Podstawy wiedzy o organizacji i zarządzaniu (wykład I 08.11.2012 r.)
Zasady budowy weberowskiej organizacji biurokratycznej
a) ciągłość organizacyjna funkcji
b) ścisły podział zadań i działań
c) hierarchia organizacyjna stanowisk
d) techniczny sposób kierowania (standaryzowane rozkazodawstwo)
e) brak własności do rzeczowych zasobów działań
f) pisemna forma komunikowania
Typy władzy wg Webera
- władza charyzmatyczna
- władza tradycyjna
- władza legalna
- wg Staniszkis ludzie podporządkowują się pod rewolucyjne rządy
Kto był ojcem socjologicznych podstaw wiedzy o organizacji - Max Weber
* weberowska organizacja biurokratyczna charakteryzuje się
- ciągłością organizacyjną funkcji
- ścisłym podziałem zadań i działań
- brakiem własności do rzeczowych zasobów działań
- pisemne formy komunikowania
Zasady zatrudnienia i pracy ludzi w organizacji biurokratycznej M. Webera
a) członkowie są osobowo i formalnie wolni
b) są zhierarchizowani w zakresie uprawnień i obowiązków
c) podzielone są ich kompetencje dot. pracy
d) organizacja ma swobodę w doborze kandydatów, a oni w przyjmowaniu stanowisk i podpisywaniu kontraktów o pracę
e) podstawą selekcji kandydatów są ich kwalifikacje i umiejętności
f) za pracę otrzymują wynagrodzenie zależne od stanowisk
g) organizacje zapewniają swym członkom możliwość kariery w postaci nabywania nowych kwalifikacji i awansu na lepiej płatne stanowiska
h) nie ma możliwości przywłaszczania sobie stanowisk organizacyjnych
i) organizacja winna być jedynie ich miejscem pracy zawodowej
j) członkowie organizacji są w jej ramach poddani systematycznej formalnej dyscyplinie i kontroli
Rysunek I {Systemowy model organizacji}
Organizacja
* w ujęciu atrybutowym - wg J. Zieleniewsiego - to pewien rodzaj całości ze względu na stosunek do niej własnych elementów, mianowicie taką całość, której wszystkie składniki współprzyczyniają się do powodzenia całości
* organizacja wg A. Etzioniego - są jednostkami społecznymi (lub grupami ludzi) rozmyślnie tworzonymi i przekształcanymi do realizacji określonych celów; obejmują one przedsiębiorstwa, szkoły, szpitale, kościoły, więzienia; nie obejmują plemion, klas, grup etnicznych, grup przyjacielskich, rodzin
* organizacje charakteryzują się
1/ podziałem pracy, władzy i przepływu informacji, który nie jest przypadkowy ani tradycyjny, lecz rozmyślnie zaplanowany, aby służył realizacji określonych celów
2/ obecnością jednego lub więcej ośrodków władzy, który (e) kontroluje (ą) zgodne wysiłki organizacji i skierowuj (ą) je na ich cele
3/ substytucjonalnością personelu, tzn. osoby niezadowalające mogą być usunięte, a ich zadania powierzone innym
* zarządzanie wg R. W. Griffina
zestaw działań (obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie, tj. kierowanie ludźmi i kontrolowanie) skierowany na zasoby organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne) wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny
* typy organizacji wg A. Etzioniego:
`utylitarne - zakłady pracy
`normatywne - uniwersytety
`przymusowe - więzienia
* zarządzanie wg H. Fayola składa się z
a) planowania w sensie obmyślania odpowiednich kierunków działań dla osiągnięcia celów
b) organizowania w sensie mobilizowania i gromadzenia potrzebnych zasobów działań
c) rozkazywania - w znaczeniu kierowania (koncentracji na ludziach - zaplanowaniu ich działań, motywowaniu ich, koordynowaniu i kontrolowaniu)
d) koordynowania - sprawowania pieczy nad harmonijną realizacją planów i wykorzystaniem dostępnych zasobów działań
e) kontrolowania - monitorowania przebiegu działań z uwzględnieniem potrzeby korekty
Fayol - autor 14. zasad dot. zarządzania (naukowe zarządzanie)
Jedność rozkazodawstwa
Jedność kierownictwa
Za jeden plan odpowiada jeden działań
1/ prekursorzy naukowej organizacji pracy
Robert Owen
Charles Babbage
II klasyczna szkoła organizacji (scientific management)
1/ nurt warsztatu produkcyjnego
Frederick W. Taylor
Henry L. Grantt
Frank i Lilian Gilbrethowie
Henry Le Chatelier
2/ nurt klasycznej organizacji
Henry Fayol
Karol Adamiecki
F. Taylor - 4 zasady naukowej szkoły zarządzania
1. Naukowe opracowanie metod pracy
2. Naukowy dobór personelu
3. Naukowe szkolenie personelu
4. Przyjazna współpraca między pracownikami a kierownictwem