośba o wybaczenie. Modlitwa ta zwalnia z podjętych nieświadomie ślubów wobec Boga
Lechaim - toast (Św. Purim)
Lew - symbol Boga, boskiej mocy, najsilniejszego władcy za czasów Dawida, symbol samego Dawida, ale też jego potomka Chrystusa.
Lulaw - kołysanie, ruszanie rękami 4 kierunkach świata - ma to wyrażać wszechobecność Boga (św. Sukot).
Macewe - pionowa ścianka układana na grobie zmarłego.
Marach - po śmierci układa się na nich zwłoki i przykrywa całunem.
Megilla - ks. Estery (Tora) - jako jedyna jest ilustrowana.
Meil - "sukienka" - zakładana na Torę podczas przenoszenia jej z Aron-ha-kodesz do Bimy.
Mezuza - rodzaj pudełeczka - wiesza się go na prawej framudze drzwi wejściowych - żydzi uważają, że znajduje się w nim fragment prawdy.
Mirt (oczy) - Żyd zna Torę, ale jej nie przestrzega.
Miszna - kodeks i streszczenie prawa ustnego, dzieli się na 6 części, te na traktaty (63), rozdziały oraz paragrafy.
Mizrach - ściana w synagodze (meczecie też) - zwrócona w stronę Jerozolimy.
Palma (kręgosłup) - Żyd nie ma Tory, ale dobrze postępuje.
Parochet - ozdobna zasłona, pamiątka oddzielenia Święto Świętych od Miejsca Świętych. Na parochecie umieszcza się najczęściej lwy trzymające prawo.
Pektoral - pas z 12 kamieniami, zakładany przez kapłana w Jom Kipur (symbol 12 plemion).
Pesach - święto Przejścia - 15 dzień m-ce Nisan (marz./kwiecień.) - to historyczne, biblijne święto związane z ucieczką żydów z niewoli egipskiej. Łączy elem. żydowskie z kannejs.
Purim - święto losów - 14 dzień m-ce Adar (luty/marzec) - w trakcie tego święta cytowana jest megilla. W bimie znajduje się kukła Hamana. Żydzi obdarowują się prezentami.
Rabbi - nauczyciel
Rimonim - dzwoneczki umieszczane na Ajcew chajiw
Rosz-ha-szana - 1-2 dzień m-ce Triszri - Nowy Rok
Sabatanizm - kierunek, a właściwie sekta powstała na przełomie XVI - XVII w., która czerpała inspirację z kabały średn.
Sadyceusze - kapłani uznający Torę
Safer - grupa ludzi świeckich - przepisywali prawo
Sanhedryn - dbali o właściwą interpretacje praw.
Sidur - coś jak nasze Pismo Święte - żydzi posługują się nim w codziennej modlitwie
Simchat Tora - Radość Tory - święto to kończy rok odczytywania Tory (czytane są ostatnie wersety K.P.Prawa) i rozpoczyna się powtórnie czytanie od ks. Rodzaju.
Sukot - święto szałasów - 15 dzień miesiąca Triszri - trwa 7 dni, w ostatnim dniu Simchat Tora (wrzesień/październik). - Lulaw, gałązki.
Sulchan - serwetka, którą układa się na bimie, na niej leży Tora.
Szabat - święto tradycyjne, zwyczaj - jest dniem wolnym, upamiętniającym odpoczynek Boga po stworzeniu świata.
Szawuot (Szewuot) - św. Tygodni - 7 dni po Pesach - na pamiątkę objawienia się Boga na górze Synaj i przekazanie Mojżeszowi 10-ciu przykazań.
Szofar - barani róg - dmie się w niego w Święto Trąbek, głos rogu wzywa do pokuty i nawrócenia. Dmie się 2x - na początku i w trakcie nabożeństwa.
Tales - kolor biały, obramienia granatowe + 613 frędzli!
Talmud = Miszna + Gemara - podstawa judaizmu (opracowywana w Babilonie i w Jerozolimie).
Tas - tarcza, na której zapisana jest informacja o uroczystości, na którą przygotowany jest zwój. Umieszcza się nią na Torze podczas przenoszenia jej z Aron-ha-kodesz do Bimy
Taszlich - symbol oczyszczenia - jeden z obrzędów w Rosz-ha-szana.
Tora - Pięcioksiąg - Prawo - pisana ręcznie, atramentem, gęsim piórem, na pergaminie. Nawijana jest na ajcew chajiw. Do jej czytania potrzebne są trzy osoby. Nie zawiera dekoracji z wyjątkiem ks. Estery.
Widuj - wyznanie grzechów odmawiane 10x w czasie Jom Kipur
Wierzba (usta) - Żyd nie ma Tory i jej nie przestrzega.
Zielenina - symbol wolności, maczana w słonej wodzie to łzy przelane w niewoli.