PSYCHOLOGIA HUMANISTYCZNA

Abraham Maslow - psycholog, humanista

PIRAMIDA POTRZEB MASOLWA

1. Potrzeba samorealizacji.

2. Potrzeba uznania i szacunku.

3. Potrzeba przynależności i miłości.

4. Potrzeba bezpieczeństwa.

5. Potrzeba biologiczna.

Potrzeby ludzkie są ułożone w hierarchii. Kieruje nimi następująca zasada - potrzeby wyższego piętra nie ujawniają się dopóki nie zostaną zaspokojone potrzeby piętra niższego. Najniższe piętro to potrzeba biologiczna (związana z podstawową homeostazą organizmu), jest to podstawa snu, oddychania itp.

Pojęcie związane z Maslowem to samorealizacja.

SAMOREALIZACJA - to stawanie się tym, kim człowiek może się stać. Jest celem osiąganym przez niewielki stopień ludzi.

Maslow badał osoby samorealizujące się. Na podstawie tych badań określił cechy wspólne dla tych osób.

CECHY:

1. demokratyczna struktura charakteru - posiadanie cech pozornie wyuczających się ;

2. filozoficzne, niezłośliwe poczucie humoru;

3. autoironia;

4. doświadczenia szczytowe - doświadczenie doznań o szczególnym charakterze; tymi doznaniami może być każda dziedzina;

5. zaburzenie percepcji czasu i przestrzeni;

6. poczucie harmonii;

7. bogactwo relacji przy jednoczesnej dobrej tolerancji samotności;

8. świadomość celów i środków;

CARL ROGERS - psycholog, humanista. Kojarzony jest on z terapią skoncentrowaną na kliencie.

ZAŁOŻENIA:

1. dotychczasowe określenie „pacjent” zastąpić określeniem „klient”;

2. trudności i problemy klientów nie powinny być rozumiane jako zaburzenia, patologie, a jedynie jako przejaw przejściowych kryzysów życiowych;

3. klient dysponuje zasobami, siłami, umiejętnościami i wiedza na swój temat, niezbędnymi do tego, by pomóc sobie i poradzić trudną sytuacją;

4. rolą terapeuty jest jedynie stworzenie warunków, w których klient poradzi sobie z trudnością;

3 CECHY POSIADAJĄCE TERAPEUTA:

a) autentyczność (kongruencja) - przezroczystość, spójność. Jeśli ma być spełniony ten warunek terapeuta nie może oszukiwać, ukrywać czegoś, musi mówić wszystko o czym myśli.

b) empatia. Postawa zawierająca elementy poznawcze (zdolność do przyjęcia innego punktu widzenia); emocjonalny (wyczuwani emocji) i behawioralny (gotowość do określonych zachowań na rzecz klienta).

c) bezwarunkowa akceptacja klienta. Akceptacja klienta jako osoby nawet pomimo braku akceptacji jego zachowania.

Rogers błędnie uważa, że te trzy cechy wystarczają, aby być dobrym terapeutą.

ZALETY PSYCHOLOGII HUMANISTYCZNEJ:

1. zwrócenie uwagi na charakterystyczne dla człowieka jako człowieka dyspozycje i aktywności;

2. przyjęcie pełnej perspektywy czasowej w odniesieniu do badań człowieka;

3. dostrzeżenie znaczenia metod i podejść idiograficznych (skupione na badaniu tego co ogólne);

4. akcentowanie potencjału, zasobów, możliwości tkwiących w człowieku;

5. koncentracja na wspieraniu dobrego funkcjonowania (pełnego życia) i samorealizacji;

ZARZUTY PSYCHOLOGII HUMANISTYCZNEJ:

1. psychologia humanistyczna jako taka nie wypracowała jednej spójnej koncepcji człowieka;

2. brak empirycznej weryfikacji formułowanych założeń

3. większość tez psychologii humanistycznej ma jedynie postać postulatów, a nie potwierdzonych prawidłowości;

4. przecenianie potencjalności i zasobów na rzecz niedoceniania deficytów i braków;

PSYCHOLOGIA POZYTYWNA

Przedstawicielem psychologii pozytywnej jest M.Seligman. Psycholodzy pozytywni chcą dopełnić psychologię humanistyczną. Ich dziełem jest klasyfikacja cnót i sił charakteru. Reprezentuje ona powszechnie uznawane cele, wartości i zasady, wspólne wszystkim kulturom i społecznościom.

CNOTY:

1. mądrość i wiedza

2. odwaga

3. humanitaryzm

4. sprawiedliwość

5. umiar

6. transcendencja

SIŁY CHARAKTERY ODPOWIADAJĄCE POWYŻSZYM CNOTOM:

1. twórczość - nowatorski sposób podejścia do sprawy

2. ciekawość - zainteresowanie wszystkim wokół

3. otwartość umysłu - wielostronne spojrzenie na rzeczywistość

4. zamiłowanie do zdobywania wiedzy - dążenie do mistrzowskiego opanowania nowych umiejętności, nowych zadań, gałęzi wiedzy;

5. perspektywa - zdolność dawania mądrych rad innym;

---