Wykładowca: dr E. Suliga
Rozwój biologiczny człowieka z dn. 08.10.2010
Temat: Role żywienia w rozwoju
O roli żywienia mówimy głównie przy dzieciach i młodzieży, chociaż tyczy się również w pełni ukształtowanych dorosłych.
Problemy związane z żywieniem:
1) Niedożywienie
2) Przekarmienie - inaczej nadmierne zużycie żywności
Niedożywienie
Problem niedożywienia dotyka dzieci na całym świecie. Nawet w Polsce.
KWASHIORKOR - znaczne niedożywienie białkowe; występuje i rozwija się po karmieniu piersią, gdy dziecko przechodzi na dietę dorosłych, gdzie występuje wysokie spożycie węglowodanów.
MARASMUS - wyniszczenie; występuje gdy dziecko cierpi na niedobór białka i wartości energetycznych.
W Polsce dzieci niedożywione rosną wolniej, posiadają mniejszy wzrost i wagę, mają mniej tkanki tłuszczowej i mięśniowej, a nawet później dojrzewają.
W przypadku niedożywienia również rozwijają się wolniej pod względem umysłowym (np. trudności w nauce).
U dziewcząt, które spożywają większą ilość białek zwierzęcych szybciej dochodzi do miesiączkowania.
Przy nadmiernym i niekontrolowanym odchudzaniu rozwijać może się:
Anoreksja
Ustanie miesiączkowania
Występuje zbyt mała ilość tkanki tłuszczowej uniemożliwiająca starania o dziecko
Nieodżywienie u osób starszych i dorosłych grozi:
Nieprawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego
Przyspiesza starzenie
Zmniejsza wydolność fizyczną i umysłową
Nadwaga
Problemy nadwagi:
Choroby serca
Cukrzyca
Zaburzenia kostno-stawowe
Otyłość sama w sobie została uznana przez WHO jako oddzielna jednostka chorobowa.
Należy z nią walczyć zwłaszcza w dzieciństwie. Jeżeli dziecko jest nadmiernie żywione, nadmiar energii magazynuje się w dolipocytach (komórkach tłuszczowych). Gdy dolipocyty przekraczają swoją masę krytyczną - zaczynają się dzielić, a wtedy zrzucenie nadwagi jest bardzo trudne.
Błędy w sposobie żywienia
Ilościowe Jakościowe
Nadmiary Niedobory
1. kalorie 1. Składniki mineralne
2. nasycone kwasy tłuszczowe 2. Witaminy (D, C)
3. cholesterol 3. Nienasycone kwasy tłuszczowe
4. sól kuchenna 4. Braki białkowo-kaloryczne
5. alkohol 5. Błonnik
1. Niskie upowszechnienie karmienia piersią
niemowląt (do 6 m-ca jako jedyny pokarm)
2. Niewłaściwa temperatura spożywanych posiłków
3. Nieregularne spożywanie posiłków
4. Spożywanie posiłkach w stanach stresu
5. Spożywanie żywności skażonej substancjami
szkodliwymi dla zdrowia