FIZYKOTERAPIA ĆWICZENIE 8
PRĄDY TENS
PRAWO SKURCZU WG PFHIGERA
STAŁY PRĄD |
ŚREDNI PRĄD |
SILNY PRĄD |
KZS |
KZS |
KZS |
- |
AZS |
AZS |
- |
AOS |
AOS |
- |
- |
KOS |
TENS- jest to przezskórna elektrostymulacja nerwów.
WYRÓŻNIAMY TRZY RODZAJE TENS-u:
1. Konwencjonalny TENS- częstotliwość około 10-200 Hz i natężenie ok. 25-30 mA. Prąd ten działa pobudzająco na układ bramki kontrolnej. Stosuje się tu również stochastyczne prądy bodźcowe o częstotliwości np. 5-30 Hz. Elektrody umieszczone są nad obszarem bólowym, lub jeśli jest to możliwe to proksymalnie od miejsca bólu. Pacjent odczuwa mrowienie, po czym następuje uśmierzenie bólu.
2. TENS podobny do akupunktury (APL- TENS)- impulsy o częstotliwości ok. 0,5- 8 Hz, o kształcie prostokąta, niekiedy w postaci powtarzających się z małą częstotliwością salw. Impulsy mają duże natężenie dochodzące nawet do 100 mA.
3. Hiperstymulację TENS stanowią impulsy o częstotliwości ok. 10-100 Hz i dużym natężeniu do 100 mA.
PODZIAŁ TENS-u WEDŁUG GERARDA LAMPE:
1. TENS wysokiej częstotliwości- częstotliwość 60-100 Hz, czas impulsu 50-100ms, natężenie powinno być tak dostosowane, aby pacjent odczuwał komfortowe wrażenie mrowienia bez skurczu mięśni. Czas zabiegu 30-90 minut.
2. TENS niskiej częstotliwości- częstotliwość wynosi maksymalnie 10 Hz (2-4Hz), czas pulsu 200 ms. Najwyższe tolerowane przez pacjenta natężenie powoduje widoczne skurcze mięśni. Efekt przeciwbólowy uzyskuje się przez sekrecję endorfin.
3. TENS Burst- są to dwa wybuchy impulsów na sekundę. Szerokość sieci impulsów jest szersza niż szerokość pojedynczego pulsu i dzięki temu natężenie do uzyskania mrowienia będzie mniejsze.
4. TENS Brief Intens- częstotliwość 100 Hz, czas impulsu 200 ms. Najwyższe tolerowane natężenie powoduje skurcze tężcowe. Znieczulenie następuje po ok. 15 minutach stymulacji.
5. TENS modulowany- jeden z parametrów jest modulowany (częstotliwość, szerokość, natężenie pulsu). Ten sposób wywołuje efekt masażu.
WSKAZANIA:
Przewlekłe i ostre zespoły bólowe
Bóle w stanach operacyjnych
Bóle porodowe
Bóle w stanach pourazowych
Bóle w chorobach reumatycznych
Bóle w chorobach neurologicznych, chirurgicznych, ortopedycznych
Bóle głowy
PRZECIWWSKAZANIA:
Rozrusznik serca
Bóle psychogenne
Ośrodkowe zespoły bólowe
Przeciwwskazane jest stosowanie leczenia objawowego bólu we wszystkich stanach chorobowych, w których istnieje możliwość leczenia przyczynowego
Przeciwwskazania jak w elektrolecznictwie
DZIAŁANIE TENS-u NA OBWODOWY SYSTEM MODULACJI
Jeżeli ból ma być leczony przez OSM ważne jest by oddziaływać prądem na odpowiednie cienkie włókna nerwowe i hamować informacje przez nie przewodzone. Receptory bólowe wykrywają szkodliwą działalność i wykazują lokalne działanie troficzne. Silnej szkodliwości stymulacji można przeciwdziałać przez hamujące działanie wokół błony komórek nerwowych, co powoduje zablokowanie przewodnictwa nerwowego. Podczas silnych przezskórnych stymulacji maleje aktywność nerwów doprowadzających III i IV grupy oraz maleje szybkość przewodzenia. Silna stymulacja tworzy dużą grupę potencjałów, dochodzi do wypływu jonów potasu i to powoduje, że zewnętrzna część błony komórki nerwowej zachowuje ładunek dodatni by nerw nie był czasowo pobudzany- blokada przewodzenia.
DZIAŁANIE TENS NA UKŁAD RDZENIOWY- BRAMKA
Pobudzenie włókien A wywiera efekt pobudzający na istotę galaretowatą na szczycie tylnego słupa rdzenia kręgowego, ten z kolei za pomocą ujemnego sprzężenia zwrotnego powoduje zahamowanie przekazywania presynaptycznego impulsów z receptorów bólowych do komórek transmitujących T. Bramka zostaje zamknięta z powodu wysokiej aktywności włókien typu A.
DZIAŁANIE TENS NA CENTRALNY UKŁAD MODULACJI
Oparty jest na teorii, że w naszym organiźmie znajdują się naturalne opiaty (substancje tłumiące ból) powstają one w przysadce mózgowej i rdzeniu kręgowym. Enkefalina- peptyd składający się z 5 aminokwasów, działa bardzo szybko likwidując ból, lecz na krótko. Endorfina- składa się z 30 aminokwasów, działa bardzo powoli, ale na długo likwiduje ból.
TECHNIKA ZABIEGU:
1. Stosujemy elektrody gumowe
2. Elektrody układamy proksymalnie od miejsca bólu
3. Czas trwania zabiegu 15 minut (30 minut- w zależności od odczuć pacjenta)
4. Katoda w miejscu bolesnym, lub wyżej od miejsca bólu.