2. Koordynacja - zdoln do scal ruchów rożnych rodzaj w jedna całość oraz zdol do szyb przestaw się z jednych akt ruchow na inne. (Denisiuk) Podzial predyspozycji koordynacyjnych

1. Oparte na sprawności uruchamiania istniejących już w ośrodkach programow: a) szybkosc reakcji prostej lub złożonej b) koordynacja receptorowo - ruchowa

c) szybkość i częstotliwoś ruchów d) różnicowania ruchow e) czucia kinestetycznego f) rownowaga statyczna i dynamiczna g) rytmizacja ruchów

2. Predyspozycje majace znaczenie szybkość procesie tworzenia nowych programow ruchowych (uzdolnienia ruchowe)

a) szybkość uczenia się

b) dokładność uczenia się

c) trwałość uczenia się

3. Zadania ruchowe a postepowanie ruchowe

a) bezposrednia potrzeba zyciowa (zaspokojenie glodu lub pragnienia), wykonanie koniecznych czynności, związanych np. z samoobsluga (mycie się, ubieranie, golenie)

b) osiaganie postawionego sobie celu (przejscie z miejsca do miejsca, przeniesienie lub przemieszczanie przedmiotów)

c) czynienie zadość pobudkom natury hedonistycznej (zabawa, przechadzka, rozrywka)

d) poczucie koiecznosci lub obowiązku

e) potrzeby tworcze (muzyka, malarstwo,sport)

postepowanie ruchowe - w którym czynności mogą występować w roznych kolejnosciach, tak jak różny układ zadan decyduje o wartości eseju

4. Klasyfikacja motoryczności

- produkcyjna - służąca do wytwarzania dóbr materialnych

- wyrazowa - służy oddziaływaniu między ludźmi oraz porozumiewaniu się

- sportowa - znajduje swój wyraz w ruchach sportowych i zabawowych

- samoobsługowa - czynności służące higienie osobistej, ubieranie, jedzenie

- bojowa - związana jest z obronnością

5. Koncepcja mechaniczno- biologiczna - nawiazuje do mechanicznego pojecia sprawności maszyny - człowiek jako biomaszyna. Sprawność fizyczna to skuteczność biologicznego dzialania organizmu, a rozwijając, to stosunek poszczególnych fizjologicznych właściwości organizmu do ich podloza makro- i mikro- morfofunkcjonalnego. Sprawność fizyczna jest wiec wyrazona przez stosunek efektywności ruchow do morfologicznego podloza, czyli predyspozycji.

6. Trening mentalny - wyobrażenia, wykonywanie ruchy w myslach przed jego fizycznym, realnym wykonaniem.

8. Kombinacje sukcesywne i symultaniczne

- sukcesywne sa możliwe miedzy dwoma aktami ruchowymi o charakterze cyklicznym (polaczenie biegu i pełzania w trakcie pokonywania toru przeszkod)

- symultaniczne to kombinacje ruchowe, podczas których dwa samodzielne akty ruchowe występują w tym samym czasie (np. w ZGS kozłowanie i obrona przed przeciwnikiem)

9. Koncepcja behawioralno - kulturowa - nacisk kładziemy na osiągnięty poziom zaradności i samodzielnosci motorycznej w roznych sytuacjach zewnętrznych. Chodzi o to, w jakiej mierze człowiek jest dostosowany do rozwiązywania problemow w środowisku biogeograficznym i społeczno-kulturowym.

W wyróżniamy 3 grupy właściwości osobniczych charakteryzujących sprawność fizyczna:

- wydolność ustroju i poziom rozwoju zdolności motorycznych, człowiek może wykonac

dana czynność

-umiejetnosci ruchowe, człowiek umie rozwiązać dana czynność

-motywacja w dzialaniu, człowiek chce wykonac dana czynność

10. Dlaczego nie używamy pojęcia „cecha” motoryczna -

Wg Szopy

- określenie „cecha” jest treściowo nietrafne, gdyż odrywa właściwości od podmiotu, którym w tym przypadku jest człowiek

- słowo „cecha” oznacza (nauki przyrodnicze) względnie jednorodna właściwość organizmu ukształtowaną na podłożu genetycznym, a temu kryterium właściwości te nie odpowiadają.

11. Zdolności równowagi - znaczenie tej zdolności jest szczególne w warunkach czestyc zakłóceń pozycji ciala, w przypadkach malych płaszczyzn podparcia lub tez chwiejnego podloza.

12. Predyspozycje umiejętności ruchowych

- strukturalne (parametry somatyczne, proporcje ciała, struktura i masa miesni, gibkość, masa tluszczowa, masa ciala szczupłego)

- koordynacyjne (koordynacja wzrokowo - ruchowa, orientacja przestrzenna, równowaga, czas reakcji, antycypacja, różnicowanie ruchów)

- energetyczne - beztlenowe (max moc anareobowa - kwasomlekowa i niekwasomlekowa) i tlenowe (zdolność maxymalnego pochłaniania tlenu, wytrzymałość)

- psychiczne ( temperament, siła woli, odwaga, motywacja, uzdolnienia ruchowe)

13. Pierwsze i drugie apogeum motorycznosci

I apogeum - z uwagi na dosc szeroki zasob i doskonałość wielu umiejętności ruchowych wiek około 5 roku zycia nazywamy”zlotym wiekiem motorycznym” lub inaczej „pierwszym apogeum motorycznym”. Harmonia proporcji morfologicznych oraz dojrzewania ośrodkowego układu nerwowego i charakterystyczna rownowaga pod względem rozwoju psychicznego sprawiaja, ze ruchy dziecka w tym okresie sa szczególnie celowe, swobodne, plynne i wogole przyjemne dla oka.

Do charakterystycznych czynności zaliczyc można:

-zdolnosci przyswajania kilku umiejętności ruchowych jednoczesnie

-biologiczna potrzeba ruchu

-niska zdolność koncentracji uwagi na jednej czynności

-wystepowanie wysokiej płynności, rytmu i harmoni

-zaznaczenie się dymorfizmu płciowego w sprawności i zainteresowaniach

II apogeum - inaczej nazywany okresem dziecka doskonałego - w okresie młodszego wieku szkolenego. Wiek ten przejawia się

- harmonia proporcji ciała, refleksyjność ruchowa, celowość działania i wszechstronne zainteresowania motoryczne.

- dość duża umiejętność koncentracji na jednej czynności

- możliwość podejmowania systematycznej pracy nad soba.

- wykonywanie ruchu charakteryzuja rytm, płynność, harmonia

- szybki rozwoj zdolności motorycznych

- rozumienie tresci ruchu, co pozwala w cwiczeniach przejść z zabawowych i zadaniowych form nauki na formy scislej

- zdolności przyswajania sobie nowych ruchow o skomplikowanej strukturze

14. Dekalog motorycznosci

1. rozwój ruchu przebiega od reakcji ogólnych do specyficznych

2. rozwój ruchu przebiega według następstwa cefolokaudalnego (zstepowanie od głowy ku innym czesciom ciała)

3. rozwój ruchu przebiega według następstwa proksimodalnego-odsrodkowo

4. rozwój ruchu przebiega od ruchów symetrycznych do asymetrycznych

5. wcześniejsze i łatwiejsze są ruchy cykliczne niż acykliczne

6. rozwój motoryczny polega na stopniowym wiązaniu sfery czuciowej z ruchową

7. rozwój ruchowy polega na stopniowym opanowywaniu ruchu i wdrażaniu się do ich kontroli

8. rozwój ruchów biegnie ku ich interiolizacji, uwewnetrznianiu i intelektualizacji.

9. rozwój ruchu odbywa się na zasadzie asocjacji i dysocjacji; syntezy i analizy

10. rozwój motoryczny wspierany jest najpierw przez propioreceptory następnie przez tangoreceptory a później przez telereceptory .

15. Szybkość - poziom możliwości przemieszczania w przestrzeni całego ciala lub określonych jego czesci w możliwie jak najkrótszym odcinku czasu. Wykonywanie zadanie nie może wywoływać zmeczenia obniżającego prędkość ruchu.

Predyspozycje szybkościowe

- proporcje włókien mięśniowych (FT)

- sprawność układów enzymatycznych rozpadu fosfokreatyny i glikolizy beztlenowej (MMA)

- czas reakcji i częstotliwości ruchow (koordynacja nerwowo-miesniowa)

- proporcje dzwigni kostnych

16. Siła - zdolność człowieka do pokonania oporu zewnętrznego lub przeciwdziałania mu kosztem wysilku mięśniowego.

Predyspozycje zdolności silowych oraz rodzaje sily mięśniowej

- przekroj miesni

- liczba jednostek neuromotorycznych

- stosunek włókien szybkokurczliwych (białych) do wolnokurczliwych (czerwonych)

- proporcje dzwigni kostnej

-sprawnosc mechanizmow energetycznych

Rodzaje sily mięśniowej

1) statyczna

- sila aktywna - w trakcie pracy dazy do przeciwdziałania oporom zewnętrznym przez aktywny skurcz miesni

- sila pasywna - sily zewnętrzne działają tu w ten sposób, ze miesien może się tylko przeciwstawiac postępującemu rozciągnięciu

- sila wzgledna - jest to wielkość sily absolutnej przypadającej na 1kg masy ciala

2) dynamiczna

- sila zrywowa

- sila szybka

- sila wolna

3) sila mieszana

---