KPF w Neurologii

Ćw 1 23.02.2009

Agata Gajos

Ośrodkowy i obwodowy neuron ruchowy

Ukłaad ruchy (droga ruchowa)

• Neuron ośrodkowy (centralny) skrzyżowany - objaw po przeciwnej stronie

• Neuron obwodowy

!!!Cechy uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego

1. Niedowład/ bezwład spastyczny (0 w skali Loveta)

• obejmuje:

• 1 kończynę - nonparezja/ nonplegia

• 2 kończyny - diparezja / diplegia

• jednostronne (np. prawa) - hemiparezja/hemiplegia

• 3 kończyny - triparezja/triplegia

• 4 kończyny - tetrapatezja/tetraplegia

Wygórowane / wzmożone odruchy ścięgniste i okostnowe

Wzmożone napięcie mm o typie spastyczności (obecność objawu scyzorykowego) - poczatkowe obniżone napięcie mm w ostrym uszkodzeniu neuronu ośrodkowego następnie stopniowe narastanie spastyczności (nie spastyki)

Obecność objawów patologicznych ( Babińskiego - najlepiej widoczny przy uszkodzeniu rdzenia, stwardnieniu rozsianym; Rossolimo)

Lokalizacja uszkodzenia neuronu ruchowego

1. Kora mózgu - niedowład przede wszystkim mm twarzy i ręki, przypomina rękę promieniową po str przeciwnej do miejsca uszkodzenia

2. Istota biała podkorowa - najczęścien niedowład ograniczony do jednej kończyny i dalej połowy twarzy (twarzowo - ramieniowy) po str przeciwnej do miejsca uszkodzenia

3. Torebka wewnętrzna - niedowład połowiczy (w tym danej połowy twarzy) z towarzyszącymi połowiczymi zaburzeniami czucia i niedowidzeniem połowiczym.

!!! Zespół rzekomoopuszkowy spowodowany jest uszkodzeniem lub czasową dysfunkcją dróg korowo-jądrowych w obu półkulach mózgu

• Zaburzenia połykania - dysfagia (ksztuszenie się, zaleganie śliny)- najlepiej tolerowany pokarm w formie półpłynnej - jogurtowej

• Mowa dyzartryczna - dysfunkcja aparatu mowy, pacjent rozumie i wie co mówi

• Przymusowy śmiech lub płacz

• Wygórowanie odruchy żuchwowego, pojawienie się objawów deliberacyjnych (dłoniowo-bróbkowego, objawu pyszczkowatego)

• Obecność tri, tertaparezy

• Pień mózgu

• Tri, tetrapareza

• Zaburzenia towarzyszące za str nerwów czaszkowych ( sugerujące poziom uszkodzenia: śródmózgowie, most, rdzeń przedłużony)

• !!! Zespół naprzeniemmy - po str przeciwnej do ogniska uszkodzenia występuje niedowład połowiczy lub połowicze zaburzena czucia.

• Rdzeń kręgowy

• Odc C tri i tertaparezje

• Pow C4 - niewydolność oddechowa, zaburzenia perystaltyki i f. zwieraczy impotencja, zniesienie odruchów brzusznych

• Poniżej C4 - tertaplegia, może być zachowana wydolność oddechowa, KG niedowład wiodki, KD spastyczność

• Odc Th - ↓ objętości oddechowej, KD niedowład spastyczny, zaburzenia perystaltyki i f. zwieraczy impotencja, zniesienie odruchów brzusznych

• Odc L - niedowład, czasem zaburzenia perystaltyki

Uszkodenie ośr. U N występuje najczęsiej w przypadku

1. urazów mózgu i rdzenia kręgowego

2. udarów -II-

3. nowotworów -II-

4. zapalenia -II-

5. ch. zwyrodnieniowych

6. ch. Demielizacyjnych

Neuron obwodowy

1. niedowład (bezwład wiotki)

2. osłabienie/zniesienie odruchów ścięgnistych i okostnowych

3. zaniki mm (po czasie ok. 1 mies) z elektrycznym odczynem zwyrodnieniowym

4. ↓ napięcia mm

Anatomia

1. kom rogów przednich rdzenia kręg.

2. korzenie

3. sploty

4. nerw obwodowy

5. nerwy czaskowe

1. jądra czaskowych n ruchowych (III - XII bez VIII)

2. pnie nerwów

!!! Lokalizacja uszkodenia a deficyt neurologiczny

1. kom. Ruchowe rogów przednich

3. niedowład ograniczony, zanik mm

4. ↓ napięcia mm

5. osłabienie odruchów ścięgnistych

6. zab czucia

7. drżenie pęczkowe (fascykulacja) w niedowładnych mm (proces wolnonarastający)

2. jądra uszkodzonych n ruchowych

1. niedowład ograniczony, zanim mm

2. drżenie pęczkowe (fascykulacja)

3. korzeń nerwu

1. ograniczony niedowład

2. ↑ napięcia mm

3. osłabienie odruchów ścięgnistych

4. zanimi mm

5. zab wszystkich rodzajów czucia o typie korzeniowym

4. splot nerwowy

1. niedowład

2. ↓ napięcia

3. osłabienie/zniesienie odruchów

4. zaburzenia czucia o typie splotowym

5. nerw obwodowy

1. niedowład ograniczony

2. zaniki mm

3. osłabenie/zniesienie odruchów

4. zab wszystkich rodz. Czucia odpowiadające uszkodzonym nerwom

Zaspół opuszkowy

Zw z uszkodzeniem jąder ruchowych n czaskowych dalszej cz pnia mózgu

Wykazuje wszystkie cechy niedowładu wiotkiego

Objawy kliniczne:

1. zab połykania

2. mowa dysartryczna

3. twarz maskowata amimiczna zaniki mm

4. opadanie żuchwy zanik mm języka, zniesienie odruchu żuchwowego

Typowe:

Niedowład (neuropatia) n pośrodkowego przebiegająca z zespołu ciesni

Niedowłan n promieniowego , łokciowego

Polineuropatie

Układ Pozapiramidowy

Ukł koordynacyjny

Czuwa nad płynnością i celowością ruchu

Bierze udział w sterowaniu osi ciała

Za koordynację ruchową odpowiadają

1. ukł pozapiramidowy

2. móżdżek

3. ukł przedsionkowy

4. ukł odp za czucie ułożenia

5. wzrok

!!! Do ukł pozapiramidowego należą struktury modulujące czynność ruchową

1. na poziomie kory mózgu: dodatkowe pole ruchowe

2. na poziomie podkorowym: jądra podkorowe, ogoniaste, skorupa, gałka blada, jądro czarne, jądro niskowzgórzowe (Luysa)

3. położone w śródmózgowiu jądro czerwienne i istota czarna

Jądro ogoniaste + skorupa = prążkowie (ruchy mimowolne)

Proążkowie + istota czarna = układ proążkowoiowo czarny (nigrostrialny) zaburzony przy ch parkinsona

Skorupa + gałka blada = jądro soczewkowate

Zespół hipertoniczno - hipokinetyczny

Ze ↑ napięciem mm (sztywność) i spowolnieniem ruchowym (bradykinezja)

Sztywność - ↑ napięcia przez cały zakres ruchu

Np. zespół parkinsonowy zw z uszkodzeniem/zaburzeniem prążkowia i istoty czarnej

!!!Objawy:

1. sztywność (objaw ramy ołowianej, koła zębatego)

2. drżenie spoczynkowe (wycisza się przy ruchach precyzyjnych)

3. spowolnienie ruchowe (hipo/bradykineza)

4. zab odruchów postawnych

5. trudności w rozpoczęciu i zapoczątkowaniu ruchu

6. mowa zamazana, cicha (nosowa, dysartryczna) twarz maskowata, hipo lub amimiczna

7. chód drobnymi kroczkami, szuranie bez balansowania Kgsylwetka pochylona (zgięcie w odc szyjno-piersiowym)

Zespół hioptoniczno- hiperkinetyczny

1. ↓ napięcia mm z nadmiernym ruchem - ruchami mimowolnymi np. zespół pląsawicy wywołany uszkodzeniem jądra ogoniastego lub skorupy

2. ruchy pląsawicze obejmujące twarz, język, KKG, KKD, tułów

3